سیستم آموزشی کشور ما سنتی است و مشکلات متعددی دارد. تغییرات در سیستم آموزشی ما به سختی اعمال می شوند و پروسه‌های تغییر زمان‌بر هستند. هنوز هم برخی از مدارس و مراکز آموزشی در برابر تغییرات و نوآوری موضعی سختگیرانه در پیش می‌گیرند. این مشکلات، کار استارتاپ‌های حوزه آموزش را دشوارتر کرده است.
«کلاسه» پلتفرمی دانش‌بنیان در حوزه آموزش است که تلاش می‌کند نیازها و مشکلات سیستم آموزشی کشور را بشناسد و محصولاتی بر آن اساس ارائه دهد. امیر گیلان‌پور، موسس کلاسه، باور دارد مدرسه‌ای موفق است که مدیر، معلم و مسئول IT آن به روز و با فناوری آشنا باشند.
کلاسه با پنج هزار مدرسه، مجموعه آموزشی، آموزشگاه و دانشگاه در سراسر ایران از جمله تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، مازندران، بندرعباس و هرمزگان قرارداد دارد و به آن‌ها خدمات مختلفی را ارائه می‌دهد و از این طریق سعی می‌کند مدارس را به‌روز و خودش را برند کند.
۱. داستان شکل‌گیری کلاسه را برای ما تعریف کنید.
من در ۱۸ سالگی خدمات فناوری و اطلاعات به مجموعه‌های مختلف ارائه می‌دادم. اولین مشتری مدرسه محل تحصیلم بود. مدیر مدرسه ما آدم خوش فکری بود و پیشنهاد ما را برای طراحی یک نرم‌افزار برای خدمات آموزشی، پذیرفت. ما هم نرم‌افزاری طراحی کردیم که در ابتدا مشکلاتی داشت، اما باگ‌های آن را برطرف کردیم و رفته‌رفته در مدارس دیگر رشت گسترش پیدا کرد.
بعد از مدتی متوجه شدم مدارس، آموزشگاه‌ها و دانشگاه‌ها به یک سیستم اختصاصی جامع نیاز دارند. تحقیقات گسترده‌ای انجام دادم و متوجه شدم که در سوییس، المنت‌ها خیلی پیشرفت کرده‌اند. از سیستم آن‌ها الگوبرداری انجام دادم و در آن تغییراتی را مطابق با ایران ایجاد کردم. در واقع یک نقشه راه ساختم. هدف ما ایجاد یک سیستم جامع و اختصاصی برای هر مرکز آموزشی است.
یعنی هر مرکز آموزشی بتواند اطلاعات و برند خاص خود را داشته باشد و بتواند تبلیغات انجام دهد، دانش‌آموز جذب کند، هزینه‌هایش را پایین بیاورد و کیفیت آموزشی خود را بالا ببرد. هدف نهایی ما همراهی با مراکز آموزشی در مسیر موفقیتشان بود. شعار ما این بود که مدرسه‌ای که مشتری ماست، موفق می‌شود.
کلاسه کم‌کم بزرگتر شد. کلاسه سال ۹۸ محصول برگزیده جشنواره فناوری و اطلاعات شد. سال ۹۹ هم کلاسه به شرکت‌های دانش‌بنیان پیوست و از پارک علم‌وفناوری رتبه دانش‌بنیان گرفت. همچنین بعنوان واحد نمونه کارآفرینی شناخته شد. من هم بعنوان مدیر نمونه سال شناخته شدم. درحال‌حاضر مجموعه ما یک کال‌سنتر با ۶۰ خط پشتیبانی دارد و تنها مرکز پشتیبانی آموزش آنلاین در کشور هستیم.
پس از مدتی که ارتقا پیدا کردیم، تصمیم گرفتیم نیازهای دیگر سیستم آموزشی را برطرف کنیم. بنابراین برای تصویب یک شتاب‌دهنده اقدام کردیم. اکنون مرکز شتاب‌دهنده «مکعب»، اولین و تنها شتاب‌دهنده آموزشی در ایران است که بر فناوری آموزشی تمرکز دارد. ۱۲ محصول دیگر هم تولید کرده‌ایم که بازار خوبی دارند. دلیل این موضوع هم برندینگ خوب ما بوده است. دوست داریم مرکز نوآوری مکعب، به قطب فناوری آموزشی کشور تبدیل شود.
