کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
این روزها در بازار کار – یکی از بازارهایی که وابسته به منطقه، خصوصیات آن متغیر است – یک حقیقت به شکل جهانی مشاهده میشود. این حقیقت، ماهیت غیرقابل پیشبینی آینده کارها، نسبیت آنها و حتی احتمال وجود برخی از آنها در آینده است. حقیقتی جهانشمول که یک اتفاق جهانشمول به نام شیوع کرونا سروشکل جدیدی به آن داد و باعث شد وارد فاز تازهای شود.
اما حتی پیش از همهگیری نیز آمارها منعکسکننده تغییرات خاصی در روند بازار کار بودند که به خودی خود نگرانکننده بود. حالا در شرایطی که کمبود کار در عرصه جهانی به علت کرونا بیشتر از همیشه احساس میشود، این آمار نگرانکننده نیز از همیشه هشداردهندهتر شدهاند.
در یکی از مطالعات دفتر آماری «مکنزی» که روی بیش از یک میلیون از هشت میلیون نفر بیکار ایالات متحده انجام شد، معلوم شد به طور غالب این افراد در سنین ۴۵ تا ۶۰ هستند. نسلی که در ادبیات غربی به آنها نسل ایکس (Generation X) گفته میشود. بیش از ۶۰ درصد افراد بیکار در این نظرسنجی از این نسل بودند. این در حالی است که عموم افرادی که در آمریکا در برابر وضعیت کاری اعتراض میکنند، معمولا از افراد تازه فارغالتحصیلشده هستند. یعنی نسل ایکس نهتنها بزرگترین نسل بیکار در آمریکاست، بلکه صدای آنها نیز در مقایسه با دیگر نسلها خاموش است.
امروزه در جوامع غربی که نگاه ویژهای به مسئله تبعیض و انواع آن دارد، روشن شده است تبعیض سنی یک امر حقیقی و مانند تمامی انواع تبعیض، خطرناک و غیراخلاقی است. این پدیده را ایجیسم (Ageism) مینامند. اما آیا شرایط بغرنج کاری نسل ایکس نتیجه تبعیض سنی است یا تنها این نسل با بخت بد از زمانه دائما در حال تغییر خود جا مانده است؟
سیانبیسی در تحقیقات خود به آمار و اطلاعاتی دست یافته که به نظریه تبعیض سنی قوت میبخشد. بخش اعظم مدیران در کسبوکارهای مختلف میگویند افرادی که در نسل ایکس هستند، با فاصله در میان بدترین دسته کارکنان قرار میگیرند. در میان دلایل اصلی آنها برای این نظر، عدم آمادگی، تطبیقپذیری و تجربه کار پیشین دیده میشود. ۳۸ درصد از این مدیران اظهار داشتند کارمندان ۴۵ تا ۶۰ ساله آنها هیچ تمایلی برای امتحان فناوریهای جدید و بهینهتر نشان نمیدهند یا در فراگیری آن بسیار کند هستند. ۲۷ درصد گفتهاند این نسل توانایی یادگیری مهارت جدید را ندارند و ۲۱ درصد اشاره کردهاند که این نسل با دیگر نسلهای همکار بهخوبی سازش نمیکنند. عواملی که همگی میتوانند توجیهکننده بیکاری این نسل باشند.
از سوی دیگر، مستندات قویا نشان میدهد که کارکنان مسنتر نسل ایکس به طور مستمر از همکاران کمسنتر خود بیشتر و سختتر کار میکنند. حتی در نظرسنجی اماسبیسی نیز 9 مدیر از هر ۱۰ مدیر بیان کردند که کارکنان ۴۵ سال به بالای آنها بهخوبی یا بهتر از کارکنان جوانتر کار میکنند.
در کنار این حقایق همچنین به نظر میرسد به طور کلی مدیران جدیدتر علاقهای به استخدام نیرو از سن ۴۵ تا ۶۰ ندارند و مصاحبههای انجامشده با شیوههای آنلاین مدرن نیز افراد نسل ایکس را با دشواری در به نمایش گذاشتن دقیقتر مهارتها و تجربیات خود روبهرو میکند. اما شواهدی وجود دارد که میگوید این تبعیض سنی منحصر به ایالات متحده آمریکا نیست و در کشورهایی مانند انگلستان، ایتالیا و هند نیز نسل ایکس به مراتب بیشتر از نسلهای دیگر در بازار کار نادیده گرفته میشوند و بیشترین درصد بیکاری نسلی را به خود اختصاص دادهاند. هر چند محققان معتقدند این رفتار تبعیضآمیز علیه نسل ایکس در آمریکا به شکلی پررنگتر مشاهده میشود.