اگر فیلترینگ نبود، روبیکا وضعیت و مسیر بهتری داشت

روبیکا از سال ۱۳۹۷ به‌عنوان یک شبکه اجتماعی فعالیتش را آغاز کرد و امروز با ارائه سرویس‌های مختلف به سوی سوپراپلیکیشن شدن پیش می‌رود. امیرعلی نجفی، معاون بازاریابی روبیکا در گفت‌وگو با کارنگ از مسیر تبدیل روبیکا به یک سوپراپلیکیشن و استراتژی این نرم‌افزار برای مدیریت سوشال‌کامرس خود می‌گوید و آمار جالبی از فروشگاه و فروشگاه‌پلاس روبیکا ارائه می‌دهد.
از او درباره سرویس تحویل غذای روبیکا پرسیدیم و در نهایت بحث به فیلترینگ و تاثیر آن بر روبیکا رسید.

روبیکا برای تبدیل شدن به سوپراپلیکیشن و ارائه خدمات سوشال‌کامرس چه مسیری را طی کرده است؟

از ابتدای مسیر، استراتژی روبیکا تبدیل شدن به سوپراپلیکیشن بود و زمانی که دولت مزایایی برای شرکت‌های مختلف برای ساختن پیام‌رسان و شبکه اجتماعی داخلی ارائه می‌داد، روبیکا رویکرد متفاوتی داشت و وقتی همه به سوی ساختن پیام‌رسان صرف رفتند، روبیکا تصمیم گرفت شبکه اجتماعی راه‌اندازی کند. استراتژی کلی این بود که برای خدمت‌رسانی در حوزه‌های مختلف، زمینه پیام‌رسانی ایجاد کند و بر اساس این کلیت، چهار سرویس اصلی معرفی شد: پیام‌رسان، سوشال‌مدیا، وی‌اودی و لایوها.

سؤالی که در الکامپ از من می‌پرسیدند این بود که روبیکا فروشگاه دارد یا نه. اگر سوشال‌کامرس را از ای‌کامرس جدا کنیم، لزوماً هدف تولید سوشال‌کامرس از ابتدا فروشگاه شدن نیست. ما ابتدا در بستر سوشال‌کامرس فعالیت کردیم. اینستاگرام هم ذات سوشال‌کامرس دارد که همان صفحات اینستاگرامی فعال در آن هستند. تنها کاری که پلتفرم انجام می‌دهد این است که در این بستر برخی ویژگی‌ها و ابزارها را برای راحت‌تر شدن قابلیت خرید ارائه دهد: مثلاً پرداخت مستقیم. سوشال‌کامرس خودبه‌خود ایجاد می‌شود و سوشال‌مدیا برخی ابزار را در اختیار کاربر قرار داده تا با استفاده از آنها امکانات فروشگاهی خود را در اختیار داشته باشند. مثل ای‌کامرس نیست که هویتش فروشگاه بوده و صاحب کسب‌و‌کار تأمین‌کننده است. در سوشال‌کامرس تک‌تک افرادی که فروشگاه دارند خودشان تأمین‌کننده‌اند و سوشال‌مدیا مارکت‌پلیس ایجاد می‌کند.

روبیکا در این زمینه چه سرویس‌هایی می‌دهد؟

یکی از سرویس‌های اصلی روبیکا در سوشال‌مدیا، روبینو بود که امکانات فروشگاهی به آن اضافه شد و فروشگاه‌ها را به فعالیت در سوشال‌کامرس ترغیب کرد. معمولاً هر فروشگاهی که در روبیکا است، در اینستاگرام هم حضور دارد. کسانی هستند که کسب‌وکارشان فروشگاهی است و در پلتفرم‌های مختلف فعالیت می‌کنند. به این شکل بحث فروشگاه و سوشال‌کامرس در روبیکا ایجاد شد. مرحله بعدی ایجاد بخش مجزایی به نام فروشگاه‏‌پلاس بود که سوشال‌کامرس روبیکاست و در آن پرداخت امن ایجاد شده است.

