گهواره‌ای در بازار کودک / گفت‌وگو با رضا حسامی‌فرد مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار گهواره

عباس عین‌علی/ سلامت هر جامعه در گرو نهاد خانواده است. سبک زندگی، الگوهای رفتاری و پایه‌های تربیتی تعیین‌کننده سرنوشت نسل‌هاست. یکی از مهم‌ترین عوامل بهبود این شاخص‌ها آموزش است؛ البته آموزش نه فقط برای فرزندان، بلکه به‌طور مشخص برای پدران و مادران. خصوصاً آنهایی که نخستین‌بار موهبت فرزند را تجربه ‌می‌کنند.

در کنار استانداردهای جهانی، تفاوت‌های فرهنگی و اقلیمی، دانشی تجربی را فراهم می‌کند که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. در این میان بسترهای انتقال این تجارب در کنار محتواهای استاندارد آموزشی و باکیفیت نقش مهمی را ایفا می‌کنند.

گهواره یکی از این بسترهاست که واسطه نیاز به این دانش تجربی، محیطی پویا برای والدین ایجاد کرده‌ تا بتوانند با هم در تعامل باشند و از دانسته‌های جمعی منتفع شوند. در این شماره از کارنگ با مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار گهواره به گفت‌وگو پرداختیم تا از این پلتفرم بیشتر بدانیم.

لطفا ًخودتان را معرفی کنید و از گهواره برای ما بگویید؟

من رضا حسامی‌فرد هستم. از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲ در دانشگاه پلی‌تکنیک کامپیوتر خواندم. از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ در دانشگاه شریف هوش مصنوعی خواندم و از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹ در دانشگاه شریف دانشجوی دکتری بودم که پس از آزمون جامع انصراف دادم و مشغول به کار شدم. گهواره فعالیت خود را از زمستان ۱۳۹۶ شروع کرده است.

پیش از شروع به مدت ۹ ماه در حال پژوهش بودیم. ما در گهواره یک تیم شش‌نفره بنیان‌گذار داریم که بنده به‌عنوان هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل گهواره مشغول به کار هستم. آقایان محمد‌حسین برگی و آقای امیر‌رضا غلامی دو نفر دیگر از بنیان‌گذاران هستند که در رشته آی‌تی تحصیل کرده‌اند.

دیگر بنیان‌گذاران خانم سمیه مهدی‌پور که در رشته روان‌شناسی تحصیل کرده‌اند، خانم مرسده فخاریان کارشناسی ارشد علوم کامپیوتر دانشگاه تهران و خانم زهرا صدرزاده، بازنشسته آموزش‌وپرورش هستند که در حوزه بازی فعالیت می‌کنند.

آیا تاکنون جذب سرمایه داشته‌اید؟

در همان سال ۱۳۹۶ از طریق اسمارت‌آپ جذب سرمایه داشتیم و در سال ۱۳۹۶ هم در یک فاز تکمیلی جذب سرمایه مجدد اتفاق افتاد و در مجموع نزدیک به ۷۰۰ میلیون سرمایه‌گذاری از طریق اسمارت‌آپ در گهواره انجام شد. در حال حاضر هم گهواره از محل درآمدهای خود کارش را پیش می‌برد.

در حال حاضر چه تعداد کاربر در گهواره دارید؟

از ابتدای فعالیت گهواره تاکنون بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار کودک از خدمات گهواره استفاده کرده‌اند. در حال حاضر هم حدود ۷۰۰ هزار نصب داریم که از این تعداد در حدود ۳۳۰ هزار کاربر به‌صورت فعال در گهواره فعالیت می‌کنند.

گهواره چیست، چه کار می‌کند و چه نیازی را پاسخ می‌دهد؟

گهواره بستری را برای پدر و مادران در دوره بارداری و دارای فرزند تا شش سال ایجاد کرده که از طریق شبکه‌سازی با یکدیگر می‌توانند پاسخ پرسش‌های خود را پیدا کنند. گهواره دارای بخش‌های مختلفی است که مهم‌ترین این بخش‌ها مطالب آموزشی و نکات کلیدی فرزند‌پروری را ارائه می‌دهد.

در کنار این محتوای آموزشی، امکانات ثبت رشد به کمک پدر و مادران می‌آید تا بر اساس استانداردهای جهانی از رشد طبیعی فرزند خود مطمئن باشند. در سال ۱۴۰۰ از هر چهار کودک متولدشده در ایران، یک کودک از امکانات گهواره استفاده کرده است.

