کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
رگولاتوری مهمترین مسئله صنعت بیمه آنلاین / مدیرعامل آیتول از چالشهای حوزه بیمه آنلاین میگوید
حدود شش، هفت سال از ورود شرکتهای آیتیسی به حوزه فروش بیمه بهصورت آنلاین میگذرد و با وجود سرمایهگذاریهایی که در این عرصه صورت گرفته، سهم این شرکتها از بازار همچنان زیر سه درصد است که تفاوت زیادی با آمار و ارقام این حوزه در دنیا دارد.
مسائل شرکتهای بیمه آنلاین با بیمه مرکزی همچنان ادامه دارد و برخی فعالان این حوزه، چالشهای رگولاتوری را بزرگترین مانع برای رشد این صنعت در کشور عنوان میکنند. حدود شش، هفت سال از ورود شرکتهای آیتیسی به حوزه فروش بیمه بهصورت آنلاین میگذرد و با وجود سرمایهگذاریهایی که در این عرصه صورت گرفته، سهم این شرکتها از بازار همچنان زیر سه درصد است که تفاوت زیادی با آمار و ارقام این حوزه در دنیا دارد. در گفتوگو با امیرحسین عبیری، مدیرعامل شرکت آیتول به بررسی موانع رشد صنعت بیمه آنلاین پرداختهایم.
یکی از موضوعاتی که در این حوزه بسیار بحثبرانگیز بوده، سامانه آمیتیس است؛ آیا اقدامی برای رفع ابهام کارکرد این سامانه انجام شده است؟
بعد از گذشت مدتزمان طولانی و برگزاری انواع جلسات ما هنوز سندی نداریم که برای ما تعیین کند سامانه آمیتیس دقیقاً چیست و قرار است کجا ورود کند؟ رگولاتور میگوید کارگزاران برخط پولهایشان را تسویه نمیکنند و ما میخواهیم با آمیتیس این مسئله را حل کنیم، اما نمیگوید که این مسئله قرار است به چه نحوی حل شود؟ مگر میشود وقتی کاربر از من خرید میکند، پولش را از طریق درگاه پرداخت شرکت بیمه پرداخت کند. از سویی در آیتول شما میتوانید همزمان با اینکه بیمه را میخرید، خلافی خود را هم پرداخت کنید. آمیتیس چطور میتواند چنین مسئلهای را حل کند؟ همهچیز در حد حرفهای کلی است که در نهایت با یک اجرای ناقص از آن مواجه میشویم که برای همه کسبوکارهای این حوزه مشکلساز خواهد شد. چنین ماجراهایی رگولاتور را به یک موجود پیشبینیناپذیر تبدیل میکند و امکان توجیه سرمایهگذاری در صنعت را سلب میکند.
راهکار شما برای حل چنین چالشهایی و جلوگیری از بروز آنها چیست؟
ما باید بپذیریم که شرکتهای بیمه و کارگزاران بیمه قبل از اینکه بیمهگر و کارگزار باشند، شرکت هستند و قانون تجارت حدود آنها را مشخص کرده و بیمه مرکزی قیم شرکتهای بیمه نیست.
ما بارها در جلسات بیمه مرکزی مطرح کردهایم که حاضریم برای نظارت، هر نوع دادهای را به نهاد ناظر ارائه دهیم، اما وقتی ناظر خود را به یک کسبوکار ورود میکند و میگوید حتماً باید از این کانالی که من میگویم بیمههایتان را خریداری کنید، این کار دخالت در کسبوکار کارگزار و بیمهگر است. ناظر باید چهارچوبی را مشخص کند، بر اساس آن از کسبوکارها گزارش بخواهد و برای تخلفها نیز جرایم متناسب در نظر بگیرد. من فکر میکنم رگولاتورهای ما به نقش اصلی خود نمیپردازند و در حوزههای غیرمرتبط ورود میکنند.
درباره بخشی که رگولاتور به وظیفه خود نمیپردازد، بیشتر توضیح دهید.
برای مثال مسئله افت قیمت خودرو در تصادفات، یکی از نمونههایی است که باید رگولاتور تکلیف آن را مشخص کند، اما این اتفاق نیفتاده است. قانون این موضوع را باز گذاشته و مشخص نیست که آیا شرکت بیمه درباره آن مسئول است یا خیر؟ سالانه هزاران نفر به خاطر این مسئله درگیر رفتوآمدهای دادگاهی میشوند؛ چراکه از سوی بیمه مرکزی تکلیفی برای آن مشخص نشده است.
