واکسیناسیون استارتاپ‌ها و پلتفرم‌ها: شاید وقتی دیگر!

واکسیناسیون در کشور سرعت گرفته و نشانه‌های امیدوارکننده‌ای در تعدد مراکز و صف‌هایی که این روزها در گوشه‌و‌کنار شهرها شکل گرفته دیده می‌شود. اقشار مختلف و صنوف گوناگون هم تلاش کرده‌اند با توجه به درجه ریسک‌پذیری خود و البته چانه‌زنی با ستاد ملی کرونا و مسئولان بهداشتی برای شاغلین خود اولویت‌های دریافت واکسن کرونا تعریف کنند.

در این میان اما کسب‌وکارهای اینترنتی هنوز نتوانسته‌اند از چنین اولویت‌هایی برخوردار باشند. به‌خصوص آن دسته از این کسب‌وکارها که در قالب پلتفرم‌های کار اشتراکی از نیروی انسانی زیادی آن‌هم با درجه بالایی از ریسک هر روزه در برابر کرونا، استفاده می‌کنند. کسب‌وکارهایی چون پلتفرم‌های نظافت و خدمات منازل، تاکسی‌های اینترنتی، لجستیک و …

در مطلب پیش‌رو مدیران چند پلتفرم‌ به‌خصوص آن‌ها که در حوزه نظافت منزل فعالیت می‌کنند، از دغدغه‌های خود در این خصوص با کارنگ صحبت کرده‌اند. از جمله اینکه هنوز موفق نشده‌اند علیرغم نامه‌نگاری‌های مختلف موفق شوند سهمیه‌ای برای واکسیناسیون افرادی که با آن‌ها همکاری دارند بگیرند.

محمد خلج، مدیرعامل اسنپ: خوب شروع شد اما ادامه پیدا نکرد!
از زمانی که بحث واکسیناسیون و اولویت‌بندی مشاغل در ایران مطرح شد مذاکرات و پیگیری‌های خود را آغاز کردیم و معتقدیم که واکسیناسیون رانندگان و موتورسوران اسنپ نقش بسیاری مهمی در پیشگیری از شیوع کرونا دارد. خوشبختانه از حدود ۱۸ روز پیش واکسیناسیون کاربران راننده اسنپ آغاز شد، اما متاسفانه در برخی شهرها با مشکلاتی در زمان‌بندی و نوبت‌دهی مواجه شدیم و در نهایت طی نامه‌ای این موضوع به آینده موکول شد.

تمام هماهنگی‌های لازم از طرف تیم اسنپ برای واکسیناسیون کاربران راننده عزیز با سازمان‌های مربوطه انجام شده بود و بروز مشکلات در نوبت‌دهی مراکز واکسن از حیطه اختیارات ما خارج است. اما از آنجایی که باور داریم سلامتی کاربران راننده‌ی اسنپ در قطع زنجیره‌ کرونا بسیار حیاتی است، تا پایان واکسیناسیون ناوگان اسنپ از هیچ تلاشی برای رفع مشکلات و مسائل احتمالی فروگذار نخواهیم کرد. به امید اینکه بتوانیم از این روزهای سخت به سلامت عبور کنیم.

مهدی بهره‌ور، مدیرعامل هوم سرویس: کارگران خدمات منزل از اقشار آسیب‌پذیر جامعه هستند
با توجه به شرایط جامعه و فضای اقتصادی، اکثر کسب‌‌وکارها در حال سپری کردن سخت‌ترین دوران خود هستند. فشارهای اقتصادی، تورم، تعطیلی‌های متناوب، قطعی‌های بی‌برنامه برق، شیوع ویروس کرونا و … باعث شده تا جبران خسارت‌های وارد بر کسب‌وکارها، بدون کمک و حمایت سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه امکان پذیر نباشد.

در این بین کسب‌وکارهای پلتفرمی و علی‌الخصوص کسب‌وکارهای حوزه خدمات و هوم‌سرویس‌ها با شرایط به مراتب سخت‌تری دست و پنجه نرم می‌کنند. با توجه به اینکه ماهیت این کسب‌وکارها ارائه خدمات در محل است اعم از کارگران نظافت، نجار، بنا، نقاش و… سرویس‌دهندگان این کسب‌وکارها در معرض خطر بیشتری قرار داشته و امکان ابتلا آن‌ها به ویروس کرونا خیلی بیشتر است.

اکثر سرویس‌دهندگان و همیاران فعال در کسب‌وکارهای پلتفرمی از اقشار ضعیف جامعه هستند و در صورت ابتلا به بیماری کرونا، هزینه‌های زیادی را باید صرف درمان خود کرده و حداقل 3 هفته از کسب درآمد نیز باز خواهند ماند که شرایط را بیش از پیش برای آن‌ها سخت‌تر می‌کند. عملا جبران چنین هزینه‌هایی برای یک کارگر روزمزد غیرممکن می‌کند.

