کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
جمله بسیار تکرارشونده در دنیای رمزارزها این است: اینجا بازاری است بسیار پرریسک و هنوز رگولهنشده که میتواند سرمایههای افراد را در یک شب بر باد بدهد. تنها راهکاری هم که برای مقابله با این ریسک مدام تکرار میشود، آموزش و آگاهیبخشی به کاربران و ارتقای سواد مالی آنهاست. اما حالا یک تحقیق مفصل نشان میدهد حتی در کشورهای توسعهیافته هم سواد مالی کاربران در دنیای کریپتو پایین است.
تحقیقات بانک مرکزی کانادا حاکی از آن است که احتمالاً کاناداییهای جوان، مرد، شاغل، تحصیلکرده دانشگاهی، برخوردار از درآمد بالا و سواد مالی نسبتاً پایین، بیتکوین دارند. به گزارش کوینتلگراف، این مطالعه نشان داد که بیتکوینداران غالباً سواد مالی کمتری نسبت به سایر افراد جامعه دارند.
این نتایج از چهار نظرسنجی سالانه بین سالهای ۲۰۱۶ (۱۳۹۴) تا ۲۰۲۰ (۱۳۹۸) به دست آمده است. حجم نمونه پاسخدهندگان این نظرسنجیها بین ۱.۹۸۷ تا ۳.۸۹۳ نفر بوده است. نسخه کامل این تحقیق با نام «آگاهی از بیتکوین، مالکیت و نحوه استفاده از آن» منتشر شده است.
یکی از عبارات قابل توجه در نسخه کامل این تحقیق این نکته بود: «بیتکوینداران نسبت به دیگر افراد، اطلاعات بیشتری در مورد شبکه بیتکوین داشتند، اما در آزمون سواد مالی، امتیاز کمتری کسب کردند.»
رد شدن در آزمون سواد مالی
آزمون سواد مالی مورد اشاره، در واقع تنها سه سؤال انتخابی چندگانه درباره نرخ بهره، تورم و درک مفهوم سهام/ سرمایهگذاری مشترک و سه سؤال مرتبط با بیتکوین نیز ناظر بر موضوعاتی چون نحوه عرضه، دفترکل دیجیتال و برخورداری شبکه از حمایت دولتی بود.
البته این نکته که با توجه به تعداد سؤالات محدود، آیا واقعاً سواد مالی بهدرستی سنجیده شده است یا خیر، هنوز مورد بحث است. از طرف دیگر باید توجه داشت که این سؤالات بسیار آسان بودهاند.
محققان بانک مرکزی کانادا بر این نکته که حضور در بازارهای مالی نیازمند برخورداری از سواد مالی است، تأکید کردند، زیرا خطرات زیادی میتواند افراد آموزشندیده را تهدید کند که از طریق آموزش بیشتر میتوان بر این تهدیدات فائق آمد. این تحقیق نشان داد که طی چهار سال مورد بررسی، متوسط تعداد دارندگان بیتکوین ۱۸ تا ۳۴ساله کاهش یافته و مردان حداقل دو برابر زنان به جرگه سرمایهگذاران بیتکوین میپیوندند. البته وجود شکاف جنسیتی موضوعی است که بهطور گسترده در تاریخ نهچندان طولانیمدت ارزهای دیجیتال مورد بحث قرار گرفته است.
تحقیقات بانک مرکزی کانادا حاکی از آن است که احتمالاً کاناداییهای جوان، مرد، شاغل، برخوردار از درآمد بالا و سواد مالی نسبتاً پایین، بیتکوین دارند.
بهطور کلی، اثرات جانبی با یافتههای توصیفی مورد بحث سازگار است. در این گزارش آمده که احتمال مالکیت بیتکوین با زن، مسن و بیکار بودن کاهش مییابد.
این گزارش نشان میدهد که مردان تحصیلکرده جوان که بالغ بر ۷۰ هزار دلار درآمد داشته و سواد مالی نسبتاً پایینی نیز دارند، بزرگترین گروه دارندگان بیتکوین در کانادا را تشکیل میدهند.
در گزارش به این نکته اشاره میشود: «احتمالاً کاناداییهای جوان، مرد، شاغل، تحصیلکرده دانشگاهی، برخوردار از درآمد بالا و سواد مالی نسبتاً پایین، بیتکوین دارند.» طبق آنچه در این گزارش به آن اشاره شده، در سوی دیگر طیف، کسانی که در امتحان سواد مالی امتیاز بالایی به دست آوردند، احتمالاً آگاهی بالایی از بیتکوین داشته، اما روی آن سرمایهگذاری نکردهاند.
مسئله و اهمیت اعتماد دولت
شایان ذکر است که دلایل این افراد برای نخریدن بیتکوین، لزوماً ضدیت با آن نبوده، بلکه دلایلی مثل عدم درک یا رضایت از روشهای پرداخت فعلی، از جمله مهمترین دلایل این امر عنوان شدهاند. دلیل سوم این افراد برای سرمایهگذارینکردن در بیتکوین نیز این بود که آنان قادر نیستند به ارزی که توسط دولت حمایت نمیشود، اعتماد کنند.
در این تحقیق آمده است: «ما متوجه شدیم که بین سالهای ۲۰۱۸ (۱۳۹۶) تا ۲۰۲۰ (۱۳۹۸)، سطح آگاهی مردم کانادا از بیتکوین و همچنین میزان سرمایهگذاری آنان ثابت مانده است. ۹۰ درصد مردم کانادا با بیتکوین آشنا هستند، در حالی که تنها پنج درصد آنان در آن سرمایهگذاری کردهاند.»
پیش از این نیز نتایج یک نظرسنجی دیگر از این مطالعات با نام «نظرسنجی جایگزین نقدی» در کوینتلگراف منتشر و در آن ادعا شده بود که کاناداییهایی که درک پایینتری از امور مالی دارند، احتمالاً دو برابر بیش از سایرین در ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری میکنند.