چند دهه گذشته شاهد انقلاب در پردازش اطلاعات و ارتباطات بوده‌ایم و همه نشانه‌ها حاکی از آن است که پیشرفت فناوری و استفاده از فناوری اطلاعات با شتاب ادامه خواهد یافت.
هزینه‌های ارتباطات در سایه فناوری‌های جدید و فناوری‌های اطلاعاتی و افزایش رقابت کاهش یافته است.
پیشرفت‌های فناوری فرصت‌های مهم بسیاری خلق کرده، اما چالش‌های بزرگی را نیز پدید آورده است. نوآوری‌ها در زمینه فناوری اطلاعات اثرات گسترده‌ای در حوزه‌های متعدد جامعه دارد و سیاست‌گذاران را برای اثرگذاری بر مسائلی همچون بهره‌وری اقتصادی، حقوق مالکیت معنوی، حفاظت از حریم خصوصی و مقرون‌به‌صرفه‌بودن و دسترسی به اطلاعات، به میدان اقدام کشانده است.
الگوهای کسب‌وکار، بازرگانی و ساختار بازار
کاهش اهمیت فاصله یکی از اثرات فناوری اطلاعات بر کار است. توزیع جغرافیایی کار در بسیاری از صنایع به شکلی چشم‌گیر در حال تغییر است. شرکت‌های نرم‌افزاری دریافته‌اند که می‌توانند با ارسال پروژه‌ها به کشورهایی که دستمزدها در آنها بسیار پایین‌تر است، بر بازار محلی و فشرده مهندسان نرم‌افزار چیره شوند. علاوه بر این تفاوت‌های زمانی امکان فعالیت شبانه‌روزی روی طرح‌های حیاتی را فراهم کرده است. در همین حال شرکت‌ها می‌توانند تولید خود را به سایر کشورها برون‌سپاری کنند، اما با تکیه بر صنعت ارتباطات گروه‌های بازاریابی، تحقیق و توسعه و توزیع را در تماس نزدیک با گروه‌های تولیدی نگه دارند. بنابراین آزادی بیشتری برای مکان‌یابی فعالیت‌های اقتصادی شرکت‌ها ایجاد شده؛ گرچه رقابت بیشتری در بین مناطق در زمینه زیرساخت‌ها، نیروی کار، سرمایه و سایر منابع به وجود آمده، اما شرکت‌ها فرصت‌های افزون‌تری برای انتخاب محل مناسب از جنبه مالیات و سایر مقررات دارند.
رایانه‌ها و فناوری‌های ارتباطی به ترویج بازارهای تولید و توزیع کمک می‌کنند. زیرساخت فناوری محاسبات و ارتباطات، دسترسی 24ساعته و کم‌هزینه به انواع اطلاعات قیمت و محصول را برای خریداران فراهم می‌کند و موانع اطلاعاتی عملیات کارآمد بازار را کاهش می‌دهد. چنین زیرساختی ابزار اجرای آنی معاملات را فراهم می‌کند؛ در نتیجه از حضور واسطه‌هایی مانند کارمندان فروش، کارگزاران سهام و بنگاه‌های مسافرتی که وظیفه آنها ایجاد پیوند اطلاعاتی بین خریداران و فروشندگان است، بی‌نیاز می‌شویم. همچنین حذف واسطه‌ها موجب کاهش هزینه‌ها در زنجیره ارزش تولید و توزیع می‌شود.
تجارت الکترونیک به بهترین شکل اثر فناوری اطلاعات بر ساختار هزینه شرکت‌ها را نشان می‌دهد. آنگاه که به جای فروشگاههای سنتی وارد مسیر تجارت الکترونیک می‌شویم، حوزه‌های کلیدی کاهش هزینه شامل استقرار فیزیکی، قرار دادن و اجرای سفارش، پشتیبانی مشتری، کارکنان، حمل موجودی و توزیع است. فروشگاههای تجارت الکترونیک به کارکنان کمتر، اما با مهارت بالا نیاز دارند. گرچه ممکن است راه‌اندازی و نگهداری یک وب‌سایت تجارت الکترونیک گران باشد، اما روشن است که نگهداری چنین ویترینی در مقایسه با فروشگاه فیزیکی کم‌هزینه‌تر است، همیشه باز است، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به آن دسترسی دارند و هزینه‌های متغیر کمی دارد. تجارت الکترونیک در کاهش هزینه‌های جذب مشتریان جدید نیز بسیار کارآمد است؛ بخش بزرگی از پشتیبانی مشتری به بستر آنلاین منتقل می‌شود و مشتریان دسترسی مستقیمی به پایگاه‌های داده یا کتابچه‌های راهنما دارند که موجب کاهش قابل توجه هزینه و افزایش کیفیت خدمات می‌شود.
محل کار و بازار کار
رایانه‌ها و فناوری‌های ارتباطی، کار مشترک بین گروه‌های پراکنده از بازیگرانی را امکان‌پذیر می‌سازند که حتی هرگز به‌صورت فیزیکی با یکدیگر دیدار نمی‌کنند. زیرساخت‌های ارتباطی جهانی امکان فعالیت 24ساعته و تعاملات غیرهمزمان و همزمان بین افراد و سازمان‌ها را ممکن می‌سازد. کاهش اهمیت فاصله بر پایه رایانه و فناوری ارتباطات به سود دورکاری است که بر الگوهای اقامتی شهروندان اثر دارد. کارکنان می‌توانند بیشتر کار خود را در خانه انجام دهند و عواقب تغییر محل شغل از شهرها به مناطق دورافتاده بسیار عمیق نخواهد بود.
