کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
نشست تخصصی «بررسی چالش‌های ارزی در صنعت فاوا» با حضور مسعود شکرانی، رئیس کمیسیون تأمین کالای تجهیزات فاوای سازمان نصر تهران؛ محمد متشرعی و سهیل ترکان، از دیگر اعضای این کمیسیون برگزار شد. در این نشست مطرح شد که قرار گرفتن شرکت‌های واردکننده کالاهای فاوا در صف طولانی‌مدت ثبت سفارش و تخصیص ارز آسیب‌های جدی برای فعالان این حوزه داشته و اگر وضع موجود؛ به‌ویژه وضعیتی که از آغاز سال ۱۴۰۳ ایجاد شده ادامه‌دار باشد، بسیاری از شرکت‌ها مجبور به توقف فعالیت خود در این حوزه خواهند شد.
در ابتدای این نشست، نتایج نظرسنجی انجام‌شده از فعالان حوزه واردات کالاهای فاوا ارائه شد که براساس آن ۹۱ درصد از مشارکت‌کنندگان در این نظرسنجی که در دو زمینه تأمین و تولید فعال هستند، اعلام کرده بودند که در دریافت ارز برای واردات دچار مشکل بوده‌اند.
محمد متشرعی در صحبت‌های خود در این نشست عنوان کرد: «بانک مرکزی و سازمان توسعه و تجارت در یک هماهنگی بی‌نظیر در حال نابودی تولیدکنندگان صنعت فناوری اطلاعات هستند.»
او ادامه داد: «سیاست‌های بانک مرکزی در حال سوق دادن فعالین شناسنامه‌دار به سمت قاچاق، سفته‌بازی و امثال آن است. بانک مرکزی همه کار می‌کند که به برخی آدم‌ها بگوید که این حوزه را رها کنند. من به عنوان یک تولیدکننده اگر اول سال پولی که دارم را یونجه بخرم و توی انبار بگذارم و آخر سال آن را بفروشم، ۶۰ درصد سود می‌کنم؛ شاخص یونجه در سال گذشته ۶۰ درصد سود داده است. اما اگر به عنوان تولیدکننده مواداولیه تولید را بگیرم و ثبت سفارش کنم و در صف تخصیص ارز قرار بگیرم، هفت ماه بعد نرخ بازگشت سرمایه من با این فرض که من بخواهم ۱۵ الی ۲۰ درصد سود کنم و یک و نیم بار هم این پولی که داشتم را بگردانم، سود من به ۳۰ الی ۳۵ درصد نمی‌رسد.»
متشرعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: «رئیس بانک مرکزی در همایش بانکداری، بالای تریبون دروغ می‌گوید و عنوان می‌کند که ما ارز داریم و به همه داده‌ایم. ما آنجا زیربار حمله این بروکراسی در حال خرد شدن هستیم اما ایشان در رسانه می‌گوید ما ارز داریم، به اندازه کافی هم داریم و به همه پرداخت کرده‌ایم. من همانجا می‌خواستم بلند شوم و بگویم کسانی که به آنها ارز داده‌ای را به ما نشان بده. حتماً به افراد خاصی ارز داده‌اید که ما آنها را نمی‌بینیم.»
در عمل از تولیدکنندگان حمایتی نمی‌شود
در این نشست خبرنگار «کارنگ» از محمد متشرعی، عضو کمیسیون تأمین نصر درباره بخشنامه‌ای پرسید که در ماه‌های اخیر منتشر شده و براساس آن سالانه ۱۵ درصد از سقف تعیین‌شده واردات برای فعالانی که فقط فعالیت بازرگانی دارند، کم می‌شود و ۱۵ درصد هم به سقف تعیین‌شده برای تولیدکنندگانی که اقدام به واردات کالای حوزه فاوا می‌کنند، افزوده می‌شود و ادامه داد که چنین تصمیمی را به نفع صنعت فاوای کشور می‌دانند یا خیر.
متشرعی پاسخ داد: «برخی از صحبت‌ها را روی کاغذ داریم و برخی را در عمل می‌بینیم. در حال حاضر اصلاً ارزی به کسی داده نمی‌شود که بخواهد به تولیدکننده سقف بیشتری تعلق بگیرد.»
او ادامه داد: «در سال‌های گذشته ثبت سفارش طی ۱۰ الی ۳۰ دقیقه تأیید می‌شد و چالشی بر سر آن وجود نداشت. امروز اما ما تنزل پیدا کرده‌ایم. برخی صحبت‌های گفته‌‌شده بیشتر برای افکار عمومی کاربرد دارد؛ شبیه صحبت‌هایی که درباره تسهیلات برای تولیدکنندگان است، مانند تخفیف‌های مالیاتی، اما در عمل چنین چیزی وجود ندارد.»
سازمان نظام صنفی برای حل مشکل پیمانکاران فاوا چه کرده است؟ تقریباً هیچ
پرسش بعدی خبرنگار کارنگ در این‌باره بود که بسیاری از فعالان این حوزه که درگیر واردات کالای فاوا هستند، پیمانکارانی هستند که با دستگاه‌های دولتی قرارداد دارند و به‌واسطه صف طولانی‌مدت برای واردات در قراردادهایشان دچار تأخیر و جریمه می‌شوند و آیا صنف برای حل این مشکل اقدامی داشته یا خیر.
