کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
بخش ویدئوکست اولین دوره از رویداد زیرساخت دیجیتال که به همت کارخانه نوآوری رسانه راهکار برگزار شد، به موضوعات تخصصی حوزه زیرساخت دیجیتال اختصاص یافت. در این بخش که در قالب ویدئوکست در اختیار علاقهمندان این حوزه قرار خواهد گرفت، چتد تن از مدیران ارشد اکوسیستم زیرساخت دیجیتال و سختافزار ایران در ارائههای تخصصی به چالشها و مشکلات این حوزه پرداختند.
در آغاز این بخش از رویداد زیرساخت دیجیتال، راضیه مینایی، کارشناس توسعه کسبوکار راهکار ضمن خوشامدگویی به حضار، هدف از برگزاری رویداد زیرساخت دیجیتال را ایجاد بستری برای تبادل نظر میان پیشکسوتان و پیشگامان حوزه زیرساخت دیجیتال برای تبادل نظر عنوان کرد و گفت: «زیرساخت دیجیتال قلب تپنده اقتصاد دیجیتال است.»
به گفته او، تاکنون گامهایی برای پیشرفت و پیشروی در زیرساخت دیجیتال برداشته شده است اما نمیتوان این حقیقت را کتمان کرد که مسیری طولانی پیشرو است.
مینایی اظهار کرد: «در بخش بعدازظهر رویداد زیرساخت دیجیتال پنلها و سخنرانیهای مختلفی انجام میشود و مسائل اکوسیستم زیرساخت دیجیتال از تمام جوانب بررسی میشود. امیدواریم نتیجه این رویداد منجر به برداشتن گامی مؤثر در راستای ارتقای صنعت زیرساخت دیجیتال باشد.»
چالش استفاده از تجهیزات منسوخ
حمید خسروی، معاون عملیات فنی امیدسیستم در اولین ارائه تخصصی رویداد زیرساخت دیجیتال به نام «چالشهای بهکارگیری از تجهیزات منسوخ و مواجهه با تکنولوژیهای جدید»، سخنرانی کرد.
خسروی در ابتدا بیان کرد: «در مراکز داده کشور با چالش استفاده از تجهیزات سختافزاری منسوخ روبهرو هستیم. این تجهیزات امکان احراز اصالت ندارند، نحوه تأمین آنها از انبارهای استوک باید اتفاق بیفتد که امری دشوار به شمار میرود، مصرف برقی این تجهیزات بالاست، نسخههای جدید روی آنها نصب نمیشود و نمیتوان از ویژگیهای جدید استفاده کرد. این مشکلات مانع از پیشروی به سوی استفاده از فناوریهای نوین میشود.»
او با طرح این پرسش که در مواجهه با فناوریهای جدید با چه چالشهایی مواجه هستیم؟ عنوان کرد: «هزینه اولیه بالا، عدم اعتماد و سرمایهگذاری ذینفعان، محدودیتهای مرتبط با گواهینامه و پشتیبانی از شرکتهای سازنده، غفلت از بهینهسازی نرمافزار با توجه به توسعه سختافزار، جایگزینی دشوار در فرایند مهاجرت به سیستمهای فعال و سازگاری با آن، عدم وجود نیروهای ماهر برای پشتیبانی تخصصی از تجهیزات، عدم اطلاع بهرهبرداران از مزایا و نحوه تدوین اسناد فنی، عدم وجود بازخورد از نمونههای اجرایی موفق از جمله چالشهایی است که در مواجهه با فناوریهای نوین با آن مواجه هستیم.»
