کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
عکس: نسیم اعتمادی
شیپور در گفت‌گو با کارنگ از آیین‌نامه حمایت از کسب‌وکارها می‌گوید / هنوز خبری از حمایت نیست
اواخر آذر ماه اعلام شد که پلتفرم‌های کسبینو، روبیکا، شیپور، ایتا و سروش پلاس از بین ۲۴ پلتفرم درخواست‌دهنده برای دریافت بسته حمایتی کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال، مشمول دریافت این بسته شده‌اند. حالا با گذشت بیش دو ماه از این خبر، شیپور اعلام می‌کند که هنوز روند دریافت تسهیلات از طریق این آیین‌نامه و اجرای آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و این شرکت موفق نشده از هیچ یک از وعده‌هایی که از طریق این آیین‌نامه به کسب‌وکارهای مشمول داده شده استفاده کند.
بعد از شروع محدودیت اینترنتی و فیلتر پلتفرم‌های پرکاربر در ایران یعنی اینستاگرام و واتس‌اپ در آبان ماه دولت از بسته حمایتی از کسب‌وکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال رونمایی کرد.
در زمان رونمایی از این بسته حمایتی در قالب آیین‌نامه وزیران ارتباطات و اقتصاد بارها تکرار کردند که با این آیین‌نامه در تلاشند تا ضرر و زیانی که کسب‌وکارها بابت قطعی و فیلتر پلتفرم‌های خارجی دیده‌اند را به نحوی جبران کنند، هرچند که مدتی بعد محمد خوانساری، رئیس سازمان فناوری اطلاعات و معاون وزیر ارتباطات در گفت‌وگو با کارنگ تاکید کرد که آیین‌نامه حمایتی، خسارت کسب‌وکارها از محدودیت اینترنت را به سرعت جبران نمی‌کند.
با این حال وزارت ارتباطات بر مبنای همین آیین‌نامه و وظایفی که بر عهده‌اش گذشته شده بود در اولین گام شروع به احراز شرایط سکوهای مشمول براساس این آیین‌نامه کرد. در نهایت هم تا کنون ۵ سکو به عنوان پلتفرم‌هایی که می‌توانند از امکانات این آیین‌نامه استفاده کنند معرفی شدند.
شیپور یکی از این ۵ پلتفرم بود که نامش در کنار دیگر پلتفرم‌های این بخش از جمله کسبینو، روبیکا، ایتا و سروش پلاس باعث تعجب گروهی هم شده بود. با این حال شیپور اعلام می‌کند تنها برای دریافت تسهیلات وارد این آیین‌نامه شده و تاکنون هم بعد از گذشت بیش از دوماه نه تسهیلاتی دریافت کرده و نه متوجه شده نحوه اجرایی این آیین‌نامه چگونه است.
تسهیلاتی که هنوز دریافت نشده
رویین صمدزاده، مشاور مدیرعامل شیپور در گفت‌وگو با کارنگ اعلام می‌کند که هنوز آیین‌نامه حمایت از کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال که این شرکت مشمول دریافت حمایت‌های آن شده برایشان به اجرا در نیامده است.
صمدزاده در این مورد به کارنگ می‌گوید: «متاسفانه با وجود گذشت حدود دو ماه از شروع این فرآیند تنها دو جلسه عمومی دعوت شدیم و در این جلسه‌ها هم توجه و تمرکز اصلی سازمان فناوری به پلتفرم‌های پیام رسان بومی بوده و شیپور در حاشیه بوده است و تنها در ۵ دقیقه انتهای جلسه معرفی پلتفرم‌های مشمول این آیین‌نامه فرصتی کوتاه برای صحبت داشتیم.»
او ادامه می‌دهد: «تاکنون هم نحوه حمایت و یا فرایند تسهیلات نامشخص و مبهم است و حتی نحوه اجرایی امکاناتی که در آیین‌نامه ذکر شده مانند معافیت مالیاتی کسب و کارهایی که در پلتفرم‌های مشمول فعالند نیز روشن نیست یا حداقل برای ما روشن نشده‌است.»
