پیدایش سینما در بیشتر کشورهای غربی، مانند دیگر نوآوری‌های بزرگ از جمله خودرو، برق، مواد شیمیایی و هواپیما همزمان رخ داد و در جایگاه نخستین سرگرمی صنعتی‌شده به شکلی فراگیر درآمد. پس از دهه ۱۹۱۰ سالانه میلیاردها بلیت سینما فروخته شد و کسانی که به شکل منظم به سینما نمی‌رفتند، در اقلیت قرار می‌گرفتند.
در ایتالیا که امروز جایگاه چندانی در سرگرمی‌های جهانی ندارد، صنعت فیلم چهارمین صنعت بزرگ صادراتی پیش از جنگ جهانی اول بود. در ایالات متحده‌ای که دچار رکود شده بود نیز فیلم دهمین صنعت سودآور بود. در دهه ۱۹۳۰ در فرانسه سینما شتابان‌ترین صنعت در حال رشد بود که پس از آن کاغذ و برق قرار داشت. در همین حال تعداد بلیت‌های فروخته‌شده سینما در بریتانیا نزدیک به یک میلیارد در سال بود.
پیش از سینما
سرگرمی برای بیشتر مصرف‌کنندگان در اواخر قرن هجدهم به شکل غیررسمی، تصادفی و کمتر تجاری در دسترس بود. سرگرم‌کنندگان کنار جاده و دلقک‌ها از روستاها بازدید می‌کردند. نمایشگاه‌های فصلی تعداد زیادی از نوازندگان، شعبده‌بازها، رقصندگان، فالگیرها و شمشیرخورها را به خود جذب می‌کرد. تنها چند شهر بزرگ دارای تئاترهای قانونی بودند که زیر نظارت شدید حاکمان محلی و ملی قرار داشتند، اما این دنیا در دو گام از هم پاشید.
نخست بیشتر کشورهای غربی مقررات‌زدایی از صنایع سرگرمی خود را آغاز و کارآفرینان بیشتری را قادر به ورود به این تجارت و سرمایه‌گذاری‌های بسیار بزرگ‌تر کردند. در پایان قرن نوزدهم در عصر انقلاب صنعتی دوم با کاهش ساعات کار، افزایش درآمد، افزایش شهرنشینی، گسترش شبکه‌های حمل‌ونقل و رشد شتابان جمعیت، تقاضا برای سرگرمی افزایش یافت.
این رونق موجب رشد سرگرمی‌های زنده با نوآوری در فرایندها شد. با آغاز قرن امکانات ایجاد بستر صنعت سرگرمی فراهم شد و نوآوری‌های بیشتر در صنعت سرگرمی زنده موجب افزایش بهره‌وری شد. در این زمان و در گام دوم سینما ظهور کرد که با صنعتی‌کردن و تبدیل آن به صنعت مدرن سرگرمی‌های انبوه خودکار، استاندارد، تجاری و درآمیختن بازارهای ملی در یک بازار جهانی، دنیای پیشین سرگرمی را ویران ساخت.
خاستگاه‌های فناوری
سینماتوگراف در اوایل دهه ۱۸۹۰ به وسیله ادیسون معرفی شد که فیلم‌برداری و پخش آنها را در دستگاه‌های سکه‌ای ممکن می‌کرد. در میانه دهه ۱۸۹۰ برادران لومیر دستگاه بزرگ‌نمایی را اختراع و نمایش فیلم در محیط‌هایی شبیه به تئاتر را آغاز کردند.
همه فناوری‌هایی که از اواخر دهه ۱۸۸۰ در دسترس بودند، به وسیله سینما دوباره پیکربندی شدند؛ عکاسی (دهه ۱۸۳۰)، گرفتن عکس و چاپ آن (دهه ۱۸۸۰)، حلقه فیلم (دهه ۱۸۵۰)، سلولوئید (۱۸۶۸)، امولسیون عکاسی با حساسیت بالا (اواخر دهه ۱۸۸۰)، پروژکتور (۱۶۴۵)، برش حرکت/ تداوم بینایی (۱۸۷۲). فناوری سینما پس از آماده‌شدن این زمینه‌ها اختراع شد.
گرچه پیش‌تر و در سال‌های ۱۸۶۰ و ۱۸۶۱ میلادی حق ثبت اختراع مشاهده و نمایش تصاویر متحرک ثبت شده بود، اما شامل گرفتن عکس نبود. دانشمندی به نام ژان ماری نخستین الگوی کاربردی دوربین فیلم را در سال ۱۸۸۸ در پاریس تکمیل کرد.