۲. راجع‌به محصولاتی که اشاره کردید بیشتر توضیح دهید.
اسم برند شرکت دانش‌بنیان ما «فناور» است و محصول استراتژیک آن کلاسه محسوب می‌شود. کلاسه یک سیستم و پلتفرم مدیریت آموزشی است که بصورت اختصاصی و یکپارچه تمامی خدمات سیستم مدیریتی را به مدرسه ارائه می‌دهد. وقتی به حوزه آموزش وارد شدیم دریافتیم که باید سایر نیازهای آموزشی کشور را برطرف کنیم. بنابراین اقدام به تولید نرم‌افزار و حتی سخت‌افزار کردیم.
یکی از نرم‌افزارهایی که تولید کردیم «بی‌درنگ» نام دارد و هدف آن جذب مخاطب (دانش‌آموز یا دانشجو) برای مراکز آموزشی و اطلاع‌رسانی در مورد فعالیت‌های مدرسه به منطقه فعالیت آن مدرسه است. برای مثال اگر مدرسه‌ای در کرج واقع باشد، این سیستم می‌تواند قعالیت‌های این مدرسه را از طریق واتساپ بطور اتوماتیک به اطلاع مردم کرج برساند.
نرم‌افزار دیگر ما «خودسنج» است که اختلالات یادگیری را بررسی و تحلیل می‌کند. بعلاوه هوش دانش‌آموزان و دانشجویان را آرشیو و تحلیل می‌کند و در اختیار اولیا و دانش‌آموزان قرار می‌دهد.
محصول دیگری هم در بخش محتوایی داریم. برای اولین بار پیک نوروزی را بصورت آنلاین طراحی کرده‌ایم. درواقع این پیک در دوران کرونا با کمک مدارس طراحی و ارائه شد. امسال سومین سالی است که پیک نوروزی آنلاین ارائه می‌دهیم و چندصد هزار نفر از آن استفاده می‌کنند.
محصول سخت‌افزاری ما در مرحله ساخت آزمایشگاهی است. این محصول به معلم در تدریس آنلاین و حضوری کمک می‌کند. در این محصول یک دوربین HD وجود دارد که قابل تنظیم و نصب روی انواع بردهای کلاس درس است. این محصول به طور اتوماتیک به کامپیوتر وصل می‌شود و تصویر کاملی از برد و تدریس معلم به دست می‌دهد. قصد داریم در تابستان ۱۴۰۱ از محصول رونمایی و به مدارس معرفی کنیم.
۳. با توجه به این که کسب‌وکار شما یک کسب‌وکار آنلاین است، پاندمی کرونا چه تاثیری روی آن داشت؟ آیا پاندمی باعث رشد کسب‌وکار شما شد؟
واقعیت این است که هر اتفاقی می‌افتاد ما رشد می‌کردیم. ولی ما کرونا را بعنوان یک ترمز می‌بینیم. همه فکر می‌کنند که چون کسب‌وکار ما اینترنتی است ،پاندمی‌به نفع ما بود. اما واقعیت این است وضعیت اقتصادی مشتریان بد شد. به همین خاطر همیشه می‌گویم که رشد ما بسته به بهبود وضع اقتصادی است. شیب رشد کسب‌وکار ما خوب بوده و در دوران کرونا هم رشد کردیم. ولی من کرونا را پدیده مثبتی نمی‌بینم و آرزو می‌کنم پاندمی تمام شود.
۴. نظر شما در مورد وضعیت استارتاپ‌های حوزه آموزش‌وپژوهش چیست؟ این استارتاپ‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
توصیه من به استارتاپ‌ها بخصوص در حوزه آموزشی، این است که باید حرف تازه‌ای داشته باشند. متاسفانه کپی کاری زیاد است و همین مسئله مانع پیشرفت استارتاپ‌ها می‌شود. وقتی حرف جدیدی برای گفتن داشته باشیم، شنونده‌های زیادی برای ما وجود خواهند داشت. اما وقتی کار ما تکراری باشد، موفق نخواهیم شد. کسی موفق می‌شود که کاری نو و با کیفیت انجام دهد. کاری که استارتاپ‌ها انجام می‌دهند باید متمایز باشد.
۵. وجه تمایز کلاسه با استارتاپ‌های هم گروهش چیست؟
نوآوری.