اکنون چه تعداد فروشگاه در روبیکا فعالیت می‌کنند؟

ما الان حدود ۵۸ هزار فروشگاه در روبیکا داریم که ۱۹ هزار تا از این فروشگاه‌ها احراز هویت شده‌اند و ما به شماره تماس و آدرسشان دسترسی داریم. از این ۱۹ هزار تا ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ فروشگاه داریم که در فروشگاه‏‌پلاس روبیکا هستند و از پرداخت امن استفاده می‌کنند.

در روبیکا چه‌ سازوکاری برای پرداخت امن در نظر گرفته‌اید؟

شما با پرداخت امن محصول را خریده و از روی درگاه روبیکا پرداخت می‌کنید. پلتفرم و حساب واسط پول را نگهداری می‌‌کند. بعد از ارسال محصول و تأیید دریافت آن به دست خریدار، پول برای فروشگاه آزاد می‌شود. این کار باعث شده کلاهبرداری و فیشینگ که در سوشال‌کامرس‌ها رایج است، در فروشگاه‏‌پلاس روبیکا تقریباً صفر باشد.

اندازه بازار فروشگاه‌ها در روبیکا و سرویس فروشگاه‌پلاس چقدر است؟

خریدهای سوشال‌کامرس P2P است. چون شخص به شخص پول جابه‌جا می‌شود، ما آماری در این زمینه نداریم. ولی در فروشگاه‌پلاس در سه ماه اخیر تعداد کل خریدها بیشتر از ۱۵ هزار خرید بوده که ۵۸ درصد از این ۱۵ هزار نفر، خرید تکراری داشته‌اند و ۴۲ درصد خرید اولشان بوده است. ارزش کل خریدها بیش از بیست میلیارد تومان، یعنی حدوداً ماهی هفت میلیارد تومان و میانگین سبد خرید یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بوده است. بیشترین خرید هم از یک فروشگاه لوازم‌ خانگی با مجموع ۶۱۰ فاکتور و یک میلیارد و چهارصد میلیون ریال است. ما در فروشگاه‌پلاس روبیکا سقف خرید نداریم.

گستره محصولاتی که در فروشگاه‌پلاس ارائه می‌شود، شامل چه محصولاتی است؟

چهار بخش اصلی فروش فروشگاه‌‏پلاس که تمرکز ما روی آنهاست عبارتند از مواد غذایی، پوشاک، لوازم‌ آرایشی و لوازم ‌خانگی. هر بخش یک مدیر سرویس یا مدیر دسته‌بندی محصول دارد که محصولات را آپدیت و به فروشگاه‌ها اضافه و اعتبارسنجی می‌کنند.

تخفیف‌هایی که در فروشگاه‌ها گذاشته می‌شود به چه صورت است؟ خود فروشنده این تخفیف را ارائه می‌دهد یا برای تخفیف گذاشتن امتیازی دریافت می‌کند یا روبیکا برای این اتفاق هزینه‌ای متقبل می‌شود؟

با فروشنده‌ها صحبت کردیم که در صورت ارائه تخفیف، ما برای شما تبلیغات انجام می‌دهیم، در نتیجه فروشگاه شما بیشتر شناخته می‌شود و فروش محصول شما بیشتر می‌شود. همچنین از فروشنده‌هایی که تخفیف می‌گذارند کارمزد نمی‌گیریم. براساس آمار، کسانی که در کمپین‌ها همکاری می‌کنند نسبت به باقی فروشگاه‌ها و فروشگاه‌هایی که در فروشگاه‏‌پلاس روبیکا عضو نیستند، فروش بهتری دارند. پس تخفیف‌ها را خود فروشگاه می‌گذارد و روبیکا بررسی می‌کند که آیا قیمتی که فروشگاه روی آن تخفیف گذاشته نسبت به بازار واقعی است یا نه و اگر قوانین را رعایت نکرده باشند بعد از چند اخطار از کمپین حذف می‌شوند.

