کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
دوستی و همکاری سپیده محمودی و شیلر ساپور به دوران دانشگاه بازمیگردد. هر دو متولد سال 1369 هستند، در دانشگاه علوم تحقیقات صنایع غذایی خواندهاند و موضوعات پایاننامه مشترکی در دوران کارشناسی ارشد داشتند. در دانشگاه روی مواد غذایی غنیشده با امگا3 کار کردهاند و به گفته خودشان این موضوع باعث شده به طور تخصصی با فرمولاسیون مواد غذایی مختلف آشنا باشند. پس از اتمام دانشگاه به جستوجوی کار رفتهاند، اما علاقه چندانی به کارمند بودن نداشتند. در نتیجه تصمیم گرفتند کسبوکار خودشان را راه بیندازند و وارد کار تولید شکلات دستساز شدند. کسبوکاری که از سال 97 شروع به کار کرده و به گفته خودشان، یک سالی میشود که به مرحله سوددهی رسیده است.
از اسم کسبوکار شروع کنیم؛ نام صفحه اینستاگرام شما «سونریسا»ست. این نام چرا انتخاب شده و چه معنایی دارد؟
سپیده محمودی: واقعیت این است که شکلات همیشه در مراسم و آیینهای شاد در کنار مردم است. وقتی کسی شکلات هدیه میگیرد، برای یک لحظه هم شده شاد میشود. ما اول شعارمان را انتخاب کردیم؛ «همیشه دلیل لبخند کسی باش» شعار ما بود. عبارت «سونریسا» در زبان اسپانیایی به معنای لبخند است. وقتی کسی شکلات هدیه میگیرد و هدیه میدهد، لبخند میزند و خوشحال میشود.
ایده شروع کار از کجا به ذهن شما رسید و چه زمانی کار را شروع کردید؟
شیلر ساپور: ما همیشه به شکلات علاقه داشتیم، حتی دوست داشتیم در دانشگاه نیز روی شکلات کار کنیم، اما مشکل کمبود تجهیزات و عدم همراهی اساتید، مانع شد. از طرفی کار کارمندی هم با روحیه ما سازگار نبود و بیشتر به دنبال فعالیتی بودیم که در آن خلاقیت، هنر و دانش را به طور همزمان تجربه کنیم. در اینستاگرام جستوجو کردیم و ایده ساخت شکلات دستساز باکیفیت به ذهنمان رسید. دورههای زیادی را با اساتید بسیاری گذراندیم و پس از تمرینهای بسیار، کار را شروع کردیم.
محمودی: کار را سال 97 شروع کردیم. در آن زمان تنها یکی از اساتید معروف، به تولید شکلات دستساز مشغول بود و ما صفحه دوم یا سومی بودیم که این فعالیت را انجام داد. البته بعد از ما صفحات زیادی ایجاد شد، اما خیلیهایشان کار خود را ادامه ندادند.
سرمایه اولیه شما هنگام شروع کارتان چقدر بود؟
ساپور: ما با سرمایه کمی شروع کردیم. نفری 15 میلیون تومان پول داشتیم. البته آن موقع وضعیت اقتصادی اینچنین نبود و تقریبا تمام مایحتاجمان شامل مواد اولیه، ابزارآلات و بستهبندی را با همان سرمایه تهیه کردیم. اوایل هرچه درآمد داشتیم، دوباره روی کار سرمایهگذاری میکردیم. دنیای شکلات و موادغذایی بسیار متنوع است. ما هم بازارهای جهانی را رصد میکنیم و سعی میکنیم ابزارآلات و مواد اولیه جدیدی را تهیه کنیم. بنابراین نیاز است مدام به سرمایهگذاری بپردازیم، اما در ابتدای کار تنها 30 میلیون تومان سرمایه داشتیم.
چند نفر در حال حاضر با شما برای این کار همکاری میکنند؟
محمودی: گاهی در مناسبتها سفارشها زیاد میشود و ما دوستانی داریم که به کمکمان میآیند، اما فعلا اکثر کارها را خودمان انجام میدهیم؛ از طراحی لوگو و بستهبندی گرفته تا خرید مواد اولیه و تولید محصولات.
