کسب‌وکارها تأثیرگذارترین بخش اکوسیستم رمزارز هستند

یادداشتی از رضا قربانی- اکوسیستم رمزارز در همه جای جهان تازه در ابتدای راه است؛ وقتی از اکوسیستم صحبت می‌کنیم، از مجموعه بازیگرانی حرف می‌زنیم که با هم تعامل مثبت، منفی و گاهی خنثی دارند و در نهایت آن چیزی را می‌سازند که به آن می‌گوییم اکوسیستم. در اکوسیستم هر نوع بازیگری جایگاه خودش را دارد و خود اکوسیستم هم مانند بازیگرانش زنده است و پویایی دارد.

اکوسیستمی که پویا نباشد و ریزش و رویش نداشته باشد، اکوسیستم مرده است و اهمیتی ندارد. اکوسیستم پویا شاهد شکل‌گیری‌هاست و شاهد از‌هم‌پاشیدن‌ها. در نهایت آن چیزی که اهمیت دارد، تکامل و روند تکاملی است که اکوسیستم‌های پویا به‌خوبی از آن بهره می‌برند.

شاید بزرگ‌ترین اکوسیستم دنیای نوآوری که ما می‌شناسیم، اکوسیستم اینترنت باشد؛ این اکوسیستم فراتر و بزرگ‌تر از همه اکوسیستم‌هایی است که در حوزه فناوری می‌شناسیم و در سال‌های گذشته زیراکوسیستم‌های متعددی در آن خلق شده است؛ به‌عنوان نمونه اکوسیستم وب یکی از پویاترین این اکوسیستم‌ها بوده و همین‌طور اکوسیستم موبایل.

اکوسیستم موبایل و وب درهم‌تنیدگی بسیاری پیدا کرده‌اند و تشخیص مرز آنها گاهی سخت و دشوار می‌شود. بلاکچین در دنیای اینترنت در حال تغییر دادن بسیاری از زیرساخت‌های فکری است؛ تغییرات پشت‌بند بلاکچین به حدی است که بسیاری آن را هم‌عرض اینترنت و تحولی که شروع کرد، می‌پندارند؛ وب ۳ وعد‌ه‌ای است که بلاکچین به ما داده و بسیاری برای رسیدن به آن تلاش می‌کنند.

آنهایی که رؤیای خود را در اینترنت جست‌وجو می‌کردند، به فکر جهانی آزاد بودند تا همه فارغ از نژاد و جنسیت و ثروت و دیگر ویژگی‌های اکتسابی، از فرصت‌های برابر بهره‌مند شوند.

این رؤیای بسیاری از پیشروان دنیای اینترنت بود؛ رؤیایی که هیچ‌گاه به‌طور کامل عملی نشد، ولی شاهد بودیم که جهان تغییرات اساسی کرد. با اینکه سبک زندگی ما بعد از اینترنت متحول شد، ولی در نهایت این کسب‌وکارها بودند که بر مسند امور نشستند و پیشران بسیاری از موضوعات مهم شدند.

در دنیای اینترنت این کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک هستند که تعیین‌کننده بسیاری از امور هستند. ما نمی‌توانیم دنیای اینترنت را بدون کسب‌وکارها تصور کنیم؛ افراد در این دنیا اهمیت محوری ندارند با اینکه توهم مهم‌بودن دارند؛ ولی این کسب‌وکارها هستند که در نهایت بازیگران اصلی این اکوسیستم‌اند.

در روزهای ابتدایی در اکوسیستم بلاکچین و رمزارز، افراد تعیین‌کننده بودند و هنوز هم سایه برخی افراد بر سر این اکوسیستم هست؛ به‌عنوان نمونه ویتالیک بوترین که معروف به شاهزاده دنیای کریپتو است و اخیراً هفته‌نامه تایم او را روی جلد برده است. حیات و ممات این چهره بر کسب‌وکار اتریوم سنگینی می‌کند و گاهی اوقات حرف‌های او بوی دیکتاتوری می‌دهد و پیروانی که سینه‌چاکش هستند، خبر از ظهور فرقه‌گرایی‌های شناخته‌شده می‌دهند.

با این حال حتی ویتالیک بوترین هم کسب‌وکاری شناخته‌شده دارد و منافعش روشن است. یا مثلاً خالق صرافی رمزارز FTXدر سال‌های گذشته مهم‌ترین چهره دنیای کریپتو بوده است؛ کسی که به گفته خودش دیر وارد این جهان جدید شده، ولی با این حال بسیاری از او صحبت می‌کنند و ریز رفتارهای او را زیر نظر دارند. او هم به یک کمپانی مشخص متصل است و گیریم که ۹۹ درصد درآمد و ثروتش را صرف خیریه کند، اما مهم این است که منافع او هم در این اکوسیستم مشخص است.

قطعاً در هر اکوسیستمی بازیگران آزادی داریم که منافع آنها روشن و مشخص نیست. هر اکوسیستمی میکروارگانیسم‌هایی دارد که وجود آنها برای پویایی اکوسیستم لازم است. منتها مشکل زمانی پیش می‌آید که میکروارگانیسم‌ها نمایندگی اکوسیستم را بر عهده بگیرند.

نماینده‌های واقعی هر اکوسیستمی کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ فعال در آن اکوسیستم هستند و افرادی که در این کسب‌وکارها فعالیت می‌کنند و منافع مشخص دارند. کسانی که در کسب‌وکارهای مشخص و شفاف و روشنی فعالیت نمی‌کنند، راه‌های کسب درآمدشان روشن نیست و اهداف خیرخواهانه و بشردوستانه دارند، مصداق همان میکروارگانیسم‌هایی هستند که اگر در یک اکوسیستم زیاد شوند، آن را می‌خورند.

اکوسیستم متعادل باعث می‌شود همه در کنار هم به بهترین شکل کار و زندگی کنند.