از آنجا که بیشتر کارمندان از راه دور دارای تحصیلات بهتر و دستمزد بالاتر هستند، تقاضا جهت خدمات و فرصت‌های شغلی برای جمعیت محلی ایجاد می‌شود. همچنین از آنجا که تغییر کارفرما نیازمند تغییر محل زندگی نیست، دورکاری باید تحرک شغلی و سرعت پیشرفت شغلی را افزایش دهد. این افزایش انعطاف‌پذیری همچنین ممکن است استرس شغلی را کاهش و رضایت شغلی را افزایش دهد.
رایانه‌ها و فناوری‌های ارتباطی، کار مشترک بین گروه‌های پراکنده از بازیگرانی را امکان‌پذیر می‌سازند که هرگز به‌صورت فیزیکی با یکدیگر دیدار نمی‌کنند
پرسش دشوار تأثیر رایانه‌ها و ارتباطات بر اشتغال است. توانایی رایانه‌ها و ارتباطات برای انجام کارهای معمولی مانند حسابداری با سرعتی بیشتر، این نگرانی را ایجاد می‌کند که رایانه‌ها و ارتباطات جایگزین افراد شوند. اما حتی اگر برخی مشاغل حذف شود، فرصت‌های دیگری به‌ویژه برای متخصصان ایجاد می‌شود که به رشد تولید و افزایش اشتغال کلی می‌‌انجامد. فناوری اطلاعات، هم به ایجاد شغل و هم از بین رفتن آنها کمک می‌کند و زمینه‌ساز تغییر در ترکیب مهارت‌های شغلی نیز می‌شود. آشکار است که کارکنان با سطوح متفاوت مهارتی تأثیرات متفاوتی می‌پذیرند. تجارت الکترونیک تقاضا برای متخصصان فناوری اطلاعات را افزایش می‌دهد، اما تقاضا برای نیروی کاری انعطاف‌پذیر و چندمهارتی ایجاد می‌شود.
آموزش
پیشرفت در فناوری اطلاعات به جای حذف آموزش سنتی در کلاس درس، به مهارت تدریس کمک می‌کند و مربی در ترکیبی از نقش‌ها عمل می‌کند. او تأمین‌کننده خدمات به دانش آموزان است، اما در ایجاد انگیزه، تشویق، ارزشیابی و رشد دانش‌آموزان نیز نقش دارد. اینترنت گسترش وسیعی را در پوشش و ارائه بهتر آموزش ممکن کرده است. یادگیری از راه دور از طریق اینترنت مکمل مدارس موجود برای کودکان و دانشجویان دانشگاه است، اما می‌تواند تأثیر بیشتری بر برنامه‌های مداوم آموزشی بگذارد. مهارت‌های سطح بالا در یک اقتصاد دانش‌محور مبتنی بر فناوری عنصری حیاتی است. با تغییرات و پیشرفت‌های پرشتاب فناوری ارتقای مستمر مهارت‌های حرفه‌ای به یک ضرورت اقتصادی تبدیل شده است.
حریم خصوصی و جامعه
گستردگی عرضه محتوا در قالب دیجیتال به تکثیر و توزیع آسان‌تر و ارزان‌تر اطلاعات منجر می‌شود که هزینه توزیع محتوا را کمتر می‌کند، اما توزیع بدون رعایت حقوق مالکیت معنوی موجب کاهش انگیزه‌های تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان می‌شود. فناوری اطلاعات پرسش‌های بسیاری را در مورد پاسداشت مالکیت معنوی ایجاد می‌کند و باید ابزارها و مقررات جدیدی برای این مشکل ایجاد شود. اینترنت درگیر مسائلی همچون آزادی بیان و تنظیم محتواست، اما همان فناوری که امکان فیلتر کردن محتوا بر پایه اخلاق را فراهم می‌کند، برای فیلتر کردن گفتار سیاسی و محدود کردن دسترسی به مطالب سیاسی نیز استفاده می‌شود.
نگرانی قابل توجهی در مورد حریم خصوصی در بخش دولتی و غیردولتی ایجاد شده است. کاهش هزینه‌های ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات، گردآوری پرونده‌های دقیق در مورد همه شهروندان را برای شرکت‌های داده‌کاوی دولتی و خصوصی ممکن کرده است. روشن نیست در حال حاضر چه کسی داده‌های مربوط به افراد را گردآوری و از آنها چگونه استفاده می‌کند. این داده‌ها چگونه به اشتراک گذاشته می‌شود؟
آیا ممکن است از آنها سوءاستفاده شود؟ در حالی که امروزه مردم از بار اطلاعاتی رنج می‌برند. بسیاری از اطلاعات موجود در اینترنت ناقص و حتی نادرست است و مردم بیشتر و بیشتر وقت خود را صرف جذب اطلاعات نامربوط می‌کنند، تنها به این خاطر که در دسترس است.
وابستگی به فناوری نتیجه ناگزیر پیشرفت فناوری است. جهان به زیرساخت‌های اطلاعاتی در حال ظهور نیز وابسته شده که خطراتی به همراه دارد. شکست زیرساخت‌های فناوری می‌تواند باعث فروپاشی عملکرد اقتصادی و اجتماعی شود. خاموشی خدمات تلفن از راه دور، سامانه‌های داده اعتباری، سامانه‌های انتقال الکترونیکی وجوه و سایر خدمات حیاتی ارتباطات و پردازش اطلاعات بدون شک باعث اختلال گسترده اقتصادی می‌شود؛ با این حال پرهیز از وابستگی به فناوری غیرممکن است.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/1av6