محصولات خود را چگونه بازاریابی میکنید؟
ساپور: در ابتدا با اطرافیان خود شروع کردیم. بازار هدف ما آشنایان و دوستان بودند. امیدوار بودیم که اگر رضایت آنها را جلب کنیم، ما را به بقیه معرفی کنند. در محصولات غذایی، ظاهر و طعم بسیار مهم است و ما روی این دو مورد زمان زیادی گذاشتیم. بسیاری از مشتریان ما وقتی میخواهند سفارش دهند، میگویند دوستم از شما خرید کرده بود و راضی بود. البته در سال گذشته در بعضی از کلاسهای دیجیتال مارکتینگ و اینستاگرام مارکتینگ شرکت کردیم تا به شکل حرفهای صفحه اینستاگرام خود را بگردانیم و بازاریابی کنیم. اطلاعات زیادی جمعآوری کردیم و بر مبنای آنها پیش رفتیم. در نتیجه آن فعالیتها، حالا از فروش اینستاگرامی خود بسیار راضی هستیم.
در حال حاضر تقریبا چقدر فروش دارید؟
محمودی: بستگی به عوامل بسیاری دارد. مثلا در مناسبتهایی مانند اعیاد و روز ولنتاین، روزی 30 تا 40 سفارش میگیریم و مجبوریم به تعدادی از افراد بگوییم ظرفیتمان تکمیل شده است. اما در حالت عادی و به صورت حداقلی، روزانه پنج سفارش میگیریم. یکی از ویژگیهای صفحه ما هم این است که قیمت محصولات مشخص و در زیر پستها نوشته شده است.
با چه مشکلات و موانعی در این چند سال روبهرو بودید؟
ساپور: چون رشته صنایع غذایی خواندهایم، مصرفکننده را مثل دوست خود میدانیم. برایمان کیفیت محصولات و سلامت آنها بسیار مهم است. از مواد افزودنی و نگهدارنده استفاده نمیکنیم و بسیاری از مواد اولیهمان، مانند رنگها خارجی هستند تا مطمئن باشیم تأییدیه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) را دارند. در تهیه مواد اولیه ایرانی مشکلی نداشتیم، اما مواد و ابزارآلات خارجی بسیار گران شدند. مثلا ما سال 98 یک قالب را حدود 90 تا 100 هزار تومان تهیه میکردیم و قیمت این قالب در حال حاضر به 700 هزار تومان رسیده است و مدیریت این موارد بسیار مشکل است.
مشتریان شما به این گرانیها چگونه واکنش نشان دادند؟
محمودی: ما سعی میکنیم تمامی موارد را برای آنها توضیح دهیم و به آنها میگفتیم که ما هم مثل شما در همین کشور زندگی میکنیم و معمولا قانع میشدند. به علاوه همانطور که گفتم برای سلامت مشتریان ارزش زیادی قائلیم. شاید اگر بستهبندیهایمان Food Grade (سیلیکون فودگرید نوعی سیلیکون غیرسمی است که هیچگونه ماده شیمیایی مضری ندارد و برای استفاده در صنایع غذایی کاملا بیخطر است) هم نباشند، مشتری متوجه نشود و کار هم ارزانتر تمام شود، اما این درست نیست.
چه موردی در کسبوکارتان هست که به آن علاقه دارید و باعث میشود ادامه دهید؟
محمودی: شاید کلیشهای به نظر بیاید، ولی ما واقعا با عشق تولید میکنیم. خوشمزه بودن محصول و طرح خاص آن برای خود ما مهم است. بارها و بارها امتحان میکنیم تا محصولی مطابق با ذائقه و سلیقه ایرانی و در حد استانداردهای جهانی تولید کنیم. مثلا ترایفل پسته ما بسیار طرفدار دارد، اما احتمالا در اروپا خریداری نخواهد داشت. سعی میکنیم از ارتباط با آدمها نیز لذت ببریم و خوشقول باشیم.
چه برنامهای برای توسعه کارتان در آینده دارید؟
ساپور: سعی ما بر این است که بوتیک شکلات راهاندازی کنیم. این خیلی دور از دسترس نیست و امیدواریم که این اتفاق بهزودی بیفتد. همچنین مهندسان صنایع غذایی در ایران با مشکل بیکاری دست به گریبان هستند و امیدواریم بتوانیم با توسعه کارمان، اشتغالزایی هم داشته باشیم.
محمودی: ما گاهی از ترکیه و چین سفارش داشتیم، اما نتوانستیم محصول را ارسال کنیم. اگر بتوانیم کار را آنقدر توسعه دهیم که صادرات هم داشته باشیم، عالی است.