یکی دیگر از خدماتی که آیتول انجام میدهد، پرداخت خلافی و عوارض آزادراهی است. در این زمینه چه چالشهایی دارید؟
یکسری از سرویسهایی که مربوط به دولت است، مانند سرویسهای مرتبط با پلیس، به شرکتهایی سپرده شدهاند که در ظاهر خصوصی هستند، اما در واقع اینگونه نیست و این موضوع باعث ایجاد نوعی انحصار در این عرصه شده است. در واقع این اجازه داده نمیشود که این سرویس بهراحتی به بیرون ارائه شود و اگر این اتفاق بیفتد به گونهای است که آن شرکتِ وابسته به حاکمیت بیشترین منفعت را میبرد، نه کسبوکارهایی که باید مشتری را پشتیبانی کنند، سرویس مناسب ارائه دهند و تبلیغات داشته باشند.
شرایط صنعت بیمه آنلاین بهصورت عمومی و آیتول بهطور خاص به چه شکل است؟
اعتماد کاربران به اینترنت بهدلیل محدودیتها و قطعیهایی که طی یک سال اخیر با آن مواجه بودهایم، کمتر شده که این موضوع به نحوی روی روند رشد خدمات آنلاین تأثیر منفی گذاشته است. در مجموع اما حوزه بیمه آنلاین بازار روبهرشدی دارد، هرچند این رشد متناسب با انتظارات و سرمایهگذاریهای انجامشده نیست. ما در آیتول ظرف یک سال گذشته رشدهای چندصددرصدی را تجربه کردهایم که اقتضای این مرحله است، اما همانطور که گفتم انتظار رشد بیشتری داریم. کمااینکه در دنیا سهم بیمههای آنلاین از بازار حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد است و ما هنوز مسیر طولانی در پیش داریم تا به آن نقطه برسیم.
فکر میکنید اینکه مردم به سوی استفاده از خدمات آنلاین در حوزه بیمه متمایل شوند، به چه عواملی بستگی دارد؟
فرهنگ استفاده مردم از خدمات آنلاین به میزان زیادی به نوع سرویسی که ارائه میشود، وابسته است. زمانی که ما در آیتول کار خود را در حوزه ارائه بیمه آنلاین شروع کردیم، کاربران برای خرید از کارگزارانی که قبلتر از ما کار فروش بیمه آنلاین را شروع کرده بودند، میبایست روندی نسبتاً سخت و زمانبر را طی میکردند. وقتی این روند را با روال سنتی مقایسه میکردیم که نماینده بیمه به همه اطلاعات کاربران دسترسی داشت و صرفاً با یک تماس و پرداخت پول از طریق کارتبهکارت بیمه را تمدید میکرد، میدیدیم که سرویسهای آنلاین ارزشافزوده ویژهای ایجاد نکردهاند.
در آیتول اما بعد از اطلاعرسانی انقضای بیمهنامه، کاربر میتوانست با دو بار کلیککردن به مرحله پرداخت برسد؛ بنابراین یک ارزشافزوده ایجاد شد. هرچند در ابتدا با ما مخالفت شد و شاهد هجمههای زیادی بودیم، اما با این حال همه در این صنعت متوجه شدند که راه درست این است. بعدها خود بیمه مرکزی یک API در اختیار کارگزاران قرار داد تا بتوانند با استفاده از آن با سرعت بیشتری خدمات ارائه دهند. این قضیه باعث ایجاد رشد در صنعت بیمه آنلاین شد. این روند نوآوری و سادهتر شدن کار برای کاربر باید همچنان با استفاده از ابزارهای پرداخت ادامه پیدا کند. در حال حاضر ما در حال ارائه سرویسی به کاربرانمان هستیم که بتوانند بیمهشان را به شکل اقساطی خریداری کنند و بهصورت خودکار پول از حسابشان کسر شود. رگولاتور اگر بخواهد در این مسیر مانع ایجاد کند، عملاً فضا برای نوآوری و ایجاد تجربه کاربری بهتر و تولید ارزشافزوده بسته میشود و این مانع بزرگی در مسیر رشد این بازار است.