کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
سخت‌افزار بخش جدایی‌ناپذیر اکوسیستم فناوری محسوب می‌شود. به عبارت دیگر وجود و تأمین زیرساخت فیزیکی برای انجام عملیات نرم‌افزاری حیاتی است، اما به نظر می‌رسد از دیدگاه برخی فعالان حوزه سخت‌افزار مهم‌ترین مشکل این حوزه در کشور ما مسئله تأمین کالا نیست، بلکه یک واگرایی است که حاصل همسو نبودن فعالان از یک سو و فعالان و تصمیم‌گیرندگان این حوزه با یکدیگر از سوی دیگر است. شورش مرادی، دبیر رسته سخت‌افزار و ارتباطات نصر تهران می‌گوید نمایشگاه الکامپ می‌تواند محلی برای گردهمایی و آشنایی فعالان و قانون‌گذاران باشد و شاید مشاهده و شناخت بیشتر حوزه سخت‌افزار و فعالیت‌های متنوع آن، تأثیری هرچند اندک بر ذهن تصمیم‌گیران داشته باشد.
حوزه سخت‌افزار چه مشکلات و گرفتاری‌هایی دارد؟
بخش بزرگی از هر اکوسیستم مبتنی بر فناوری اطلاعات، ابزارها و به شکل خاص سخت‌افزارهایی هستند که پلتفرم‌ها را شکل می‌دهند و زیرساخت‌ها را ایجاد می‌کنند. برای اینکه پردازش یا تحلیل‌های عملیاتی انجام شوند، به زیرساخت فیزیکی برای ایجاد یک بستر محاسباتی، پردازشی و ذخیره‌سازی نیاز است که عملاً هیچ بدیلی ندارد. بزرگ‌ترین مشکل ما در تأمین کالای سخت‌افزاری، خریداری، واردات، نصب و راه‌اندازی و در واقع مدیریت زنجیره تأمین نیست. بخش بزرگی از مشکلات ما تصمیمات ارگان‌ها و نهادهایی است که اساساً ایجاد شده‌اند تا رویه‌ها و فرایندهای توسعه کسب‌وکار را به نیت تسهیل در پیاده‌سازی و اجرای عملیات یا دستیابی به شفافیت بالا سازمان‌دهی کنند؛ نهادهایی مانند گمرک، بانک مرکزی، وزارت صمت، رگولاتوری و امثالهم که فعالان حوزه ICT به‌صورت روزانه در حوزه‌های مختلف با ایشان مراوده دارند.
این نهادها شاید به شکل مستقیم در حوزه‌های عملیاتی و اجرایی فناوری اطلاعات شرکت‌ها دخیل نباشند، اما به‌طور قطع بهره‌بردار و استفاده‌کننده از خدمات ارائه‌شده توسط شرکت‌های تأمین‌کننده زیرساخت فیزیکی و ارتباطی محسوب می‌شوند و تداوم کسب‌وکار هر کدام از این سازمان‌ها و ارگان‌ها بعضاً به استفاده از تشکیلات سخت‌افزاری به‌روز متصل است. نیل به یک دیدگاه شفاف و بسیار واضح در این موضوع بسیار حیاتی و مهم است. اما این سازمان‌ها وارد چرخه معیوب سیاست‌گذاری‌های بعضاً ناهماهنگ شده‌اند و بدون کارشناسی و مشورت با نخبگان این حوزه تصمیم‌گیری می‌کنند و بخشنامه‌های پی‌درپی صادر می‌کنند.
این نوع سیاست‌گذاری چه آسیبی به اکوسیستم می‌زند؟
برآیند مجموعه این سیاست‌ها، آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و تصمیمات خلق‌الساعه یک واگرایی به‌شدت کُندکننده است. روشن‌ترین و شفاف‌ترین تصویری که از وضعیت امروز اکوسیستم می‌توان به دست آورد یک قایق Dragon Boat است که در آن ۲۰ پاروزن وجود دارد. هر کدام از پاروزنان به دلخواه و بر اساس ایده و ذهنیت خودش پارو می‌زند. سکان‌دار هم از آن بالا می‌گوید از تولید داخل حمایت کرده، اشتغال‌زایی کنید و به موضوعات چالش‌برانگیز دانش‌بنیان بپردازید. اما هیچ‌کس به حرف آن سکان‌دار گوش نمی‌دهد و هر کسی پاروی خودش را می‌زند. هر کسی به شکل منفرد پارو می‌زند. پارو زدن کار بدی نیست و اتفاقاً در راستای وظیفه تعریف‌شده است، اما منفرد و برای خود پارو زدن بد است. پاروزنان نه با نظر سکان‌دار و نه با هدف کلی تعریف‌شده، همسو نیستند. این‌گونه پارو زدن عملاً ما را به هیچ جایی نمی‌رساند و فقط انرژی و زمان ما را می‌گیرد. پارو زدن به شکل منفرد، دقیق‌ترین و شفاف‌ترین تصویر ممکن از تصویب بخشنامه‌ها، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی است که به‌تنهایی ممکن است بسیار کارآمد باشند، اما زمانی که در اجرا به موازات دیگر مصوبات قرار می‌گیرند، عملاً آن واگرایی اشاره‌شده را ایجاد می‌کنند.