این عدد، عدد عجیبی است. چطور توانستید به این تعداد مخاطب برسید؟

بله. این موفقیت و نفوذ بین کاربران به واسطه دو محصول اصلی گهواره است؛ یکی بستر شبکه‌سازی والدین که در آن با هم تعامل دارند و در مواد مختلف با هم مشورت می‌کنند و بخش دیگر محتوای آموزشی گهواره است. به واسطه این دو محصول ما طیف وسیعی از نیازها را در گهواره پاسخ می‌دهیم.

از طریق اینستاگرام هم توانستیم موتور رشد خوبی ایجاد کنیم. ما معتقد هستیم که مهم‌ترین دارایی پدر و مادر وقت و زمان است. به همین دلیل با ارائه‌ مطالب آموزشی سعی می‌کنیم نیازها و پرسش‌هایی را که در زمینه‌های مختلف فرزند‌پروری برایشان به وجود می‌آید، پوشش دهیم.

با توجه به اینکه در یک بازار بزرگ مشغول فعالیت‌ هستید که جذابیت‌های خاص خودش را هم دارد، تاکنون به نیاز‌های غیرآموزشی کاربران هم فکر کرده‌اید و آیا برای این نیازها برنامه‌ای دارید؟

بله! اتفاقاً در حال توسعه یک مارکت‌پلیس تخصصی حوزه کودک هستیم تا نیازهای خانواده‌ها در خصوص ملزومات کودک را فراهم کنیم. به‌طور مستقیم قصد ورود به حوزه فروش کالا را نداریم و سعی می‌کنیم با تأمین‌کنندگان تأیید‌شده، کالاهایی با قیمت مناسب برای خانواده‌ها فراهم کنیم.

اساساً خرید برای یک نوزاد یک پروژه است و ظرافت‌ها و حساسیت‌های خودش را دارد. با توجه به سطح دغدغه روزمره والدین، خرید برای نوزاد یا کودک زیر شش سال، کار وقت‌گیر و سختی است. خصوصاً اگر قرار باشد کودک را به فروشگاه و بیرون از خانه ببریم. ما این نیاز را در شبکه‌ اجتماعی گهواره‌ هم رصد کردیم. این شد که تصمیم گرفتیم یک مارکت‌پلیس تخصصی برای پاسخ به این نیاز توسعه دهیم.

پدر و مادران امروزی تلاش زیادی برای افزایش کیفیت فرزندپروری خود دارند و این مسئله را به‌صورت جدی پیگیری می‌کنند. بسیاری از مسائلی که امروز درگیر آن هستیم، حتی در نسل قبل وجود نداشته است. مثلاً برخی فناوری‌ها مثل AR وVR برای کودکان چقدر و با چه هدفی باید استفاده شود؟

شما از سال ۱۳۹۶ شروع به کار کرده‌اید؛ پس هم قطعی اینترنت ۱۳۹۸ را تجربه ‌کرده‌اید، هم کرونا و هم این روزهای تلخ اینترنت را؛ درباره این دوره‌ها برایمان بگویید و کدام‌یک بیشتر بر کسب‌وکار شما تأثیرگذار بود؟

قطعی اینترنت ۱۳۹۸ ضربه بسیار بدی بود. درست در همان دوران بود که ما یکی از طلایی‌ترین دوره‌های رشدمان را تجربه کردیم. تقریباً ماهانه ۳۰ درصد رشد داشتیم تا اینکه به آبان رسیدیم و در پی قطع و خاموشی اینترنت این رشد متوقف شد و این ماجرا برای ماه‌های زیادی هم ادامه پیدا کرد.

ضرری که در آبان ۱۳۹۸ تجربه کردیم، واقعاً سخت بود، اما در دوره کرونا شکل نیاز متفاوت شد. خانواده‌ها شرایط قرنطینه را تجربه نکرده بودند و این نیاز ما را بر آن داشت تا در اپلیکیشن یک بخش ویژه، برای کرونا ایجاد کنیم. کرونا آسیب چندانی برای ما به همراه نداشت، اما در روزهای اخیر یکی از مهم‌ترین کانال‌های ارتباطی و مارکتینگی ما یعنی اینستاگرام مسدود شده است. بیش از ۹۰۰ هزار کاربر داشتیم که از مطالب آموزشی این صفحه استفاده می‌کردند. قاعدتاً برای چنین صفحه‌ای هم زحمت زیادی کشیده و هم هزینه‌های بسیاری شده است.

