فعالیت هزار راننده در پاتوقی / گفت‌و‌گو با مهدی اشرفی، مدیرعامل گلرنگ ترابر

زمان مطالعه: 6 دقیقه

اصولاً هر کسب‌و‌کاری برای رشد به مؤلفه‌هایی در راستای جان‌گرفتن و استمرار نیاز دارد. این مؤلفه‌ها برای پلتفرم‌هایی که با مخاطبان سنتی سروکار دارند، اندکی متفاوت‌تر از سایر پلتفرم‌هاست، زیرا فضا در این بازارگاه به گونه‌ای است که هر دو طرف عرضه و تقاضا به مرور زمان در پلتفرم‌ها حضور می‌یابند و به‌دلیل حفظ منافع خود در پلتفرم می‌مانند و کوچک‌ترین اختلال ممکن است به خروج آنها از پلتفرم منجر شود.

حالا فکرش را بکنید بیش از 40 روز است شبکه‌های اینترنت، به‌خصوص اینترنت تلفن همراه با اختلال، کندی و قطع کامل مواجه شده و هیچ ارگانی پاسخگوی بروز این اختلال نیست. با وجود این اختلال، بازارگاه آنلاینی که مخاطبان آن را کسب‌و‌کارهای سنتی و رقبای کف بازار تشکیل می‌دهند، به دشواری شرایط نگاه نمی‌کنند و به‌آسانی آب‌خوردن، عطای آنلاین‌شدن را به لقایش می‌بخشند و زحمات چندساله دست‌اندرکاران استارتاپ لجستیکی را به باد فنا می‌دهند.
گفت‌وگوی ما با مهدی اشرفی، مدیرعامل گلرنگ ترابر، فتح بابی شد برای آنکه با این کسب‌وکار لجستیکی آشنا شده و از شرایط دشوار کاری این صنعت مطلع شویم.

شرکت گلرنگ ترابر از چه زمان به فضای کسب‌وکار لجستیک وارد شد؟

گروه صنعتی گلرنگ یکی از گروه‌های ریشه‌دار و قدیمی صنعت کشور است که مدیریت ارشد این گروه با هدف ورود به بازار لجستیک و حمل‌ونقل بار در کشور از سال 1392 با تأسیس شرکت گلرنگ ترابر وارد حوزه لجستیک و حمل‌ونقل کالا شد. این شرکت کار خود را با ورود به بازار کریری و فورواردی حمل کالاهای جاده‌ای در کشور آغاز کرد و اکنون با ساختارهای داخلی در حوزه‌های حمل‌ونقل داخلی جاده‌ای، حمل‌ونقل بین‌المللی و لجستیک هوشمند فعال است.

آیا این شرکت فقط برای حمل بارهای مربوط به محصولات گروه گلرنگ فعالیت دارد؟

در ابتدا شرکت فعالیت خود را با حمل محموله‌های مرتبط با شرکت‌های زیرمجموعه گروه صنعتی گلرنگ آغاز کرد و اکنون با توسعه بازارهای خود توانسته به مشتریان خارج از این گروه نیز خدمات ارائه دهد. این شرکت کار خود را با یک شعبه در کشور آغاز کرد و اکنون با 10 شعبه و نمایندگی فعال در کشور به ارائه خدمات حمل‌و‌نقل به مشتریان خود می‌پردازد.

برای ورود به بازارهای بین‌المللی حمل‌ونقل نیز برنامه‌ای داشته‌اید؟

از سال 1397 شرکت وارد عرصه حمل‌و‌نقل بین‌المللی شد و کار خود را با حمل محموله‌های وارداتی آغاز کرد و به مرور زمان در عرصه حمل محموله‌های وارداتی و صادراتی و به‌صورت ویژه، ترانزیت کالاهای عبوری از محدوده قلمرو کشور فعالیت‌های خود را توسعه داده ‌است.

در زمینه ورود به بازار حمل‌ونقل هوشمند چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

در سال 1398 شرکت با ایجاد پلتفرمی با نام تجاری پاتوقی به عرصه لجستیک هوشمند وارد شد و اکنون با دریافت مجوز بازارگاه الکترونیکی از سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای در عرصه ارائه خدمات هوشمند به صاحبان کالا و رانندگان فعال در بخش حمل‌ونقل جاده‌ای کالا در حال فعالیت است.

آیا این پلتفرم مشابه پلتفرم‌های حمل مسافر مانند اسنپ و تپسی کار می‌کند؟

اصولاً حمل‌و‌نقل بار تفاوت‌های بنیادین با حمل‌ونقل مسافر دارد. این تفاوت‌ها به‌خوبی در پلتفرم پاتوقی لحاظ شده‌ است. تجارب شرکت گلرنگ ترابر در عرصه حمل‌ونقل بار و شیوه‌های سنتی این صنعت کمک شایانی به درک درست از این تفاوت‌ها در توسعه اپلیکیشن پاتوقی داشته‌ است.

