پادرو می‌گوید بیش از ۴۰۰ هزار فروشگاه اینستاگرامی در کشور وجود دارد. آمارهای مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صمت هم که سال گذشته منتشر شد، بدون اشاره مستقیم به اینستاگرام از ابعاد بزرگ تجارت اجتماعی در ایران پرده برمی‌داشت.
از طرفی تجربه بیش از ۶۳ هفته انتشار کارنگ که یکی از ثابت‌ترین بخش‌های آن صفحه‌ای به نام «کسب‌وکارهای اینستاگرامی» بوده هم به ما ثابت کرده که اینستاگرام به یکی از مهم‌ترین بسترهای تجارت الکترونیک کشور، به‌ویژه برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط تبدیل شده است.
کسب‌وکارهایی به‌ظاهر خرد اما تأثیرگذار در اشتغال و تأمین معیشت خانواده‌های بسیاری از ایرانی‌ها. کسب‌وکارهای اینستاگرامی که آمارهای جدید پادرو نشان می‌دهد، اختلالات اخیر اینستاگرام گاه تا ۵۰ درصد از فروش آنها کاسته است! آماری هشداردهنده برای بخشی از اقتصاد نوآوری کشور که زنان و مردان سرپرست خانوار بازیگران اصلی آن هستند.
کسب‌وکارهایی که بخش اعظم آنها روی حوزه‌هایی چون گردشگری، میراث فرهنگی، هنر و دست‌ساخته‌هایی می‌چرخد که بیش از هر حوزه دیگری از اقتصاد با فرهنگ و تمدن و هنر ایرانی سروکار دارند. آنها حالا زیر فشار خردکننده‌ای قرار گرفته‌اند که متغیرهایی بیرون از اختیار و قدرت آنها، تحمیل کرده‌اند.
در دوره‌ای نسبتاً طولانی آنها که می‌خواستند پنبه استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوآور ایرانی را بزنند، با این استدلال که این کسب‌وکارهای اینترنتی، موجب از بین رفتن مشاغل سنتی و حرفه‌های آفلاین می‌شوند، به آنها می‌تاختند، اما تبدیل‌شدن استارتاپ‌های بزرگ به بازارگاه‌های عمومی (مارکت‌پلیس) از یک سو و رواج تجارت اجتماعی در شبکه‌هایی چون اینستاگرام موجی از اشتغال‌زایی و فرصت‌سازی را برای خانوارها و افراد صاحب ایده فراهم کرد.
حالا از کشاورزی در کردستان تا زنی ترمه‌دوز در کرمان با این امکان‌های تجارت الکترونیکی می‌توانند کسب درآمد و بخش یا تمام هزینه‌های زندگی خود را تأمین کنند. رواج کسب‌وکارهای لجستیکی و دیگر خدمات زیرساختی هم به کمک آنها آمده تا هم سروشکل این کسب‌وکارهای خرد و هم فرایندهای آنها حرفه‌ای‌تر و منسجم‌تر شود.
اما اگر همه این بازیگران خردودرشت به بهترین شکل ممکن در کنار هم قرار بگیرند، اما یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های این تجارت، یعنی اینترنت پرسرعت، باکیفیت و باثبات وجود نداشته باشد، نمی‌توان امیدی به این شغل‌ها و کسب‌وکارهای متولدشده در دو سه سال گذشته داشت.
سختی دسترسی آنها به بستر فعالیت‌شان از یک سو و مشکلات کاربران ایرانی به‌عنوان مشتری برای استفاده بی‌دردسر از اینترنت از سوی دیگر می‌توانند دست به دست هم دهند و این اقتصاد نوظهور اما مؤثر و در حال رشد را متوقف و حتی نابود کنند. به همین دلیل است که باید کاهش ۵۰درصدی فروش «اینستاگرامی‌ها»، آن هم در یک اختلال چندروزه را به‌شدت جدی گرفت!
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/bt4a
