آینده پول چگونه است؟

برخی تصور می‌کنند آینده پول یک دنیای تمام‌دیجیتالی است که بسیاری از مشکلات پول‌های فعلی در آن حل شده است. پیش از رمزارزها بسیاری برای این دنیا نام جامعه بدون پول نقد را انتخاب کرده بودند؛ از نظر آنها تصور می‌شد که پول نقد باید با ابزارهایی مانند پول‌های موبایلی جایگزین شود.

در سال‌های گذشته هم تا حد خوبی پول نقد در جهان کمرنگ شد و حتی همه‌گیری کرونا به این روند شدت بخشید. با این وجود با گسترش رمزارزها نوع دیگری از راه‌حل پیش روی همه قرار گرفت؛ در سال‌های اخیر برخی بهشت گم‌شده‌شان را در رمزارزها جست‌وجو کردند؛ هرچند خیلی زود متوجه شدیم بخش‌های زیادی از این بهشت، سرابی بیش نیست.

ما هنوز نتوانسته‌ایم به آن چیزی که رمزارزها وعده‌اش را داده بودند، برسیم؛ قرار بود رمزارزها ابزار پرداخت بین‌المللی باشند که فراتر از مرزهای جغرافیایی و سیاسی فعالیت می‌کنند. در حالی که هر روز مرزهای جغرافیایی، سیاسی و نوع نژاد در این فضا مهم می‌شود. هر روز کسب‌وکارهای بیشتری ایرانی‌ها را تحریم می‌کنند و به آنها سرویس نمی‌دهند.

هر روز محدودیت‌های حکومت‌ها بیشتر می‌شود و ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که دنیایی که این‌چنین دستخوش سانسور شده است، همان بهشت برین وعده ‌داده‌شده باشد.

رمزارزها که قرار بود ابزار پرداخت باشند، در حال حاضر به ابزار سرمایه‌گذاری تبدیل شده‌اند و این چرخه اگر جایی دچار تحول جدی نشود و کارکردهای رمزارزها در جامعه به واقعیت تبدیل نشود، این قصر پوشالی دیر یا زود از هم می‌پاشد. قاعدتاً ما به آینده این دنیا اعتقاد داریم و تصور می‌کنیم در شرایطی که پول‌های ملی مشکلات زیادی ایجاد کرده‌اند، پول‌هایی که با خرد جمعی اداره می‌شوند، سالم‌تر خواهند بود و آسیب‌های کمتری به مردم و جامعه و جهان وارد می‌کنند.

ولی هنوز در ابتدای راه هستم و اتفاقاً مسائل بغرنج و حل‌نشده زیادی پیش پای ماست؛ از انرژی مصرفی ماینینگ گرفته تا سرعت غیرقابل قبول تراکنش‌های کریپتویی. درست است که برای تمام مسائل راه‌حل‌هایی وجود دارد، ولی هنوز نمی‌توانیم از حل‌شدن کامل مسائل صحبت کنیم.

بنابراین آینده پول چه شکلی خواهد بود؟ زمانی که رمزارزها جدی نبودند، همه در همان چهارچوب‌های مرسوم فکر می‌کردند و نهایتاً به جای کارت‌های پلاستیکی قرار بود موبایل‌های هوشمند جایگزین شوند. ولی با رشد رمزارزها به نظر می‌رسد دریچه جدیدی به روی ما باز شده؛ ما آن سوی دریچه را دیده‌ایم.

گیریم همه‌چیز تار و مبهم بوده است، ولی ما فهمیده‌ایم که جهانی ممکن است که در آن پول‌های ملی وجود نداشته باشند. سؤال اینجاست؛ چقدر طول می‌کشد دنیایی بسازیم که پول‌های ملی در آن جایگاهی نداشته باشند و مسائل امروز رمزارزها را هم نداشته باشیم؟ چقدر زمان نیاز داریم که فناوری، ساختارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به گونه‌ای زمینه رشد این دنیای جدید را فراهم کنند؟ به نظر می‌رسد آینده‌ای که رمزارزها تصویر می‌کنند، دیر و زود دارد، ولی سوخت و سوز ندارد. سؤال اصلی هم اینجاست: چقدر زمان نیاز داریم؟