اکنون بیشتر روی چه موضوعی تمرکز دارید؟

بیشترین تمرکز فعلی ما روی کیف پول و ووچرهای شارژ آن است که این باعث تقویت اکوسیستم می‌شود.

مزیت روبیکا در رقابت با باقی سوشال‌کامرس‌هایی که در حال فعالیت هستند چیست؟

نکته اصلی این است که ما به سوشال‌مدیای خود اولویت بالاتری نسبت به فروشگاهمان داده بودیم. شبکه افرادی ایجاد کردیم و به فروشگاه‌ها اعلام کردیم که می‌توانید در این شبکه فروش داشته باشید. در ایران سوشال‌کامرس فعال زیادی نداریم. «باسلام» در این حوزه فعال است و دیجی‌کالا هم سعی دارد به این حوزه وارد شود. باسلام هم با تبلیغات زیاد تلاش کرد ابتدا شبکه افراد را تشکیل دهد تا قسمت کامرس را بعداً اضافه کند؛ ولی ما این بخش را داشتیم و بعد قسمت فروشگاه را اضافه کردیم.

علاوه‌بر اینها سعی داریم مزیت‌های دیگری روی محصول ایجاد کنیم و در بخش مارکتینگ و کمپین‌ها نیز اقدامات بیشتری داشته باشیم.

کمی بیشتر درباره مزیتی که روی محصول ایجاد می‌کنید توضیح دهید.

مزیت در محصول همان امکاناتی است که برای صاحبان فروشگاه در نظر می‌گیریم؛ ازجمله سبد خرید، تعریف محصول با تخفیف، قرار دادن محصول در صفحه اصلی یا لویال‌کلاب (باشگاه کاربران وفادار) که بر اساس بن‌هایی است که کاربر می‌گیرد. در سوشال‌کامرس صرف، تنها امکان موجود انجام تراکنش است، اما در روبیکا به دلیل «شبکه اجتماعی» و «وی‌اودی» بودن و سرویس‌هایی که ارائه می‌شود، اکوسیستمی تشکیل شده که امکان انجام فعالیت‌های مختلف و گرفتن بونس‌های مختلف وجود دارد و باعث می‌شود کاربر استفاده بیشتری از این فضا کند؛ چون امکان خرید بیشتری دارد.

افزون بر اینها کیف پول یکپارچه داریم که به تمام سرویس‌های ما خدمات ارائه می‌دهد. شما برای خرید غذا و خرید از فروشگاه از یک کیف پول استفاده می‌کنید، یعنی کیف پول امکان نقدشوندگی در حالت‌های مختلف را دارد و همین موضوع باعث می‌شود کاربر وفاداری بیشتری داشته باشد. این کیف پول در کمپین‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. ما تقریباً در تمام کمپین‌هایی که داریم، مثلاً مسابقات یورو یا جام ملت‌های آسیا، جوایز مختلفی می‌گذاریم که تمام آنها به کیف پول ختم شده و هر جایزه‌ای که در این برنامه‏ها داده می‌شود در کیف پول شارژ می‌شود.

بعد از الکامپ کمپین‌های مارکتینگی ما درباره فروشگاه‌ها با شدت بیشتری فعالیت می‌کنند. تمرکز ما بیشتر روی چهار دسته از محصولات است که بیشترین خریدها در این دسته‌ها رخ می‌دهد. سعی کردیم این چهار دسته را گسترش دهیم و در آینده فروشگاه‌ها و محصولات بیشتری در این دسته‌بندی‌ها خواهیم داشت.

