کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
این روزها یکی از روندهای غالب در بازار غذا، کمبود مواد اولیه و ضعف زنجیرههای تأمین کالای این حوزه است. افزایش قیمتها، بیثباتی اقتصادی و ضعف زنجیرههای تأمین کالا همگی در میان عواقب مستقیم همهگیری دو سال و نیم گذشته هستند. در این بین افزایش جهانی قیمت غذا و خوراکی یکی از اصلیترین نتایج کلی وضع جاری بود. حالا اما به نظر میرسد کمبود یک ماده شیمیایی ساده زمینهساز افزایش بیش از پیش قیمتها نیز خواهد شد.
اوره یکی از موادی است که شهرت آنچنانی ندارد و کسی آن را به عنوان محور صنعت در نظر نمیگیرد. با این حال اوره (که بهوفور در ادرار یافت میشود)، یکی از نیروهای خاموشی است که تمدن مدرن را بهآرامی جلو میبرد. قیمت اوره در طول ماه گذشته رکورد تاریخی خود را شکسته و از هر زمان دیگری گرانتر شده است. اما چرا کمبود اوره نگرانکننده است و عواقب درازمدت این کمبود چه خواهد بود؟
اوره یکی از مواد اصلی مورد استفاده در کود کشاورزی و همچنین سوخت دیزلی است. دو عاملی که به طور مستقیم در تولید و عرضه مواد غذایی نقش دارند. مردم و صنایع مختلف حالا شوک کمبود اوره را بر زندگی شخصی خود احساس میکنند. در هند، کمبود اوره باعث شده تا کشاورزان برای امرار معاش خود دچار نگرانی شوند. در کره جنوبی، بسیاری از رانندههای کامیون سوخت کافی برای انجام سفرهای کاری ندارند و به نظر میرسد این تنها شروع ماجرا باشد.
شاخص قیمت غذا در دفتر غذا و کشاورزی سازمان ملل، پیش از کمبود اوره نیز در بالاترین سطح از سال ۲۰۱۱ تاکنون بود. حالا با کمبود اوره، ضعف کشاورزی مؤثر، کمبود سوخت و فشار مضاعف بر زنجیره تأمین کالایی که از قبل توسط عوامل دیگر نیز ضربه خورده است، حالا میتواند شاخص گرسنگی جهانی را به حدی برساند که از دهه ۵۰ میلادی به اینسو نظیر آن را ندیدهایم.
یکی دیگر از دلایل برای گرانی و کمبود اوره، افزایش چشمگیر قیمت زغال و گاز طبیعی در ماههای اخیر است. در حالی که کبد انسان بهراحتی میتواند اوره تولید کند، نوع صنعتی و قابل استفاده آن تنها از طریق واکنش شیمیایی بین گاز طبیعی یا زغال با آمونیاک به دست میآید.
در این بین، چین و روسیه که دو تولیدکننده اول اوره در دنیا هستند، تصمیم گرفتهاند تا عرضه گسترده اوره را متوقف کنند و کشاورزان این کشورها را بینصیب بگذارند. همزمان با این اتفاقات، توفان موسوم به «ایدا» بسیاری از کارخانههای شیمیایی آمریکا را در ساحل شرقی این کشور به مدت چند ماه از کار بیکار کرد و حالا به نظر میرسد این کمبود تولید داخلی اوره بر تولید و کسبوکار کشاورزان این کشور در فصل بعد تأثیر بگذارد.
جان بافس، یکی از مقامات ارشد بانک جهانی، درباره افزایش جهانی قیمت غذا میگوید: «برای فصل پیش رو، عموم کشاورزان در مناطق کلیدی جهان به سهم مورد نیاز خود از اوره دست پیدا کردهاند. ولی از آغاز فصل بعد تأثیرات کمبود واضحتر خواهد بود و بسیاری از مناطق با بازدهی کاهشیافته کشاورزی روبهرو خواهند شد.
معمولا گزارشهایی مانند قیمت اوره برای همه خستهکننده است و کسی زحمت خواندن آنها را به خود نمیدهد. این بار اینگونه نیست. اگر قیمت گاز طبیعی و زغال در سطح فعلی بماند، بدون هیچ شکی میتوانیم افزایش جهانی ۱۵ تا ۲۰ درصدی را در قیمت غذا و خوراک شاهد باشیم. افزایش قیمت پیش رو، بهخوبی اهمیت چنین گزارشهایی را نمایان خواهد کرد.»
در هند بسیاری از کشاورزان در مراکز توزیع کود کشاورزی دست به اعتراضات گسترده و درگیری با نیروهای امنیتی زدهاند. هر چند برای بسیاری از کشورها فصل پیش رو همراه با چنین صحنههایی را نخواهد بود، اما حوادث جاری در هند میتواند نمونهای دقیق از بحرانی باشد که در کمین کشاورزان سراسر دنیاست.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/6l9d
