چرا زنان جوان کمتر در حوزه علم و فناوری فعالیت می‌کنند؟

کلیشه‌هایی که دست‌و‌پای زنان را بسته است

زمان مطالعه: 2 دقیقه

زنان برخلاف پیشرفت‌های چشمگیر سال‌های اخیر هنوز در علم و فناوری، چه در بخش دانشگاهی و چه در بخش خصوصی حضوری کمرنگ‌تر دارند. این وضعیت دلایل گوناگونی دارد که بیشتر مربوط به نقشی است که در جامعه مدرن به زنان اختصاص داده شده است. همچنین سوگیری‌هایی که از قبل موجود بوده، سقف‌هایی شیشه‌ای را شکل داده و همزمان حضور مردان در محل کار را تشویق می‌کنند.

با این حال نبود اطلاعات و آگاهی اندک از امکانات موجود، زنان جوان را برای انتخاب شغل در موقعیتی دشوار قرار می‌دهد. به نظر می‌رسد الگوهای خوب و الهام‌بخش می‌تواند به درک واقعیت یک زن شاغل در زمینه علم و فناوری کمک کند. والدین، آموزگاران و مشاوران راهنمایی شغلی نقشی مهم در کمک یا پیشگیری از انتخاب مسیرهای شغلی برای زنان جوان دارند و این انتخاب از ابتدای مدرسه شروع می‌شود و تا تحصیلات عالی ادامه دارد.

در کشورهایی که واحد خانواده، به‌ویژه در تصمیم‌گیری‌های شغلی اثرگذار است، باید والدین وارد شوند و درباره امکانات موجود آموزش ببینند. همچنین رسانه‌های گروهی نقشی مهم در معرفی و حفظ دیدگاه کلیشه‌ای از زنان در نقش‌های حرفه‌ای خاص اجرا می‌کنند.

گزارش شکاف جنسیتی جهانی در سال 2011 در بند ابتدایی خود بیان کرد که «با توجه به پیچیدگی جهان امروز ما باید متعهد به شیوه فکری جدید باشیم؛ تفکری که تعصبات و اینرسی‌های قدیمی را کنار بگذارد و در مقابل آن به طرح‌ها و راهکارهای جدید پایبند باشد. توانمندسازی و آموزش دختران و زنان و بهره‌برداری کامل از استعداد و رهبری آنها در اقتصاد، سیاست و جامعه جهانی، عناصر اساسی الگو‌های جدید مورد نیاز برای موفقیت در چشم‌انداز چالش‌برانگیز امروزی است. این موضوع به‌روشنی توسط اتحادیه اروپا پذیرفته شده که در حال حاضر شکاف جنسیتی چشمگیری به ویژه در علم، مهندسی و فناوری وجود دارد. بر پایه گزارش کمیسیون اروپا زنان 40 درصد از دانش‌آموختگان دانشگاهی در علوم، ریاضیات و محاسبات و 32 درصد از کل کارجویان را تشکیل می‌دهند.»

اروپا برخلاف تلاش‌های چشم‌گیر در کاهش شکاف جنسیتی همچنان در دهه آینده به حدود یک میلیون پژوهشگر نیاز خواهد داشت. با در نظر گرفتن این موضوع، ابتکاری در قالب کارزار تبلیغاتی به نام «علم؛ این یک پدیده دخترانه است» آغاز شد که مورد اعتراض فمینیست‌ها و پژوهشگران برجسته قرار گرفت.

آنها استدلال کردند که این کارزار تنها به تقویت کلیشه‌های زنانی منجر می‌شود که کارهای دخترانه با کفش‌های پاشنه‌بلند و ناخن‌های رنگ‌شده انجام می‌دهند. پیام کمیسیون روشن بود؛ علم می‌تواند یک تلاش زنانه باشد. گرچه این کارزار دستاوردی کمتر از آنچه می‌خواست کسب کرد، اما بار دیگر یک پرسش بنیادین را مطرح کرد؛ چرا دختران بیشتر از این در حوزه مهندسی، علم و فناوری مشارکت نمی‌کنند؟

نظرسنجی‌های جهانی نشان می‌دهد در حالی که زنان به طور رسمی از هیچ سطح تحصیلی حذف نمی‌شوند، کلیشه‌های اجتماعی و مفاهیم سنتی برای نقش زنان موجب طرد غیررسمی دختران می‌شود و در نتیجه آنها را به سمت آموزش‌های متفاوت هدایت می‌کند تا انتخاب‌های حرفه‌ای و تحصیلی متفاوت از پسران داشته باشند.

علاوه بر این، بر خلاف افزایش تقاضا برای کارکنان در تحقیقات و فناوری و با وجود نرخ بالای زنان با تحصیلات عالی آنان همچنان حضوری کمتر در علم و فناوری دارند. از سوی دیگر آنها در بخش‌هایی مانند مشاغل خانگی، آموزش و پزشکی جایگاه‌های بیشتری در اختیار دارند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که بیشترین تمرکز زنان در زمینه تحقیقات و صنعت در شرکت‌های زیست‌شناسی، خدمات بهداشتی و دارویی و شرکت‌های دارویی است، در حالی که در علومی مانند فیزیک، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و مهندسی نمایندگان بسیار اندکی دارند.

لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/inax
نظر شما درباره موضوع

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.