دردسرهای اختلال GPS برای مسیریاب‌‌های داخلی

اپلیکیشن‌های مسیریابی ابزاری برای مدیریت زمان، به حداقل رساندن خطاهای جست‌وجوی مسیر و بهینه‌سازی تردد در جاده‌ها هستند. همه‌ این نیازها کافی است تا هر کشوری به دنبال ابزارهای بومی‌سازی‌شده خود برود؛ چراکه فراهم کردن سهولت در دسترسی به داده‌های ترافیکی، حمل‌ونقلی و… یک معامله دوسربرد برای صاحبان نرم‌افزار و مردم خواهد بود. شاید از همین رو بوده که مسیریاب نشان خیلی زودتر از دیگر اپلیکیشن‌ها بومی‌سازی شد. اما امکان رقابت نشان با اپلیکیشن‌های خارجی چقدر است و جایگاهش در مسیریابی ایرانیان چگونه تعریف می‌شود؟ آیا اجبار و فیلترینگ بسیاری از افزونه‌های خارجی، مهم‌ترین دلیل کاربران برای روی آوردن به این اپلیکیشن بوده یا نشان توانسته تعریف مستقلی از خود به کاربران ارائه دهد تا بدون کنار زدن اجبارها، مورد استفاده قرار گیرد؟ جواد عامل، مدیرعامل نشان در گفت‌و گو با «کارنگ» به سؤالات ما پاسخ داده که در ادامه می‌خوانید.

آیا نشان توانسته جایگاه خود را در بین کاربران ایرانی به دست آورد؟

نشان پرکاربردترین نقشه و مسیریاب ایرانی است و روزانه میلیون‌ها کاربر ایرانی با اعتماد به آن، از قابلیت‌های نقشه و مسیریابی استفاده می‌کنند. 

چه درصدی از بار مسیریابی ایرانیان روی دوش نشان است؟

تخمین این درصد کار ساده‌ای نیست و آمار کاملاً دقیقی در این‌باره وجود ندارد. درصدی که از سوی نشان مطرح شود هم صرفاً یک تخمین است. بهتر است یک مؤسسه آمارسنجی یا افراد مستقل این موضوع را بررسی کنند. آنچه برای ما واضح است، این است که در بین پلتفرم‌های ایرانی، نشان اکنون به بیشترین حجم از کاربر روزانه و ماهانه سرویس‌ می‌دهد.

اگر زمانی ویز رفع فیلتر شود، آیا نشان امکان رقابت با این نرم‌افزار را دارد؟ 

نشان در زمانی متولد شد که رقبای خارجی فیلتر نبودند. فیلترینگ ویز زمانی رخ داد که نشان بیشتر از چند میلیون کاربر داشت. در طول این سال‌ها، همیشه ما در مصاحبه‌ها‌ و بیانیه‌های مختلف به این موضوع اذعان داشته‌ایم که فیلتر رقبای خارجی در بلندمدت به نفع نشان یا بسیاری از پلتفرم‌های داخلی نیست؛ چراکه معتقدیم هر پلتفرمی با نیازسنجی دقیق از کاربران کشور خود می‌تواند ارزش‌های متفاوت و مؤثری برای آنها خلق کند. اکنون نیز معتقد هستیم که با رفع فیلتر، حتی کاربر ایرانی که مایل به استفاده از نشان است هم با احساس بهتری این کار را انجام می‌دهد. در این سال‌ها تصمیم‌های گرفته‌شده از سوی سیاست‌گذاران اینترنت، این احساس را به کاربران ایرانی داده که گروگان گرفته شده‌اند. در این معادله، اصلاً مهم نیست نشان در نهایت چه کیفیتی را در اختیار شهروندان قرار می‌‌دهد؛ در هر صورت، محکوم است. 

گوگل‌مپ هم در حال حاضر در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما این‌طور به نظر می‌رسد که نشان و بلد بیشتر مورد استفاده کاربران هستند. فکر می‌کنید اجبار تاکسی‌های اینترنتی به استفاده از این دو نرم‌افزار در تداوم استفاده از آنها تأثیرگذار بوده یا اینکه این اپلیکیشن‌ها آنقدر بین کاربران محبوب هستند که کاربر آنها را به گوگل‌مپ ترجیح دهد؟