چند راهکار برای چالشها
خسروی در بخش دیگری از صحبتهای خود عنوان کرد: «پیشنهادهایی برای حل این چالشها وجود دارد که از این میان میتوان به ایجاد شرایط پایلوت و تجهیز آزمایشگاههای شبیهساز فناوریهای جدید، پیشبینی بلندمدت و عدم تأمین نسلهای قدیمی و جلوگیری از تحمیل هزینههای چندباره، آموزش و ارتقای مهارتهای نیروی انسانی، جلوگیری از تعریف پروژههای توسعه مراکز داده عظیم، تشکیل کارگروهی از ذینفعان برای مانعزدایی مطابق با محصولات نرمافزاری، اصلاح اسنادRFP مطابق با الزامات فناوریهای جدید، نوسازی بسترهای منسوخ و بهرهمندی از مزایای فناوریهای جدید، انجام برنامهریزی دقیق در راستای مهاجرت با رویکرد تدریجی و تغییر رویکرد حسابداری به راهبردی اشاره کرد.»

زیرساخت دیجیتال در هولدینگها؛ نیازها، چالشها و راهکارها
مسعود مقیمی، مدیرعامل داروگکلاد طی ارائه خود در رویداد زیرساخت دیجیتال با عنوان «زیرساخت دیجیتال در هولدینگها؛ نیازها، چالشها و راهکارها» به افزایش تعداد هلدینگها در سالهای اخیر در کشور اشاره کرد.
او در این خصوص توضیح داد: «خیلی از این هلدینگها تمایل دارند سبدهای سرمایهگذاریشان شامل سبدهای کم ریسک و پر ریسک باشد.»
او در ادامه ارائه خود با مدلسازی شرکتهای با سابقه، باثبات و کمریسک در کنار شرکتهای کوچک، انعطافپذیر و پرریسک، به بررسی شرایط هرکدام از این مجموعهها پرداخت و با توجه به شرایط هر یک نیازهایشان در زمینه زیرساخت را برشمرد.
ویژگیهای زیرساخت کلاد
مقیمی در بخش دیگری از صحبتهای خود ویژگیهای زیرساخت کلاد را توضیح داد که شامل مواردی مانند تمرکز روی توسعه، مقیاسپذیری سریع و آسان، صرفهجویی هزینه، پویایی بالا، کاهش سربار نیروی انسانی و دامنههای مدیریتپذیر ایزوله و نظاممند میشد.
او تأکید کرد که هلدینگها باید از تکرار اشتباههای دیگر سازمانها پرهیز کنند و ادامه داد: «زیرساخت کلاد میتواند به هلدینگها این امکان را بدهد که در زمینه زیرساخت، تصمیمهای مناسب اتخاد کنند و با توجه به سبد سرمایهگذاریشان که شامل شرکتهای کمریسک و پرریسک میشود، وارد یک بازی برد-برد شوند.»

چالش کالاهای تقلبی در زیرساخت دیجیتال ایران
بهناز رحمتی، مدیر فروش فالنیک در رویداد زیرساخت دیجیتال درباره تجربیات این شرکت در سالهای اخیر و چالشهایی که داشتهاند، صحبت کرد.
او در ابتدای صحبتهای خود عنوان کرد: «فالنیک بیش از ۲۷ سال در زمینه فناوری اطلاعات از فروش تجهیزات تا پیادهسازی به صورت صفر تا صد فعالیت دارد. در این سالها چالش اساسی ما بحث درخواست مشتریان برای خرید کالاها و متقاعد کردن آنها در زمینه کالاهای تقلبی و غیرتقلبی بوده است.»
او در ادامه بیان کرد: «سیاست یک سری از سازمانها این بوده که کالای تقلبی و ارزان تهیه کنند. قیمت نمیتواند تضمینکننده کیفیت باشد و میتواند برای شرکتها چالش ایجاد کند. این شرکتها در ابتدا هزینه کمی میکنند و بعدها هزینه آنها برای نگهداری بالا میرود.»
مدیر فروش فالنیک درباره دلیل ممانعت مشتریها برای تهیه کالای اصل توضیح داد: «بازار رقابتی به مرور زمان بیشتر و سنگینتر شده و اولویت خیلی از سازمانها قیمت است و نمیتوان آنها را متقاعد کرد که در ابتدا هزینه بیشتری بپردازند. از طرفی، گاهی مشتریها از آنجا که مهارت کافی در تشخیص تجهیزات تقلبی و غیرتقلبی ندارند، این موضوع باعث ایجاد مشکل میشود. بسیاری از مصرفکنندگان فکر میکنند از قطعات اورجینال استفاده میکنند در حالی که اینگونه نیست.»
