بالاخره و بعد از گذشت دو سال، عرضه اولیه تپسی در فرابورس انجام شد. ۴۷ حقوقی واجد شرایط در این عرضه اولیه شرکت کرده و بیش از ۵۸ میلیون سهم این شرکت را به قیمت ۹۳۹ تومان خریداری کردند. با این عرضه، در حال حاضر ارزش بازار این شرکت 1100 میلیارد تومان است. تعداد کل سهام تپسی بیش از یک میلیارد و ۱۷۰ میلیون سهم بوده که 5 درصد آن به متقاضیان عرضه شد.
بعد از جلسه عرضه اولیه تپسی، جزئیات و فرایندهای طی‌شده در یک نشست خبری با حضور مدیرعامل تپسی، وزیر اقتصاد، وزیر ارتباطات، مدیران عامل سازمان بورس و شرکت فرابورس، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس و همچنین جمعی از خبرنگاران و فعالان اقتصاد دیجیتال برگزار شد.
میثم فدایی، رئیس شرکت فرابورس ایران در ابتدای نشست خبری عرضه اولیه شرکت تپسی با بیان اینکه بالاخره بعد از دو سال تپسی در بازار سرمایه عرضه شد، عنوان کرد: «امروز در فرابورس میزبان یک استارتاپ از نسل استارتاپ‌هایی هستیم که سبک زندگی همه ما را تغییر داده‌اند. اولین‌ها عموماً در هر حوزه‌ای با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند که این مشکلات دلیل اصلی طولانی‌شدن مسیر ورود تپسی به بازار سرمایه بودند.»
او در ادامه ضمن ارائه گزارشی از عرضه اولیه تپسی عنوان کرد: «امروز ۴۷ صندوق سرمایه‌گذاری در کشف قیمت تپسی حضور داشتند که این استقبال نسبت به سایر جلسات کشف قیمت که تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری از ۱۹ تا ۲۰ صندوق عبور نمی‌کرد، بسیار جالب توجه است. »
فدایی در انتهای سخنانش از تقاضاهایی که در خصوص عرضه دیگر استارتاپ‌ها به بازار سرمایه وجود دارد، خبر داد و نسبت به حضور و عرضه آنها در بازار سرمایه در ماه‌های آینده ابراز امیدواری کرد.
تبدیل تأمین مالی جمعی به ادبیات رایج استارتاپ‌ها
در ادامه این نشست خبری، مجید عشقی، رئیس سازمان بورس کشور ضمن تأکید بر ابعاد بزرگ حضور نخستین استارتاپ در بازار سرمایه بیان کرد: «از ابتدای حضورم در سازمان بورس علاوه بر رسیدگی به موارد معمول و همیشگی در سازمان بورس، به مباحث مربوط به پذیرش شرکت‌های مبتنی بر اقتصاد دیجیتال یا دانش‌بنیان که در آن زمان مطرح شده بود نیز پرداخته شد.
موانع و مشکلاتی که در این مسیر وجود داشت و علاوه بر آن حساسیت‌هایی که روی این نوع شرکت‌ها وجود دارد، باعث شد بررسی‌های لازم برای ورود نخستین استارتاپ به بازار سرمایه با دقت بیشتری انجام شود.» رئیس سازمان بورس ادامه داد: «بررسی و پرداختن بیشتر به شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها و تأمین مالی آنها از برنامه‌هایی است که در آینده به‌صورت جدی‌تر پیگیری خواهند شد.
سازمان بورس با تمام توان خود آماده است که هم در بحث پذیرش این نوع شرکت‌ها در سازمان بورس و هم انتشار اوراق بدهی برای آنها گام‌های مؤثر و روبه‌جلویی بردارد.
موضوع تأمین مالی جمعی که از دو سال گذشته شروع شده، جای پیشرفت فوق‌العاده‌ای دارد و در آینده نقش پررنگ آنها را در تأمین مالی استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان خواهیم داشت. سازمان بورس نیز کمک می‌کند که تأمین مالی جمعی به یک ادبیات رایج در استارتاپ‌ها تبدیل شود.»
سهم اندک اقتصاد دیجیتال از GDP
میلاد منشی‌پور، مدیرعامل تپسی، در ادامه نشست خبری ضمن بیان اینکه عرضه اولیه تپسی فقط ورود یک استارتاپ به بازار سرمایه نیست و در اصل به معنای ورود یک صنعت به این بازار است، توضیح داد: «اقتصاد دیجیتال که امروزه موتور محرکه اقتصادهای دنیاست و میلیاردها دلار سرمایه کشورهای همسایه را تشکیل می‌دهد، در ایران تا به امروز کمتر از 6 درصد از GDP کشور را به خود اختصاص داده است. این آمار در کشورهای توسعه‌یافته به یک‌سوم کل GDP نیز می‌رسد.»
