کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
اختلال و تشدید محدودیت اینترنت در بیش از ۸۰ روز گذشته و ادامه آن ضربههای جبران ناپذیری به مردم و کسبوکارها زده است. از جمله این ضربهها تعدیل و جلوگیری از استخدام نیروی انسانی جدید در شرکتهاست.
طبق آمار پلتفرم کاریابی ایرانتلنت که در اختیار وبسایت «فردای اقتصاد» گذاشته است، از زمان شروع اختلال و محدودیتهای اینترنتی، صنعت دیجیتال ۲۹ درصد کاهش حجم استخدام را تجربه کرده است. در این بین البته شرکتهای فعال در حوزه رسانه بیشترین ضربه را دیدهاند، چرا که با کاهش ۵۸ درصدی حجم استخدام روبهرو بودهاند.
به گزارش کارنگ، از زمان شروع محدودیتهای شدید برای دسترسی مردم به اینترنت، کسبوکارها خسارتهای چندمیلیاردی دیدهاند و تا مرز ورشکستگی رفتهاند. همچنین در این زمینه، شرکتهای بسیاری یا مجبور به تعدیل نیروهای خود شدهاند یا نیروهای خود را بهدلیل ناامیدی و شفافنبودن آینده به خاطر مهاجرت از دست دادهاند.
تا کنون خبرهای گوناگونی از بستهشدن استارتاپها مختلف منتشر شده است. همین هفته پیش بود که بزرگترین هلدینگ فعال در حوزه محتوا یعنی صباایده بخشهای از سرویسهای دیجیتال مارکتینگ خود را به دلیل ادامه فیلتر اینستاگرام تعطیل کرد.
بسته شدن پلتفرم پلازیو، ترندشو، انجام میدم، موبواستودیو، ابهام در ادامه فعالیت نقشه و مسیریاب بلد و تعدیل دهها نیرو در این پلتفرم از دیگر اتفاقهایی است که نیروی انسانی تنها در صنعت تکنولوژی آن را تجربه کرده است.
بحران همیشگی برای نیروی انسانی
بحران نیروی انسانی، بحران تازهای نیست و سالهاست شرکتها با این بحران دست و پنچه نرم میکنند. در سالهای گذشته بسیاری از نیروهای انسانی شرکتهای تکنولوژی محور برای داشتن شرایط بهتر اقتصادی و اجتماعی عطای ماندن در شرکتها و استارتاپهای ایرانی را به لقایش میبخشیدند و به شرکتهای بزرگ بینالمللی مهاجرت کردهاند. مهاجرتی که این روزها با محدودیت اینترنت بیشتر هم شده است.
اما حالا محدودیت اینترنت بحران جدیدی برای نیروی انسانی به وجود آورده است. اختلالهای اینترنتی که از بیش از دو ماه گذشته شروع شده و هر ثانیه هم بیشتر میشود، باعث شده شرکتها اقدام به تعدیل نیرو کنند یا جلوی فرایند استخدام نیروی جدید را بگیرند.
طبق گفته آسیه حاتمی، بنیانگذار و مدیرعامل پلتفرم ایرانتلنت به وبسایت «فردای اقتصاد» بحران استخدام نیروی انسانی در شرکتها به دنبال محدودیتهای اینترنتی و شرایط کشور حادتر از گذشته شده است.
به گفته او طبق نظرسنجی که آنها در آبانماه انجام دادهاند ۹۵درصد شرکتها اعلام کردهاند که از شرایط قطعی و محدودیت اینترنت متضرر شدهاند و کف ضرر و خسارت شرکتها در این این زمینه ۲۵درصد بوده است.
او با اشاره به اینکه جدای این ضررها شرکتها مجبور به تعدیل و جلوگیری از استخدام نیروی جدید شدهاند گفت: «طبق نظرسنجی که بین شرکتها انجام دادهایم، حدود ۱۰درصد شرکتها به سمت تعدیل نیرو رفتهاند و ۱۵درصد نیز کل فرایند استخدام جدید را متوقف کردهاند، یعنی در مجموع ۲۵درصد جذب نیروی انسانی در شرکتها کاهش پیدا کرده است.»
