کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانه‌ای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبه‌ها منتشر می‌شود و وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی‌اش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش می‌دهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
زیرساخت بخش مهمی از ساختار اقتصاد دیجیتال است که بدون آن عملاً فعالیت اقتصادی ممکن نخواهد بود. کارخانه نوآوری راه‌کار به دلیل اهمیت این موضوع در ۲۱ آبان‌ماه رویداد زیرساخت دیجیتال ایران را برگزار خواهد کرد. در این رویداد مدیران و فعالان صنعت زیرساخت، کسب‌وکارهای تولیدکننده و تأمین‌کننده سخت‌افزار و کالای دیجیتال، خرده‌فروش‌ها و برندهای مطرح کشور در میزگرد‌ها و سخنرانی‌های این رویداد یک‌روزه بر اولویت‌ها، نیازها و چالش‌ها، همچنین فناوری‌ها و نوآوری‌های صنعت سخت‌افزار و زیرساخت اقتصاد دیجیتال کشور متمرکز خواهند بود. محمد متشرعی، عضو کمیسیون تأمین کالای تجهیزات فاوای سازمان نصر تهران، از چالش‌های این حوزه می‌گوید و معتقد است زیرساخت اقتصاد دیجیتال کالایی اساسی است.
خودتحریمی در دوران تحریم
محمد متشرعی معتقد است اقتصاد دیجیتال سه نوع زیرساخت دارد: سخت‌افزار، نرم‌افزار و مغزافزار. او توضیح می‌دهد: «در بخش سخت‌افزار ما مشکلات زیادی برای تأمین تجهیزات سخت‌افزاری اقتصاد دیجیتال ازجمله سرور و استورج و انواع و اقسام وسایل داریم. مثلاً ما با تأمین ارز و حواله ارز روبه‌روییم. اما ما در کنار محدودیت‌های بانک مرکزی و محدودیت‌های ثبت سفارش و تأمین منابع ارزی و با وجود تحریم‌ها، دچار خودتحریمی هم هستیم. به دلیل شناخت ناکافی حاکمیت از این حوزه خیلی وقت‌ها سخت‌افزار کالایی لوکس محسوب می‌شود. درنتیجه سخت‌افزار به‌اندازه کافی و به‌اندازه نیاز این صنعت تأمین نمی‌شود. با وجود اینکه دولت می‌خواهد اقتصاد دیجیتال رشدی بالای ۵ یا ۶ درصد داشته باشد، آن‌چنان که باید به این حوزه پرداخته نمی‌شود و تأمین ارز و حمایت‌های لازم اتفاق نمی‌افتد.»
او کیفیت حوزه نرم‌افزار را نیز از تحریم متأثر می‌داند، اما مهم‌ترین نکته در این باره را وابستگی نرم‌افزار به مغزافزار می‌داند. او تشریح می‌کند: «نرم‌افزار را ذاتاً مغزافزار و نیروی انسانی تأمین می‌کند، اما ما امروز دچار پدیده فرار مغزها هستیم و افراد به دلیل امید نداشتن به آینده و فضای تنش‌زای کشور مهاجرت می‌کنند و این کیفیت نیروی انسانی را به‌شدت کاهش می‌دهد.»
محکوم به ۲۰ درصد رشد در تورم ۶۰درصدی
رگولاتوری چالش دیگری است که متشرعی به آن اشاره می‌کند. به گفته او دولت بدون شناخت از اتفاقات بازار صرفاً سعی دارد همه‌چیز را در دست خود و تحت اختیار خود نگه دارد. او می‌گوید: «نگاه دولت و تنظیم‌گر به این حوزه نگاهی بسته است؛ ازجمله درباره مهم‌ترین مسئله روز که فیلترینگ است. خیلی وقت‌ها شما محصول سخت‌افزاری‌ای را وارد می‌کنید که استانداردهای جهانی را دارد، اما مجبورید در آزمایش‌هایی که خود استاندارد نیستند تأییدیه بگیرید؛ کاری که هم زمان‌بر و هزینه‌بر است و هم فرصت‌سوزی است.»
او در ادامه بیان می‌کند: «دولت و حاکمیت سخت‌افزار را صرفاً نوت‌بوک یا اپل می‌داند و می‌گوید چه نیازی به این وسیله است. در حالی که سخت‌افزار زیرساخت اصلی اقتصاد دیجیتال است. تمام نرم‌افزارها برای اجرا نیاز به سخت‌افزار دارند. دولت الکترونیک بدون سخت‌افزارهای باکیفیت ممکن نیست. نگاه دولت به این حوزه نگاه به کالای مصرفی عادی است که مردم عادی استفاده می‌کنند. در صورتی که بخش زیادی از اقتصاد دیجیتال چه از صندوقی که در فروشگاه نصب می‌شود چه کارت‌خوان یا سرور در مراکز داده، همه زیرساخت اقتصاد دیجیتال‌اند. وقتی این نیاز به‌موقع و از مسیر قانونی تأمین نشود و با آن مثل موضوعات امنیتی برخورد می‌شود، با کمبود کالا مواجه خواهیم شد، قاچاق را توسعه خواهیم داد، فعالان رسمی و شناسنامه‌دار را از این بازار دور خواهیم کرد و به سمت بازارهای غیررسمی سوق خواهیم داد.»
متشرعی توضیح می‌دهد: «بخش مهمی از اقتصاد دیجیتال که می‌خواهیم آن را گسترش دهیم، زیرساخت سخت‌افزاری است؛ پس باید بودجه مشخصی را برای تأمین ارز این حوزه در نظر بگیریم. همچنین باید ثبت سفارش را تسهیل و ثبت سابقه را تنظیم کنیم. در حوزه ثبت سفارشِ تجهیزاتِ سخت‌افزاری اعلام می‌شود که به دلیل منابع ارزی محدود دولت، حداکثر تا ۲۰ درصد بیشتر از سال گذشته را اجازه دارید ثبت سفارش کنید، یعنی اگر شرکتی ۵۰ درصد رشد داشته باشد نمی‌تواند ثبت سفارش کند و محصول وارد کند، درنتیجه، شرکت‌ها محکوم‌اند که ۲۰ درصد رشد کنند. در حالی که امروز نرخ تورم ۶۰ درصد است و اگر شرکتی بخواهد زیرساخت را نگه دارد و خدمات پس از فروش مناسب ارائه دهد، حتماً باید بیشتر از ۵۰ درصد رشد داشته باشد.»
محمد متشرعی به پیش‌بینی‌ناپذیر بودن رفتار دولت در تخصیص ارز اشاره می‌کند و می‌گوید: «حتی بعد از ثبت سفارش و عبور از موانع، معلوم نیست که بانک مرکزی چه زمانی ارز را تخصیص دهد؛ امروز یا فردا یا همه را یک‌جا. بعد از تخصیص هم ادعا می‌کند که ارز شما تأمین شده ولی شما نتوانسته‌اید ریال را تأمین کنید. درواقع، رفتار دولت پیش‌بینی‌پذیر نیست. از نظر ما زیرساخت اقتصاد دیجیتال کالایی اساسی است. ما هر روز با حوزه دیجیتال درگیریم، درنتیجه اگر زیرساخت آن تأمین نشود مردم از بخشی از نیاز اساسی روزمره‌شان محروم می‌شوند.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/5lo5
