آقای گرجی عزیز! وقـت تغییر است

تا مدرسه یکریز به این فکر می‌کردیم که چطور کار گرجی‌ها را که ته کیفمان چپانده بودیم، بسازیم! تصور می‌کردیم چطور جلد بیسکویت را باز کنیم و آرام آن دو ورقه عسلی‌رنگ را که ترد بودند و مثل قند شیرین، بکشیم بیرون و بجویم و لذت دنیا را ببریم. این ورقه‌های به‌یادماندنی را شرکت گرجی با نام نیم‌چاشت در بسته‌های کوچک قرمزرنگی تولید می‌کرد و با شعار«نیم‌چاشت پرانرژی» به عنوان میان‌وعده به خورد بسیاری از دانش‌آموزان دهه شصتی می‌داد. امروز هم تقریبا با همان کیفیت، گرجی همان محصولات را تولید می‌کند و ما را به مصرف بیش از پیش چای دعوت می‌کند!

گرجی همراه 60 ساله البته در ذهن همه به این کیفیت جا خوش نکرده و برخی این برند را بیش از حد محافظه‌کار می‌دانند. دلیل چنین برداشتی عدم تغییر محصولاتش است. موضوعی که شوخی‌بردار نیست و آتیه گرجی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
این شرکت که در دامنه‌ای محدود از تولیدات خوراکی در صنعت شیرینی و شکلات فعال است، از گذر60 سال کار پیوسته توانسته به جایگاهی مناسب در اقتصاد ایران دست یابد. جایگاهی مناسب با مشتریانی ثابت و اعتباری بالا که ضامن تداوم رشد این شرکت است. گرجی که در فهرست 500 شرکت برتر ایران در سال 99 رتبه 256 را کسب کرده، یکی از نمادهای صنعت شیرینی و شکلات کشور است که به کیفیت شهرت دارد. البته مسیری که گرجی در شش دهه اخیر طی کرده با نقص‌هایی همراه است که شاید اگر بیشتر به آن‌ها پرداخته شود، گرجی را به مسیری متفاوت بکشاند.

جایگاه بیسکویت گرجی در فهرست برترین‌ها
در فهرست 500 شرکت برتر ایران که سازمان مدیریت صنعتی آن را تهیه می‌کند، بیسکویت گرجی از بسیاری برندهای رقیب نظیر «سالمین» جایگاه بهتر و بالاتری دارد. گرجی که در بین رکوردداران ارتقای جایگاه در گزارش سال 99 سازمان مدیریت صنعتی است، توانسته نسبت به فهرست سال 98 خود را 49 پله ارتقا دهد. موضوعی که عمدتا ناشی از افزایش درآمد بوده است.
بررسی اسناد مالی این شرکت نشان می‌دهد گرجی با افزایش 117 درصدی درآمد خود، بیش از هر زمانی در یک وضعیت باثبات اقتصادی قرار دارد. گرجی که سال مالی قبلی را با درآمد 106 میلیارد و 860 میلیون تومانی سپری کرد، تنها در یک سال بیش از 125 میلیارد به درآمد خود افزود و به فهرست 300 شرکت برتر کشور راه یافت. از آنجا که تعداد کمی از شرکت‌های مشهور حوزه غذا، شیرینی و شکلات در این فهرست حضور دارند، نمی‌توان دقیقا جایگاه گرجی را در صنعت غذا از آینه IMI500 اعلام کرد. اما کنار هم قرار دادن چند عدد نشان می‌دهد این شرکت قدیمی در حال حاضر وضعیت خوبی دارد.

تهدیدها و فرصت‌های یک صنعت محبوب
صنایع غذایی با اختلاف رقابتی‌ترین صنعت ایران است که برندهای متعدد، محصولاتی رقابت‌پذیر و بهره‌وری متناسب نمادهای آن هستند. توانایی در صادرات قابل توجه به بازارهای جهانی در کنار تأمین نیاز 85 میلیون مصرف‌کننده داخلی، از صنایع غذایی ایران بخشی خوش‌آتیه ساخته که سرمایه‌گذاری در آن همچنان جذاب است.
با وجود انبوهی از بازیگران اما شواهدی مثل تعداد مجوزهای صادره از سوی وزارت صمت نشان می‌دهد دومین صنعت پرتقاضای ایران از منظر سرمایه‌گذاران همین صنعت است. بخشی که علاوه بر سطح بهره‌برداری بالا، به طور پیوسته در معرض سرمایه‌گذاری‌های جدید است و همین عامل زمینه را برای سطح بالایی از نوآوری سازمانی در این بخش فراهم کرده است. دیدن برندهای جدید، محصولات متنوع، صادرات بیشتر و طعم و رنگ تازه همه از مواردی است که به‌عینه در مغازه‌ها و فروشگاه‌های کشور قابل لمس است و نماد سرمایه‌گذاری بیشتر و بیشتر در این صنعت است.
البته این وضعیت برای سال‌ها در صنایع غذا وجود داشته و گرجی با وجود چنین وضعیتی توانسته دوام بیاورد. استراتژی گرجی تولید محصولات قدیمی با همان کیفیت در کنار توسعه سبد محصولات با انواعی جدید از محصولات غذایی است. در دومی البته کارنامه گرجی خیلی موفق نیست.

گرجی؛ تاختن در باند قدیمی
قبلا گفتیم که آنچه برندهای بزرگ را به تله مرگبار کاهش فروش می‌کشاند، تأکید بیش از حد و طولانی‌مدت روی یک یا چند محصول قدیمی است که بدون توجه به تغییرات ذائقه افراد و تفاوت نسل‌ها، پرواز و فرود در باند قدیمی را تکرار می‌کند. این مسیر اما هزاران بار آزموده شده و نتیجه‌ای جز شکست نداشته است.

گرجی که بدون توجه به استراتژی رقبا در محدوده خاصی از بازار بیسکوییت و شیرینی‌های میان‌وعده وارد شده، کیفیت خاصی را ارائه می‌کند که گرچه خوشایند است اما تکراری شده است. حتی اگر بپذیریم که محصولات گرجی کماکان فروش دارند که البته چنین است، بی‌توجهی به سایر بخش‌های بازار خوراکی کاری است که با مشی اقتصادی و دوراندیشی تجاری چندان همخوان نیست.
توسعه محصولات جدید که مدیون تعریف چارچوبی متناسب از نوآوری سازمانی است، کمک خواهد کرد تا گرجی به محصولاتی متنوع‌تر و حتی بازارهایی جدید و صنایعی تازه پای بگذارد. آقای گرجی عزیز! 60 سالگی‌تان مبارک، ولی وقت تغییر است!