کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
برند «یافا» برای رسیدن به نقطه‌ای که امروز در آن قرار دارد، پستی و بلندی‌های بسیاری را از سر گذرانده است. دغدغه نیما قنبرپور به‌عنوان خالق این برند، توجه به هنر و کسبوکار به صورت همزمان بوده است؛ اما آنچه کار یافا را در برخی موارد از برندهای دیگر چوبی متفاوت می‌کند، توجه به استفاده از چوب‌های غیرقابل استفاده است.
نیما می‌گوید برخی چوب‌ها به واسطه رعد و برق یا باران ممکن است از حالت زنده خارج شده و کارایی لازم را نداشته باشند. خالق برند یافا طبیعت‌گردی هم می‌کند و وقتی در طبیعت با این چوب‌های مرده روبه‌رو می‌شود، به فکر درست کردن آثار هنری متفاوت به وسیله آنها می‌افتد. کار برند یافا چند سال طول کشید تا به نقطه فعلی برسد.
نیما قنبرپور متولد ۵۷ است و از اواخر دوره دبیرستان علاقه بسیاری به هنر پیدا کرد. به‌مرور و تحت تأثیر خواهر بزرگش که نقاشی می‌کرد، کارش را آغاز کرد. هنرستان درس خوانده اما در زمان انتخاب رشته دبیرستان، رشته گرافیک در اهواز نبود و به همین خاطر رشته معماری را انتخاب کرد.
می‌گوید در کل دوره هنرستان فعال بود و در آن دوران چند نمایشگاه گروهی داشت که مهم‌ترین آن نمایشگاه تایپوگرافی بود. در این دوره، تلاش کرد هنرهای مختلف را امتحان کند. بعد از تمام شدن هنرستان، به دانشگاه شیراز رفت تا گرافیک بخواند. از همان زمان تشنه هنر و گرافیک بود و خودش می‌گوید بهترین دوره زندگی‌اش همین سال‌ها بوده است. دروس مشترک هنری را در گرافیک خواند و همین مسئله دید بهتری نسبت به هنر به او داد.
بعد از دانشگاه، به اهواز بازگشت و دنبال کار می‌گشت. می‌گوید برای گرفتن مجوز کارهای تبلیغاتی لازم بود لیسانس بازرگانی داشته باشد و به همین خاطر از ۸۳ تا ۸۶ طول کشید تا مجوز کارهای کانون تبلیغاتی‌اش را بگیرد که آن هم به واسطه کار در کانون‌های تبلیغاتی در دوران دانشجویی بود. سال‌ها در این حوزه کار کرد اما می‌گوید در شرایط فعلی که وضعیت اقتصادی کشور به هم ریخته، این کار به واسطه رشد استفاده از فضای مجازی تحلیل رفته است.
سال ۹۸ کاری را که سال‌ها علاقه داشت و گاهی به آن می‌پرداخت، جدی گرفت. در همین زمان بود که چوب وارد فعالیت‌های نیما شد. قبل از آن هم گاهی با چوب کار می‌کرد و چیزهایی برای خودش می‌ساخت. اما سال ۹۸ احساس کرد می‌تواند به این حوزه قوت ببخشد. تصمیم گرفت به طور کامل وارد کار چوب شود و به این حوزه بپردازد.
به‌نوعی می‌خواست هنر و کسبوکار را به صورت همزمان دنبال کند. از همان ابتدا اصولی جلو رفت و برای برندش اسمی را انتخاب کرد. در مورد دلیل انتخاب نام یافا می‌گوید:«یافا به معنی زیباست و این اسم را از کتابی پیدا کردم که سال‌ها قبل پری زنگنه – که هنرمند نابینای حوزه آواز است – نوشته و اسامی اصیل ایرانی را منتشر کرده بود. اول خوش‌آهنگی یافا به چشمم آمد و در مرحله بعد برایم مهم بود که ریشه اسم ایرانی باشد.»
ترکیب هنر با کسبوکار
نیما می‌گوید آی‌دی یافا در اینستاگرام را با پسوند هنر ترکیب کرد تا بتواند دوشاخه بودن هدفش را پیگیری کند؛ هم هنر و هم کسبوکار. منظورش از هنر، کارهایی است که با کانسپت هنری همراه است و بخش کسبوکار، تأمین آن چیزهایی است که در ذهن مخاطب قرار دارد.
یافا کارش را به صورت رسمی از سال ۹۸ و از یک نمایشگاه کارهای هنری شروع کرد. به‌مرور با هنرمندی به نام اوستا رحمان کیوان‌راد از پیشکسوتان نجاری خوزستان آشنا شد. برای برش و نجاری پیش این استاد کار می‌رفت و کم‌کم کار در همکاری با این استاد رونق گرفت.
خرید و مراحل اولیه برش و رَنده را در کارگاه استاد و سایر کارها را در خانه انجام می‌داد. ابتدای سال ۹۹ با فردی آشنا شد که دستگاه CNC داشت. دستگاه CNC مثل دستگاه لیزر است که دستور می‌گیرد تا شکل مشخصی را روی جسمی پیاده کند. به‌مرور دید تجربه این فرد زیاد است و کارگاهش کامل است.