آیا جامعه هدف خاصی در روبیکا دارید که آنها را در راه‌اندازی کمپین‌های خود در نظر بگیرید؟

روبیکا بر اساس نیاز مخاطب فعالیت‌های خود را پیش می‌برد. بازار هدف ما طیف متفاوتی از مخاطبان با نیازمندی‌های گوناگون است. هر طیف بخش متفاوتی را در فروشگاه ایجاد می‌کنند. مثلاً حدود ۳۷ تا ۴۰ درصد از محصلان بالای ۱۵ سال در روبیکا حضور دارند که حدود ۴۰ درصد از بازار کنکور را در بر می‌گیرد. این موضوع ما را به سمت ایجاد محصولات کمک‌درسی می‌برد. تعداد کاربران نوجوان در روبیکا بسیار زیاد هستند و احتمالاً برای این بخش از مخاطبان خود در ماه ششم سال کمپین لوازم‌تحریر داشته باشیم؛ بنابراین انتخاب محصول و چشم‌انداز فروشگاه‏‌پلاس ما به نیاز مخاطبان روبیکا بازمی‌گردد.

آیا برنامه‌ای برای فروش اعتباری و قسطی در حوزه B2B یا فعالیت در حوزه لندتک و B2C دارید؟

بانک سپه سهام‌دار جدید روبیکاست که در کنار ایرانسل و همراه اول قرار گرفته است. احتمالاً حضور این بانک باعث شود کیف پول ما از Close Loop خارج وOpen Loop  شود و خدماتی که نیازمند مجوزهای بانکی است مثل BNPL به سرویس‌های ما اضافه شود.

در خصوص اعتبارات همراه اول بیشتر بر حوزه B2B تمرکز داریم که فروش ووچرها و خدماتی است که شرکت‌ها و سازمان‌ها به کارکنان خود ارائه می‌دهند. سعی داریم ابتدا اکوسیستم ‌B2B خود را تکمیل کنیم. به این صورت که نیاز تمام افراد یک خانواده را در نظر گرفته و شعار «زندگی دیجیتال با روبیکا» را محقق کنیم. مرحله بعدی این است که سازمان‌ها خدمات را از روبیکا برای مثال با ۹۵۰ هزار تومان بخرند؛ اما کارکنانشان بتوانند به‌اندازه یک میلیون تومان از آن خدمات در روبیکا استفاده کنند.

این خدمات در چه حوزه‌هایی خواهند بود؟

این خدمات شامل سینما، آموزش، محصولات فروشگاهی و دیگر موارد می‌شود. بحث اعتبارات بیشتر به معنای فروش ووچر اعتباری خرید و استفاده از امکانات روبیکا مربوط است که سازمان‌های مختلف از آن استفاده می‌کنند. در این میان به دلیل اینکه ایرانسل و روبیکا نخستین سهام‌داران روبیکا هستند، نخستین مشتریان روبیکا هم محسوب می‌شوند و می‌توانند از این ووچرها استفاده کنند. برای سازمان‌های دیگر منتظریم تا به‌گونه‌ای ووچرها را طراحی کنیم تا برای همه اقشار کاربردی باشد. به همین دلیل بیشتر روی قدرت کیف پول و خدماتی که برای شهروندان کاربردی‌تر است کار می‌کنیم. مرحله بعدی هم ارائه خدمات BNPL و اقساط است، اما در شش ماه دوم سال به این بخش از برنامه‌های روبیکا خواهیم پرداخت.

تنوع در فروشندگان و محصولات یکی از ویژگی‌های سوشال کامرس است، اما این ویژگی از سویی دیگر می‌تواند باعث سردرگمی کاربران نیز شود. روبیکا برنامه‌ای برای شخصی‌سازی این محصولات دارد؟

جذاب‌ترین و پیشرفته‌ترین کار ما در حوزه هوش مصنوعی است. سرویس speech to text روبیکا بسیار روان و با خطای بسیار کم‌ کار می‌کند و یکی از بهترین انواع این سرویس به زبان فارسی است.