صمدزاده به صورت ضمنی تاکید می‌کند که تنها برای دریافت تسهیلات از سمت دولت وارد این پروژه شده و در نهایت نیز تاکنون نتوانسته تسهیلاتی را بر مبنای این طرح دریافلت کند.
او در این زمینه اعلام می‌کند: «شیپور در طول ۱۰ سال فعالیت خود حتی یک ریال کمک مالی در قالب تسهیلات از سمت دولت یا سیستم بانکی نگرفته و همواره با سرمایه سهامداران خود رشد و فعالیت خود را ادامه داده است. این اولین بار بود که برای توسعه و سرمایه‌گذاری بیشتر قصد داریم از منابع مالی خارج از سهامداران، چه تامین مالی بانکی و یا تسهیلات معاونت استفاده کنیم که البته تاکنون موفق به آن نشدیم.»
آنطور که از توضیحات صمدزاده می‌توان متوجه شد این موضوع است که این شرکت برای گرفتن تسهیلات مورد نیاز خود وارد این پروژه شده و حال اینکه واگذاری این تسهیلات در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
صمدزاده در این مورد می‌گوید: «شیپور در حال اجرای برنامه توسعه‌ای خود است و نیاز به سرمایه‌گذاری بیش از منابع نقد خود دارد. در این راستا و به دلیل مشکلات در دسترسی به منابع تامین مالی بانکی و عدم امکان افزایش سرمایه از طریق سهامداران فعلی، به دنبال اخذ تسهیلات استارتاپی بودیم. در این بین و با توجه به مشکلات به وجود آمده در خصوص کسب و کارهای اینترنتی پیشنهاد ورود به این طرح داده شد و هدف شیپور از ورود به این طرح، اول به دلیل وظیفه ذاتی برا مشارکت در طرحی ملی که به همه کسب و کارهای اینترنتی کشور یاری می‌رساند و دوم کمک به بهبود نسبی معیشت مردم و کسب و کارهایی که به دلیل فیلتر پلتفرم‌های خارجی آسیب دیدند و سوم کسب حمایت جهت اجرای برنامه‌های توسعه‌ای که در میان مدت به دو هدف اول نیل خواهد کرد بوده‌است.»
او ادامه می‌دهد: «اینکه چه شرکت‌هایی در این طرح مشارکت کردند برای ما نامشخص بود و تنها در جلسه رونمایی از آیین‌نامه متوجه حضور شرکت‌های مشمول شدیم و تاکنون جز دو جلسه گروهی در هیچ جلسه‌ای دعوت نشدیم و برنامه حمایتی نیز برایمان مبهم و نامشخص است. متاسفانه در دو جلسه‌ای هم که بودیم مشاهده شد که رویکرد و تمرکز اصلی اصلی سازمان محترم فاوری اطلاعات برای حمایت از کسب و کارهای داخلی آسیب دیده به دلیل فیلترینگ ایستاگرم و واتس‌اپ، تنها به پلتفرم‌های پیام‌رسان است و پلتفرم شیپور که خاص فعالیت کسب و کارهاست عملا در حاشیه و جهت پر کردن لیست مربوطه است.»
آیین‌نامه دغدغه‌ها را پوشش نمی‌دهد
رویین صمدزاده در گفت‌وگو با کارنگ تاکید می‌کند که آیین‌نامه حمایت از کسب‌وکارها نمی‌تواند دغدغه‌های امروز شرکت‌های استارتاپی و اینترنت‌محور را برطرف کند، چرا که مشکلاتشان فراتر و پایه‌ای‌تر از موضوعاتی است که در این آیین نامه به آن اشاره شده است.
او در این مورد توضیح می‌دهد: «پیش‌بینی می‌شد که اجرای این آیین‌نامه به خاطر اینکه منوط به همکاری نهادها و وزارت‌خانه‌های متعددی است طولانی‌تر از چیزی باشد که در ابتدای کار اعلام شد و می‌بینیم که با گذشت بیش از دو ماه همچنان اتفاق عملیاتی خاصی صورت نگرفته و یا لااقل شیپور در جریان آن نیست. اجرای آیین‌نامه‌هایی مثل آیین‌نامه حمایت از کسب و کارها و سکوهای دیجیتال منوط به طی کردن فرایندهای مختلف است که اجرای هر کدام از این فرایندها به دلیل درگیری نهادهای مختلف، نبود زیرساخت لازم و لزوم تغییر نگرش مدیران مربوطه زمان بر است.»
