قدم‌زدن در عدم قطعیت محض

آسیب محدودیت‌های اخیر گریبان همه کسب‌و‌کار‌ها را خواهد گرفت؛ چه در کوتاه‌مدت و چه بلند‌مدت. همه از این موضوع آسیب خواهند دید، ما هم از این فضا جدا نیستیم. در یک ماه اخیر روزهای پرچالشی را تجربه کردیم. ما هم از این فضا آسیب دیدیم، اما بااطمینان می‌گویم آسیب‌هایی که کسب‌و‌کارهای دیگر مثل آنلاین‌شاپ‌ها در این مدت تجربه کردند، بسیار بیشتر از حوزه سلامت است.

حوزه سلامت از آن دست خدماتی است که تقریباً در هر شرایطی می‌تواند به بقای خود ادامه دهد، چون بحث سلامت انسان در میان است. اگر بعضی از کسب‌و‌کارهای شبیه ما، ویژگی‌هایی را در خود داشته باشند، می‌توانند در این شرایط دوام بیاورند.

اگر بخواهیم آینده را این‌طور ببینیم که ما محدودتر می‌شویم، استفاده از شبکه‌های اجتماعی محدودتر و سخت‌تر می‌شود و اینترنت آزاد در دسترس نیست؛ ریسک بزرگی را به حوزه سلامت، خصوصاً در وضعیتی که در حال آنلاک‌شدن است، تحمیل می‌کنیم.

گشایش‌ بازار حوزه سلامت مستلزم ورود کاربران جدید از طریق زیرساخت‌های آنلاین است تا بتوانند با این سرویس‌ها آشنا شوند.

۲۵۰ هزار فالوور صفحه اینستاگرام دکتر ساینا حاصل سه ‌سال تولید محتوای مستمر و باکیفیت توسط یک تیم پنج‌نفره است. گمان نمی‌کنم کسی در حوزه سلامت به اندازه دکتر ساینا فالوور داشته باشد. هزینه بسیار زیادی شد و تا همین‌جا هم بسیار ضرر کرده‌ایم. ضمن اینکه هیچ جایگزین مناسبی هم پیدا نکردیم. ما باید جایی حضور داشته باشیم که افراد بتوانند با سرویس‌های ما آشنا شوند.

کسب‌و‌کار‌ها جایی می‌روند که کاربران حضور حداکثری داشته باشند. تا رسانه یا یک شبکه اجتماعی اقبال عمومی پیدا نکند اصلاً عقلانی نیست که بخواهیم وقت و انرژی‌مان را در آنجا صرف کنیم. نمی‌شود به این سادگی زحمات چندساله مردم به باد برود. اگر قرار بود اینستاگرام فیلتر شود، همان شش سال پیش باید فیلتر می‌شد، نه اینکه بعد از کلی هزینه و سرمایه‌گذاری یک‌شبه اعلام کنند اینستاگرام فیلتر می‌شود.

اتفاقات سال‌های اخیر به ما این درس را داده که در تدوین استراتژی این نکته را در نظر داشته باشیم که عدم قطعیت در این فضا بسیار زیاد است. این عدم قطعیت باعث می‌شود در «داینامیک استراتژی» نگاه‌های کوتاه‌مدت‌تری داشته باشیم، یعنی نتوانیم افق‌های بالاتر از سه‌ ماه و شش‌ ماه را ببینیم و مدام در حال تغییر مسیر باشیم که این بسیار آسیب‌زاست.

کسب‌و‌کاری که نتواند برای یک ‌سال آینده خود برنامه و استراتژی درستی تدوین کند، چطور می‌خواهد سرمایه‌گذار جذب کند؟ چطور می‌تواند به فازهای توسعه فکر کند؟ چطور می‌تواند اهداف سازمانی خود را پیش ببرد؟
چالش بزرگ و جهانی کرونا نتوانست این حجم از یأس و ناامیدی و بلاتکلیفی را به کسب‌وکارهای ما تزریق کند. امیدوارم قوه عاقله حاکمیت در برخورد با این موضوعات به کار بیفتد و با دید بلندتری نسبت به تصمیماتی که می‌گیرد، نگاه کند.

قطعاً در تمام کشورها موضوع امنیت ملی مهم است. حالا که زحمت می‌کشند و امنیت ملی ما را تأمین می‌کنند، خوب است این را هم لحاظ کنند که یکی از بزرگ‌ترین مؤلفه‌های امنیت ملی سرمایه اجتماعی است که قدرت بازدارندگی برای هر حکومتی ایجاد می‌کند.

اتخاذ تصمیم اشتباه، اصرار به انجام عمل اشتباه یا عدم اتخاذ تصمیم به‌موقع باعث می‌شود سرمایه اجتماعی فدای امنیت ملی با تعریف خودشان شود. تبدیل کسانی که کارآفرین هستند یا شغلی دارند و از راهی ارتزاق می‌کنند، به افرادی که هیچ‌چیز برای از دست دادن ندارند، مصداق بارز به خطر افتادن امنیت ملی است.