موتور پیشنهاد، سرویس دیگر ماست که بسیاری کاربرد هوش مصنوعی را در این فضا مهم‌تر از سایر بخش‌ها می‌دانند. روبیکا می‌تواند رفتار و ذائقه مخاطب را رصد و نیازمندی‌هایش را دسته‌بندی کند؛ پس امکان پیشنهاد به‌وسیله هوش مصنوعی را دارد. با تحلیل داده‌ها سعی می‌کنیم بفهمیم رفتار کاربران به چه سمتی گرایش دارد و تبلیغات و محتوا را بر اساس آن ارائه دهیم. در روبیکا دو مدل تبلیغ داریم؛ مدل ذائقه‌محور که بر اساس فعالیت‌های کاربر است و مدل مکان‌محور که بر اساس مکان کاربر است. سعی داریم چیزی را که در گوگل و موتورهای جست‌وجو و دیجی‌کالا و علی‌بابا اتفاق می‌افتد در سوشال‌کامرس پیاده کنیم. از نظر من همین اتفاق بالاترین سطح سفارشی‌سازی تجربه کاربر است؛ اینکه بدانی این دسته مخاطب چه اولویت‌هایی دارند، چه علایقی دارند و از چه چیزهایی استفاده می‌کنند تا همان‌ها را پیشنهاد بدهی.

گفتید ۱۹ هزار فروشگاه احراز هویت شده‌اند؛ این احراز هویت به چه صورت است؟

اپراتور به‌صورت دستی مدارک را تکمیل و بارگذاری می‏کند. بعد از آن اطلاعات با هم سینک می‌شوند و سپس مشابه پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام و دیگران احراز هویت انجام می‌شود.

فکر می‌کنید در پایان امسال این ۱۹ هزار فروشگاه به چه عددی برسد؟

سوشال‌کامرس به شکل خودکار به کارش ادامه می‌دهد و به تعداد فروشگاه‌هایش اضافه می‌شود. ما در فضای سوشال‌کامرس روبیکا مستقیم دخالت نمی‌کنیم، چون معتقدیم دخالت در آن حتماً اکوسیستم سوشال را به هم می‌ریزد.

در فروشگاه‏‌پلاس تمرکز ما قبلاً فقط روی این بود که تعداد فروشگاه‌ها را زیاد کنیم و به همین دلیل حدود سی نفر از کارکنان در حال مذاکره با فروشگاه‌ها برای پیوستن به فروشگاه‌‏پلاس بودند. ولی در سه ماه گذشته فقط به کیفیت فکر می‌کنیم و معتقدیم فروشگاه‌هایی که در فروشگاه‌‏پلاس فعالیت می‌کنند تعداد کافی برای ایجاد یک بازار متنوع و مناسب‌ را دارند. الان تمرکز ما روی بالابردن کیفیت و بررسی محصولات، قیمت‌ها، ایجاد پروتکل‌ها و فعالیت‌هایی است که فروشگاه‌ها باید انجام دهند؛ بنابراین فعلاً روی تعداد فروشگاه KPI نداریم و بیشتر روی افزایش کیفیت و میزان فروش فروشگاه KPI داریم که حدود ۱۷۰ درصد سال گذشته است.

خود فروشنده سرویس لجستیکی را انتخاب می‌کند یا شما پیشنهاد می‌دهید؟ با توجه ‌به اینکه در تحویل غذا هم روبیکا وارد شده، احتمال دارد بخواهد در بحث لجستیک هم وارد شود؟

لجستیک به دو بخش Same Day و Next Day تقسیم می‌شود که در بخش اول مذاکره‌ها انجام شده و در حال پیاده‌سازی هستیم. برخی سرویس‌ها از طریق همراه اول و دیگر سهام‌داران در اختیار ما قرار دارد. «میاره» علاوه‌بر دلیوری غذا، این بخش را هم بر عهده گرفته است. در مرحله اول فروشگاه‌ها می‌توانند در صورت تمایل بخش لجستیک خود را به میاره محول کنند.

تحویل Same Day ما فقط شامل تهران می‌شود. در حقیقت در لجستیک بخش Fulfillment را اضافه می‌کنیم. این Fulfillment در کل کشور پنج شعبه دارد که هم‌زمان با کمپین‌های فروشگاه معنادار و توجیه‌پذیر می‌شود. این Fulfillment تقریباً دیوایدری است که بحث لجستیک و ارسال را مدیریت می‌کند و به جاهای مختلف ازجمله پست، تیپاکس و میاره وصل است. ولی در کل درباره لجستیک می‌خواهیم به‌صورت یکپارچه امکان استفاده و انتخاب مدل‌های مختلف ارسال را به مخاطبمان بدهیم که خودش انتخاب کند که از نظر هزینه‌ای و زمانی می‌خواهد محصول چطور به دستش برسد.