با او صحبت کرد که به عنوان کارآموز کنارش کار کند تا مقدمات برند خودش را طی کند. از آن زمان تاکنون پیش همین فرد کار می‌کند و از برخی از این دستگاه‌ها استفاده می‌کند. هرچند که کار برند یافا به طور کامل مجزاست.
چالش‌های کار یافا
وقتی صحبت از چالش‌های کار می‌شود، نیما می‌گوید در زمانی وارد این کار شد که لحظه به لحظه همه چیز به لحاظ قیمت در حال افزایش بود. می‌گوید کار چوب هم مثل رشته‌های دیگر هنری، آن‌قدر پیچیده و با جزئیات است که اگر کسی بخواهد کل کار این حوزه را یاد بگیرد، باید به لحاظ مالی تأمین و فضا و نیروی کار لازم را در اختیار داشته باشد.
به اعتقاد او، هر کدام از حوزه‌های چوب به اندازه کافی زمان‌بر است و یک نفر به‌تنهایی نمی‌تواند کل مراحل تولید یک محصول را انجام دهد. هرچند یافا تا همین حالا تنها روی دست نیما چرخیده است. یکی از چالش‌های کار یافا این بود که درست در زمان نوسانات قیمت متولد شد و این مسئله کار را برای نیما که سرمایه آنچنانی نداشت، سخت‌تر کرد.
حتی حالا هم مجبور است چوب مورد نیاز کارهایش را به صورت روزانه تهیه کند. می‌گوید از زمانی که همه چیز مجازی شد، بخش مهمی از بازاریابی کارها از همین طریق بود که در کنار آن، مسئله کرونا هم اضافه شد. به اعتقاد نیما، این مجازی شدن و کرونا باعث شد افراد بسیاری وارد این حوزه شوند که بیشتر به بخش بازاری چوب توجه می‌کنند و این مسئله به افرادی مثل نیما که به دنبال هنر در این حوزه هم هستند، آسیب می‌زند. البته می‌گوید همیشه به‌عنوان هدف آن را در ذهن خود دارد.
هدف‌های بعدی یافا
هدف درازمدت نیما، حفظ هنر و کسبوکار به صورت همزمان و هدف کوتاه‌مدت او، فعالیت در یک لاین مشخص از چوب است تا بتواند به شرایط نرمال برسد. لاین مورد علاقه او، حوزه کارهای خراطی‌شده است که باز هم به سرمایه نیاز دارد.
اما قدم بعدی‌اش دقیقاً همین خرید دستگاه خراطی و مشخص کردن حوزه کاری است. نیما درباره قدم بعدی برند یافا می‌گوید که قصد دارد سایتی را برای یافا راه بیندازد. البته به اعتقاد او، سایت قبل از اینستاگرام برای کسب‌وکارها لازم است، اما به دلیل برخی دسترسی‌ها، اینستاگرام مسیر راحت‌تری را برای مخاطبان دارد.
اینستاگرام و رشد برند
خالق برند یافا معتقد است که فعالیت اصناف در فضای مجازی بدون چالش نیست. می‌گوید موارد مختلفی وجود دارد که برای کار درست و اصولی یک برند در فضای مجازی باید سر جای خود باشد. به گفته او، اینستاگرام به‌مرور به نقطه‌ای رسیده که بسیاری از افرادی که تمایلی به حضور در فضای مجازی نداشتند، وارد اینستاگرام شدند.
۸۰ درصد مخاطبان برند یافا زنان خانه‌دار هستند. می‌گوید همه مخاطبان می‌توانند ایده‌ای را که در ذهن دارند، ارائه دهند و یافا، ابعاد آن کار را به دست آورد و تحویل دهد. برند یافا از ابتدا یک خط قرمز بزرگ داشت؛ سراغ موادی غیر از چوب نرود. دلیلش هم حس و ماهیت چوب است.
نیما می‌گوید بسیاری این شناخت را ندارند و فکر می‌کنند ام‌دی‌اف هم چوب است. یافا در بسیاری از مواقع در پیج خود اطلاعاتی درباره تراکم و ظاهر چوب‌های مختلف منتشر می‌کند تا لزوماً مشتری اصرار به استفاده از یک چوب به دلیل قیمت پایین نداشته باشد. نیما درباره چالش‌های اینستاگرام، به بازدید و ویوی کار اشاره می‌کند.
به گفته خالق برند یافا، بسیاری تلاش می‌کنند با مخاطبان غیرواقعی این کار را انجام دهند و کم‌کم آسیب می‌بینند. در حال حاضر هم کل کار تولید محتوای یافا به عهده خود نیماست. محدودیت زمانی او باعث بی‌نظمی در ارائه محتواها شده اما در عین حال به دلیل علمی که به این کار دارد، خودش توانسته از پس این کار برآید.
یافا هنوز راه درازی تا نقطه مورد نظرش در پیش دارد، اما آنچه که واضح است، این است که دغدغه هنر توانسته این برند را از یک کسبوکار صِرف به یک هنر متفاوت تبدیل کند. چیزی که شاید برخی از کسب‌وکارهای کوچک به آن بی‌توجه باشند.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/jvwc