رمزارزها؛ سلاح قرن بیست‌ویکم

با شدت‌گرفتن جنگ میان روسیه و اوکراین، سؤالات درباره ظرفیت‌های رمزارز برای کمک به هر دو طرف در حال افزایش است. تمرکز گسترده روسیه در ماه‌های پیش از شروع حمله در کنار اهمیت غیرمتمرکز رمزارزها، بسیاری را بر این باور داشته که روسیه می‌تواند تحریم‌ها را با رمزارزها دور بزند؛ باوری که توسط اظهارات چهره‌های نامدار نیز تقویت می‌شود.

در طول یک هفته‌ای که از جنگ می‌گذرد، کشورهای سراسر جهان به اعمال تحریم‌ها با هدف منزوی‌کردن اقتصاد روسیه از سیستم مالی جهانی ادامه داده‌اند. در این بین صرافی‌های رمزارزی به‌عنوان یکی از راه‌های فرار بالقوه روسیه از تحریم با فشار دولت‌ها و حامیان صنعت برای رسیدگی به نگرانی‌های نقض این تحریم‌ها مواجه هستند.

تحریم‌های تهاجمی فزاینده، از جمله تحریم‌های وزارت خزانه‌داری ایالات متحده که بانک مرکزی روسیه را از انجام معاملات با دلار آمریکا منع می‌کند و مسدود کردن دارایی‌های مالی روسیه توسط سوئیس، قانون‌گذاران و اعضای صنعت رمزارزی را به این فکر انداخته که آیا کسب‌وکارهای روسی برای دور زدن تحریم به سمت رمزارزها روی خواهند آورد یا نه.

«یانکون گوئو»، شریک شرکت حقوقی «آیس میلر» در این مورد گفت: «می‌خواهم تا حد ممکن صریح باشم. شرکتی که با هر گونه کسب‌وکار روسی یا دولت این شرکت همکاری دارد، تخلف و قانون آمریکا را نقض کرده است. البته با توجه به شراکت‌های حیاتی بعضی با روسیه، این احتمال وجود دارد که برخی شرکت‌ها سعی کنند با استفاده از رمزارز، تحریم‌ها را دور بزنند. هرچند تنها شرکت‌هایی که می‌خواهند خطر نقض تحریم‌ها را بپذیرند، این کار را انجام می‌دهند؛ چراکه بار حقوقی نقض چنین تحریم‌هایی در آمریکا بسیار سنگین است.»

«میخایلو فدوروف»، معاون نخست‌وزیر و وزیر تحول دیجیتال اوکراین، صبح یکشنبه در توییتی از صرافی‌های رمزارزی درخواست کرد تا آدرس‌های کاربران روسی را مسدود کنند.

صرافی رمزارزی مشهور بایننس که در حال حاضر هیچ دفتر مرکزی رسمی ندارد، در بیانیه‌ای کوتاه گفت: «اقدامات لازم را انجام خواهیم داد تا اطمینان حاصل شود که ما علیه کسانی که تحریم‌هایی علیه آنها وضع شده‌اند، اقدام می‌کنیم؛ با این حال، ممنوعیت کامل همه حساب‌ها در بین گزینه‌ها نیست.

ما قصد نداریم به‌طور یک‌جانبه حساب‌های میلیون‌ها کاربر بی‌گناه را مسدود کنیم. رمزارزها به‌منظور ایجاد آزادی مالی بیشتر برای مردم در سراسر جهان به وجود آمده‌اند. تصمیم‌گیری یک‌جانبه برای ممنوعیت دسترسی مردم به رمزارزشان، دلیل وجود و رساله رمزارزها را نادیده می‌گیرد.»

در بخش پایانی بیانیه بایننس، بزرگ‌ترین صرافی رمزارزی جهان آمده است: «این صرافی تحریم‌های فعلی را رصد می‌کند و به هر موردی که در آینده صادر شود، پایبند خواهد بود. بایننس همچنین روز دوشنبه حداقل ۱۰ میلیون دلار کمک مالی در قالب پرداخت‌های رمزارزی به سازمان‌های بین‌دولتی و سازمان‌های غیرانتفاعی در اوکراین کرد.»

صرافی مستقر در باهاما با نام FTX نیز رویکرد مشابهی را در پیش گرفته و در بخشی از بیانیه کوتاه خود گفته «برنامه‌هایی برای ادامه پیروی از قوانین مربوط به کشورهای تحریم‌شده» دارد.

سم بنکمن-فرید، مدیرعامل FTX نیز به‌طور مستقل گفت: «FTX به بانک‌های روسی خدمات فیات نمی‌دهد. اگر افراد تحریم‌شده در FTX حساب داشتند، ما اقدام می‌کردیم، اما نمی‌توان در مورد اینکه چه کسی حساب FTX دارد یا ندارد، اظهارنظر کرد.»

بر اساس داده‌های شرکت تحقیقاتی ارزهای دیجیتال Kaiko به نقل از بلومبرگ، این تحریم‌ها در حالی صورت می‌گیرد که حجم معاملات بین بیت‌کوین و روبل روسیه به بالاترین حد خود در ۹ ماه گذشته رسیده است. حجم محبوب‌ترین جفت معاملاتی BTC/RUB که در صرافی بایننس یافت می‌شود، افزایشی را در هفته گذشته نشان می‌دهد که از اواسط ماه می ۲۰۲۱ مشاهده نشده است.