در زمینه مسئولیت اجتماعی، چه در حوزه سوشال‌کامرس و چه در زمینه فروشگاه، توضیح می‌دهید؟

مسئولیت اجتماعی ما در فروشگاه به مشاغل خانگی مثل زنان سرپرست خانوار و دیگرانی که در خانه محصولی را تولید می‌کنند، محدود شده است. سعی داریم ماژولی توسعه دهیم که در آن مشاغل خانگی ردیف داشته باشند. وقتی کاربر از این فروشگاه‌ها خرید کرد می‌داند که هم‌زمان با رفع نیاز خودش به این مشاغل خانگی کمک کرده و در راستای مسئولیت اجتماعی قدم برداشته است. ولی هنوز به تعداد کافی محصول و فروشگاه مشاغل خانگی نرسیده‌ایم تا از این ماژول استفاده کنیم.

به چه شکل این مشاغل خانگی و زنان سرپرست خانوار را شناسایی می‌کنید؟

فرایند شناسایی این مشاغل خانگی را با کمک دیتابیس بسیار بزرگی که از وزارت صنعت، معدن و تجارت است انجام می‌دهیم؛ البته دیتابیس به‌روز نبود، ولی باز هم به ما کمک کرد. علاوه‌بر این خود مشاغل خانگی هم می‌توانند با پشتیبانی روبیکا تماس بگیرند و با بخش فروشگاه صحبت کنند و محصولات خود را در آن به فروش برسانند. هم CRM فعالی داریم و هم بخش فروشگاهی با سرعت زیادی به این افراد کمک می‌کند محصولات خود را ارائه دهند.

چه امتیازهایی برای این بخش در نظر گرفته‌اید؟

امتیازهایی هم که برای مشاغل خانگی در نظر گرفته‌ایم به این صورت است که از آنها کارمزد نمی‌گیریم، در کمپین‌ها فضای خاصی به آنها اختصاص می‌دهیم و در فروشگاه‌پلاس ماژول مخصوص برایشان طراحی خواهیم کرد. سعی داریم بیشتر به‌جای کمک مستقیم، با ایجاد بازار مشاغل خانگی و فرهنگی به این مشاغل کمک کنیم.

بحث سوپراپلیکیشن در کشور بحث داغی است و روبیکا با توجه ‌به سرویس‌هایی که ارائه کرده در حال پیشروی به این سمت است. دلیوری غذا بازار بزرگی در کشور دارد که اسنپ بخش زیادی از آن را در دست گرفته است؛ صحبت‌هایی هم از وجود رفتارهای انحصارطلبانه در این فضا وجود دارد. برنامه روبیکا برای این حوزه چیست؟

ذهنیتمان این است که روبیکا پلتفرم است و روی این سکو سرویس‌های مختلف خدمات ارائه می‌شود. اما اگر اکوسیستمی در انحصار یک شرکت خاص باشد، به‌ احتمال زیاد ما هم ورود می‌کنیم و سرویسمان را توسعه می‌دهیم. ولی اگر همه در یک فضای منصفانه کار کنند و هم‌افزایی اتفاق بیفتد ما هم به‌صورت خنثی و فقط به‌عنوان پلتفرم عمل خواهیم کرد و اجازه می‌دهیم پلتفرم‌های دیگر خدمات خود را روی روبیکا ارائه دهند.