مسعود شکرانی در جواب این سؤال گفت: «ما سه گروه کاری در حوزه فناوری اطلاعات داریم؛ B2B ،B2C و B2G. به طور عمده و به‌ویژه در رده زیرساختی قضیه به شکل B2G است و متأسفانه دولت در چنین قراردادهایی ابتدا سراغ جریمه می‌رود نه بند «فورس‌ماژور» و در بهترین حالت فکر می‌کند در حال بخشودن جریمه دیرکرد است. البته برای این کار هم از پیمانکار می‌خواهد خدماتی مانند ضمانت، تجهیز و… را اضافه کند. همه این خدمات برای پیمانکاران هزینه است.»
او ادامه داد: «کاری که صنف برای این بخش از فعالان حوزه فناوری اطلاعات و رفع مشکل آنها انجام داده این است که دوستان نکاتی را با صنف نامه‌نگاری کرده‌اند. آقای حکیم‌جوادی نیز به خاطر سبقه‌ای که دارد، در این زمینه با نهادهای مربوطه نامه‌نگاری کرده، اما من فردی که مشکلش حل شده باشد یا گزارشی در این‌باره ندیده‌ام.»
به گفته شکرانی، وضعیت به نحوی است که حتی وقتی دستگاه‌های دولتی جریمه را می‌بخشند، به این دید نگاه می‌کنند که لطفی انجام داده‌اند.
او همچنین گفت: «متأسفانه صنف هنوز در این زمینه نتوانسته کاری انجام دهد، اما تلاش می‌کنیم در قراردادهای تیپ ذکر شود که محل داوری، داوری نظام صنفی رایانه‌ای یا داوری اتاق ایران باشد که در این میان نماینده‌ای نیز از بخش خصوصی باشد تا بتوانیم چنین مسائلی را حل کنیم. متأسفانه در سال‌های اخیر؛ به‌ویژه در سال گذشته موارد این‌چنینی زیاد داشته‌ایم و میلیاردها تومان از پول همکاران ما در دولت بلوکه شده و پاسخ درستی هم به آن داده نمی‌شود.»
هر زمان بحث اینترنت مطرح می‌شود، قهر می‌کنند
سؤال دیگر خبرنگار کارنگ به این اشاره داشت که کیفیت اینترنت و ناپایداری آن از مهم‌ترین عواملی است که مانع توسعه کسب‌وکارهای حوزه فناوری اطلاعات شده و در چنین حالتی موضوع تخصیص ارز برای واردات کالاهای حوزه فاوا برای جامعه و کسب‌وکارها در اولویت قرار نمی‌گیرد. سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در این زمینه چه اقدامی داشته است.
شکرانی در پاسخ اظهار کرد: «مسئله اینترنت به نحوی است که گویی خط قرمز آقایان به شمار می‌رود و هر زمان که مطرح می‌شود طرف مقابل قهر می‌کند. سال گذشته که برای مهمانی خدمت رئیس‌جمهور رفته بودیم من در جایگاه رئیس کمیسیون تأمین، هفت درخواست مطرح کردم که ایشان فردای آن روز بخشنامه‌ای داد که آن نکات طبق آن اجرایی شد. هنگام رفتن، در آستانه در آسانسور رئیس سازمان نصر تهران و کشور بحث فیلترینگ را با ایشان مطرح کردند، اما ایشان به‌شدت ناراحت شدند؛ به‌گونه‌ای که ما تا یک سال حتی با وزارتخانه هم جلسه نداشتیم. در زمینه اینترنت متأسفانه کار از جنبه تخصصی خارج است. حرکاتی که نظام صنفی در این زمینه انجام داد به زیانش تمام شد.»
او افزود: «ما کارگروه ویژه‌ای تعریف کرده‌ایم که برخی افراد داوطلب در آن هستند. شورای عالی فضای مجازی نیز یکی از افراد مؤثر خود را به این کارگروه معرفی کرده است. از بخش‌های مختلف مانند دادستانی و… در این زمینه حضور و نقش دارند و سعی می‌کنیم در فضایی آرام کار را پیش ببریم.»
شکرانی تأکید کرد که حاکمیت هم با محدود کردن اینترنت متضرر شده است و ادامه داد: «زمین بازی در خارج از کشور، ایتا و روبیکا نیست، بلکه در آن فضا فیس‌بوک و توییتر و … تأثیرگذار هستند و متأسفانه در عمل حاکمیت با بحثی که روی کاهش کیفیت اینترنت و فیلترینگ ایجاد کرده زمین را به دشمن واگذار کرده است.»
او در پایان گفت: «با همکاری همراه اول در حال تهیه گزارشی هستیم که با ارائه آن به حاکمیت نشان دهیم که منابع بسیار زیادی به خاطر یک نگاه اشتباه هدر می‌رود.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/5uwy