به‌عنوان مثال، در پلتفرم‌های حمل‌ونقل مسافر دیده می‌شود مسافر و راننده به‌راحتی سفر را لغو می‌کنند و ماشین یا مسافر دیگری انتخاب می‌کنند، اما در موضوع حمل بار با توجه به تعهداتی که در دو طرف بخش عرضه و تقاضای حمل وجود دارد، این موضوع به‌راحتی امکان‌پذیر نیست. بسیاری اوقات صاحبان کالا به‌دلیل ریسک‌هایی که در این صنعت وجود دارد، حاضر نیستند بار خود را به هر راننده‌ای بسپارند؛ بنابراین یکسری الزامات را به کسب‌وکار تحمیل می‌کنند که اگر این الزامات دیده نشود، باعث می‌شود حمل‌ونقل هوشمند و صنعت فناورانه همه نیازمندی‌های عرصه کسب‌وکار را در نظر نگرفته و موفق نباشد. ما سعی کرده‌ایم ویژگی‌های خاصی از این دست را که در کشور رایج است، در این پلتفرم در نظر بگیریم.

برای نحوه پرداخت کرایه نیز مانند سرویس‌های حمل مسافر عمل می‌کنید؟

پرداخت کرایه از موارد حائز اهمیت است که توسعه سرویس‌های ارزش افزوده را ضروری کرده‌ است. در اسنپ، کرایه توسط سرویس ارزش افزوده پرداخت می‌شود، اما در پلتفرم پاتوقی صاحب کالا یک شخص حقیقی یا حقوقی است و ممکن است روزانه بالغ بر 50 حمل داشته‌ باشد؛ بنابراین الزاماتی برای پرداخت کرایه خود دارد که با الزاماتی که به‌صورت رایج در سرویس‌های پرداخت آنلاین وجود دارد، بسیار متفاوت است؛ به همین منظور ما یک کیف پول «خاص‌منظوره» که خاص راننده و صاحب کالاست، تعبیه کرده‌ایم.

در این کیف پول مواردی از جمله میزان موجودی، شروط پرداخت، اطلاعات لازم برای تصدیق راننده و…گنجانده شده و برای هر صاحب کالا یک کیف پول با در نظر گرفتن الزامات خاص مشتری، طراحی شده که به‌عنوان یک سرویس ارزش افزوده در کنار پاتوقی کار می‌کند.

موارد دیگری که پاتوقی را به نسبت کسب‌وکارهای مشابه در کشور خاص می‌کند، چیست؟

لحاظ‌کردن منافع شرکت‌های حمل در اپلیکیشن و حذف‌نکردن بازیگران تأثیرگذار و مهم در بازار داخل کشور، از مواردی است که پاتوقی به آن توجه کرده و همین امر، این پلتفرم را نسبت به کسب‌وکارهای مشابه خاص کرده است. پلتفرم پاتوقی به‌صورت سه‌سویه طراحی شده و نقش صاحب کالا، راننده و شرکت‌های حمل به‌صورت مستقل دیده شده و بدون آنکه تضاد منافع بین سه بازیگر اصلی ایجاد شود، سعی شده در این پلتفرم به‌صورت متعادل، منافع این سه گروه به‌طور شفاف تأمین شود.

ناوگان و رانندگان این پلتفرم را چگونه انتخاب کردید؟

برای شروع، ما از ناوگان شرکت گلرنگ ترابر استفاده کردیم، چون برایمان مهم بود رانندگانی که در پلتفرم ثبت‌نام می‌کنند، حتماً پوشش‌دهنده واقعی تقاضای حمل‌ونقل باشند و صاحبان کالا را دچار این سوء‌تفاهم نکنند که کالای آنها از سوی هیچ راننده‌ای پذیرفته نمی‌شود و به‌اصطلاح ظرفیت غیرمطمئن در پلتفرم ایجاد نشده ‌باشد.

این نکته برای ما بسیار مهم است که رانندگان و شرکت‌های حمل به‌صورت معتبر در پلتفرم وارد شوند. به همین دلیل در ابتدا با رانندگان ناوگان گلرنگ ترابر شروع کردیم. بعد از گذشت مدتی، پلتفرم را باز کردیم و با سرویس‌هایی که از سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای دریافت کردیم، الزاماً رانندگانی که موبایل آنها به نام خودشان است و از طرف سازمان حمل‌و‌نقل جاده‌ای اجازه فعالیت در این حوزه را دارند، اجازه دریافت اپلیکیشن دارند. حتی اگر راننده‌ای برای مدتی با اپلیکیشن کار نکند، به‌صورت اتوماتیک در اپلیکیشن غیرفعال می‌شود.