چشم‌انداز و هدف شما از سهم بازار چقدر است؟

بر اساس تجربه و ارقام تحلیل مالی در سال اول ارائه سرویس‌های جدید، کمتر از ۱۰ درصد و حتی حدود ۵ درصد سهم بازار را در اختیار می‌گیریم. سال ۱۴۰۴ احتمالاً سالی است که روبیکا روی سوپراپلیکیشن بودن متمرکز شود. الان بیشتر روی بسترها و آزمون‌و‌خطاها برای شناسایی رفتار مخاطب تمرکز کرده‌ایم. ما بر اساس ذائقه مخاطب سرویسمان را تغییر می‌دهیم و سرویس‌های جدید ایجاد می‌کنیم که نیاز به زمان دارد؛ به‌ویژه در پلتفرم‌هایی که خدماتشان را رایگان ارائه می‌دادند و تا الان با مخاطب صحبتی درباره پول نشده و ناگهان مخاطب وارد فضای درگاه پرداخت می‌شود. عادت مخاطب بسیار مهم است. ما عجله‌ای نداریم تا وارد بازار شویم و همان ابتدا ۳۰ درصد سهم بازار را به دست آوریم.

اگر رفع فیلتر پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام و تلگرام اتفاق بیفتد، چه تأثیری روی روبیکا می‌گذارد؟ آیا روبیکا توانسته کاربر وفادار داشته باشد که در صورت رفع فیلتر همچنان در روبیکا بمانند و از مزیت‌های آن استفاده کنند؟ به نظر شما چند درصد از کاربران شما هم‌زمان از روبیکا و اینستاگرام استفاده می‌کنند؟ تحلیل بازار از نظر شما به شکل است؟

کنش‌های اجتماعی در اینستاگرام و روبیکا از یک ‌شکل و یک نوع هستند. در آماری که ایسپا شش ماه پیش درباره انتخابات مجلس منتشر کرد، آمده که اینستاگرام ۱۰ درصد کنش انتخاباتی داشته و روبیکا هم ۱۰ درصد.

ولی ما نسبت به اینستاگرام استراتژی متفاوتی هم در پیش گرفتیم. ما سوپراپلیکیشن هستیم، قیمت اینترنت داخلی با اینترنت خارجی متفاوت است. جدا از این ریسک، روبیکا قطعاً مخاطبان وفاداری دارد که در این فضا زندگی می‌کنند. فقط در شبکه اجتماعی روبیکا روزانه پنج میلیون نفر پست منتشر می‌کنند. به چه دلیل مواجهه با اینستاگرام زیاد شد؟ به همین دلیل که مردم در آن زندگی می‌کردند و با دوستان خود در ارتباط بودند. به همین دلیل بود که مسئله خیلی حاد شد.

درباره فیلترشکن‌ها هم به این شکل نیست که همیشه امکان دسترسی نداشته باشید. اگر یک روزی اینستاگرام و تلگرام به دلیل فیلترینگ دچار کاهش کاربر روزانه شده بودند، این تعداد الان به حالت نرمال برگشته است. روبیکا هم کاربران وفاداری دارد که جدا از پلتفرم‌های رقیب، در آن فعالیت می‌کنند. روبیکا فضایی را آماده کرده و افرادی انتخابشان روبیکا است. کاربر روزانه ما هر روز در حال افزایش است. از دو سال قبل از فیلترینگ با روند روبه‌رشدی همیشه کاربر روزانه‌مان افزایش یافته است. در کافه‌بازار بالای پنجاه میلیون نصب داریم و این آماری است که پلتفرم‌های دیگر ارائه می‌دهند. ما امروز طبق اطلاعات فایربیس گوگل بیش از ۲۸ میلیون DAU و ۴۴ میلیون MAU داریم. این اعداد در فضایی است که مردم از اینستاگرام و تلگرام هم استفاده می‌کنند.

