کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
با وجود آنکه بازار رمزارز دچار بحران شده، اما مبلغان و حامیان بلاکچین در کنفرانس اجماع ۲۰۲۲ (Consensus 2022) نشان دادند که مأیوس نیستند. آنها گفتند که هنوز به وب ۳ امیدواری زیادی دارند و این فناوری را سرشار از فرصت برای افراد مبتکر میدانند.
اجماع ۲۰۲۲ یک کنفرانس چهارروزه بود که از ۹ الی ۱۲ ژوئن برگزار شد. هدف از برگزاری این کنفرانس آن بود که رابطه میان اقتصاد رمزارز و اقتصاد خلاقیت و نوآوری را بررسی کند. موضوعاتی که در این کنفرانس یا جشنواره بررسی شدند، این موارد بودند: سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAOs)، توکنهای غیرقابل معاوضه (NFTs)، تجربیات واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در متاورسهای متکی بر انافتیها، سرمایهگذاری، امور مالی و همچنین مقررات مربوط به رمزارزها.
در این مطلب میخواهیم برایتان بگوییم که در این رویداد، مبتکران و مدیران کسبوکارهای اینترنتی و بلاکچینی به چه نکاتی اشاره کرده و به چه ابهاماتی پاسخ دادهاند؛ از جمله:
چرا بلاکچین برای بعضی از هنرمندان دیجیتال جذاب است؟
سازندگان وب ۳ در این دوران که بازارهای ارز دیجیتال در تنگنا هستند، چه کارهایی باید انجام دهند؟
میان ساختار غیرمتمرکز وب ۳، استعدادهای ثروتمند و سرمایهگذار و همچنین منافعی که صنعت فناوری دنبال میکند، چه چالشهایی وجود دارد؟
کنفرانس اجماع از سال ۲۰۱۵ برگزار میشود. این کنفرانس قبلاْ در شهر نیویورک برگزار شده بود و امسال در مرکز ایالت تگزاس، یعنی شهر آستین، برگزار شد. در این کنفرانس مدیران، سیاستمداران، استادان، هنرمندان، سرمایهگذاران و بسیاری از افراد دیگر برای بحث درباره وب ۳ دور هم گرد آمدند.
از لایک خسته شدیم
در این کنفرانس چهارروزه، یک نشست نیمروزه با عنوان نشست «خالق یا مبتکر» (Creator Summit) برگزار شد. هدف از برگزاری این نشست پاسخدادن به این سؤال بود که چگونه صاحبان کسبوکارها و افراد مبتکر و هنرمند در حوزه فناوری، در پلتفرمهای هنری و مالی و فناورانه وب ۳ با هم ارتباط برقرار کنند و از این طریق به سوی یک اقتصاد خلاق پیش بروند.
بیشتر مبتکران و مبدعانی که در این نشست صحبت میکردند، هنرمندان دیجیتالی، هواداران قدیمی رمزارزها و دیگرانی بودند که بهتازگی آثارشان را بهصورت توکنهای غیر قابل معاوضه میفروشند. اکثر این هنرمندان میگفتند از اینکه آثار دیجیتالیشان مانند عکس، طراحی و غیره را در رسانههای اجتماعی بگذارند تا صرفاً لایک و فالوور و درآمدی اندک از تبلیغات بگیرند، یا نهایتاً از پلتفرم آن رسانه اجتماعی یک پاداش جزئی نصیبشان شود، خسته شدهاند.
آنها میگفتند با توجه به اینکه در بلاکچین آثارشان قابل ردیابی است، بسیار دوست دارند اثر هنریشان را ردیابی کنند و برای فروش مجدد آن حق امتیاز دریافت کنند.
آنها به نظریه «۱۰۰۰ طرفدار واقعی» (۱۰۰۰ true fans) اشاره کردند. این نظریه را «کوین کلی» (Kevin Kelly) در سال ۲۰۰۸ مطرح کرده است. ایده او این است که یک فرد مبتکر و خلاق نیازی به میلیونها مخاطب ندارد، بلکه وجود ۱۰۰۰ حامی یا مشتری که آثار این فرد را بخرد و هنرمند با او در ارتباط مستمر و مستقیم باشد، برای او کافی است.