در حال حاضر چه تعداد راننده در این پلتفرم فعال‌اند؟

به‌دلیل اتفاقات اخیر و افت سرعت اینترنت تلفن همراه با مشکلات زیادی روبه‌رو شده‌ایم، اما با وجود تمام مشکلات و مهاجرت تعدادی از راننده‌ها به سیستم سنتی حمل بار، باز هم حدود 10 هزار راننده فعال در پلتفرم پاتوقی مشغول به کارند.

محدودیت‌های اینترنتی چه تأثیری در کار شما داشته است؟

محدودیت‌هایی که سرعت پایین اینترنت برای ما ایجاد کرده، باعث شده ارتباط نوپای کاربران اپلیکیشن پاتوقی با ما تحت تأثیر جدی قرار گیرد؛ زیرا ما با رانندگان جاده‌ای سروکار داریم که به خاطر نوع کار خود و تردد در جاده، ناچارند از اینترنت‌های همراه استفاده کنند و حتی صاحبان کالا بعضاً در جاهایی دور از مناطق شهری مانند شهرک‌های صنعتی مستقرند و ارتباطات آنها بیشتر مبتنی بر اینترنت موبایل است.

وقتی اینترنت موبایل با کندی مواجه می‌شود، یا پهنای باند اینترنت به‌شدت کاهش می‌یابد، یا مسدود می‌شود، همان ارتباط نوپایی که ایجاد شده و راننده در حال عادت‌کردن به آن است، در سریع‌ترین زمان ممکن از بین می‌رود و به سمت ارتباط سنتی خود بازمی‌گردد. این صنف نیز به‌دلیل نوع رگولاتوری که در حمل‌ونقل وجود دارد، قابلیت مدیریت متمرکز ندارد و رشد و استمرار آن بستگی به این دارد که فضا به گونه‌ای فراهم شود که هر دو حوزه عرضه و تقاضا به‌مرور در پلتفرم‌ها حضور یابند و به‌دلیل حفظ منافع خود در پلتفرم بمانند. با خصوصیاتی که برای این جنس از کسب‌وکارها بیان شد، کوچک‌ترین اختلال در اینترنت یا در حوزه بسترهای آی‌سی‌تی می‌تواند تأثیرات شگرفی روی این حوزه داشته ‌باشد.

با اینکه منافع پلتفرم برای راننده‌ها مسجل شده‌ و شفافیت این بازار سبب حذف هزینه‌های غیرضرور واسطه‌گری شده، اما این تغییر هزینه‌بر و سخت است.

وزن بسته‌ها حداقل یا حداکثر چه میزان باید باشد؟

در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای حداقل نداریم، اما عرف این است که بارهای سه تن به بالا تا حداکثر 22 تن به شکل متعارف جابه‌جا می‌شود.

آیا برنامه‌ای برای ارسال خرده‌بار نیز دارید؟

بنا به رسالت‌هایی که شرکت گلرنگ ترابر دارد، ورود به این حوزه تاکنون جزء برنامه‌های ما نبوده‌، زیرا این کسب‌وکار به ابزارهای خاص خود نیاز دارد و ما برای اینکه از فعالیت اصلی خود دور نشویم، تصمیم گرفته‌ایم فعلاً به این حوزه ورود نکنیم، ولی در عین حال، وقتی بارهای اصطلاحاً خرده‌بار تجمیع می‌شود و به یک حمل کامل می‌رسد، می‌توانید بار را به یک شرکت حمل بسپارید تا برایتان ناوگان حمل تأمین کند.

در همین راستا شرکت گلرنگ ترابر می‌تواند با مجموعه‌های متعددی که به مدیریت فرایند خرده‌بار می‌پردازند، به‌عنوان شریک تجاری همکاری کند تا در نهایت سرویس حمل یکپارچه اصطلاحاً درب‌به‌درب برای مشتریان نهایی فراهم شود.

تعداد شعبات، تعداد ناوگان و میزان حمل کالاهای جابجا شده توسط شرکت گلرنگ ترابر چه تعداد است؟

گلرنگ ترابر در ده شعبه مستقر در محدوده جغرافیایی کشور در حال فعالیت است. راهبری این کار با یک تیم چابک 50 نفره عملیاتی و یک تیم ده نفره برنامه نویس که در زمینه توسعه اپلیکیشن‌ها و دیتاها فعالیت دارند است. تعداد ناوگان فعال گلرنگ ترابر یکصد دستگاه ناوگان ملکی است که با اضافه شدن رانندگان استیجاری و تحت پوشش از طریق اپلیکیشن پاتوقی، به این تعداد ده هزار دستگاه ناوگان نیز اضافه می شود.

میزان حمل کالاهایی که در سال گذشته توسط این ناوگان جابجا شده از لحاظ تناژ حدود یک میلیون تن و از لحاظ تعداد، حدود 90 هزار حمل بوده‌است