وعده‌های محقق‌نشده آقای وزیر

سونیتا سراب‌پور / گزارش فصلی رگولاتوری که به‌تازگی منتشر شده به شکلی شفاف نشان می‌دهد با وجود همه وعده‌های وزیر ارتباطات دولت سیزدهم، وضعیت توسعه زیرساخت‌های مربوط به پهنای‌ باند و کیفیت اینترنت در شرایط قابل قبولی قرار ندارد و شاخص‌ها در این زمینه حتی نسبت به ابتدای سال به شکل محسوسی افت داشته است.

در حالی که وزیر ارتباطات از سال پیش و با شروع کارش تمرکز خود را روی توسعه اینترنت؛ مخصوصاً اینترنت ثابت گذاشته و در این زمینه وعده‌های مختلفی برای گسترش اینترنت به‌واسطه فناوری فیبر نوری داده، اما گزارش فصلی رگولاتوری تا شهریور ۱۴۰۱ نشان می‌دهد تا این لحظه وزارت ارتباطات نه‌تنها در بخش توسعه دسترسی پهنای باند اینترنت ثابت توفیقی نداشته که در بخش کیفیت اینترنت (چه ثابت و چه سیار) در سه‌ماهه دوم سال نسبت به سه‌ماهه اول سال با یک سیر نزولی روبه‌رو بوده است.

برای نمونه طبق این گزارش مشترکان پهن‌باند ثابت از ۱۱ میلیون و ۳۳ هزار و ۶۴۲ اشتراک در سه‌‌ماهه اول سال به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ میلیون و ۱۱۹ اشتراک در سه‌ماهه دوم سال رسیده که این مقایسه کاهش 0.49درصدی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت نیز از 13.03 درصد در سه‌ماهه اول سال به 12.96 درصد در سه‌‌ماهه دوم رسیده؛ یعنی .054 درصد کاهش در زمینه ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت تنها در سه ماه اتفاق افتاده است.

این وضعیت نزولی در بخش کیفیت اینترنت شبکه هم دیده می‌شود. به‌طور مثال در شاخص تأخیر یا RTT هم، چه در بخش بین‌الملل و چه در بخش داخلی، کیفیت در این زمینه با کاهش قابل توجهی همراه بوده است. در حالی که شاخص RTT بین‌الملل در سه‌ماهه اول سال 99.792 میلی‌ثانیه بوده، این میزان به جای بهبود در سه‌ماهه دوم سال به 110.22 میلی‌ثانیه رسیده است. وضعیت کیفیت پهنای باند در زمینه شاخص نوسان تأخیر Jitter هم به شکل محسوسی، چه در بخش داخلی و چه در بخش بین‌الملل، کاهش داشته است. در ادامه به شکل خلاصه نگاهی به وضعیت ارتباطات کشور در سه‌ماهه دوم سال طبق گزارش فصلی رگولاتوری خواهیم داشت.

---

آهنگ کند رشد توسعه ارتباطات تلفنی

---

این گزارش که به شکل مفصل وضعیت توسعه شبکه ارتباطات ثابت و سیار در سه‌ماهه دوم سال ۱۴۰۱ را مورد تحلیل قرار داده، در بخش‌های مختلف تلفن ثابت، تلفن همراه و اینترنت ثابت به ارائه گزارشی از شرایط کلی ارتباطات در کشور پرداخته است.

تعداد اشتراک‌های تلفن ثابت در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۹ میلیون و ۳۴۳ هزار و ۷۱۱ خط بوده که این میزان در سه‌ماهه دوم سال به ۲۹ میلیون و ۳۶۴ هزار و ۶۷۶ خط رسیده و 0.071 درصد رشد نشان می‌دهد. در همین زمینه ضریب نفوذ تلفن ثابت از 34.64 درصد در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۱ به 34.67 درصد در سه‌ماهه دوم رسیده است.

در بخش تلفن همراه، تعداد خطوط واگذارشده تلفن همراه در سه‌ماهه دوم سال ۱۴۰۱ نسبت به سه‌ماهه اول سال کاهش 0.12درصدی را نشان می‌دهد. در حالی که تعداد خطوط واگذارشده تلفن‌ همراه در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۰ برابر با 2.7 میلیون و ۹۸۷ هزار و ۲۰۹ خط بوده و این میزان در سه‌ماهه دوم به ۲۰۷ میلیون و ۷۲۶ هزار و ۱۸۹ خط رسیده است.

اما تعداد خطوط فعال تلفن همراه از ۱۴۱میلیون و ۴۴۴ هزار و ۹۸۸ میلیون خط سه‌ماهه اول به ۱۴۳ میلیون و ۵۷۴ هزار و ۹۰۵ خط رسیده؛ یعنی 1.5 درصد رشد.