اینترنت پرسرعت و قابل اعتماد
رحمتی درباره چالشهای زیرساخت دیجیتال کشور در بخش دولتی و خصوصی گفت: «در حوزه اقتصاد دیجیتال اولین مورد بحث اینترنت پرسرعت و قابل اعتماد است. زیرساختها نیاز به اینترنت پرسرعت دارند. از طرفی فیلترینگ و امنیت سایبری از دیگر چالشهای زیرساخت اقتصاد دیجیتال کشور است.»
او درباره راهکارهایی که میتواند وضعیت زیرساخت اقتصاد دیجیتال کشور را بهبود دهد، اظهار کرد: «اینترنت بحث زیرساختی است اما بحث امنیت تا جایی که به مصرفکننده مربوط میشود، استفاده از تجهیزات مناسب آن را تضمین میکند. برای امنیت باید از تجهیزاتی که نو است استفاده کرد. مصرفکنندگان باید از استفاده از تجهیزات کارکرده پرهیز کنند. اما خیلی از مصرفکنندگان نسلهای قدیمی تجهیزات را میخرند و این موضوع میتواند مشکلات زیای را ایجاد کند.»
بهناز رحمتی در پاسخ به این سؤال که چالشهای رگولاتوری چه خسارتهایی به کسبوکارها وارد کرده است، توضیح داد: «سیاستگذاری یک بحث کلی بوده اما بحث اصلی رشد اقتصادی است. ما میانگین رشد اقتصادی ۱۱ درصد سالانه در نظر داریم اما اتفاق نمیافتد. بحث دیگر افرایش هزینه و کاهش کارایی است و از این رو فرصتهای شغلی کمتری داریم که باعث فرار مغزها شده است.»

زیرساختهای ذخیرهسازی و پردازشی و آینده آنها
محمدعلی چیتساز، مدیر فنی «ایمنداده شبکه» در ارائه تخصصی به نام «زیرساختهای ذخیرهسازی و پردازشی و آینده آنها با تمرکز بر نیاز امور اقتصاد دیجیتال ایران»، در رویداد زیرساخت دیجیتال به ایراد سخنرانی پرداخت.
او در ابتدای سخنرانی خود گفت: «دادهها در دنیا روز به روز در حال افزایش هستند. فناوری پردازشی به ما کمک میکند اطلاعاتی را از دادههای جمعآوری شده استخراج کنیم. در حال حاضر بخش بزرگی از دادهها در کشور ساختاری ندارند بنابراین برای بهرهبرداری از این دادهها به زیرساخت توانمندی نیاز داریم.»
او در خصوص مزایای فناوریهای پردازشی در دنیای امروز بیان کرد: «با سرعت بالاتر و هزینه کمتری میتوان دادهها را پردازش کرد. پس از CPU فناوریهای جدید دیگری مطرح شدند. از دو دهه گذشته بحث GPU یا پردازندههای گرافیکی مطرح شده که توسعه این تجهیزات همچنان ادامه دارد. TPU یا واحد پردازش تنسور توسط گوگل ابداع شد؛ DPU یا واحد پردازش داده جدیدترین فناوری در این حوزه است که در ماشینلرنینگ به کار میرود. البته فرایند استفاده از CPU همچنان ادامه دارد اما واحد پردازش داده با رشد سریعی در حال بهکارگیری در مراکز داده در جهان است.»
چیتساز هدف استفاده از سرویسهای مجازیسازی را افزایش بهرهوری و انعطافپذیری در استفاده از منابع سختافزاری نامید و گفت: «غیر مجازیسازی فناوری نوینی است که در حوزه زیرساخت مطرح شده که هدف از آن افزایش کارایی و کاهش پیچیدگی در سیستمهای خاص است که نیاز به سرعت و کارایی بالا دارند. این فناوری در سیستمهای بلادرنگ و برنامههای حساس به تأخیر به کار گرفته میشوند.دادههای این فناوریها باید روی دستگاهی ذخیره شوند، در اینجا بحث فناوری ذخیرهسازی انبوه اطلاعات مطرح میشود.»