چه شاخصی در مدت فعالیت شما برایتان جالب بوده؟ مخاطبان شما نسبت به چه روندهایی بیشترین واکنش نشان داده و آن را پیگیری کرده‌اند؟

پدر و مادران امروزی تلاش زیادی برای افزایش کیفیت فرزندپروری خود دارند و این مسئله را به‌صورت جدی پیگیری می‌کنند. بسیاری از مسائلی که امروز درگیر آن هستیم، حتی در نسل قبل وجود نداشته است. مثلاً برخی فناوری‌ها مثل AR و VR برای کودکان چقدر و با چه هدفی باید استفاده شود؟

این موضوع به بخشی از دغدغه پدر و مادران تبدیل می‌شود و در رابطه با آن نمی‌توانند از نسل قبل خود کمک بگیرند. این دغدغه همزمان چند بینش به همراه دارد که تفاوت نسلی پدر و مادران را نشان می‌دهد. جهان‌بینی و نگرش پدر و مادران هم‌نسل ما، یعنی پدر و مادران دهه ۶۰ متفاوت از نسل قبل است و این در موازات با نفوذ فناوری در زندگی، نشان می‌دهد که ما تا چه اندازه باید آماده تغییرات نسلی باشیم.

همزمان کارکرد آموزش بسیار مهم می‌شود. سرعت تغییرات به گونه‌ای است که اگر با آن همراه نشویم با شکاف نسلی مواجه خواهیم شد. با نگاه به چنین مسائلی، بار رسالت ما در گهواره سنگین‌تر می‌شود. اینجاست که ما برای تمرکز بیشتر در آنچه ارائه می‌دهیم، دوره طلایی تربیت فرزند، یعنی بازه سنی صفر تا شش سال را انتخاب کرده‌ایم.

شما در قبال شرایط خاص چه کاری انجام داده‌اید. منظورم خانواده‌هایی است که کودکانی با شرایط خاص مانند اوتیسم، آسپرگر یا اختلالات یادگیری دارند؟

مشخصاً به‌طور متمرکز کاری نکرده‌ایم، اما با بستری که برای شبکه‌سازی والدین ایجاد شده، این امکان برای خانواده‌ها مهیاست که تجربیات خود را در این زمینه به اشتراک بگذارند. در برخورد با چنین مواردی ما باز هم در آموزش ضعف داریم.

شناخت و آگاهی خانواده‌ها نسبت به نشانه‌های این اختلالات در زمان طلایی می‌تواند تا حد زیادی به فرایند درمان کمک کند، اما اگر زمان طلایی از دست برود، کار سخت‌تر و پرهزینه‌تر خواهد شد. از طرف دیگر آموزش‌های اجتماعی هم نیاز است.

بسیاری از خانواده‌هایی که کودکان مبتلا به اوتیسم یا اختلالات مشابه دارند، به خاطر واکنش‌های اجتماعی، میلی ندارند تا فرزندشان در اجتماع باشد و این یعنی افزایش شدت بیماری. باز هم می‌بینید که آموزش چقدر در کمک به این افراد مفید خواهد بود. به همین دلیل ما هم برای ارائه محتوای فنی و درست با انجمن‌هایی مثل انجمن کودکان اوتیسم در ارتباط هستیم.

آینده گهواره و کسب‌وکارهای حوزه کودک را چطور می‌بینید؟ اگر از اندازه این بازار هم اطلاع دارید برای ما بگوید و سهم خودتان از این بازار را چقدر می‌دانید؟

اندازه بازار به‌طور دقیق قابل اندازه‌گیری نیست، زیرا مبادی رسمی و غیررسمی متعددی وجود دارد. با این حال حدود ۹ میلیون کودک در بازه سنی صفر تا شش سال داریم که خانواده‌ها به‌طور متوسط سالانه بین یک تا یک‌ونیم میلیون تومان برای آموزش‌های مرتبط با این سن هزینه می‌کنند.

مهم‌ترین کار گهواره تدوین و طبقه‌بندی مطالب آموزشی باکیفیت است. با توجه به این تغییر نگرش والدین و حساسیت آنها نسبت به پرورش کودکان، همیشه سهم آموزش‌ها و در واقع سهم این بازار حفظ شده است. فکر می‌کنم این بازار کماکان رشد کند. گهواره هم می‌کوشد تا روز‌به‌روز بر روند رشد خود بیشتر متمرکز شده و بخشی از دغدغه‌های پدران و مادران برای تربیت و پرورش فرزندان‌شان را تأمین کند.