او با تأکید بر اینکه ما به‌عنوان نخستین استارتاپ حاضر در بازار سرمایه، برای هموارشدن مسیر بیشترین تلاش و حداکثر شفافیت را ارائه خواهیم داد، تصریح کرد: «موفقیت صنعت دیجیتال در بازار سرمایه نیازمند آن است که سازمان بورس به این صنعت، مردم و بازار اعتماد کند و تا حد امکان از اجرای روش‌های تکلیفی و از پیش تعیین‌شده خودداری کرده و اجازه دهد عقل جمعی مردم پذیرای این صنعت باشد.»
تغییر فرهنگ
سورنا ستاری، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، در ادامه این نشست خبری عنوان کرد: «ارزش‌گذاری‌های شرکت‌هایی که دارایی‌های فیزیکی ندارند، یک تغییر فرهنگ و تغییر دیدگاه است. متأسفانه سیستم اقتصاد و شبکه بانکی کشور در مقابل رشد استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان مقاومت دارد و عرضه تپسی به بازار سرمایه حرکت بزرگی در مسیر از بین بردن این‌گونه موانع در اقتصادی است که در آن زمین و سوله و ماشین‌آلات ارزش بیشتری نسبت به منابع انسانی، ایده‌ها و نوآوری‌ها دارند.»
او ضمن بیان اینکه تغییر فرهنگ و نگرش یک سیستم به‌راحتی ممکن نیست و نیازمند یک مبارزه است، عنوان کرد: «بسیاری از استارتاپ‌ها در حوزه‌های مختلف نظیر فناوری اطلاعات، بیوفناوری، نانو و سلول‌های بنیادی و… به‌زودی وارد این عرصه می‌شوند و تپسی در حال حاضر الگوی این استارتاپ‌ها برای ورود به بازار سرمایه است.»
مجتبی توانگر، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی، در انتهای این نشست خبری گفت:: «عموم مردم تاکنون فرصت سرمایه‌گذاری در ابزارها و موقعیت‌های سنتی از جمله، املاک، طلا و مسکوکات و سهام شرکت‌های دارایی پایه از طریق بورس یا بازارهای خارج از بورس را داشته‌اند، اما برای اولین بار فرصت سرمایه‌گذاری در شرکت‌های استارتاپی از طریق بازارهای متشکل بورس و فرابورس امکان‌پذیر شده که قبل از این صرفاً برای طیف کمی از سرمایه‌گذاران به صورت خصوصی فراهم بوده است.»
او ادامه داد: «در حال حاضر فرصت‌های بهره‌برداری تغییر کرده و کارآفرینان از کسب‌وکارهای بالغ خارج شده و فرصت تأمین مالی برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید به وجود آمده است. تاکنون امکان جذب و خروج بخشی از سرمایه کارآفرینان و سرمایه‌گذاران خطرپذیر به‌سختی امکان‌پذیر بود؛ اکنون این فرصت فراهم شده تا بتوانند با عرضه بخشی از سهام در بازار سرمایه، امکان جذب سرمایه در کسب‌وکار فعلی یا در ایده‌ها و استارتاپ‌های جدید را داشته باشند و به توسعه اقتصاد نوآورانه و دیجیتال و افزایش اشتغال کمک کنند.»
توانگر اضافه کرد: «تاکنون چند شرکت با کسب‌وکارهایی مبتنی بر دارایی نامشهود و دانش‌بنیان در بازار سرمایه عرضه شده‌اند که عمدتاً دارایی نامشهود آنها نرم‌افزارهای تولیدی‌شان بوده، ولی تفاوت تپسی به عنوان فصلی نو، در نوع دارایی‌های نامشهود آن است.
دارایی نامشهود تپسی علاوه بر امکانات نرم‌افزاری و دانش و فناوری نرم‌افزارهایش، پلتفرم آن، مشتریان فعالش، اعتماد مردم و البته هزینه‌های جذب مشتری از جمله تبلیغات و یارانه‌هایی است که به دارایی‌های نامشهودش، یعنی مشتریان فعال تبدیل شده است. لذا با نوع جدیدی از دارایی و بدون تکیه بر دارایی‌های مشهود سنتی روبه‌رو هستیم که یک تغیر رو به جلو است.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/long