آنها معتقدند که جذب مخاطبان انبوه و کسب درآمد از طریق تبلیغات دیگر مفید نیست؛ برای آنها بهتر است که یک اجتماع حامی ایجاد کنند که حاضر باشند در ازای آثارشان پول بپردازند.
با وجود آنکه بازار رمزارزها به قول سرمایهگذاران و معاملهگران در نوسان و آشفتگی است، یا به زبان معاملهگران در بازار خرسی به سر میبریم، مدیران شرکتکننده در این نشست ابراز امیدواری کردند. آنها به مبتکران و هنرمندان وب ۳ توصیههایی ارائه دادند که در زمان بحران و رکود بازار رمزارز چارهساز باشد.
به بازار خوشبینیم
«خوز سیلوا» (Jose Silva)، عکاس و هنرمندی که آثارش را در قالب انافتی عرضه میکند، از شرکتکنندگان در این رویداد بود. او گفت که این بازار نزولی هیاهوها و سروصداها را از بین میبرد. وقتی اوضاع آرام باشد، هنرمندان و مبتکران واقعاً میتوانند روی خلقکردن تمرکز کنند.
مدیران کسبوکارها در این کنفرانس گفتند که به بازار خوشبین هستند و حتی بعضی از آنها معتقدند که در این دوران «بهسرعت ثروتمند شدن» گزینه مناسبی نیست. اعضای پنل در این نشست هنرمندان و مبتکران را تشویق کردند که وقت خودشان را صرف هیاهوی حدس و گمان درباره آینده بازار نکنند؛ بلکه وقتشان را به چیزی اختصاص دهند که برای جامعه آنلاین واقعاً ارزشآفرین است.
راهاندازی شرکت در بازار خرسی
«آماندا کاسات» (Amanda Cassatt) که یکی از کارآفرینان و بازارسازانی است که از رمزارز محبوب اتریوم حمایت میکند، در این پنل گفت: «اگر زمانی که بازار در کف است، بتوانید محصولی را متناسب با بازار بیافرینید، در مقایسه با زمانی که بازار در اوج خودش قرار دارد، بُرد خواهید کرد.»
کاسات از بنیانگذاران یک شرکت بازاریابی وب ۳ و استودیوی محصول با نام «سروتونین» (Serotonin) است. او گفت که در بازار خرسی قبلی، زمانی که بازار در کف خودش بود، شرکت خودش را طراحی و راهاندازی کرد.
او همچنین اشاره کرد: «از آنجایی که حتی در آن شرایط نزولی بازار تقاضا وجود داشت، آنها معتقد بودند که باید زمینه یک تجارت خوب ساخته شود.» او گفت که آنها از آن زمان کسبوکار خود را توسعه دادند؛ از جمله اینکه یک استودیوی محصول راهاندازی کردند که با شرکتهای «موجیتو» (Mojito)، آژانس هنرمندان خلاق یا سیایای (CAA) و «ساتبیز» (Sotheby’s) کار میکند. او گفت که آنها هنوز در تمامی شرایط بازار بهدنبال فرصتها میگردند؛ این فرصت میتواند استخدام یک فرد بااستعداد باشد، یا آزمایش و توسعه محصولات و قابلیتهای شرکتشان.
از وقتی بازار رمزارز بیثبات شده، انگار چهره زشت فناوری وب ۳ برای بسیاری از مردم آشکار شده و همین امر موجب شده که خوشبینی به این فناوری کاهش پیدا کند. به همین دلیل مسائل و چالشهایی مطرح شده که نیازمند راهحل هستند، برای مثال: بازیگران بد در بازار رمزارز، کلاهبرداریها، چالش ناشناسبودن، کمبود اعتماد و پاسخگویی، لزوم تمرکز مجدد در دنیای بلاکچینی که اصطلاحاً غیرمتمرکز خوانده میشود. این نقدها با سخنرانیهای هوادارانه و متعصبانهای که در پنلهای بلاکچینی دیگرِ این همایش شنیده شد، در تضاد است. باید توجه داشت که این نقدها یک چشمانداز عمیقتر و پایهایتری را در برابر این فضا قرار میدهند.