کدام صنایع بیشتر ضرر دیدهاند؟
به گفته آسیه حاتمی آمار وضعیت تعدیل و استخدام به صورت کلی در چند هفته کاهش پیدا کرده و این کاهش صنعت به صنعت و شغل به شغل متفاوت است.
آنطور که او میگوید اینترنت مانند مواد خام تجارت یک شرکت دیجیتالی و حتی بسیاری از کسبوکارهای سنتی است و اگر این شرکتها مواد خام خود را که اصلیترین ابزار برای توسعه کارشان است را از دست بدهند بیشتر ضربه میبیند.
بنابراظهارات حاتمی طبق آماری که این شرکت به دست آورده، کاهش استخدام در برخی صنایع و در برخی صنایع بیشتر بوده است. او در این زمینه گفت: «برای نمونه کاهش استخدام در یک شرکت دارویی برابر با ۲۴درصد بوده است، اما در مقابل شرکتهای فعال در حوزه رسانه با کاهش استخدام ۵۸درصدی روبهرو بودهاند. در این زمینه کاهش ۲۹ درصدی استخدام در صنعت دیجیتال دیده میشود.»
به گفته او وقتی به آمار کاهش استخدام نگاه میکنیم، میبینیم که صنعت دیجیتال در وسط این اتفاقها قرار گرفته و حداقل تاثیر را پذیرفته است. به باور او این آمارها نکته دیگری هم نشان میدهد و آن اینکه چند درصد اقتصاد کشور دیجیتال شده است.
تقاضا برای چه مشاغلی کم شده؟
اختلال و قطعی اینترنت علاوه بر کاهش استخدام، روی تعدیل نیرو و توقف استخدام در برخی حوزهها نیز تاثیر بیشتری گذشته است. در مدت گذشته گزارشهای مختلفی منتشر شده که نشان میدهد که تنها فیلتر اینستاگرام باعث تعدیل نیرو در بخشها دیجیتال مارکتینگ و تبلیغات شده است.
گزارش ایرانتلنت نیز نشان میدهد که محدودیتهای اخیر اینترنت نیز روی تعدیل نیرو و کاهش استخدام در حوزه تبلیغات و بازاریابی تاثیر گذار بوده است.
آسیه حاتمی در این زمینه توضیح میدهد: «محدودیت اینترنت حداقل کاهش تقاضای استخدام را در شغلهای مربوط به تحقیق و توسعه با ۱۱درصد داشته است. حداکثر تقاضای استخدام هم مربوط به شغلهای طراحی گرافیک است که در این زمینه کاهش تقاضای ۴۳درصدی اتفاق افتاده است. همچنین در زمینه تبلیغات و بازاریابی نیز ۲۹درصد و برنامهنویسی ۲۱درصد کاهش تقاضای استخدام رخ داده است.»
اما چرا در شرایط ناپایدار این روزها شرکتها در اولین گام برای عبور از بحران به سراغ تعدیل نیروی انسانی و توقف استخدام جدید میروند.
حاتمی در پاسخ به این سوال گفت: «هر زمان که یک شرایط عدم اطمینانی به وجود میآید شرکتها رفتارهای خاصی از خود نشان میدهند. در مورد محدودیتهای بیش از دوماه اینترنت هم دقیقا همین اتفاق رخ داده است. شرکتها چون میبینند که به دنبال محدودیت اینترنت امکان توسعه و تغییری را ندارند و برای اینکه بتوانند هزینه خود را کنترل کنند یا دست به تعدیل نیرو میزنند یا نیروی جدیدی استخدام نمیکنند.»
به گفته حاتمی در اتفاقهای اخیری که شرایط کشور با آن روبهرو بوده ۹درصد شرکتها به سمت تعدیل نیرو رفته و ۱۴درصد نیز استخدام جدید را متوقف کردهاند. همچنین ۲۴درصد شرکتها هم روی این موضوع بازبینی انجام دادهاند که به فعالیت خود ادامه دهند یا خیر؟ و از سوی دیگر نیز ۳۲درصد به دنبال راهکارهای جایگزی قطعی اینترنت رفتهاند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/l4zn
