فرصتی تاریخی در چند قدمی صنعت گردشگری ایران

یادداشتی از رسول قربانی_ خاطرم هست که سال‌ ۱۳۹۴ یا شاید هم ۱۳۹۵ بود که در صحبت‌ها و نشست‌های رسمی و غیررسمی با مدیران دولتی و مقامات کشوری سعی می‌کردیم آنها را متقاعد کنیم که بخشی از صندوق توسعه ملی ایران را به بیت‌کوین تبدیل کنند؛ فرصتی تاریخی که اگر با بیت‌کوین سه هزار دلاری صورت گرفته بود و امروز – حتی در روزهایی که بیت‌کوین روزهای خوشی را سپری نمی‌کند – با ۱۲ الی ۱۳ برابر شدن این سرمایه ملی طرف بودیم.

خاطرم هست در همان روزها نیز در همان جلسات وقتی دیدیم گوش کسی در نهادهای دولتی و حاکمیتی بدهکار این حرف‌ها نیست، سعی کردیم سناریوی دیگری را از یک فرصت تاریخی دیگر برای مدیران باز کنیم و آن هم فرصت تاریخی ماینینگ در ایران به جای صادرات نفت خام بود و درخواست خیلی ساده بود؛ «به جای صادرات ۱۰۶ بشکه نفت، آن را در نیروگاه‌های برق صرف تولید برق کنید و این برق را به تولید بیت‌کوین اختصاص دهید.»

درباره روزهایی صحبت می‌کنیم که هر بشکه نفت در بهترین حالت ۵۰ دلار فروش می‌رفت، در صورتی که با تبدیل هر ۱۰۶ بشکه نفت خام به برق، امکان استخراج یک بیت‌کوین وجود داشت. یعنی مصرف پنج هزار و ۳۰۰ دلار نفت برای استخراج بیت‌کوینی که در همان زمان ۲۰ هزار دلار قیمت داشت. البته این پیشنهاد هم در کلان نادیده گرفته شد و هرچند به یک اتفاق ملی تبدیل نشد، اما حداقل قدم‌های کوچکی برداشته شد.

حالا به نظر می‌رسد یک بار دیگر فرصتی تاریخی در چندقدمی ایران است و ما می‌توانیم یک بار دیگر نظاره‌گر آمدن و از دست رفتن فرصت‌ها باشیم یا اینکه برای بهره‌برداری حداکثری از آن خودمان را آماده کنیم. جام ‌جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر آذرماه ۱۴۰۱ در کشور همسایه ما یعنی قطر با سه میلیون نفر جمعیت و مساحتی ۱۴۲ برابر کوچک‌تر از ایران برگزار خواهد شد.

جاذبه‌های گردشگری و مخصوصاً طبیعی قطر به هیچ‌وجه با جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ایران قابل مقایسه نیست و به نظر می‌رسد گردشگران فوتبالی در کشورهای همسایه قطر به‌دنبال فرصت‌های جایگزین خواهند بود. این فرصت مناسبی برای ایران است تا سهم بزرگی از این جریان گردشگری را برای خود رقم بزند؛ به شرطی که شرایط را تسهیل کنیم.

در همین هفته‌ای که گذشت، مهرداد تاوتلی، دبیرکل جامعه هتلداران جزیره کیش گفته بود: «با توجه به مشکلات تحریم و ممکن‌نبودن استفاده از روش‌های معمول پرداخت‌های بین‌المللی، با استفاده از متخصصان بومی در جزیره کیش امکان استفاده از ارز‌های دیجیتال برای گردشگران خارجی فراهم می‌شود.

بازی‌های جام جهانی ۲۰۲۲ از ۳۰ آبان تا ۲۷ آذر در قطر برگزار خواهد شد و جزیره کیش با توجه به نزدیکی به این کشور و تشابه آب‌و‌هوایی، به‌عنوان پشتیبانی از جام جهانی در حال بررسی و تدارک گسترش زیرساخت‌ها برای گردشگران است.»

حالا سؤال این است که چرا فقط کیش؟ چرا در یک برنامه منسجم و یکپارچه تمام استان‌های ایران، مخصوصاً استان‌های گردشگرپذیر نباید برای استفاده از این فرصت تاریخی خودشان را آماده کنند؟ نداشتن امکان استفاده از سرویس‌های رایج پرداخت بین‌المللی همیشه ایران را از فهرست بسیاری از گردشگران خارج کرده و حالا با فرصتی که پیش روی ماست و توسعه زیرساخت‌های پرداخت مبتنی بر رمزارز و تسهیل شرایط حضور گردشگران، می‌توانیم امیدوار باشیم که وعده و وعیدهایمان برای استفاده از این فرصت تاریخی واقعی بوده و صرفاً یک حرف جوگیرانه نبوده است.

در روزهایی که صنعت گردشگری ایران به خاطر شیوع کرونا ضربه سنگینی خورده و مردم نیز با تورمی کمرشکن روبه‌رو هستند، شاید این درآمد دلاری برای مردم این سرزمین بتواند گره از بسیاری از مشکلات‌شان بگشاید.

امروز مدیران دولتی و حاکمیتی در نهادهای مرتبط باید از این فرصت تاریخی برای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در خصوص این فرصت تکرارنشدنی، اقدامی مهم انجام دهند؛ اقدامی که یک سال دیگر همین موقع به خودمان ببالیم که ما از این فرصت به بهترین شکل بهره بردیم، نه مانند فرصت‌های دیگر که امروز فقط افسوس‌شان را می‌خوریم.