کاربرد فناوریهای پردازشی و ذخیرهسازی
مدیر فنی ایمنداده شبکه با اشاره به این که در ایران اغلب از فناوری بلاک استورج استفاده میشود که مناسب دادههای ساختارمند است، عنوان کرد: «ابجکت استورج مناسب دادههای غیرساختاری است؛ کلاد استورج نیز در دنیای امروزی کاربرد بسیاری پیدا کرده است. SDSها و اسکیلاوتناس نیز از دیگر فناوریهای ذخیرهسازی هستند. اسکیلاوتناس دستگاههایی هستند که به شکل خوشهای دیتاهای غیرساختارمند را ذخیره میکنند. کاربری کلاد استورج و ابجکت استورج در دنیا رو به افزایش است.»
چیتساز در ادامه تأکید کرد: «استفاده از فناوریهای زیرساختی باید بر اساس نیاز سازمان انجام شود. سرمایهگذاری در زیرساختهای پردازشی، توسعه مراکز داده و دیتاسنترهای مدرن، گسترش ذخیرهسازی ابری و پذیرش فناوریهای نوین میتواند تأثیر بسزایی در آینده فناوریهای پردازشی و ذخیرهسازی در اقتصاد دیجیتال ایران داشته باشد.»

بازار یک تریلیون دلاری دیتاسنترهای نسل جدید
محمدعرفان شمس، راهبر تیم محصولی آروانکلاد در ارائه خود در رویداد زیرساخت دیجیتال با عنوان «زیرساخت مورد نیاز هوش مصنوعی در ایران»درباره تغییراتی که در دنیای زیرساختهای محاسباتی رخ میدهد صحبت کرد.
او در ابتدا بیان کرد: «یک پارادایم شیفت در دنیا در خصوص زیرساختهای محاسباتی در حال رخ دادن است که ما باید آن را بشناسیم و آن مهاجرتی است که به سمت دیتاسنترهای GPUدر حال اتفاق است. اگر به این تغییر در دنیا توجه نکنیم در ۵ سال آینده جایگاهی در دنیا نخواهیم داشت.»
او ادامه داد: «در حال حاضر یک تریلیون دلار تجهیزات در دیتاسنترهای سنتی وجود دارد و این پارادایم شیفت جدید باعث شده یک فرصت یک تریلیون دلاری دیگر برای سرمایهگذاری در دیتاسنترهای نسل جدید شکل بگیرد.»
کارخانههای هوش مصنوعی
محمدعرفان شمس در ادامه از کارخانههای هوش مصنوعی در دنیا صحبت کرد که در این پارادایم شیفت در حال شکلگیری هستند و تأکید کرد، حدود ۸۰ درصد از مصرفکنندگان قرار نیست خودشان دیتاسنتر داشته باشند و از ارزشافزودهای که این کارخانههای ایجاد میکنند، استفاده خواهند کرد.»
شمس درباره ایران گفت که در حال حاضر بدون در نظر گرفتن نیازها در زمینه توسعه دیتاسنترها، به حدود ۱۰ الی ۱۵ هزار رک که قابل اجاره باشند نیاز داریم. او تعداد رکهای قابل اجاره فعلی در ایران را حدود ۱۵۰۰ رک عنوان کرد.

اگر بخش خصوصی روی مزیت نسبی کار نکند از بین میرود
محمدمهدی بشیرنژاد، معاون بازرگانی فالنیک در رویداد زیرساخت دیجیتال درباره مهمترین دستاورد کسبوکارهای حوزه تأمین در سالهای اخیر صحبت کرد.
