کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی الکامپ در نخستین روز بازگشایی خود شاهد برگزاری پنل «از گاراژداری تا لستمایل دلیوری: راهی که لجستیک طی کرد…» در استیج الکامپ بود. حاضران در این پنل که از مدیران کسبوکارهای لجستیکی و پستی بودند همگی بر این باورند که هنوز در کشور درک درستی از صنعت لجستیک شکل نگرفته است. همچنین این حاضران تأکید کردند که فرهنگ استفاده از سرویسهای لجستیکی هم در کشور جانیفتاده است.
در این پنل اعلام شد آن چیزی که بهعنوان سیستم پستی در دنیا مطرح است با ایران کاملاً متفاوت است و صنعت پستی در ایران چیزی جز گاراژداری نیست و در این صنعت دههها از دنیا عقب هستیم. همچنین یکی دیگر از مواردی که در این پنل به آن اشاره شد، این موضوع بود که کسبوکارها درک و علم درستی از مفهوم و صنعت لجستیک ندارند و در این فرآیند دچار خطا میشوند.
نگاه جزیرهای به لجستیک وجود دارد
ایمان ضیایی، مدیرعامل «مزبار» با تأکید بر اینکه نگاه جزیرهای به صنعت لجستیک وجود دارد و معضل بزرگ این صنعت به شمار میرود، گفت: «هماکنون استارتاپهای تجارت الکترونیک از نبود نظارت و ضعف زیرساختهای مهم در صنعت لجستیک رنج میبرند. ۱۴، ۱۵ سال آینده لجستیک دیگر دغدغه نیست؛ چراکه لجستیک بهتنهایی هیچ مفهومی در هیچ جایی ندارد و موضوع مهم قابل بحث «زنجیره تأمین» بهعنوان پاشنهآشیل هر فروشگاه اینترنتی لجستیک است.»
علیشاد اعتضادی، مدیرعامل دیجیاکسپرس نیز در این باره گفت: «دیجیاکسپرس بازوی لجستیکی دیجیکالاست و استراتژی دیجیکالا، رونق بخشیدن به حوزه کسبوکارهای تجارت الکترونیک است.»
او ادامه داد: «پاشنهآشیل هر فروشگاه اینترنتی لجستیک است و قسمت سخت ماجرا زمانی است که کالا از تأمینکننده دریافت و به خریدار تحویل داده میشود. شبکه لجستیکی دیجیاکسپرس در حال حاضر ۸۰ درصد جمعیت ایران را پوشش میدهد و ۲۰ درصد دیگر هم از طریق شرکتهایی که با دیجیاکسپرس در حال همکاری هستند پوشش داده میشوند.»
مدیرعامل دیجیاکسپرس با تأکید بر اینکه به این رویکرد وارد شدیم که بتوانیم به اکوسیستم لجستیک کمک کنیم، توضیح داد: «آمازون از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ توانست سهم خود را در تجارت الکترونیک از چهار درصد به هشت درصد ارتقا دهد و این را مدیون لجستیک توانمند مبتنی بر فناوری دیجیتال، هوش مصنوعی و سرویسهای متنوع برای مشتری است.»
کسبوکارها درک درستی از صنعت لجستیک ندارند
پشوتن پورپزشک، مدیرعامل «پادرو» هم در این پنل با اشاره به بزرگترین خطای صنعت لجستیک در کشور اذعان داشت: «وقتی تجارت الکترونیک در حال گسترش است بزرگترین خطایی که در لجستیک رخ میدهد آنجاست که با درخواستهای متنوع کاربر جهت دریافت کالا، کسبوکارها دچار مشکل میشوند. در این شرایط وقتی کاربر ناراضی میشود از کالا نیست، از لجستیک است. علت اصلی این است که کسبوکارها درک و علم درستی از مفهوم و صنعت لجستیک ندارند و در این فرآیند دچار خطا میشوند.»
مدیرعامل پادرو تشریح کرد: «لجستیک مثلثی است که سه ضلع آن هزینه، سطح خدمت و فرهنگ کاربری آن سرویس است. آنچه امروزه وجود ندارد عادت کاربر نهایی برای استفاده از سرویسهای متناسب با هزینهای است که پرداخت میکند. زمانی که کنترل روی قیمت وجود دارد و کاربر عادت به هزینه کردن ندارد و با توجه به بازار رقابتی ظرفیت برای گسترش سطح خدمات نیست، مجموع اینها به فرهنگ کاربری لجستیکی در سطح جامعه ما برمیگردد.»
پورپزشک تأکید کرد: «لجستیک هم در خرید آنلاین و هم در فروش آنلاین به یک فرهنگ تبدیل خواهد شد. این دو فرهنگ اگر همدیگر را در گذر زمان بشناسند هم سطح خدمت و هم هزینه با هم هماهنگ میشود و نکته مهم در این عرصه، وجود رقابت در سطح سرویسهاست.»
بیش از ۸۵ درصد بار پستی کشور روی دوش اتوبوسهاست
بابک عقیلینسب، مدیرعامل «پستکس» در این پنل با تأکید بر این نکته که آنچه در ایران بهعنوان سیستم پستی دنیا مطرح است چیزی جز گاراژداری نیست و دههها از دنیا عقب هستیم، گفت: «در حال حاضر بالای ۸۵ درصد بار پستی ایران بر دوش اتوبوسهاست؛ یعنی همان گاراژداری. در سیستم پستی ما نسل گاراژداری در حال پیشروی است.»
او ادامه داد: «لازم است به این نکته توجه کنیم که هماکنون چند درصد از مجموعههای پستی فعال در بستر پستی کشور با استانداردهای لازم مرسولات پستی را به دست مشتری یا کاربر میرسانند.»
از سوی دیگر مهرداد ملکمحمدی، مدیرعامل «تاپین» درباره اکوسیستم لجستیکی خاطرنشان کرد: «فرهنگ استفاده از سرویس لجستیک در مرحلهای است که مدیر فروشگاههای اینترنتی را آگاه کنیم که چه سرویسهای لجستیکی وجود دارد. در کشور اکوسیستم جالبی از شرکتهای حملونقل داریم و سرویسهای متنوع انبارداری وجود دارد و مشکل ما این است که هنوز نتوانستهایم اکوسیستم صنعت لجستیک را به کسبوکارها نشان دهیم. به همین خاطر نمیتوانیم از مردم انتظار داشته باشیم از ما در آن سطح خدمات بخواهند.»
ملکمحمدی ادامه داد: «بهعنوان مدیر فروشگاه اینترنتی آگاهی لازم را نسبت به سرویسهای ارائه کالا به مشتری نداریم. وقتی استفاده به سمت اکوسیستم سوق یابد، آنهنگام میتوانیم سطح خدمات را بالا ببریم و باید این اتفاق رخ دهد».