نوآوری ما هم این است که نیازها را بشنویم و خلاها را ببینیم. برای همین است که از کلاسه استقبال شده است.
برای مثال ما در حال طراحی یک سامانه به نام “هم‌ترم” هستیم که مدارس و مراکز آموزشی در ایران را با هم مقایسه می‌کند. مدارس و مراکز آموزشی ارزیابی می‌کند و به اولیا نشان می‌دهد که کدام مدرسه در محل زندگیشان امکانات مورد نظر آن‌ها را دارد. از طرف دیگر مدارس هم سعی می‌کنند خود را مطابق با آخرین استانداردها به‌روز کنند تا بیشتر دیده شوند. در نتیجه مدارس و آموزش به سمت پیشرفت می‌روند.
من کلاسه را شبکه مدارس نوآور ایران می‌دانم. یعنی کلاسه ایده من نیست بلکه ایده هزاران مدرسه و مدیر مدرسه است که هر روز به ما بازخورد و ایده می‌دهند. ما پیشنهادات را می‌شنویم و در R&D در مورد آن ها بحث می‌کنیم. شبکه مدارس نوآور به نوعی به دنبال نوآوری است. ما مجموعه‌ای از مدارس را داریم که پیوسته در کنار هم هستند و با هم می‌توانند تفاوت عمده‌ای را در خدمات ایجاد بکنند.
۶. بنظر شما عدم نوآوری در دیگر استارتاپ‌های حوزه آموزش‌وپژوهش ممکن است با ماهیت کلی سیستم آموزش کشور که سنتی است، مرتبط باشد؟
خیلی مرتبط است. ولی این موضوع فقط به استارتاپ‌های حوزه آموزش‌وپژوهش مربوط نمی‌شود. تعداد استارتاپ‌هایی که واقعا نوآوری داشته باشند، کم است. استارتاپ‌ها نوآوری ندارند و ایده‌ها را کپی می‌کنند. برای مثال در حوزه رزرو بلیط یا اقامتگاه چندین استارتاپ وجود دارد.
دلیل این موضوع هم بنظر من جانیفتادن مفهوم اکوسیستم نوآوری در ایران است. شعار من این است محصولی تولید کنیم که مخاطب داشته باشد. اما معمولا بازار محصولی که تولید می‌کنیم توسط رقیب دیگری قبلا گرفته شده است، یا اصلا نمی‌دانیم بازاری برای محصول ما وجود دارد یا خیر.
۷. شما رییس کمیسیون آموزش‌وپژوهش سازمان نظام صنفی رایانه‌ای هستید. کمیسیون در راستای بهبود وضعیت استارتاپ‌های حوزه آموزش‌وپژوهش چه فعالیت‌ها و برنامه‌هایی دارد؟
ما سعی می‌کنیم که آرشیو کاملی از استارتاپ‌های حوزه آموزش ایران و نقشه کاملی از کسب‌وکارهای فناوری آموزشی بدست بیاوریم. هدف من بعنوان رییس این دوره کمیسیون، جمع‌آوری این اطلاعات است تا بتوانم سطح مدیریتی مجموعه‌ها را ارتقا بدهم و بین کسب‌وکارها تعامل ایجاد کنم.
بنظر من شبکه کسب‌وکارهای فناوری آموزشی، می‌تواند خیلی مثبت باشد و به پیشرفت این کسب‌وکارها کمک کند. در حال حاضر شبکه سازی، نتیجه گرا نیست و در حد معرفی کسب‌وکارها است و شبکه‌ها به هم کمک نمی‌کنند.
۸. کلاسه از زمان آغاز تاکنون با چه چالش‌هایی مواجه بوده است؟
چالش اول زیرساخت اینترنت است که باید بهبود پیدا کند. زیرساخت اینترنت به کسب‌وکارهای اینترنتی مخصوصا کسب‌وکارهای حوزه آموزش آسیب می‌زند. چالش دوم، سنتی بودن مدارس و مراکز آموزشی است. الان، تم جدیدی از مدارس وارد ایران شده‌اند؛ اما این تغییر سال‌ها زمان برده است. مورد بعدی، حمایت دولت از کسب‌وکارهای حوزه آموزش است که باید بیشتر شود. دولت باید از ظرفیت تمام استارتاپ‌ها استفاده کند و از آن‌ها حمایت کند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/cv4y
