استارتاپ‌های حوزه کشاورزی مدت‌هاست چشم‌انتظار راه‌اندازی انجمن صنفی برای خودشان هستند. از سال ۱۳۹۸ تاکنون گام‌هایی در این مسیر برداشته شده اما هنوز این انجمن به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز نکرده و همچنان «در شرف تأسیس» است. محمد زرندی، مدیریت این انجمن در حال تأسیس را بر عهده گرفته است. او کارشناس ارشد مدیریت کشاورزی دارد و مدیرعامل استارتاپ «کشت‌کالا» است. زرندی درباره آخرین وضعیت راه‌اندازی این انجمن به «کارنگ» می‌گوید که اگرچه این انجمن هنوز در فرایند ثبت قرار دارد، یک سال است کارش را در حوزه‌هایی که نیاز به مجوز رسمی نداشته، شروع کرده است.
تشکلی برای نقش‌آفرینی در وظایف غیرحاکمیتی
زرندی می‌گوید ایده این انجمن در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ و در گردهمایی استارتاپ‌های حوزه کشاورزی شکل گرفته است. او می‌افزاید: «همزمان با این گردهمایی که به همت آقای دکتر مختاری، مشاور وزیر و مجری پروژه کسب‌وکارهای نوپای کشاورزی شکل گرفت، ایشان اشاره کردند که دولت‌ها عوض می‌شوند و ممکن است این پروژه بماند یا نماند یا شکلش عوض شود و… شما باید خودتان تشکلی غیردولتی ایجاد کنید تا این تشکل بتواند نقش‌آفرینی کند و وظایف غیرحاکمیتی را در دست بگیرد.»
پس از این گردهمایی، هسته اولیه انجمن صنفی استارتاپ‌های کشاورزی شکل گرفته و در ابتدای سال ۱۳۹۹ انجمن به صورت رسمی اعلام موجودیت کرده است. زرندی در این باره توضیح می‌دهد: «چون این مسئله با آغاز به کار دکتر خاوازی در وزارت جهاد کشاورزی مصادف شد و از آنجا که ایشان قبلا در معاونت آموزش و ترویج حضور داشتند و با استارتاپ‌ها آشنا بودند، اولین دیدار رسمی‌شان را با هیئت مؤسس انجمن صنفی داشتند و همان‌جا اعلام کردند که من به این استارتاپ‌ها به دید مشاوران جوانم نگاه می‌کنم و این عزیزان می‌توانند به اختیار خودشان در جلسات شورای معاونان که هر هفته برگزار می‌شود، حضور داشته باشند.
انجمن صنفی؛ مانع‌تراشی یا مانع‌زدایی؟
اعضای هیئت مؤسس انجمن صنفی کسب‌وکارهای نوپا در حوزه کشاورزی ترجیح داده‌اند به جای ثبت این انجمن در وزارت کار یا اتاق‌های بازرگانی، آن را در مجموعه‌ای ثبت کنند که خود از جنس کشاورزی باشد و در نهایت سنگ‌بنای این انجمن در مجموعه سازمان تعاون روستایی، به عنوان یکی از سندیکاهای تخصصی حوزه کشاورزی، گذاشته شده است.
هیئت مؤسس این انجمن ۲۰ استارتاپ هستند. زرندی درباره تنوع این استارتاپ‌ها می‌گوید: «این اعضا از حوزه‌های گوناگون و شهرهای مختلفی هستند. فقط هم استارتاپ‌های حوزه بازار نیستند و کسب‌وکارهایی که در حوزه فناورانه و دانش‌بنیان فعالیت می‌کنند نیز حضور دارند. همچنین هم زنان و هم مردان در این انجمن حاضرند.» او یادآور می‌شود که ظرفیت عضوپذیری از استارتاپ‌های دیگر هم وجود دارد و در حال حاضر هم این کار انجام می‌شود.
