کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
وقتی کارنگ در سال ۱۴۰۰ راه افتاد، یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها برای ما حوزه لجستیک یا حمل‌و‌نقل بار و کالا بود. در طول یک سال گذشته بیشترین فراوانی در سوژه‌های جلد نشریه هم به همین حوزه استراتژیک اقتصاد یعنی لجستیک اختصاص داشته است. هنوز هم اعتقاد داریم همان‌طور که در یکی از تیترهای شماره‌های نخست کارنگ تأکید کردیم، «لجستیک پاشنه‌آشیل اقتصاد نوآوری ایران» به‌ویژه در بحث خرده‌فروشی آنلاین است.
واقعیت این است که علی‌رغم تلاش‌های صورت‌گرفته هنوز این حوزه با نوآوری زیاد اخت نشده است. کسبوکارهای نوآور این حوزه و کسب‌وکارهایی قدیمی‌تر و بازیگران اصلی آن هنوز راهکار مؤثری برای این بازار بزرگ ارائه نداده‌اند و فرصت برای نوآوری در این صنعت بسیار زیاد است.
یکی از چهره‌های تأثیرگذار این حوزه در یک سال گذشته کسی نبوده جز پشوتن پورپزشک که در کسب‌وکار پادرو تلاش کرده برای نقاط پردردسر لجستیک شهری ایران راهکارهایی ارائه دهد.
پادرو هنوز خیلی جوان است و راه درازی برای رشد دارد اما پورپزشک و تجربه‌اش در بازار خرده‌فروشی آنلاین ایران احتمالاً بتوانند گام‌های بزرگ‌تری در این حوزه بردارند.
ما در کارنگ اعتقاد داریم چهره نوآور ایران در سال ۱۴۰۰ در حوزه لجستیک پشوتن پورپزشک بوده است. کسی که با پادرو و ناوگان نوآور آن در حال تلاش برای ارائه راهکارهای بهینه و متنوع برای مشتریانی است که هنوز کابوس بزرگ‌شان ارسال کالای فروخته‌شده است!
پشوتن و پادرو احتمالاً در راهی که شروع کرده‌اند، موانع زیادی را پیش رو داشته باشند اما تجربه کسبوکارهای بزرگ‌تر این فضا و خطاهایی که آنها کرده‌اند و رصد نارضایتی‌هایی که کسبوکارهای آنلاین ایران دارند، شاید بهترین چراغ در یک مسیر پردردسر برای آنها باشد.
پادرو فعالیت خود را در سال ۱۳۹۹ با ورود به حوزه پرچالش لجستیک آغاز کرد. لجستیک نه‌فقط در ایران، بلکه در تمام دنیا یکی از صنایع پردردسری است که تقریباً با بیشتر صنایع دیگر مرتبط است. پادرو در مرحله اول سراغ حل مشکلات لجستیکی گروه نوپای صنعت تجارت الکترونیک رفت. هدف آن ایجاد زیرساختی برای سهولت ارسال خریدهای اینترنتی بود، اما آنچه باعث شده تا پادرو به یک استارتاپ ویژه تبدیل شود، ورود آن به حوزه تجارت اجتماعی یا سوشال کامرس است.
تجارت اجتماعی نه‌تنها در ایران، بلکه در جهان حوزه‌ای رو‌به‌رشد است و پلتفرم‌های گوناگونی برای کمک به این رشد و تسهیل فضای تجارت اجتماعی وارد این فضا شده‌اند.
یکی از مزایای تجارت اجتماعی که آن را به بخشی جذاب و پرطرفدار تبدیل می‌کند، این است که کسبوکارهای کوچک و متوسط به آن روی آورده‌اند؛ از زنی خانه‌دار که جایی برای ارائه محصولات دست‌ساز خود می‌خواهد تا فروشگاه کوچکی در یک شهر دورافتاده که میزان خرید مشتریانش در آن شهر، کفاف مخارجش را نمی‌دهد. تجارت اجتماعی جایی برای تمام افرادی است که در شکل‌های دیگر تجارت، جایگاهی برای خود نمی‌بینند و به آنها کمک می‌کند تا بازاری وسیع‌تر و متنوع‌تر برای خود داشته باشند.
تمام تلاش تیم پادرو این است که خدماتی متناسب با نیاز مشتریان ارائه دهد و محصولی را بسازد که کاربران به آن وابستگی و چسبندگی پیدا کنند. تلاش می‌کنیم دریافت سرویس از پادرو با سطح خدمتی که از روش قبلی دریافت می‌کردند، تفاوت ملموسی برای آنها داشته باشد.
ظهور کرونا و پیشرفت اپلیکیشن‌ها سبب شده بازار این شکل از تجارت بیش از گذشته داغ شود و همه پیش‌بینی‌ها به این مسئله اذعان دارند که حتی در دنیای پس از کووید نیز از محبوبیت تجارت اجتماعی کاسته نخواهد شد و به‌زودی به رقیبی انکارناپذیر برای تجارت الکترونیک تبدیل می‌شود.
