زمان مطالعه: 2 دقیقه
گزارش اتحادیه کسبوکارهای مجازی نشان می‌دهد کسبوکارهای فعال در فضای مجازی تاحدودی شوک‌های ناشی از شیوع بیماری کرونا و نوسانات اقتصادی را پشت سر گذاشته‌اند که این خبری خوب است. با این حال گزارش اتحادیه زوایای تاریک و نگران‌کننده‌‌‌ای هم دارد؛ نگران‌کننده از این نظر که شکاف جنسیتی اشتغال به کسبوکارهای آنلاین نیز سرایت کرده است.
بر پایه آمارهای این اتحادیه در سال ۹۹ از 1114 مجوز کسب صادرشده، تنها ۱۰۰ مجوز به نام زنان صادر شده و سهم آن‌ها از راه‌اندازی کسبوکار اینترنتی مجوزدار تنها 9 درصد بوده است! این اختلاف فاحش سهم زنان و مردان در کسبوکارهای آنلاین تنها به امسال محدود نمی‌شود و در بلندمدت هم می‌توان این شکاف جنسیتی را ردیابی کرد.
برای نمونه بر پایه گزارش‌های اتحادیه در سال 98، 11 درصد دریافت‌کنندگان مجوز کسبوکار زنان بوده‌اند و در سال پیش از آن نیز آمارها همین رقم را نشان می‌دهند. اگرچه در بازار کار کشور زنان همیشه سهم کمتری از مردان داشته‌اند و نرخ مشارکت حدود 16 درصدی برای آن‌ها ثبت شده، اما با این‌همه این سهم در سال 99 افت محسوسی داشته است.
بنا به داده‌های مرکز آمار، شیوع ویروس کرونا به اشتغال زنان حدود نُه برابر بیش از مردان ضربه زده است و چیزی حدود 663 هزارنفر – معادل 3/15 درصد کل زنان شاغل – بیکار شده‌اند. این عدد مربوط به تمام بخش‌های اقتصادی است و شامل کسبوکارهای نوآور هم می‌شود.
در اکوسیستم نوآور اما مسئله فراتر از این‌هاست؛ نه‌تنها زنان شاغل در فضای نوآوری کشور – با نسبتی بالاتر یا پایین‌تر از نرخ کل – شغلشان را از دست داده‌اند، بلکه همزمان تمایلشان به فعالیت در این بخش نیز کمتر شده است. اثرات این کاهش تقاضا به‌خوبی در کاهش 2 درصدی تقاضای زنان برای دریافت پروانه کسبوکار مجازی و اختلاف 10 برابری مجوزهای صادرشده میان مردان و زنان قابل مشاهده است.
اگرچه محدودیت‌های زنان در جذب سرمایه و شبکه‌سازی و مارکتینگ در فضای نوآور همیشه مطرح بوده، اما به نظر می‌رسد در سال 99 مشکلات اقتصادی و فشارهای اجتماعی و فرهنگی ناشی از شیوع ویروس کرونا، عاملی تأثیرگذارتر بر میزان مشارکت زنان بوده است.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/s2j5