مدیر این انجمن درباره همکاری استارتاپ‌ها در مسائل صنفی معتقد است: «استارتاپ‌ها تا زمانی که ببینند خود انجمن مانعی بر سر راهشان نیست، همکاری می‌کنند تا حرکت پرشتابی داشته باشیم. اما اگر انجمن بخواهد خود مانعی باشد و بوروکراسی‌ها را بیشتر کند، قطعا از طرف استارتاپ‌ها پس زده می‌شود. به همین دلیل است که هیئت مؤسس و سنگ‌بنای این انجمن از خود استارتاپ‌هاست و نه مدیران دولتی و حاکمیتی تا خود استارتاپ‌ها بتوانند این بخش را مدیریت کنند.»
انجمن منتظر مجوز نمانده است
زرندی همچنین به این مسئله اشاره می‌کند که به‌رغم کامل نشدن مراحل ثبتی انجمن، این انجمن برخی فعالیت‌ها را که نیاز به مجوز ندارد آغاز کرده است. او درباره این فعالیت‌ها می‌گوید: «مسائل زیادی را پیش برده‌ایم؛ از جمله اینکه بسیاری از استارتاپ‌ها را به رسانه‌ها معرفی کرده‌ایم تا هم‌افزایی بین استارتاپ‌ها و همکاری آن‌ها را با هم شکل بدهیم و به جای فضای رقابتی، فضایی رفاقتی پدید بیاید.»
او همچنین بخشی از اهداف انجمن صنفی را چنین برمی‌شمرد: «معرفی استارتاپ‌های جدید، ساماندهی این استارتاپ‌ها، برگزاری استارتاپ‌ویکند در نقاط مختلف کشور، مشاوره و منتوری برای افرادی که تازه می‌خواهند وارد این عرصه بشوند، معرفی به سرمایه‌گذاران، ایجاد شهرک‌های استارتاپی کشاورزی و شبکه‌سازی در حوزه استارتاپ‌های کشاورزی جزو اهداف مهمی هستند که ما دنبال می‌کنیم.»
زرندی به کرونا و نداشتن مجوز رسمی انجمن به عنوان مانع اصلی در برخی فعالیت‌های انجمن اشاره می‌کند و می‌گوید: «یکی از اهداف ما این است که در انجمن بخشی شکل بگیرد که بتواند در مسائلی مانند صدور و تمدید مجوز استارتاپ‌ها و مسائل حقوقی، مالی و… تسهیلگری کند.»
نمره ۱۲ به تعامل مسئولان دولتی با استارتاپ‌های کشاورزی
زرندی یکی از این مشکلات را موازی‌کاری دولت و صرف منابع زیاد برای راه‌اندازی استارتاپ‌های دولتی می‌داند. با این حال مدیر انجمن صنفی استارتاپ‌های کشاورزی معتقد است مشکل بزرگ‌تر چیز دیگری است: «مهم‌ترین مشکل در درجه اول ناآگاهی و ناآشنایی مدیران سطح بالای دستگاه‌های اجرایی از روند کاری استارتاپ‌ها به‌خصوص در حوزه کشاورزی است. اگر مدیران بدانند که استارتاپ‌ها چه هستند و چه کار می‌کنند، شاید بهتر بتوانند همکاری کنند.»
او نمره تعامل مسئولان دولتی با استارتاپ‌های کشاورزی را در حالت کلی نمره ۱۲ می‌داند و توضیح می‌دهد: «در مورد برخی از مدیران می‌توانم نمره ۲۰ بدهم. این مدیران حرف و عملشان یکی بوده است و از بخش خصوصی حمایت می‌کنند، اما در بخش‌هایی هم مدیران اصلا با استارتاپ‌ها آشنا نیستند و آن‌هایی هم که آشنا هستند، سنگ‌اندازی می‌کنند.»او یکی از این سنگ‌اندازی‌ها را مقاومت برخی مسئولان در آزادسازی اطلاعات و قرار دادن آن‌ها در اختیار انجمن‌ها و اتحادیه‌ها می‌داند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/crtu
