عکس: نسیم اعتمادی
مجموعه‌های فعال در حوزه تجارت الکترونیکی را شاید بتوان یکی از مهم‌ترین عواملی دانست که موجب معرفی و رونق گرفتن فضای بلکفرایدی در کشور شدند. در این میان نقش شرکت‌های لجستیکی در حوزه خرده‌فروشی را نباید در گسترش تجارت الکترونیکی به‌ویژه برای کسب‌وکارهای خرد و خانگی نادیده گرفت. مهرداد فاخر، مدیرعامل شرکت تیپاکس معتقد است که نمی‌توان از مناسبتی همچون بلکفرایدی یا هر مناسبتی که باعث افزایش رشد خریدوفروش می‌شود، به سادگی گذشت. او در گفت‌وگوی خود با «کارنگ» درباره تفاوت‌ها و شباهت‌های بلکفرایدی با مناسبت‌های ایرانی و فرصت‌های آن برای کسب‌وکارهای اینترنتی می‌گوید. او باور دارد برای اینکه مناسبت‌های ایرانی نیز فرصت‌هایی شبیه بلکفرایدی ایجاد کنند، نیاز به مقدمه‌هایی دارند که از آن جمله می‌توان به حمایت از بخش‌های خصوصی، تولیدکنندگان و کسب‌وکارهای کوچک و خانگی در این بازه‌های زمانی اشاره کرد.
تأثیر بلکفرایدی را نمی‌توان نادیده گرفت
مهرداد فاخر درباره تأثیر بلکفرایدی در میزان فروش می‌گوید: «تأثیر مناسبت‌های این‌‌چنینی در نرخ رشد خریدهای عمومی را نمی‌توان نادیده گرفت. هر سال در بازه‌های زمانی مشخصی مثل بلکفرایدی، عید نوروز یا دیگر مناسبت‌های ملی و جهانی این افزایش فروش مشاهده می‌شود و به تبع آن افزایش مرسولات هم به وجود می‌آید. اما با توجه به بلوغ صنعت مارکتینگ و وجود کمپین‌های متعدد فروش برندها در فصول مختلف سال، تمرکز بر مناسبت‌ها کمتر شده و خریداران هم سبد خرید خود را با توجه به اوضاع اقتصاد جهانی کوچک‌تر و پراکنده‌تر کرده‌اند.
او با اشاره به آمارهای موجود در تیپاکس به‌عنوان یک شرکت لجستیکی، عنوان می‌کند: «آنچه در نگاه اول قابل استنتاج است، این است که ما نسبت به روزهای عادی در ایام بلکفرایدی امسال رشد داشتیم که نقش خرده‌فروشی و ایکامرس‌ها در افزایش مرسولات در این بازه زمانی نیز قابل مشاهده است، البته تیپاکس تلاش می‌کند بستر فروش کسب‌وکارهای کوچک را فراهم کند؛ چراکه ما تصور می‌کنیم در دنیای دیجیتال امروز و در مسیر افزایش خریدهای اینترنتی، این ایکامرس‌ها هستند که در رقابت با دیگر کسب‌وکارها پیروز خواهند شد.»
فاخر به این موضوع اشاره می‌کند که با توجه به ارسال‌های مدت‌دار تعداد قابل توجهی از فروشندگان اینترنتی در این ایام، انتظار افزایش آمار را داشتیم و ادامه می‌دهد: «اما به طور مشخص در مورد امسال، آنچنان که آمارهای جامعه جهانی نیز نشان می‌دهد، نسبت به سال‌های گذشته خریدهای وابسته به این مناسبت کاهش داشته است، گرچه نرخ مرسولات ما در مقایسه با سال گذشته افزایش داشته، اما عامل این رشد را ما در عوامل درونی و گسترش زیرساخت‌های خود می‌دانیم و واقفیم که کاهش قدرت خرید مردم و همچنین رکود در کسب‌وکارهای خرد و کلان موجب کاهش خرید به صورت کلی و به صورت خاص در این بازه زمانی شده است.»
به گفته او سیاست‌گذاری‌های اشتباه و عدم درک صحیح مناسبت‌های این‌‌چنینی در ایران توسط کسب‌وکارها هم می‌تواند دلیل کاهش استقبال عمومی به خرید باشد.
تخفیف یک بازی روانی است
مدیرعامل تیپاکس درباره ماهیت تخفیف می‌گوید: «این یک بازی روانی و یک روش برای افزایش فروش است اما این روش هم دارای قواعد و قانون‌های خود است. در اکثر کشورها، برنامه‌ریزی برای مناسبت‌هایی از این دست از ابتدای سال اتفاق می‌افتد و فروشنده‌های خرد و کلان محصولاتی مختص این ایام را در ظرفیت تولید خود دارند و علاوه بر آن بازی روانی، تخفیف‌هایی را نیز در نظر می‌گیرند. اما در ایران این برنامه‌ریزی کمتر است و کسب‌وکارها صرفاً به صورت مقطعی تصمیم می‌گیرند با حاشیه سود کمتر یا افزایش و کاهش قیمت‌ها خود را در این بازی قرار دهند؛ البته ارائه نظر در این مورد نمی‌تواند قطعی باشد، چراکه احتیاج به داده‌های بیشتری دارد که در اختیار تولیدکنندگان و فروشندگان است و نمی‌توان بدون درنظر گرفتن آن رأی قاطع صادر کرد.»
نمی‌توان کسب‌وکارها را ملزم به ارائه تخفیف کرد
مدیرعامل تپاکس در آخر درباره چگونگی شبیه‌سازی بلکفرایدی در ایران می‌گوید: «من بلکفرایدی را منفی نمی‌دانم؛ چراکه هر عاملی که بتواند در شرایط کنونی کمی منجر به رونق بازار شود دارای ارزش است. اما گفتنی است که می‌توان در مناسبت‌های ملی خودمان هم بسترهایی ترتیب دهیم تا قدرت خرید و میل به خرید در جامعه افزایش پیدا کند. اما مقدمه چنین شرایطی را در حمایت از بخش‌های خصوصی، تولیدکنندگان و کسب‌وکارهای کوچک و خانگی در این بازه‌های زمانی می‌دانم. بدون شک اگر تمهیدات حمایتی در این ایام برای تولیدکنندگان تعریف شود به تبع آن فروشندگان نیز در این مناسبت‌ها فروش مناسب‌تری خواهند داشت. یقیناً نمی‌توان بدون تغییر در زیرساخت‌های مورد نیاز به صورت فرمایشی برای کسب‌وکارها تاریخی مشخص کرده و آنها را ملزم به فروش و ارائه تخفیف کرد.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/35nb
