کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
چندی پیش پلتفرم گردشگری «جاجیگا» اعلام کرد که توانسته با کمک وینداد، پلتفرم ارائهدهنده خدمات حقوقی آنلاین به کسبوکارها) «تبلیغ روی نام» خود را که توسط رقیب انجام شده بود، مسدود کند.
پلتفرم «شب» از دیگر فعالان حوزه گردشگری آنلاین، از تبلیغ روی نام جاجیگا استفاده کرده بود. بابک سهرابی، مدیرعامل جاجیگا در پستی در شبکه اجتماعی X مطرح کرد که استفاده از نام رقیب در متن کپی تبلیغات، میتواند پیگیری قانونی داشته باشد.
تبلیغ روی نام رقیب یکی از سرویسهایی است که گوگلادز به کاربران خود ارائه میدهد. در این نوع از تبلیغ اگر کاربر نام یک پلتفرم یا خدمات را جستوجو کند ابتدا تبلیغات پلتفرم رقیب را مشاهده میکند.
استفاده از این سرویس همواره در بین صاحبان کسبوکار مخالفان و موافقانی داشته است. برخی این سرویس را ناعادلانه دانستهاند، اما برخی دیگر استفاده از این سرویس را در چهارچوبهای مشخصشده به نوعی رقابت منصفانه تلقی میکنند.

بابک سهرابی در گفتوگوی خود با «کارنگ» بار دیگر به این نکته اشاره کرد و توضیح داد: «تبلیغ گوگلادز روی کیوورد نام برند معمول است، ولی در این تبلیغ از نام برند در متن تبلیغ استفاده شده بود.»

کارنگ در گفتوگویی که با مسعود آموزگار، مدیر مارکتینگ شب داشته، ابعاد موضوع را از منظر این پلتفرم نیز مورد بررسی قرار داد.
تبلیغ شب روی نام جاجیگا چگونه حذف شد؟
مسعود آموزگار، مدیر مارکتینگ شب در توضیحات خود درباره مسئله پیش آمده به کارنگ میگوید: «یکی از ad copyهای کمپین شب، در تایتل خود و در پروسه تست، نام جاجیگا را در خود داشته است. گوگل هم به دلیل اینکه نام این پلتفرم در یکی از این نسخهها وجود داشته، همان یک تبلیغ را متوقف کرد.»
مدیرعامل جاجیگا اما دراینباره عنوان میکند: «تبلیغی که اخیراً با پیگیری حقوقی جاجیگا توسط گوگل مسدود شد تبلیغ رایجی نبود. تبلیغ گوگلادز روی کیوورد نام برند معمول است ولی در این تبلیغ از نام برند در متن تبلیغ استفاده شده بود. این کار حتی در قوانین گوگل هم تقلب محسوب میشود و بر اساس قوانین حفاظت از مالکیت فکری قابل تعقیب و مسدودسازی است. البته من به وضوح این موضوع را در توییت خود توضیح دادم، ولی بعضی دوستان متوجه این تفاوت نشدند.»

