کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. رسانهای که نسخه چاپی آن هر هفته شنبهها منتشر میشود و وبسایت و شبکههای اجتماعیاش هر ساعت، اخبار و تحولات این بخش از اقتصاد را پوشش میدهند. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
در پی یک نظرسنجی عمومی که بیش از ۳۷ هزار نفر در آن مشارکت کردند، آکسفورد اعلام کرد که اصطلاح «پوسیدگی مغزی» (brain rot) بهعنوان کلمه سال ۲۰۲۴ انتخاب شده است. این واژه که به تخریب فرضی وضعیت ذهنی یا فکری یک فرد به دلیل مصرف بیش از حد محتوای آنلاین بیارزش، بهویژه ویدئوهای کوتاه و بیمعنی مانند تیکتاکها، اشاره دارد، در فرهنگ عامه جایگاه ویژهای پیدا کرده است.
انتخاب «پوسیدگی مغزی» بهعنوان کلمه سال ۲۰۲۴ بازتابدهنده نگرانیهای عمومی در مورد اثرات منفی مصرف بیش از حد محتوای آنلاین بیکیفیت است. این اصطلاح در سال جاری بهشدت رواج یافته و نشاندهنده تأثیرات دنیای دیجیتال بر سلامت روانی و فکری افراد است.
طبق گزارش Oxford University Press، این انتخاب بر اساس تجزیهوتحلیل یک مجموعه عظیم از حدود ۲۶ میلیارد کلمه از منابع خبری در سراسر جهان انگلیسیزبان انجام شده است. هدف این تجزیهوتحلیل شناسایی روندها و مکالماتی است که در سال ۲۰۲۴ تأثیرگذار بودهاند.
باوجودآنکه «پوسیدگی مغزی» هنوز در لغتنامه آکسفورد انگلیسی ثبت نشده است، این اصطلاح در سال جاری بهشدت در رسانهها و شبکههای اجتماعی بهویژه تیکتاک مورداستفاده قرار گرفته است. استفاده از این عبارت بین سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به میزان ۲۳۰ درصد افزایش داشته است.
کلمه منتخب سالهای قبل نیز هنوز وارد فرهنگ لغت آکسفورد نشدهاند؛ زیرا علیرغم شناسایی این اصطلاحات، این کلمات هنوز آنقدر در استفاده گسترده و پایدار نبودهاند که ویرایشگران لغتنامه آکسفورد آنها را وارد دیکشنری کنند. ممکن است اصطلاحات منتخب مدتها در انتظار بمانند. مثلاً یکی از جدیدترین واژههای اضافه شده به لغتنامه آکسفورد «خوره فناوری» (tech-savvy) است که نخستینبار در دهه ۱۹۸۰ استفاده شده است.
تاریخچه و تعریف «پوسیدگی مغزی»
این اصطلاح اولینبار در سال ۱۸۵۴ در کتاب «والدن» اثر هنری دیوید تورو به کار رفته است؛ اما استفاده از آن در ۱۲ ماه گذشته، بهخصوص در شبکه اجتماعی تیکتاک افزایش چشمگیری داشته است. در این کتاب، تورو به انتقاد از جامعهای میپردازد که تمایل به سادهسازی ایدههای پیچیده و ارزش دادن به مطالب سطحی دارد. او در این کتاب مینویسد: «درحالیکه انگلستان در تلاش است تا پوسیدگی سیبزمینی را درمان کند، آیا هیچکس در تلاش نیست تا پوسیدگی مغزی را درمان کند که بهمراتب بیشتر و کشندهتر رواج دارد؟»
چرا «پوسیدگی مغزی»؟
این اصطلاح در سالهای اخیر به نگرانیها در خصوص تأثیر مصرف بیش از حد محتوای آنلاین بیکیفیت و بیمعنی در رسانههای اجتماعی اشاره دارد. به گفته کاسپرگرتول، رئیس بخش زبانشناسی آکسفورد، «پوسیدگی مغزی» به یکی از خطرات دنیای دیجیتال و نحوه استفاده ما از وقت آزاد اشاره دارد. او افزود: «بسیار جالب است که نسلهای زد و آلفا از اصطلاح پوسیدگی مغز استفاده میکنند. درحالیکه خود این نسلها مسئول تولید و استفاده بخش اعظم محتوای دیجیتالی را بر عهده دارند که این اصطلاح به آن ارجاع دارد.»
فرایند انتخاب کلمه سال
انتخاب کلمه سال در دیکشنری آکسفورد توسط تیمهای تحقیقاتی و زبانشناسان این مؤسسه انجام میشود. این فرایند شامل مراحل مختلفی است:
- جمعآوری دادهها: تیم آکسفورد دادههای خود را از منابع مختلف نظیر اخبار، شبکههای اجتماعی و مقالات علمی جمعآوری میکند تا میزان استفاده از کلمات و عبارات مختلف در طول سال را بررسی کند.
- تحلیل روندها: با استفاده از فناوریهای پیشرفته و الگوریتمهای تحلیل داده، روندهای زبانی شناسایی میشوند. این روندها میتوانند شامل کلمات جدید یا عبارات خاصی باشند که در زمینههایی همچون سیاست، فناوری و فرهنگ رشد کردهاند.
- بررسی کلمات: زبانشناسان آکسفورد کلمات مختلف را بر اساس میزان استفاده، تأثیر فرهنگی و اجتماعی و ارتباط آنها با رویدادهای مهم سال بررسی میکنند.
- انتخاب نهایی: پس از تجزیهوتحلیل، کلمهای که به بهترین شکل نمایانگر تغییرات و روندهای زبانی آن سال باشد، بهعنوان کلمه سال انتخاب میشود.
این کلمه معمولاً به مفهومی اشاره دارد که در مکالمات روزمره و رسانهها به طور گسترده مورداستفاده قرار گرفته است. در سالهای اخیر، کلمات «کرونا» (۲۰۲۰) و «بیشاطلاعی» (۲۰۲۱) که به وقایع جهانی و تغییرات اجتماعی اشاره دارند، بهعنوان کلمه سال انتخاب شدهاند.