اگر زمانی که بازار در کف است، بتوانید محصولی را متناسب با بازار بیافرینید، در مقایسه با زمانی که بازار در اوج خودش قرار دارد، بُرد خواهید کرد
در سراسر این جشنواره، میان کسانی که میخواهند وب ۳ را غیرمتمرکز و به دور از شرکتهای بزرگ فناوری و مؤسسات رسانهای سنتی و ثروتمند نگه دارند، بحثهای زیادی درگرفت. از سوی دیگر در همه اتاقها و بخشهای این فستیوال، کسانی که سرمایههای کلان در اختیار دارند، حضور داشتند.
مدیران کسبوکارهای سنتی که در وب ۳ و فعالیتهای اقتصادی مبتکرانه و هنری فعالیت میکنند، این فرصت را پیدا کردند که روایتهای خودشان را به اشتراک بگذارند. برای مثال یک پنل مدیریت استعداد با حضور نمایندگان دو مورد از بزرگترین مؤسسات استعدادیابی جهان برگزار شد، یعنی آژانس استعدادهای متحد (UTA) و آژانس هنرمندان خلاق (CAA).
بعضی از شرکتکنندگان در این پنل گمان نمیکردند که این مؤسسات استعدادیابی سنتی بتوانند با هنرمندان بلاکچینی و وب۳ وارد همکاری شوند و آنها را به چشم فرصتطلبانی نگاه میکردند که امیدوارند وب ۳ به آنها کمک کند. در مقابل نمایندگان این مؤسسات استعدادیابی معتقد بودند که میتوانند به کسبوکار هنرمندان و افراد خلاق ارزشی اضافه کنند. استدلال آنها این بود که این مؤسسات میتوانند به هنرمندان در مدیریت قراردادها و وظایف روزمره کمک کرده و آنها را در برابر معاملههای زیانده محافظت کنند.
نمیتوان با وب۳ امرار معاش کرد
«کارولین هوون» (Caroline Hooven)، نماینده آژانس استعدادهای متحد گفت: «من فکر میکنم برای این هنرمندان نوظهور که در ابتدای کار خود موفقیتهای زیادی را به دست آوردهاند، بسیار مهم است که کسی برایشان فرصتهایی را فراهم آورد و برایشان مثل سپر عمل کند. این کار باعث میشود که آنها واقعاً روی کار خودشان متمرکز شوند.»
بعضی از افراد هم ایده وب ۲.۵ را مطرح کردند. این ایده ترکیبی از تجارتهای متمرکز و بزرگ و تراکنشهای غیرمتمرکز در بلاکچین است. استدلال آنها این بود که به نظر میرسد بسیاری از هنرمندان و مبتکران دیجیتال که در این رویداد شرکت کردهاند، همچنان در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی که متکی بر وب ۲ هستند، حضور دارند و فعالیت میکنند.
یعنی توییتر و اینستاگرام هنوز محل فعالیتهای روزمره آنهاست. همچنین به گفته آنها به نظر میرسد که بعضی از این هنرمندان و مبتکران با برندها و شرکتها همکاری میکنند تا حرفه و کار خود را پیش ببرند.
بعضی از اعضای پنل هم خاطرنشان کردند که امرار معاش به واسطه وب ۳ همیشه میسر نیست، حتی اگر فرد بسیار مستعد باشد؛ زیرا شانس، منابع، ارتباطات، کدنویسی یا درک پروسههای رایانهای نقش بزرگی در موفقشدن یک فرد خلاق و هنرمند در فضای وب ۳ دارد.
او برای آنکه منظور خود را شفافتر کند، از یک مثال کمک گرفت و گفت که در یک جامعه، پارکهای عمومی، مراکز تفریحی، استخرها و سایر فضاهای عمومی وجود دارند و به اجتماعات این امکان را میدهند که پیرامون آنها شکل بگیرند. به نظر کارتر لازم است که کالای عمومی در وب ۳ شکل بگیرد؛ یعنی کالاهایی که برای همه در دسترس باشند و رقابتپذیر هم نباشند.
به نظر او افراد باید با استفاده از کمکهای سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO)، از کالاهای عمومی در وب ۳ حمایت کنند. کارتر در پیامی توییتری نوشت: «ما به اندازه کافی از کالاهای عمومی در این فضا حمایت نمیکنیم. بسیاری از ما کالاهای عمومی را دوست داریم و میخواهیم آنها را داشته باشیم، اما وقتی نوبت به تأمین مالی آنها میرسد، این پشتیبانی کاهش پیدا میکند و از میان میرود.»