به عنوان مدیرعامل هوم‌سرویز و یک فعال استارتاپی، از کلیه دست‌اندرکاران و مدیران مربوطه، علی‌الخصوص مسئولانان فعال در اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی که از خانواده استارتاپ‌ها هستند و دیگر نهادهای صنفی مانند نظام صنفی رایانه‌ای، درخواست می‌کنم صدای کسب‌وکارهای پلتفرمی و هوم‌سرویس‌ها را به گوش ستاد ملی کرونا و ارگان‌های تصمیم‌گیرنده برسانند.

تقاضای ما این است که از هر طریق ممکن در راستای پشتیبانی و مانع‌زدایی‌ و ایجاد عدالت میان کسب‌وکارهای پلتفرمی، تسهیلات و شرایط لازم برای واکسیناسیون این اقشار زحمتکش فراهم شود. البته ما در این خصوص مکاتباتی با سازمان‌های مربوطه و همینطور اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی انجام داده‌ایم و امیدواریم که مثمر ثمر واقع شود.

امیرحسن موسوی، مدیر روابط عمومی دیجی‌کالا: امکان دورکاری نداریم…
کسب‌وکار دیجی‌کالا تفاوت عمده‌ای با سایر کسب‌وکارهای اینترنتی دارد؛ و آن این است که درصد بزرگی از کارکنان دیجی‌کالا مربوط به بخش عملیات هستند که اساساً موضوع دورکاری برای این افراد بی‌معنی است. زیرا اگر دور کار باشند عملاً دیجی کالا باید کار خود را متوقف کند.مأمور ارسال، بسته‌بند یا مسئول انبار شغل‌هایشان مثل برنامه‌نویس، مارکتینگ و شغل‌های ستادی نیست. بنابراین امکان دورکاری وجود ندارد. این وضعیت در برخی از کسب‌وکارهای مشابه نیست و بخش عمده‌ای از کارکنان ستادی آنها اکنون دورکار هستند.

در دیجی‌کالا یک جمعیت 8500 نفر حضور دارد که حدود 20 درصد آنها امکان دورکاری دارند. بنابراین اکنون با یک جمعیت 7 هزار نفر بخش عملیات در کل کشور مواجه هستیم که  امکان دورکاری برای آنها فراهم نیست و از ابتدای کرونا در انتهای سال 98 به‌مانند کادر درمان که هرروز سرکار حاضر بودند و در دوران قرنطینه و تعطیلات مشغول به فعالیت بودند به‌عنوان مشاغل سطح یک شناخته می‌شدند و نقش بسیار مهمی در کاهش ترددها و رفت‌وآمد مردم دارند.

به دلیل جایگاهی که این مشاغل دارند، کشورهای مانند چین، امریکا و اروپا این دست از مشاغل در اولویت‌های بالایی در سطح کادر درمان قرار دارند چرا که این گروه نقش بسیار مهمی در تکمیل زنجیره تأمین و همچنین قطع انتقال کرونا داشتند. اما در کشور اساساً این بخش در اولویت‌ها دیده نشدند. طی چند وقت اخیر دیجی‌کالا نامه‌نگاری‌های متعددی را با مسئولان مربوطه انجام داده ولی تاکنون بی‌نتیجه مانده است. خواست ما این است که همه مردم باید هرچه سریع‌تر واکسن بزنند اما در بحث اولویت‌بندی مشاغل مانند بخش عملیات دیجی‌کالا باید در اولویت قرار گیرند. این در حالی است بخشی از مشاغلی سهمیه واکسن دریافت کردند که امکان دورکاری برای آنها فراهم هست.

علیرضا سبزعلیان، هم‌بنیان‌گذار اسپارد
در حال حاضر به دلیل اینکه پلتفرم‌های خدماتی توان چانه‌زنی و لابی‌گری پلتفرم‌هایی از قبیل اسنپ و تپسی را ندارند، با وجود اینکه در موضوع کرونا نیروهای آن‌ها بسیار در معرض خطر هستند اقدامی از طرف اتحادیه برای واکسیناسیون نیروهای پلتفرم‌ها انجام نشده است و ما هنوز نتوانسته‌ایم این مقوله را پیش ببریم. ما نامه‌نگاری هم کرده‌ایم اما متاسفانه تاکنون نتیجه‌ای نداشته است. حدود یک ماه پیش به اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی نامه فرستاده‌ایم ولی هیچ پاسخی دریافت نکردیم.

