اعتراف به دو دهه حکمرانی غلط در موضوع اینترنت

اگر اتفاقی در روز شنبه رخ ندهد و انتخابات به‌ دور دوم کشیده نشود، باید شاهد حضور یک رئیس‌جمهور جدید در کشور باشیم. هرچند زمانی که این یادداشت نوشته می‌شود هنوز انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار نشده، اما طی یک هفته گذشته مناظرات چشمگیری در میان نامزدهای ریاست‌جمهوری برگزار شد که برای افرادی که با اقتصاد دیجیتال و کسب‌وکارهای این حوزه سروکار دارند قابل ‌توجه بود.

اصلی‌ترین موضوعی که نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری به آن اشاره کردند موضوع اینترنت و فیلترینگ بود. در ایران دو بازه بسیار حساس و مهم وجود دارد که اینترنت در کشور قطع شد؛ یکی مربوط به وقایع آبان ۱۳۹۸ و دیگری شهریور ۱۴۰۱ بود.

در این دو بازه کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال کشور به‌شدت آسیب دیدند؛ چراکه پس از وقایع سال ۱۳۹۸ تلگرام در عمل فیلتر شد و پس از وقایع ۱۴۰۱ شاهد فیلترینگ اینستاگرام، واتس‌اپ و گوگل‌پلی در ایران بودیم.

اما نکته این قطع اینترنت، تنها بحث فیلترینگ نبود؛ چراکه این موضوع به نحوی قابل ‌حل بود. ضربه دیگری که به کسب‌وکارها در این مسیر وارد شد، موضوع فعالانی بود که در داخل ایران برای کسب‌وکارهای خارجی کار می‌کردند. شاید برای کسی باورپذیر نبود که اینترنت کشور به مدت یک هفته با قطعی کامل یا اختلال شدید مواجه باشد.

از طرفی با توجه ‌به وضعیت تحریمی، بسیاری از فریلنسرها و شرکت‌هایی که در داخل ایران برای خارج از کشور بدون هویت ایرانی فعالیت می‌کردند تا مشکلی برای تعامل با خارج از کشور نداشته باشند با مشکل مواجه شدند و بسیاری از کارهای این افراد با چالش همراه شد.

اما هنگامی که مناظرات انتخاباتی نامزدها و سخنرانی‌های آنها را مشاهده می‌کردیم، شاهد بودیم که همگی نامزدها که اکنون نیز نقش‌های مهمی در کشور دارند یا در گذشته داشتند بر این عقیده بودند که سیاست کنونی فیلترینگ با شکست مواجه شده است. موضوعی که نشان می‌دهد اقدامات گذشته و مسیری که طی دو دهه طی شده همگی یک خطای راهبردی بوده که نتوانسته نتیجه مطلوبی برای کشور به همراه داشته باشد.

بسیاری از افزایش پهنای باند و سرعت اینترنت سخن می‌گویند و هر بار آزمون اسپیدتست برای سنجش سرعت اینترنت به نمایش گذاشته می‌شود. ولی اختلال در اینترنت یک واقعیت است. سرعت اینترنت موضوعی نیست که در لحظه رخ دهد، بلکه زمانی به رخ شما کشیده می‌شود که با یک سرور خارجی بدون فیلتر قصد دانلود یک فایل یا حتی یک بازی روی کنسول را داشته باشید. آن زمان نوسان در سرعت اینترنت به شما نشان می‌دهد تا چه حد با اینترنت مشکل دارید.

واقعیتی که نامزدهای انتخابات چهاردهم ریاست‌جمهوری به ما نشان دادند یک اعتراف بود؛ آن هم اعتراف به دو دهه حکمرانی اشتباه در بحث اینترنت. از مقاماتی که در دهه ۸۰ سمت داشتند تا دهه ۹۰ و دهه کنونی که در آن زندگی می‌کنیم، معترف بودند که حکمرانی اشتباهی در این حوزه پیاده شده است.

باید به این نکته توجه داشت که اینترنت تبدیل به کالایی اساسی شده و هر دولتی که بخواهد سرکار بیاید، اگر قصد موفقیت دارد، باید بتواند رضایت کاربران ایرانی را در این زمینه جلب کند؛ چراکه دیگر توقعات بیش از گذشته خواهد بود.