در چند هفته اخیر بسیاری از کسب‌وکارها فعالیت خود را در شبکه‌های اجتماعی از سر گرفته‌اند. بعد از یک توقف چهارماهه و ریزش اقتصاد آنلاین کشور، با وجود اینکه هنوز وضعیت اینترنتی و دسترسی آن برای مردم به‌شدت ناپایدار است، کسب‌وکارهایی که بخش عظیمی از بروز و ظهور آنها از طریق شبکه‌های اجتماعی است، در تلاش‌اند تا کاربران پراکنده خود را در این پلتفرم‌ها دوباره گرد هم آورند. کسب‌وکارهایی که متناسب با اندازه و تعداد کاربران‌شان رویکردهای متفاوتی را در این ماه‌ها داشته‌اند، اما برای بسیاری از آنها «سردرگمی» و «بلاتکلیفی» کلیدواژه‌های مشترکی در این رویکردها بوده است.
نمی‌توان از نظر دور داشت که فشارهای بسیاری به اقتصاد نیمه‌جان دیجیتال کشور وارد شده و احتمالاً بازیابی توان بخش خصوصی در این اقتصاد نیازمند اول تغییرات بالادستی گسترده در سیاست‌های اقتصادی-بین‌المللی کشور خواهد بود و بعد در ریل‌گذاری درست مسیر کسب‌وکارها توسط بنیان‌گذاران و مدیران آنها. در مورد نیازمندی اول تنها می‌توان امیدوار بود که برخلاف جریان اصلی و رویه‌ها و سیاست‌هایی که تا اینجا شاهد آنها بوده‌ایم، یک تغییر و تحول اساسی رخ دهد که جز «گشایش» اوضاع برای مردم و اقتصاد و جامعه نمی‌توان نامی بر آن نهاد.
اما در خصوص رویکردهای جدید کسب‌وکارها شاید نیازمند یک تغییر اساسی در درون این اکوسیستم هستیم. چیزی که بسیاری از کسب‌وکارها و فعالان این فضا هنوز متوجه آن نیستند، این است که جامعه تغییر کرده و دگرگون شده است. دیگر با فرمول‌ها و مسیرهای قبلی نمی‌توان یک کسب‌وکار را در این جامعه دگرگون‌شده به‌درستی حفظ کرد، چه برسد به اینکه بخواهیم از رشد و توسعه صحبت کنیم.
انسان امروز ایرانی به دغدغه‌ها و درک تازه‌ای در خصوص مسائل پیرامونی‌اش رسیده که دیگر نمی‌توان او را یک مصرف‌کننده یا کاربر صرف انگاشت و بر طبل مسیرهای منقضی‌شده مارکتینگ و پی‌آر و برندینگ کوبید. این اشتباهی است که به‌خصوص استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ مدام در حال تکرار آن هستند و چوب آن را هم همه اقتصاد آنلاین کشور می‌خورد.
دیگر نمی‌توانیم گوشه‌ای بنشینیم و اگر در مواجهه با کسب‌وکاری بزرگ اما آمده از بخش سنتی متضرر شدیم، فریاد «وا استارتاپا» سر دهیم. بازی بزرگ نیازمند این است که بپذیریم ما از دایره نوپایی و نوزادی خارج شده‌ایم. اینجاست که دیگر نمی‌شود از دست دولتی‌ها و فیلترچی‌ها نالید که باید جوال‌دوزی به خودمان بزنیم که تغییر زمانه را به‌درستی فهم نکرده‌ایم. بخش زیادی از پوست‌اندازی اکوسیستم آنلاین کشور احتمالاً در تقاطع‌هایی از این دست رقم خواهد خورد. آنجا که فرمول‌های قدیمی در مواجهه با دنیای جدید ایرانی‌ها، فقط خسارت به بار خواهد آورد…
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/0vkr