اغلب نیروهای پلتفرم‌های خدماتی دارای  درامد روزانه هستند و ررزق و روزی خانواده‌شان با این درامد بستگی دارد. بیکار شدن این نیروها برای چند روز این افراد ار دچار مشکل کرده و تبعات اجتماعی زیادی به دنبال دارد. از مسئولین خواهشمندیم این عزیزان را در اولویت قرار بدهند.

بابک مقدم، مدیرعامل پلاک
علیرغم پیگیری‌ها از اتحادیه ولی از طرف اتحادیه کسب وکارهای مجازی به ما خبری نداده‌اند ولی در جریان هستم که اتحادیه دارد پیگیری می‌کند. به هرحال قدرت اتحادیه نسبت به یک کسب‌وکار کوچک بیشتر است و ما فعلاً منتظریم ببینیم آن‌ها به چه نتیجه‌ای می‌رسند. تا جایی که ما اطلاع داریم دو، سه هفته هست که رایزنی‌ها انجام شده و وقتش رسیده دیگر جواب بدهند. ولی اگر از اتحادیه جوابی نگیریم خودمان در این باره اقدام خواهیم کرد. بهتر است سیاست واکسیناسیون طوری باشد که در ابتدا افراد فعال در جامعه واکسینه شوند چون این افراد نسبت به کسانی که در منزل هستند بیشتر در معرض خطر هستند. کرونا از یک طرف باعث شده است که 98 درصد از پرسنل شرکت ما دورکار شوند. اما افرادی که امکان دورکاری ندارند مثل کسانی که خدمات نظافت ارائه می‌دهند، یا از این کار دست کشیده‌اند یا مجبورند با همین شرایط کار کنند. ما افراد را هر  دو هفته یک بار غربالگری کرده و از آن‌ها تست می‌گیریم تا شاید بتوانیم کمی اوضاع را تحت کنترل دربیاوریم اما بدون واکسیناسیون اوضاع درست نمی‌شود.

صادق فرامرزی، نایب رئیس و عضو هیئت‌مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران: نامه‌نگاری‌های نصر هنوز نتیجه نداده است
ما در یکی دو ماه اخیر، برای اولویت دادن به واکسیناسیون نیروهای کار شاغل در صنعت آی‌تی کشور خیلی زیاد جلسه گذاشتیم و نامه‌نگاری زیادی با ستاد ملی مقابله با کرونا کردیم ولی جوابی نگرفتیم. تنها چیزی که رسما گفته شده توسط معاون وزارت بهداشت بوده که در جلسه‌ای عنوان کردند نیروهای پلتفرم‌ها در اولویت دریافت واکسن قرار می‌گیرند اما هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است.

به‌طور کلی ما در نصر تهران معتقدیم همه نیروهای ساغل در صنعت آی تی به دلیل ماهیت کارشان در معرض ریسک بالایی قرار دارند و باید مورد توجه سیاست‌گذاران سلامت کشور باشند. برای نمونه پیمانکاران بانکی و کسانی که کار پشتیبانی صنعت بانک کشور را برعهده دارند باید ۲۴ ساعته در محل کار خود حاضر باشند و به شدت در معرض خطر ابتلا به کرونا قرار دارند و باید در اولویت قرار بگیرند.

الفت نسب، رییس اتحادیه کسب و کارهای مجازی: اتحادیه پیگیر است
در حال حاضر  واکسیناسیون نیروهای لجستیک شرکت‌های استارتاپی مطرح است و داریم در اتحادیه آن را دنبال می‌کنیم. یعنی رانندگان خودرو و موتورهای پلتفرم‌ها. نامه‌نگاری‌ها انجام شده است و با توجه به اینکه دولت جدید به تازگی تشکیل شده است، از هفته آینده مجدداً مکاتبات را شروع خواهیم کرد. مطابق با اولویت‌بندی که از سوی اتحادیه اعلام  شده است امیدوار هستیم با همکاری وزارت کشور به نتایج خوبی برسیم و در مراحل بعدی سایر گروه‌ها هم اولویت‌بندی و معرفی خواهند شد.

ما هم اعتقاد داریم که افرادی که خدمات در محل ارائه می‌دهند جزو اولویت‌های اصلی باید باشند ولی این را هم باید در نظر داشت که فقط ما نیستیم و اصناف مختلفی تقاضای واکسیناسیون دارند. از طرفی ذخیره واکسن کشور در حال حاضر محدود است.

همه‌چیز به این بستگی دارد که دولت جدید چقدر واکسن وارد کنند اما در هر حال ما پیگیر مسئله هستیم و درخواستمان را برای واکسیناسیون سایر گروه‌ها به غیر از لجستیک هم مجدداً مطرح خواهیم کرد.