ادیسون در سال ۱۸۸۸ جرج دمنی و فیلم‌هایش را دید و در سال ۱۸۹۱ حق ثبت اختراع آمریکایی را برای دوربین فیلم‌برداری ثبت کرد که نسبت به دوربین ماری شیوه کار متفاوتی داشت. در سال ۱۸۹۰ فریز گرین انگلیسی یک دوربین کاربردی ارائه داد و دمنی فرانسوی نیز در سال ۱۸۹۳ حق اختراعی برای دوربین ثبت کرد.
سرانجام برادران لومیر در فوریه ۱۸۹۵ گواهی اختراع دوربین و پروژکتور خود را به ثبت رساندند. کار آنها را یک انگلیسی به نام رابرت دبلیو. پل دنبال و بخشی موسوم به Maltese Cross را اختراع کرد که در پیچیدن یک‌دست فیلم و در تصحیح لنز برای فضای بین نوردهی‌ها مؤثر است و امروزه هنوز در دوربین‌های فیلم‌برداری از آن استفاده می‌شود.
در این فرایند نوآوری سه ویژگی برجسته وجود دارد. نخست آنکه یک فرایند بین‌المللی اختراع بود که همزمان در چند کشور انجام می‌شد و مخترعان بر اساس اختراعات یکدیگر نسبت به بهبود ساخته خود اقدام می‌کردند؛ در قرن نوزدهم ارتباطات برای نوآوری‌ها اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرد و بسیاری از نوآوری‌ها به ارتباطات بین‌المللی بین مخترعان بستگی داشت.
نکته دیگر ترکیب هوشمندانه بسیاری از فناوری‌های موجود برای امکان‌پذیر ساختن نوآوری در سینما بود و نکته سوم آنکه سینما نوآوری بزرگی بود که با شتابی بسیار بیشتر از ماشین بخار، راه‌آهن یا کشتی بخار در سراسر جهان غرب مورد استفاده قرار گرفت.
پیدایش سینما
سینما در ایالات متحده و جاهای دیگر در ۱۰ سال نخست زندگی خود بیشتر یک ابزار بود. سینماتوگراف که با سکه کار می‌کرد، تا پیش از ۱۸۹۶ در نمایشگاه‌ها و مکان‌های تفریحی حضور داشت. لومیر گروهی کارگزار داشت که با سینماتوگراف به سراسر جهان سفر می‌کردند و تصاویر را در سینماها نمایش می‌دادند.
در همان زمان سینمای سیار پدیدار شد؛ سینماهایی که با چادر یا تئاتر سیار رفت‌و‌آمد می‌کردند، با کارگزاران لومیر از این بابت تفاوت داشتند که فیلم‌ها را برای مخاطبان عمومی تهیه می‌کردند، در حالی که مخاطبان لومیر بخش‌های مجلل‌تر برنامه‌های تئاتر یا برنامه‌های ویژه برای طبقه مرفه بود.
در سراسر این دوره که در ایالات متحده تا حدود سال ۱۹۰۵ ادامه داشت، سینما تنها یکی از شیوه‌های جدیدی بود که روشن نبود به‌زودی فراموش شود یا به حاشیه برود؛ تا آن زمان که سالن‌های ثابت سینما با چند صد صندلی موسوم به Nickelodeons ظهور کرد و وضع را تغییر داد.
این نوع سالن‌ها بین سال‌های ۱۹۰۵ و ۱۹۰۷ با شتاب در سراسر آمریکا گسترش یافت و از آن پس سینما به‌تنهایی تبدیل به صنعتی جدا از سایر سرگرمی‌ها شد. پیدایش سینما با رشد عظیم تجارت همراه بود. تولید فیلم بسیار افزایش یافت و پخش آن نیز به فعالیتی ویژه تبدیل شد که اغلب به وسیله تهیه‌کنندگان بزرگ فیلم اداره می‌شد.
با این حال در برخی از سالن‌های نمایش رقص و آواز (موسوم به Vaudeville) تا حدود سال ۱۹۱۴ فیلم‌ها نیز با سرگرمی‌های زنده ترکیب می‌شدند. قیمت نمایش فیلم در سالن‌های Nickelodeons پنج تا ۱۰ سنت بود و تماشاگران می‌توانستند تا زمانی که دوست داشتند در آن سالن بمانند. با پیدایش سینماهای بزرگ‌تر در مکان‌های پررفت‌وآمد شهر، قیمت‌ها افزایش یافت؛ قیمت بلیت سینماهای نمایش نخست بین ۱ تا ۱.۵ دلار بود، در حالی که سینماهای نمایش ششم، بابت هر بلیت پنج سنت دریافت می‌کردند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/fqah