ضریب نفوذ پهن‌باند سیار در سه‌ماهه دوم سال 01/120 درصد گزارش شده که این میزان در سه‌ماهه اول سال 51/115 درصد اعلام شده بود

همچنین ضریب نفوذ تلفن همراه در سه‌ماهه دوم سال ۱۴۰۱ به 169.51 درصد رسیده و نسبت به سه‌ماهه اول ۱۴۰۱ که ۱۶۷ درصد بوده با رشد 1.50درصدی روبه‌رو بوده است.

---

کاهش در بخش شاخص‌های پهنای باند ثابت

---

از نکات بارز این گزارش، ترسیم وضعیت نه‌چندان مطلوب توسعه شبکه اینترنت در کشور است. این گزارش نشان می‌دهد در سه‌ماهه دوم سال ۱۴۰۱ میزان رشد زیرساخت‌های توسعه و دسترسی به پهن‌باند در کشور و همچنین کیفیت پهن‌باند به شکل قابل توجهی کاهش داشته است.

این کاهش به شکل چشم‌گیری در بخش مشترکان پهن‌باند ثابت، ضریب ‌نفوذ پهن‌باند ثابت، سهم اشتراک خانگی از پهن‌باند ثابت و سهم اشتراک تجاری از پهن‌باند ثابت دیده می‌شود.

طبق این گزارش، مشترکان پهن‌باند ثابت از ۱۱ میلیون و ۳۳ هزار و ۶۴۲ اشتراک در سه‌ماهه اول سال به ۱۰ میلیون و ۹۷۹ میلیون و ۱۱۹ اشتراک در سه‌ماهه دوم سال رسیده که این مقایسه کاهش رشد ۴۹درصدی را نشان می‌دهد.
ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت نیز از 13.03 درصد در سه‌ماهه اول سال به 12.96 درصد در سه‌ماهه دوم رسیده؛ یعنی 0.54 درصد کاهش در زمینه ضریب نفوذ پهن‌باند ثابت تنها در سه ماه اتفاق افتاده است.

در همین زمینه سهم اشتراک خانگی از پهن‌باند ثابت با کاهش اندک نسبت به سه‌ماهه اول سال مواجه بوده است. در حالی که سهم اشتراک خانگی از پهن‌باند ثابت در سه‌ماهه اول سال 89.81 درصد بوده، این میزان با کاهش 0.07درصدی به 89.87 درصد در سه‌ماهه دوم سال رسیده است.

جالب اینکه سهم اشتراک تجاری از پهن‌باند ثابت در سه‌ماهه دوم سال نسبت به سه‌ماهه اول سال کاهش 0.59درصدی داشته؛ یعنی سهم اشتراک تجاری از پهن‌باند ثابت که در سه‌ماهه اول سال 10.19 درصد گزارش شده بود، در سه‌ماهه دوم به 10.13 درصد رسیده است. در مقابل این کاهش در شاخص زیرساخت و دسترسی پهن‌باند ثابت، وضعیت ضریب نفوذ در بخش پهنای باند ثابت با رشد همراه بوده است.

تعداد مشترکان پهن‌باند سیار از ۹۷ میلیون و ۸۳۹ هزار و ۸۳۱ نفر در سه‌ماهه اول سال به ۱۰۱ میلیون و ۶۵۱ هزار و ۵۲۶ نفر در سه‌ماهه دوم سال رسیده که رشد 3.90درصدی در این زمینه گزارش شده است. همچنین ضریب نفوذ پهنای باند سیار هم رشد 3.90درصدی در مقایسه با سه‌ماهه اول سال داشته است. ضریب نفوذ پهن‌باند سیار در سه‌ماهه دوم سال 120.01 درصد گزارش شده که این میزان در سه‌ماهه اول سال 115.51 درصد اعلام شده بود. مقایسه دیتای مصرفی اینترنت ثابت و سیار هم نشان می‌دهد در سه‌ماهه دوم سال میزان مصرف دیتا در اینترنت ثابت با کاهش روبه‌رو بوده است.

در حالی که دیتای مصرفی اینترنت ثابت در سه‌ماهه اول سال 1.099.580.799گیگابیت بوده، در سه‌ماهه دوم سال به 1.084.701.628 گیگابیت رسیده؛ یعنی 1.35 درصد کاهش میزان مصرف در این سه ماه اتفاق افتاده است. در مقابل مقایسه میزان دیتای مصرفی اینترنت ثابت در سه‌ماهه دوم سال با سه‌ماهه اول، نشان از رشد 2.32درصدی دارد. میزان دیتای مصرفی اینترنت سیار در سه‌ماهه دوم سال به 3.422.179.600 گیگابیت رسیده است. این میزان در سه‌ماهه اول سال 3.363.133.505 گیگابیت گزارش شده بود.