درست است که بیشترین حجم استفاده از نرم‌افزارهای مسیریاب را رانندگان تاکسی‌های اینترنتی دارند، اما این گروه درصد بزرگی از کل کاربران مسیریاب‌ها نیستند. نقشه و مسیریاب نشان مدت‌هاست که ماهانه بیشتر از ۲۰ میلیون کاربر فعال دارد که از این تعداد، ۱۵ درصد را رانندگان حرفه‌ای تاکسی‌های اینترنتی تشکیل می‌دهند. تحقق چنین آماری وابسته به نیازسنجی از کاربران و ارائه قابلیت‌های کامل یک نقشه و مسیریاب در گذر سال‌های اخیر بوده است. از طرفی، در حال حاضر اصلی‌ترین رقیب نشان، گوگل‌مپ است؛ چون به شکل پیش‌فرض روی تمام گوشی‌های اندرویدی حضور دارد. کاربران نیز در بسیاری از مواقع از همین نرم‌افزار استفاده می‌کنند. اما دلیل اینکه در نهایت سراغ نصب یک مسیریاب تخصصی می‌روند، احتمالاً این است که گوگل‌مپ قابلیت‌های کاملی برای مسیریابی و گزارش‌دهی ندارد.

این نرم‌افزارها با وجود رفع نواقص در مسیریابی همچنان باگ‌های زیادی در تشخیص مسیرهای پرترافیک و کم‌ترافیک، کوچه‌های بن‌بست، یک‌طرفه و… دارند. تاکنون چه اقدامی برای حل این‌دست مشکلات نشان داشته‌‌اید؟

در بخش دیتای نقشه، مانند کوچه‌های بن‌بست و خیابان‌های یک‌طرفه، ارزیابی‌ها نشان‌دهنده آن است که نقشه نشان از رقبای دیگر به‌خصوص گوگل‌مپ به‌روزتر است. در بخش دیتای ترافیک هم ارزیابی‌های زیادی انجام داده‌ایم. ما از این موضوع استقبال می‌کنیم که تیم‌های دانشگاهی یا رسانه‌ها در این رابطه ارزیابی یا پژوهش‌هایی انجام دهند و نتایج را منتشر کنند. به عقیده ما، موضوع نقشه و مسیریابی در نشان، به تکامل مناسبی رسیده و با سال‌های ابتدایی قابل مقایسه نیست. با این حال هیچ شرکت فناوری‌محوری هم نمی‌تواند مدعی شود که باگ ندارد و به همین دلیل است که همواره تیم بزرگی از توسعه‌دهندگان در حال بهبود سرویس‌دهی هستند. اما گاهی اوقات نیز آنچه باعث می‌شود چنین پرسشی توسط شما یا کاربران مطرح شود، به عواملی برمی‌گردد که در حوزه اختیار نشان نیست. برای مثال طی سال‌های گذشته بارها محدودیت‌های اینترنت باعث شده تا برخی کاربران نشان به اشتباه نتوانند از پلتفرم استفاده کنند یا این استفاده با چالش‌ها و کندی بسیاری همراه شود. بارها پیش آمده که در یکی از اپراتورهای موبایل، نشان برای بخشی از کاربران غیر قابل دسترس یا کند شده است. این موارد به اشتباه اتفاق افتاده‌اند و مستند هم شده‌اند، اما کاربر از پشت پرده خبردار نیست و احساس می‌کند نشان بسیار کند یا غیر قابل دسترس است. از طرف دیگر، اختلال GPS باعث خطای همه نرم‌افزارهایی می‌شود که برای مسیریابی یا نمایش نقشه از GPS استفاده می‌کنند. سال‌هاست که ما در ایران به دلایل نامشخص اختلال شدید GPS داریم. بارها در این‌باره اطلاع‌رسانی کرده‌ایم، اما طبیعی است کاربری که دانش فنی بالایی نداشته باشد، این اختلال را از چشم نشان یا هر مسیریاب دیگری ببیند. 

به‌عنوان سؤال آخر، پیش‌بینی شما از آینده نشان در ایران چیست؟

نشان ابتدا روی کاربرانی تمرکز کرده بود که به هر شکلی نیاز به مسیریابی داشتند. این حمل‌ونقل می‌توانست با خودروی شخصی، دوچرخه، موتور یا حتی وسایل حمل‌ونقل عمومی باشد. امروز هدف اصلی نشان، عبور از این جایگاه و تبدیل شدن به یک «نقشه» کامل است. در حال حاضر نیز بیشتر از دو میلیون نقطه یکتا (POI) روی نقشه نشان ثبت شده است.