با وجود این روند در جهان، پلتفرم‌هایی که بتوانند در بخش‌های مختلف تجارت به کسبوکارهای کوچک کمک کنند و زمینه‌ساز رشد تجارت اجتماعی در کشور باشند، بیش از حد تصور محدود است. به همین دلیل نیز پادرو با نگاه به این جای خالی و توجه به روندی جهانی، فعالیت خود را آغاز کرد تا جایی که در سال ۱۴۰۰ با جذب سرمایه ۳۰۰ میلیارد تومانی از فناپ، به‌عنوان یک استارتاپ بدون رقیب برای ایجاد نوآوری‌های جدیدی در این حوزه تلاش خود را افزون کرد.
پادروپین و پادروشاپ
پادرو حالا در پایان سال ۱۴۰۰ با دو محصول مجزا یعنی «پادروپین» که متمرکز بر ارائه خدمات لجستیک به کسب‌وکارهاست و «پادروشاپ» که ویژه فروشندگان فعال در شبکه‌های اجتماعی طراحی شده، در بازار حضور دارد. هر کدام از این محصولات به‌تنهایی می‌توانند برای بازار هدف پادرو یعنی فروشندگان فعال در فضای اینترنت خدمات ویژه‌ای را ایجاد کنند و نیاز مهمی را برای مخاطبان خود برطرف سازند؛ اما هدف اصلی پادرو استفاده توأمان این دو محصول توسط بازار بزرگ، فعال و هدف پادرو یعنی فروشگاه‌های اینستاگرامی است. هر کدام از امکانات پادروپین و پادروشاپ برای فروشگاه‌هایی با اندازه و میزان فروش مشخصی کاربرد دارد.
پادرو در سال ۱۴۰۰ در کنار توسعه محصول و توسعه بازار محصول پادروپین (یعنی متقاضیان حوزه لجستیک)، توسعه فنی محصول پادروشاپ (ویژه سوشال کامرس) را نیز آغاز کرد و پاییز سال گذشته نسخه اولیه محصول به بازار معرفی شد.
پشوتن پورپزشک، مدیرعامل پادرو می‌گوید: «بیشتر از ۱۵ هزار فروشگاه اینستاگرامی در سال ۱۴۰۰ در پادرو ثبت‌نام کرده‌اند. البته این بازار سختی‌های عجیب‌وغریبی هم دارد. ما در این مدت کوتاه مجبور شدیم چند بار تغییرات فوری در مسیرمان ایجاد کنیم. این بازار از تمامی بازارهای خرده‌فروشی که تابه‌حال دیده بودم، رفتارهای متفاوت‌تری داشته که بسیار دور از پیش‌بینی‌های ما بوده است. این مسئله کار ما را بسیار سخت و البته جذاب کرده است.»
بازار نوظهور تجارت اجتماعی و نیازهای جدید آن
پورپزشک درباره چالش‌های توسعه پادرو در سال ۱۴۰۰ می‌گوید: «در کنار تولید و توسعه محصول پادروشاپ که یک دوره پرفشار اولیه به همراه داشت، کارهای ویژه‌ای از جنس تغییر معماری و فناوری محصول در بعضی از بخش‌های پادروپین اتفاق افتاد. در نهایت دو محصول به هم متصل شدند، در عین حالی که این پروژه سختی‌های خاص خودش را داشت؛ به‌ویژه درباره محصول پادروپین، زیرا باید نیازهای خاص تجارت اجتماعی را تأمین می‌کرد. از سوی دیگر اتصال پادروشاپ به APIهای اینستاگرام به خاطر محدودیت ایرانی‌ها دردسرهایی را برای ما ایجاد کرد که توانستیم آن را حل کنیم.»
او ادامه می‌دهد: «بازار نوظهوری مثل سوشال کامرس هر روز نیاز جدیدی را طلب می‌کند و نیازها به‌سرعت در حال تغییر و رشد هستند. این سرعت در تغییرات برای هر استارتاپی یک چالش بزرگ محسوب می‌شود. برای پادرو توسعه محصول متناسب با نیازهای این بازار اصلی‌ترین چالش است. مثلاً ما اضافه‌کردن قابلیت مدیریت موجودی کالا برای فروشندگان یا ایجاد سبد خرید برای مشتریان برای اینکه بتوانند چند عدد از یک کالا یا کالاهای متفاوت از یک فروشگاه را در یک مرحله خرید انتخاب کنند، در مراحل اولیه شناسایی و به محصول اضافه کردیم که در جلب رضایت کاربران نیز بسیار مفید بود.»
پادروشاپ به‌عنوان یک محصول تازه‌وارد به بازار، امکانات متنوعی را در اختیار فروشندگان و خریداران در شبکه‌های اجتماعی قرار می‌دهد. فروشندگان می‌توانند محصولات خود را در فضای اینستاگرام که پرمخاطب‌ترین شبکه اجتماعی در ایران است، معرفی کنند. با اضافه‌کردن تصاویر و ویژگی‌های محصول خود در پلتفرم پادروشاپ، یک لینک دریافت می‌کنند که می‌توانند این لینک را در هر شبکه اجتماعی با مخاطبان خود به اشتراک بگذارند و به‌راحتی فروش، پرداخت و ارسال محصولات خود را از این طریق انجام دهند.