تبلیغ روی نام برند جاجیگا هنوز وجود دارد
مسعود آموزگار، مدیر مارکتینگ شب ضمن بیان اینکه موضوع مسدود شدن تبلیغ این شرکت در فعالیتهای پیآری جاجیگا به صورت درستی مطرح نشده است، عنوان میکند: «مسئله به گونهای مطرح شد که تبلیغات روی نام رقیب در گوگلادز از لحاظ قانونی مشکل دارد. اما موضوع اصلاً این نیست. اگر همین حالا هم جستوجو کنید متوجه میشوید که تبلیغ روی نام رقیب از سمت ما و تبلیغ رقبا روی نام ما به صورت فعال وجود دارد و در اغلب مارکتها نیز اجرا میشود. در حال حاضر حتی روی نام خود سرویسهای گوگل هم تبلیغ وجود دارد. برای مثال اگر گوگلتسک را جستوجو کنید تبلیغ monday را مشاهده خواهید کرد و این موضوع اصلاً منع قانونی ندارد و در دنیا و قوانین گوگل، بهعنوان رقابت منصفانه تلقی میشود.»
او در توضیحات بیشتر گفت: «معمولاً نسخههای متعددی از ad copy در هر کمپین گوگلادز وجود دارد و این ad copyها با یکدیگر رقابت میکنند؛ بعضی از آنها به خوبی عمل میکنند و بعضی هم عملکرد خوبی ندارند. تیمها نیز در این راستا شروع به بهینهسازی میکنند.»
آموزگار در توضیح حذف تبلیغ اخیر شب توضیح میدهد: «موردی که در خصوص تبلیغات اخیر اتفاق افتاده، این است که یکی از ad copyهای کمپین شب، در تایتل خود و در پروسه تست، نام جاجیگا را در خود داشته است. گوگل هم به دلیل اینکه نام این پلتفرم در یکی این نسخهها وجود داشته، همان یک تبلیغ را متوقف کرد اما باقی تبلیغها همچنان پابرجا و مطابق با قوانین هستند.»
مسعود آموزگار در ادامه خاطرنشان کرد: «رویکرد طرف مقابل به این صورت بوده که گویی برای نخستینبار در دنیا کاری کردهاند که تبلیغ روی نام این پلتفرم انجام نشود، اما این ادعا کاملاً اشتباه است و هر کس که نام این پلتفرم را جستوجو کند، متوجه میشود که این موضوع صحت ندارد. همانطور که نام شب در شرح تبلیغ رقبا وجود دارد و با سرچ برند شب در مواقعی تبلیغ رقبا را خواهید دید.»
کمپین تبلیغاتی شب به فعالیت خود ادامه خواهد داد
آموزگار در خصوص واکنش این پلتفرم به حذف تبلیغات اظهار داشت: «اتفاق اخیر در خصوص تبلیغ شب روی نام رقیب و بالعکس، از نظر ما جدی به شمار نمیرود. روند کار همیشه به این صورت است که ad copyهای مختلفی در کمپین وجود دارد و ممکن است برخی از آنها نیز به دلایل مختلفی که مربوط به سیاستهای گوگل است حذف شوند.»
او ادامه داد: «کمپین ما نیز بر اساس چهارچوبهای گوگل مانند سابق به کار خود ادامه میدهد. همچنین شب قصد ندارد تغییری در مدل تبلیغاتی خود به وجود آورد. گفتنی است هر پلتفرم تبلیغاتی، سیاستها و قوانینی دارد که این سیاستها برای ما مرجع و مبنا هستند و اگر آن پلتفرم در چهارچوبی که دارد، به ما اجازه تبلیغات دهد و فعالیت ما رقابت منصفانه لحاظ شود، ما هم تبلیغ خود را در آن چهارچوب انجام خواهیم داد و همواره خود را با این سیاستها منطبق خواهیم کرد.»
شب بیشتر روی رقابت با حوزه آفلاین تمرکز دارد
آموزگار در ادامه درباره رقابت در بازار گردشگری آنلاین گفت: «فضای رقابتی شدیدی در بازار گردشگری آنلاین وجود دارد اما شب این فضا را مثبت ارزیابی میکند. ما از گسترش فعالیت تبلیغاتی تمام فعالان این حوزه استقبال میکنیم؛ چراکه در اثر فعالیت گسترده بازیگران این حوزه، بازار گردشگری آنلاین بزرگتر خواهد شد. اکنون سهم قسمت آنلاین بازار گردشگری در مقابل بازار آفلاین در اقلیت است و عموماً در شرایط اینچنینی، تمرکز برندها روی سهم گرفتن از قسمت آفلاین بازار قرار میگیرد.»
او در ادامه تأکید کرد: «تمرکز ما بر کلیت بازار و ارائه خدمات باکیفیت است و متمرکزشدن بر این موضوع که رقابت در این بازار با چه کسی انجام میشود در حال حاضر اولویت شب نیست و چشمداشتی به سهم نسبتاً کوچک دیگر برندها در قیاس با مارکت آفلاین نداریم. اگر زمانی سهم بازار آنلاین اقامتگاهها به ۶۰ یا ۷۰ درصد رسید، در آن صورت است که رقابت فعالان این حوزه وارد فاز جدیدی خواهد شد.»
رفتار ضدرقابتی در نهایت به ضرر مصرفکننده است
مدیرعامل جاجیگا در تعریف رفتار ضد رقابتی و تبعات آن گفت: «فرض کنید در یک مسابقه فوتبال یک تیم به جای ۱۱ بازیکن ۱۵ بازیکن وارد زمین کند. اگر در اینجا قوانین مشخصی برای بازی و داور مستقل برای نظارت وجود نداشته باشد چه اتفاقی میافتد؟»
سهرابی ادامه داد: «زمانی که رقیبی قواعد بازی را رعایت نمیکند، چون نمیتواند ارزشافزودهای بیش از رقیب خلق کند برای بردن دست به تقلب میزند و خلاف جهت بهینگی و رشد و ارزشآفرینی برای مخاطب گام برمیدارد. این رفتار در درازمدت به زیان اکوسیستم آن صنعت و به زیان مصرفکننده تمام میشود.»
او افزود: «متأسفانه این رفتار گاهی در بعضی استارتاپها که به بعضی منابع مالی دسترسی پیدا میکنند مشاهده میشود. برخی در تبلیغشان تقلب میکنند و برخی دیگر با پولپاشی و قراردادهای انحصاری با تأمینکننده، سعی در انحصاری کردن بازار دارند. اما نکته این است که تمامی این موارد به ضرر مصرفکننده تمام میشود.»
