کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
روز سهشنبه دهم مردادماه هیئت دولت بنا بر پیشنهاد وزارت بهداشت، اعلام کرد روزهای چهارشنبه و پنجشنبه تعطیل خواهند بود. تعطیلیای که علت آن گرمای بیش از حد اعلام شد و تمام مراکز دولتی از جمله بانک و بورس و مراکز خصوصی و کسبوکارها ملزم شدند در این دو روز تعطیل باشند.
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت نیز در یک توییت اعلام کرده بود: «با توجه به گرمای بیسابقه هوا در روزهای جاری، به منظور حفظ سلامت شهروندان، هیئت دولت با پیشنهاد وزارت بهداشت مبنی بر تعطیلی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در سراسر کشور موافقت کرد.»
اما این تعطیلی چه تأثیراتی روی کسبوکارها و فرایند رفتار مشتریان آنها خواهد گذاشت؟ بسیاری از کسبوکارها راهحل دورکاری را پیش رو دارند و شاید مشکل چندانی هم در روند کاریشان به وجود نیاید.
اما برخی کسبوکارهای دیگر همچون ارائهدهندگان خدمات لندتک که به صورت مستقیم بخشی از کار آنها با بانکها سروکار دارد دچار مشکلاتی خواهند شد. برای مثال کاربرانی که از خدمات لندتک استفاده میکنند زمانی که با مشکل مواجه شوند، نمیتوانند چاره کار خود را از کسبوکار بخواهند زیرا بخشی از ارتباط کاری آنها تعطیل است.
دولت جبران هزینه دو روز تعطیلی را نمیکند
نیما قاضی، همبنیانگذار علیبابا و عضو هیئتمدیره انجمن تجارت الکترونیک تهران در گفتوگو با «کارنگ» از مشکلاتی که برای یک کسبوکار در دو روز تعطیلی به وجود میآید، گفت: «من فکر میکنم که اگر پشت تصمیمات مسئولیتپذیری نیز باشد چنین تصمیماتی به صورت دیگری اتخاذ میشود. برای مثال اگر شرکتی کار ثبتی داشته باشد و این کار ثبتی به دلیل تعطیلی دو روز عقب بیفتد، در حالی که مهلت تعیینشدهای مثلاً برای یک کار گمرکی وجود داشته باشد، آیا گمرک و دولت حاضر هستند این دو روز عقبافتاده را به شرکت مهلت دهند تا شرکت جبران مافات کند؟»
قاضی ادامه داد: «هنگامی که چنین مسئولیتپذیریای وجود ندارد هزینه را تنها مردم و کسبوکارها تحمل میکنند. برای مثال وقتی بانک برای دو روز تعطیل است و کسی نمیتواند به کارهای بانکی خود مثل پرداخت قسط بپردازد، آیا بانک قبول میکند که برای این دیرکرد جریمه دریافت نکند؟ تمام اینها هزینههایی است که بخش خصوصی مجبور به پرداخت آنهاست.
برای مثال یک پروسهای با یک مهلت مشخص در یک کسبوکار در حال پیشروی بوده، اما اکنون به خاطر تعطیلی چند روز عقب افتاده و برای مثال نتوانسته وامی را در مدت معلومشده دریافت کند. مشکل دیگر خرید از خارج از کشور است که در این صورت نمیتواند صورت بگیرد. در برخی کسبوکارها نیز دو روز تعطیلی باعث تغییر درآمد کشور خواهد شد.»
قاضی افزود: «به طور کلی باید گفت کسبوکارهای آنلاین سرویسدهی خود را انجام میدهند، اما در بخشی که باید از دولت یا نهادهای مالی سرویس دریافت کنند به مشکل خواهند خورد و در نتیجه باعث وقفه در کارشان خواهد شد و زمانبندیهای خود را از دست خواهند داد و این مشکل خسارت و هزینه برای آنها به بار خواهد آورد.»
تعطیلی دوروزه به خاطر گرما به کام پلتفرمهای گردشگری شد
اما برخی کسبوکارها از تعطیلی دوروزه پیشآمده کسب سود هم کردهاند. واضح است که این بخش مربوط به کسبوکارهای گردشگری است. زیرا بسیاری از افراد از فرصت پیشآمده برای مسافرتی سهروزه بهره میبرند.
بابک سهرابی، بنیانگذار جاجیگا، در گفتوگو با کارنگ اعلام کرد: «تعطیلی دوروزه پیشآمده مشخصاً برای ما تأثیر خیلی خوبی داشته و رکورد رزروهای روزانه شکسته شد و تقریباً دوبرابر رزرو نرمال روزانه ما بوده است.
حیطه کاری جاجیگا گردشگری است که به دلیل اینکه در فصل تابستان که عملاً فصل سفر است قرار داریم، تعطیلی پیشآمده فرصتی به دست مردم داد تا برای مسافرت اقدام کنند زیرا تعطیلی دیگری هم در مردادماه نیست.
به محض اعلام تعطیلی (۱۰ مرداد) و باخبری مردم، اقدام به برنامهریزی سفر برای آنها آغاز شد و پیک کاری ما دوبرابر شد و عملاً رکوردها جابهجا شد.»
تعطیلی به ضرر کسبوکارهای فینتک تمام میشود
محمدمهدی شریعتمدار، مدیرعامل جیبیت، تعطیلیهای پیشآمده را به ضرر کسبوکارهای فینتک میداند. شریعتمدار در گفتوگو با کارنگ گفت: «تعطیلی اخیر به دلیل دیر اعلام شدن آن برای کسبوکارهای فینتکی مشکلات زیادی به وجود خواهد آورد زیرا نهتنها ما آمادگی نداشتیم بلکه نهادهای دولتی و حاکمیتی که در این حوزه مشغول خدماترسانی هستند هم آمادگی مواجهه با تعطیلی را نداشتند. پرداختیاران در روزهای تعطیل نیاز به برنامهریزی دارند و تعطیلی ناگهانی پیشآمده باعث شد پرداختیاران تسویه نداشته باشند.»
او در خصوص جزئیات مشکلات پیشآمده در پی تعطیلی گفت: «در حوزه فینتک تسویه تراکنشهای شاپرکی انجام نمیشود. هنگامی که تعطیلات در طول یک ماه زیاد میشود عملاً یک تأخیر زمانی ایجاد میشود تا پول به دست کسبوکار برسد. یعنی کسبوکار خدمات یا کالای خود را میفروشد اما مبلغ آن را دیرتر دریافت میکند. برای مثال کالایی که در روز سهشنبه فروخته شده مبلغ آن روز شنبه به دست کسبوکار میرسد که این نسبتاً اختلال بزرگی است زیرا برخی از کالاها در طول زمان تغییر میکنند و کسبوکار مجبور است این اختلاف را بپذیرد.»
او در ادامه تأکید کرد: «باید برای تعطیلیها برنامهریزی شود تا کسبوکارها خود را آماده روزهای تعطیل کنند.»