او ادامه داد: «در حال حاضر ما راجع به فضایی صبحت می‌کنیم که تعداد زیادی از کسب‌وکارهایی که بر بستر پلتفرم‌های فیلتر شده خارجی بودند، تعطیل و یا در معرض تعطیلی هستند. حال در این شرایط و با توجه به این آیین‌نامه می‌خواهیم این کسب‌وکارها را به همراه تعداد میلیونی مشتریان آن‌ها، به فضای جدید پلتفرم‌های داخلی بیاوریم وتجربه تجارت روی شبکه‌های اجتماعی را به آن‌ها ارائه دهیم.»
او با اشاره به پیچیدگی‌های این کار می‌گوید: «این تجربه پیچیدگی‌های بسیاری دارد که ارائه تجربه‌ای نزدیک به پلتفرم‌های خارجی و کسب اعتماد مشتریان و کسب و کارها فرآیندی زمانبر است و طی چند هفته و یا چند ماه امکانپذیر نیست. نمی‌گویم نمی‌شود یا نمی‌توانیم، اما زمانبر است و نیاز به جلب اعتماد مردم دارد از طرف دیگر ارائه تجربه کاربری یک پلتفرم خارجی در پلتفرم داخلی پیچیدگی های منحصر به فرد نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دارد که اجرای آن به سادگی امکان پذیر نیست.»
به باور او با طرح تشویقی یا حتی طرح‌های که کاربر را مجبور به نصب اپلیکشنی خاص می‌کند نمی‌توان مشتریان ماندگار ایجاد کرد و برای حفظ مشتریان مجبور به صرف هزینه‌های نامحدود مالیست که منطقی به نظر نمی‌رسد.
به گفته صمدزاده با توجه به قرارگرفتن در ماه‌های انتهایی سال و مشکلات تخصیص بودجه و حجم کارهایی که معمولا در دو ماه پایانی سال افزایش می‌یابد، فرایند ارائه تسهیلات و سایر امکاناتی که در این آیین‌نامه ذکر شده به گفته خود مسئولان سازمان فناوری اطلاعات ابلاغ نشده‌است.
او به مشکلات گرفتن تسهیلات از بانک‌ها نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «در این آیین‌نامه هم وظایفی بر عهده بانک مرکزی است تا از شرکت‌های مشمول حمایت کند حداقل حمایت بانک مرکزی از استارتاپ‌ها اجرای آیین‌نامه دارایی نامشهودی است که ماه‌ها قبل تصویب شده، اما همچنان هیچ‌یک از بانک‌های کشور برای ارائه تسهیلات دارایی نامشهود و شرایط خاص استارتاپ‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند و بانک مرکزی نیز هیچ اقدامی در این خصوص صورت نداده است، حال چگونه انتظار داشته باشیم در این یک ماه پایانی اقدام خاصی صورت دهد؟»
او تاکید می‌کند: «از پنج استارتاپ اول ایران کدامشان دارای ملکی است که بخواهد آن را برای اخذ تسهیلات بانکی وثیقه کند یا حتی از طریق اوراق بدهی در بازار سرمایه تامین مالی کند، کدام شرکت استارتاپی می‌تواند از عهده نرخ ۳۰ الی ۴۰ درصدی تامین مالی جمعی که سقف آن تنها ۲۵ میلیارد تومان است، بر آید؟ شرکت شیپور نزدیک به ۱۰ سال است که فعالیت می‌کند و علیرغم مذاکره با اکثر بانک‌ها، به دلیل ضوابط سنتی سیستم بانکی، هنوز ما را به عنوان یک شرکت به رسمیت نمی‌شناسند چون ملک زمین و کارخانه نداریم به نظرم حل موضوع رسمیت دارایی نامشهود حداقل خواسته شرکت استارتاپی است که باید چنین آیین‌نامه‌های حمایتی حل شود.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/cx21