ما یک هدف و رسالت داریم تا در کشور خودمان، برای مردم خودمان با فناوری بومی فضایی مناسب ایجاد کنیم و سعی داریم این کار را به بهترین نحو ممکن انجام دهیم. حتماً مسائلی علیه ما وجود دارد، ولی این بازی رقابت است و ما باید آماده باشیم. جاهایی مسائل کشور به ما کمک و جاهایی به رقبا کمک می‌کند. این رقابت همیشه وجود دارد. ما هیچ‌وقت موافق فیلترینگ نبوده‌ایم، چون معتقدیم اگر فیلترینگ اتفاق نمی‌افتاد روبیکا قطعاً مسیر بهتری را می‌رفت و اتفاق بهتری برایش می‌افتاد. ولی در کلیت امر به نظر من این‌طور نیست که اگر فیلترینگ اینستاگرام و تلگرام برداشته شود، کاربر روزانه روبیکا کاهش عجیب‌وغریبی پیدا کند. چون در این فضا زندگی دیجیتالی اتفاق افتاده که کاربر درگیر آن شده و عوض کردن پلتفرم کار بسیار سختی است. از طرفی روبیکای ۱۴۰۳ یا ۱۴۰۴ با روبیکای ۱۴۰۱ که فقط شبکه اجتماعی و پیام‏رسان بوده و رقابت مستقیمی با شبکه‌های اجتماعی دیگر داشته، فرق خواهد داشت.

شما در دلیوری غذا در چه مرحله‌ای از کار هستید؟

در ایران سرویس‌های مختلفی در حوزه دلیوری غذا داریم که اولاً ظرفیتشان تکمیل نیست و دوم با هم رقابت ناوگان دارند. مثلاً «زپ»، «الوپیک» و «میاره» قیمت‌های مختلفی ارائه می‌دهند و رانندگانی که اسنپ و تپسی را هم‌زمان دارند، نگاه می‌کنند که کدام پلتفرم قیمت بالاتری ارائه می‌دهد. از نظر من کل بحث لجستیک Same Day نیاز به فضای صنفی درست‌تری دارد تا فضای رقابتی تا این حد باز را مدیریت کند. مثلاً قیمت اسنپ با میاره بسیار متفاوت است و این تفاوت زیاد قیمت باعث می‌شود سرویس‌ها نتوانند لجستیک پشت خود را تضمین کنند و مجبورند با کلیت بازار مذاکره و با هم رقابت کنند. به نظر من بهترین اتفاق این است که یک نفر تمام ناوگان‌ها را تجمیع، سرویس‌ها را یکپارچه و با یک سرویس مشترک قیمت را منصفانه برای تمام مشتری‌ها و راکب‌ها تعیین کند.

چه کسانی مخاطب این سرویس یکپارچه‌اند؟

رستوران‌ها، مشتریان، راننده‌ها و پلتفرم‌ها همگی مخاطب این سرویس‌اند. در کل مخاطب هدف لجستیک Same Day بسیار زیاد است. من الان بخواهم کالایی را بفرستم فلان‌جا، اولاً که چنین سرویسی وجود ندارد و در مرحله دوم پوشش ناوگانی درست و مناسبی نیست. سوم پوشش کسب‌و‌کاری یا پذیرندگی درستی ندارد. اگر یک ناوگان کل کشور را پوشش دهد حتماً سهم بازارش هم بیشتر می‌شود. کل GDP صنعت دیجیتال کشور چقدر است؟ ۵ درصد، ۷ درصد. بقیه صنایع کشور در جای دیگری فعالیت می‌کنند و ما در همین ۵ درصد پنجاه‌برابر بقیه با هم در رقابت و جنگیم. چون فعالان این حوزه رسانه را می‌شناسند، دعواها سریع رسانه‌ای می‌شود. وقتی که با هم یکپارچه شویم می‌توانیم سهم بازار کل صنعت را افزایش دهیم و به ۱۰ درصد برسیم. تا جایی که با هم درگیریم نمی‌توانیم مارکت‌کپ خود را افزایش دهیم. اگر یکپارچه شویم، مارکت‏کپ بیشتری می‌گیریم و زاویه دید متفاوتی را تجربه خواهیم کرد. این رقبا آنقدر که فکر می‌کنیم از هم جدا نیستند. مثلاً ۶۰ درصد اسنپ برای ایرانسل است و از طرفی ۴۰ درصد روبیکا هم برای ایرانسل است و این رقابت خرد اشتباه است و بازی را پیش نمی‌برد.