روزهای اوج سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌ها رو به‌ پایان است / پارتی وی‌سی‌ها تمام شد

به نظر می‌رسد روزگار خوش سرمایه‌گذاری به سر آمده و وی‌سی‌ها دیگر مانند قبل رغبتی به سرمایه‌گذاری بر شرکت‌های فناوری ندارند. در پی این بی‌تمایلی وی‌سی‌ها، تعداد زیادی از شرکت‌های فناوری و یک بازار خرسی به حال نزول رها شده است.

استوارت باترفیلد، مدیرعامل اسلک در سال ۲۰۱۵ به نیویورک‌تایمز گفت: «بهترین دوران هر کسب‌وکاری در هر صنعتی زمانی است که می‌تواند پول و سرمایه جمع کند.» گفته استوارت اغراق نبود. وقتی که نرخ بهره تقریباً نزدیک به صفر بود، صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر بیش از همیشه پول جمع‌آوری کردند و برخی از آنها با بالاترین ارزش‌گذاری‌هایی که تاکنون مشاهده شده بود از کسب‌وکاری که بر آن سرمایه‌گذاری کرده بودند، خارج شدند. در واقع، دوران شکوه وی‌سی‌ها به پایان رسیده و اگر بخواهیم تاریخ را راهنمای خود قرار دهیم، شاهد رکود فناوری در سال ۲۰۲۴ و پس از آن خواهیم بود. به‌عبارت‌ دیگر، رکود سرمایه‌گذاری خطرپذیر تازه آغاز شده است.

نرخ‌های بهره بسیار پایین به نفع سرمایه‌گذاران خطرپذیر تمام شده است. بازدهی پایین در سرمایه‌گذاری‌های معمول، سرمایه‌گذاران را به سمت سیلیکون‌ولی جذب کرد که وعده بازدهی بیشتری می‌داد. به‌طوری که در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ایالات متحده سه‌برابر شد. در این زمان حتی استارتاپ‌های عجیب‌وغریب در حوزه‌های عجیب و غریب‌تر مثل سفرهای فضایی لوکس یا تاکسی‌های پرنده توانستند سرمایه جذب کنند. نمونه جالب دیگری که موفق به جذب بهترین سرمایه‌گذاران شد، سم بنکمن فرید، مدیرعامل صرافی ورشکسته اف‌تی‌ایکس بود. این سرمایه‌گذاری‌ها تا جایی ادامه داشت که حتی استارتاپ‌هایی که هنوز به سود نرسیده بودند توانستند جذب سرمایه کنند و ارزش خود را به‌شدت افزایش دهند. مثال دیگری که شایان توجه است به ادغام کوانتوم اسکیپ با یک شرکت ابزاری با هدف تملیک مربوط می‌شود. پس از این ادغام، ارزش این شرکت از جنرال‌موتورز هم فراتر رفت.

به‌علاوه، این سرمایه‌ها نقدینگی بازار را نیز تقویت کردند. در نتیجه سرمایه‌گذاران خطرپذیر قادر شدند از سرمایه‌گذاری خارج شوند. پیش‌ از این هیچ‌وقت این همه شرکتی که سوددهی نداشتند، این‌چنین ارزش بالایی نداشتند. به‌ این‌ ترتیب در سال ۲۰۲۱، بیش از هزار عرضه اولیه به بازارهای ایالات متحده وارد شدند.

پس از اینکه فدرال‌رزرو در سال ۲۰۲۲ شروع به افزایش نرخ بهره کرد، وی‌سی‌ها دور و بر خود را خلوت کردند. در نتیجه سهام خیلی از شرکت‌های فناوری فروریخت؛ چنانچه ارزش سهام کوانتوم اسکیپ بیش از ۹۰ درصد کاهش داشت. هرچند این شرکت برخلاف بسیاری از استارتاپ‌ها همچنان در حال فعالیت است. بسیاری از استارتاپ‌ها که از سرمایه‌های جدید محروم هستند، با آینده‌ای تیره دست‌وپنجه نرم می‌کنند. وی ورک، یک شرکت راه‌حل‌های اداری که زمانی نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار ارزش داشت در صف سقوط شرکت‌های فناوری قرار گرفته است.

شاخص سهام فناوری نزدک هم در نیمه اول سال ۲۰۲۳ به‌شدت ریزش کرد. هرچند شکستن حباب‌های بزرگ سال‌ها طول می‌کشد. این بازار نزولی در سهام شرکت‌های فناوری احتمالاً در سال ۲۰۲۴ هم تکرار می‌شود و شاخص نزدک به پایین‌ترین حد چندساله خود می‌رسد. در مورد اینویدیا هم باید دوباره نگاهی به تاریخ انداخت و اتفاقی را که برای سیسکو رخ داد، مرور کرد. سیسکو برای مدتی یکی از باارزش‌ترین شرکت‌های جهان بود، اما ارزش سهام آن سقوط کرد و به یک چهلم ارزش آن در زمان اوج رسید. اینویدیا هم می‌تواند به سرنوشت مشابهی دچار شود. در مجموع در این سال استارتاپ‌های بیشتری سقوط خواهند کرد و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر همچنان بازدهی منفی دارند.