او درابتدای صحبتهای خود عنوان کرد: «به طور کلی، استراتژی شرکتها یا برای توسعه است یا برای بقا. اگر یک شرکت را جزئی از اکوسیستم تصور کنیم، باید بدانیم استراتژی کل کشور چه بوده است. در سالهای گذشته ما شاهد استراتژی بقا بودهایم. ما در حال حاضر موج مهاجرت را داریم و شرکتی مثل دیجیکالا مهمترین دلیل ترک شغل نیروهای خود را مهاجرت بیان کرده که آمار آن ۲۵ درصد بوده است.»
تغییر استراتژی برای رشد اکوسیستم
او در پاسخ به این سؤال که چگونه میتوان اکوسیستم را رشد داد، گفت: «استراتژی باید تغییر کند. ما باید توسعه صادرات یا جایگزینی واردات داشته باشیم. واردات در حال حاضر سخت شده است. در حوزه تولید سختافزار که در حوزه رقابت جا ماندهایم مشوق ارائه میشود. فاصله فناوری به اندازهای زیاد شده که این اتفاق میافتد. ما باید روی حوزه مزیت نسبی کار کنیم. با توجه به فاصله زیادی که در حوزه سرویس ایجاد نشده، میتوانیم فعالیت بهتری در این حوزه داشته باشیم. در مواردی مثل تولید ماشینهای پردازشی فاصله زیاد شده و یک تولیدکننده چینی پیدا میشود و شرکتی روی آن برچسبی میزند و داخلی میشود.»
بشیرنژاد در پاسخ به این سؤال که در بحث خریدوفروش با دنیا، کدام یک از کشورهای منطقه شانس بیشتری دارند، اظهار کرد: «امارات در بازارهای مالی جلوتر هستند. برای ما بحث تحریم وجود دارد که ما مجبور میشویم کالا و فناوری را وارد کشور کنیم.»
استراتژیهای دولت همگن نیست
معاون بازرگانی فالنیک درباره اینکه استراتژی رگولاتوری کدام نهاد میتواند وضعیت این اکوسیستم را بهبود ببخشد، بیان کرد: «بر اساس برنامه هفتم توسعه متوسط رشد اقتصادی باید ۸ درصد و اقتصاد دیجیتال ۱۱ درصد باشد. برای این اتفاق باید سرمایهگذاری داخلی یا خارجی اتفاق بیفتد. دولت نباید مانع سرمایهگذاری داخلی شود. در سال ۱۳۹۵ اگر ما سفارشی داشتیم صبح تصمیم میگرفتیم و در عرض یک ساعت در سامانه توسعه تجارت ثبت میکردیم. اکنون باید هفتاد روز در صف تخصیص ارز باشیم و دستورالعملها مدام به روز میشود. این عوامل، جریان نقدینگی شرکتها را دچار مشکل میکند. استراتژیهای دولت همگن نیست.»
او در پیشنهادی برای بهبود وضعیت سرمایهگذاری گفت: «استراتژی تمرکز بهترین راه است. زمانی که روی مزیت نسبی تمرکز کنیم و آنها را بشنویم، میتوانیم موفقتر باشیم. اگر موانع برداشته شود میتوانیم به عنوان مثال تکنولوژیهای جهان را در عرض ۶ ماه تحویل بگیریم. عدم سنخیت سیاستها باعث ایجاد مشکل شده است. ما نمیتوانیم در همه صنایع موفق باشیم و باید روی حوزههای محدودی تمرکز کنیم.»
برنامهریزی باید مبتنی بر واقعیت باشد
معاون بازرگانی فالنیک درباره عدم سنخیت سیاستها خاطرنشان کرد: «بخشی از برنامه توسعه این است که حاکمیت برنامهریزی میکند اما این برنامهریزیها باید مبتنی بر واقعیت و ظرفیتها باشد. استراتژیها فقط روی کاغذ نوشته میشود و نمیتوانند آن را پیادهسازی کنند. قبلاً هدف نیروهای مهاجرتی ما به سمت اروپا بود الان به سمت کشورهای عربی است. مهمترین اقدامی که باید انجام شود این است که موانع برداشته شود. اگر بخش خصوصی روی مزیت نسبی کار نکند از بین میرود.»