فروشندگان همگی توسط پادرو احراز هویت می‌شوند. کد ملی و شماره‌حساب‌ها با حفظ محرمانگی دریافت می‌شود و این می‌تواند برای خریداران نیز اطمینان خاطری برای یک خرید امن و مطمئن ایجاد کند. در حال حاضر ارسال سفارش‌ها در بخش پادروشاپ توسط شرکت پست جمهوری اسلامی انجام می‌شود، اما فروشگاه‌ها می‌توانند با استفاده از خدمات پادروپین از سایر خدمات شرکت‌های پستی هم استفاده کنند.»
علاوه بر افزایش ظرفیت فعلی‌مان در حوزه لجستیک، کمپین‌هایی هم برگزار خواهیم کرد و از این فرصت برای توسعه بازار و جذب مشتریان جدید حداکثر استفاده را می‌بریم. با توجه به مرحله‌ای که پادرو در آن قرار دارد، شیب صعودی بازاریابی را در کانال‌های مختلف شاهد خواهیم بود و این روال در سال ۱۴۰۱ هم ادامه پیدا می‌کند و شتاب بیشتری نیز خواهد گرفت.
پورپزشک توضیح می‌دهد: «حوزه لجستیک هنوز زیرساخت‌های لازم را ندارد و بسیار هم کُند توسعه پیدا می‌کند؛ البته شرکت‌های پستی و لجستیکی جدید هم وارد این حوزه شده‌اند که شاید بتوانند آینده بهتری برای چابکی و به‌روز بودن این صنعت رقم بزنند. در حقیقت در حوزه لجستیک بدون توسعه بخش زیرساختی نمی‌توان توقع رشد چشم‌گیری داشت.
متأسفانه شرکت‌های پستی کمترین توجه را به حوزه فناوری دارند؛ فناوری را فقط یک رسانه می‌بینند، نه ابزاری برای بهبود فرایند و بهره‌وری بهتر در عملکرد. از سوی دیگر بیشتر تمایل دارند به کسبوکارهای بزرگ خدمات ارائه بدهند تا کسبوکارهای کوچک و متوسط.»
او می‌افزاید: «به همین دلیل کسبوکارهای کوچک و متوسط که بخش بزرگی از گردش حوزه لجستیک را ایجاد می‌کنند، خدمات مناسبی را دریافت نمی‌کنند و کسب‌وکارشان از بخش لجستیک آسیب می‌بیند. البته شرایط اقتصادی و جنگیدن برای بقا هم در ایجاد این شرایط بی‌تأثیر نیست. همین مسئله باعث می‌شود شرکت‌های لجستیکی در محدوده خودشان بمانند و به تغییرات کوچک و بزرگ به‌راحتی «نه» بگویند.»
پورپزشک آینده صنعت لجستیک را به دو عامل وابسته می‌داند: «یکی اینکه تا چه حد در بخش زیرساخت سرمایه‌گذاری می‌شود و از فناوری متناسب توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات استقبال می‌شود و دوم اینکه تا چه میزان شرکت‌های پستی نگاه خودشان را به بخش‌های مهم بازار مثل SMEها اصلاح می‌کنند. منطقی به نظر می‌رسد که با روال گذشته و فعلی، همان نتایج گذشته و حال حاصل شود. مسلماً برای تغییر و بهبود باید روال‌ها و نگرش‌ها تغییر پیدا کنند.»
سال ۱۴۰۱؛ بیم‌ها و امیدها
سال آینده برای بسیاری از کسب‌وکارها از جمله استارتاپ‌ها مبهم و گنگ است. با همه اینها پادرو طبق برنامه‌های از پیش تعیین‌شده خود، رشد و توسعه مطلوبی را پیش‌بینی می‌کند. پشوتن پورپزشک از ترافیک و رشد طبیعی پایان سال در دو بخش پادروپین و پادروشاپ می‌گوید: «تمام تلاش تیم پادرو این است که خدماتی متناسب با نیاز مشتریان ارائه دهد و محصولی را بسازد که کاربران به آن وابستگی و چسبندگی پیدا کنند.
تلاش می‌کنیم دریافت سرویس از پادرو با سطح خدمتی که از روش قبلی دریافت می‌کردند، تفاوت ملموسی برای آنها داشته باشد. علاوه بر افزایش ظرفیت فعلی‌مان در حوزه لجستیک، کمپین‌هایی هم برگزار خواهیم کرد و از این فرصت برای توسعه بازار و جذب مشتریان جدید حداکثر استفاده را می‌بریم. با توجه به مرحله‌ای که پادرو در آن قرار دارد، شیب صعودی بازاریابی را در کانال‌های مختلف شاهد خواهیم بود و این روال در سال ۱۴۰۱ هم ادامه پیدا می‌کند و شتاب بیشتری نیز خواهد گرفت.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/uigk