ایستادن پای دستاورد یک دهه ازدست‌رفته

از دهه نود شمسی به‌عنوان دهه ازدست‌رفته اقتصاد ایران نام می‌برند؛ دهه‌ای که با موج جدید تحریم‌ها آغاز شد، در میانه‌اش پروژه «برجام» که امید می‌رفت اوضاع را بهبود بخشد به نتیجه‌ نرسید، کرونا سایه سنگینش را بر آن افکند و در نهایت وضع اقتصادی طوری پیش رفت که هر سالمان دریغ از پارسال باشد.

اما این دهه یک دستاورد داشت که نمی‌توان آن را نادیده انگاشت؛ تولد استارتاپ‌ها، توسعه اقتصاد دیجیتال و شکل‌گیری اکوسیستم نوآوری.

دهه نود دهه ورود متولدین دهه‌های شصت و هفتاد به بازار کار ایران بود. این نسل انباشتی گرانبها از انرژی و خلاقیت جوانی به‌‌ همراه داشت؛ شبیه بذری قدرتمند که خشکسالی‌های متوالی اقتصاد کشور هم نتوانست مانع رشد و اثرگذاری‌اش شود و در نهایت این نسل توانست تنها دستاورد قابل توجه اقتصادی کشور در دهه نود را رقم بزند. امروز نیز اگرچه مسائل متعددی همچون اوضاع اقتصادی و اجتماعی باعث مهاجرت برخی از آن افراد شده و آنها که مانده‌اند دیگر شور و امید گذشته را ندارند، اما اکوسیستم اقتصاد نوآوری ایران با همه این سختی‌ها، همچنان به مسیرش ادامه می‌دهد؛ همان‌طور که وضعیت بدمان در حال ادامه یافتن است.

با این همه، ما در کارنگ پای این دستاورد ایستاده‌ایم و گمان می‌کنیم اگر هنوز کورسوهای امیدی برای بازگشت قطار ایران به ریل توسعه باشد، از دریچه نوآوری در ابعاد مختلف آن است.

«کارنگ» رسانه تخصصی اقتصاد نوآوری است و در سال‌های اخیر بخش خصوصی با تمام مصائبش، پرچم‌دار نوآوری در ایران بوده؛ پس عجیب نیست که فعالان بخش خصوصی در این عرصه کارنگ را صدای خود می‌دانند. هرچند فعالیت ما در کارنگ فقط به این کار که صدای کسب‌وکارها باشیم محدود نشده و به دنبال راهکارهایی برای کمک به تقویت یا دست‌کم افزایش تاب‌آوری اقتصاد نوآوری ایران در این اوضاع دشواریم.

یکی از برجسته‌ترین فعالیت‌های ما در مجموعه کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار که کارنگ یکی از رسانه‌های آن است، شناخت فعالان مؤثر اقتصاد نوآوری، معرفی آنها، آگاهی‌بخشی درباره چالش‌ها و فرصت‌های کسب‌وکارهای بزرگ و کوچک، اکوسیستم‌سازی و تلاش برای افزایش بهره‌وری از داشته‌های اقتصاد نوآوری به‌واسطه هم‌افزایی و شبکه‌سازی بوده است.

از سوی دیگر، نوآوری در نگاه کارنگ محدود به اکوسیستم استارتاپی و حوزه اقتصاد دیجیتال نیست و در ۱۵۰ شماره گذشته، تلاش‌مان این بوده که در حد توانمان همه کسب‌وکارهایی را که به‌نحوی با تکیه بر نوآوری در روش‌ها و استفاده از ابزار فناوری‌های نوین به دنبال افزایش بهره‌وری در اقتصاد ایران بوده‌اند ببینیم و کمک کنیم تا دیده شوند.

گمان من این است در روزگاری که امید به کالایی نایاب بدل شده، انگیزه ادامه دادن سماجتی است برای تسلیم نشدن؛ در زمانه‌ای که به لحاظ منطقی همه راه‌های پیش رو بن‌بست می‌نماید، این یک باور قلبی است که ما را به‌ پیش می‌برد؛ باور به اینکه در روزگاری نه‌چندان دور، ایران برای هر ایرانی خانه‌ای خواهد بود شایسته نامش.