کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
در اولین دوره از رویداد فینوتکس مطرح شد / کرادفاندینگ انتخاب مناسبی برای تأمین مالی شرکتهای دانشبنیان است
پرنیان ستوده / اولین رویداد بینالمللی تأمین مالی نوآوری و فناوری (فینوتکس) همزمان با برگزاری دوازدهمین نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۳ به همت معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و با مشارکت شرکت فرابورس ایران و فعالان بازار تأمین مالی برگزار شد. در این رویداد اعلام شد که کرادفاندینگ یک انتخاب مناسب برای تأمین مالی شرکتهای دانشبنیان است و به سرعت رشد آنها کمک میکند.
در جریان این رویداد، نشست «بررسی تحلیلی تأمین مالی نوآوری و فناوری از بازار سرمایه؛ ظرفیتها و فرصتها» با حضور دکتر محمدعلی شیرازی مدیرعامل فرابورس ایران، دکتر رسول سعدی دبیر کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران، میلاد منشیپور مدیرعامل تپسی، حسین بذرافشان مدیرعامل شرکت توسعه ثروت و سرمایه داناک و با دبیری علیرضا دلیری معاون سابق توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری برگزار شد.
در ابتدای این نشست علیرضا دلیری با اشاره به اینکه بحث تأمین مالی هم در بازار سرمایه و هم در خارج از بازار سرمایه امکانپذیر است، بیان کرد: «این موضوع در خارج از بازار سرمایه سختتر است، زیرا در بازار سرمایه شرایط شفافتر است و نظارت جدیتری بر روندها اعمال میشود، بنابراین جنبه اطمینانبخشی بیشتری برای سرمایهگذاران دارد.»
دلیری ادامه داد: «بخش عمده تأمین مالیهای شرکتهای دانشبنیان، تحت نظارت شرکت فرابورس ایران و غالباً با مدل تأمین مالی جمعی انجام میشود.»
او اضافه کرد: «حدود ۷۰ شرکت دانشبنیان در تابلوهای مختلف بازار سرمایه حضور دارند، اما فقط یک شرکت دانشبنیان تاکنون موفق شده که مسیر پذیرش را طی کند و عرضه اولیه شود که آن هم شرکت تپسی بود.»
در ادامه نشست، محمدعلی شیرازی بیان کرد: «بحث دانشبنیانها یک انتخاب نیست، بلکه رشد اقتصادی منوط به توسعه این بحث است. رسالت فرابورس در پیوند سرمایهگذاران و طرحهاست. ما باید سیستم و سامانهای داشته باشیم که شامل انواع بازارها باشد که همسرمایه گذار به طرحهای مناسب دسترسی داشته باشد و هم سرمایهپذیر بتواند از این مسیر تأمین مالی کند».
محمدعلی شیرازی ادامه داد: «تأمین مالی جمعی ابزاری بسیار خوب برای تأمین مالی شرکتهای دانشبنیان است. ساختار کرادفاندینگ یا همان تأمین مالی جمعی شکل گرفته و در حال حاضر ۱۹ پلتفرم مجوز تأمین سرمایه با مدل مشارکت در درآمد را دارند.»
شیرازی در ارتباط با روند رشد کرادفاندینگ در ایران گفت: «سال ۹۹ تأمین مالی از این مسیر مربوط به دو طرح به مبلغ ۲.۴ میلیارد تومان بود، سال ۱۴۰۰ هم ۳۹ طرح به مبلغ ۹۰ میلیارد تومان تأمین مالی شد و سال گذشته ۱۱۰ طرح به مبلغ ۶۳۵ میلیارد تومان از طریق کرادفاندینگ تأمین مالی شدند.»
او درباره مسیر کرادفاندینگ و چالشهای آن اضافه کرد: «پیشبینی میشود این مسیر پرسرعت پیش برود. دغدغه در این رابطه این بود که آییننامه نظارتی برای پلتفرمها وجود نداشت و اگر طرحی نکول میکرد اعتماد به کل اکوسیستم تأمین مالی جمعی خدشهدار میشد. امید است تا دو هفته آینده مباحث نظارتی برطرف شود و امسال رشد بسیار خوبی در بحث تأمین مالی خواهیم داشت.»
حسین بذرافشان در ادامه این نشست گفت: «ابزارهای تأمین مالی دو گروه هستند؛ ابزارهای مبتنی بر اوراق بدهی و مبتنی بر سهام که البته در بازار سرمایه بیشتر ابزارها مبتنی بر سهام کاربرد دارند. صندوقهای خصوصی یکی از گزینههای خوب است، این صندوقها متعلق به شرکتهایی هستند که هنوز وارد بازار سهام نشدهاند و میتوانند در مرحلههای مختلفی از رشد یا حتی ورشکسته باشند. شرکتهای دانشبنیان که از مراحل اولیه شروع به رشد میکنند، در همه مراحل لازم است ارتباط جدی با نهادهای مالی داشته باشند.»
او ادامه داد: «صندوقهای سرمایهگذاری خصوصی و جسورانه برای سرمایهپذیر مزیتهایی شامل دسترسی به منابع هوشمند سرمایهگذاری، الزام به اصلاح ساختار مالی و دسترسی به خدمات تخصصی دارند. سرمایهگذار هم میتواند به طبقه دارایی متفاوت و جذاب با مدیریت ریسک دسترسی داشته باشد. با این حال مهمترین چالش برای صندوقهای ویسی، تورم فزاینده در کشور است.»
در ادامه این نشست میلاد منشیپور، مدیرعامل شرکت تپسی بهعنوان اولین دانشبنیان عرضهشده در بازار گفت: «بیشترین میزان علاقهمندی سرمایهگذاران برای ورود به این حوزه در سال ۱۳۹۶ بود و ورود سرمایهگذار خارجی در همین سال، اوج این اتفاق بود. سرمایهگذاران ایرانی هم به اتکای همین اتفاق، وارد بازار شدند.»
منشیپور ادامه داد: «اما با بازگشت تحریمها باید در مسیری پیش میرفتیم که کشور خودش باید به صورت کامل تأمین مالی این حوزه را انجام میداد. ویژگی خوب این حوزه هم این بود که امکان تأمین مالی در این حوزه از طریق سرمایهگذاری داخلی در دسترس است.»
به گفته منشیپور، دو چالش امید به آینده و همچنین ارزشگذاری از مهمترین مواردی بود که سرمایهگذاری در این حوزه را در آن سالها سختتر کرده بود. او ادامه داد: «اما راهحل این مشکلات، بازار سرمایه است که هم نقدشوندگی را ایجاد میکند و هم یک عقل جمعی ارزشگذاری را انجام میدهد.»