زمانی ما دغدغه مهاجرت نیروی متخصص‌مان را به کشورهای آمریکایی و اروپایی داشتیم، اما این روزها عمان، عربستان و ترکیه هم جزء کشورهای مهاجرپذیر هستند و نخبه‌های ایرانی را جذب می‌کنند. این عزیزان، سرمایه‌های این کشور هستند. نیروهای متخصص ما که اتفاقاً باتجربه و تخصص هم هستند، خیلی سریع مهاجرت می‌کنند.
این مسئله مانند سوخت برای همان چرخه معیوب عمل می‌کند و در بلندمدت باعث می‌شود ما از کشورهای منطقه عقب بمانیم و به جای اینکه پیشران منطقه باشیم، مجبور می‌شویم خدمات مورد نیازمان را از کشورهای همسایه دریافت کنیم که به‌شدت به ما آسیب می‌زند.
آیا الکامپ می‌تواند محلی برای همگرایی باشد و تا حدی از این واگرایی بکاهد؟
نمایشگاه الکامپ برآیند فعالیت‌های شرکت‌هایی است که در حوزه‌های مختلف کار کرده‌اند و فعالیت داشته‌اند. ما از دو منظر می‌توانیم به الکامپ نگاه کنیم؛ می‌توانیم آن را از منظر یک نمایشگاه تجاری ببینیم. این نمایشگاه تجاری برای کسانی که به‌دنبال یافتن منابع جدید و بازیگران جدید هستند، بسیار کارآمد و مؤثر است. سال‌ها برگزاری این نمایشگاه و تجربه حضور ایشان، شرکت‌ها را به یک پختگی و اشراف بر شرایط رسانده و عملاً شرکت‌ها در بهترین حالت و وضعیت ممکن خود در نمایشگاه شرکت می‌کنند.
اما چیزی که برای من و شاید برخی هم‌صنفی‌ها و دوستانم مهم باشد این است که ما در نمایشگاه الکامپ یک گردهمایی داریم. این گردهمایی در الکامپ می‌تواند محلی باشد که ما بتوانیم در آن از بازدیدکنندگان دعوت کنیم تا ضمن حضور در این رخداد، دورنمایی برای آینده متصور شوند.
نمایشگاه الکامپ جزء پرترددترین و پربازدیدترین نمایشگاه‌هاست. چنین نمایشگاهی می‌تواند کارکرد غیرتجاری هم داشته باشد. در چند سال اخیر نمایشگاه الکامپ بیشتر محل مراجعه گیک‌ها بوده و اتفاقاً این مسئله به ما بسیار کمک خواهد کرد تا از حضور این عزیزان که پر از ایده، جسارت و اشتیاق برای نوآوری و خلق شگفت‌انگیزترین تجربیات هستند، استفاده کنیم. برخی از جوانان و کسانی که ایده، انگیزه و اشتیاق دارند، به این نمایشگاه می‌آیند تا ایده بگیرند و فعالیت تجاری خودشان را شروع کرده و کمک کنند تا سرعت چرخ اقتصاد بیشتر شود و راحت‌تر و روان‌تر بچرخد. اتفاقاً الکامپ می‌تواند جایی باشد که ما کارکرد غیرتجاری‌اش را بیشتر ببینیم. الکامپ می‌تواند جایی باشد که ما نمایی از حوزه فناوری اطلاعات داشته باشیم.
برگزاری این نمایشگاه می‌تواند دل آن جوان دبیرستانی یا دانشجوی پرامید، یا آن نخبه را که از شهرستان‌های کم‌برخوردار می‌آید، به ماندن در این کشور گرم کند. الکامپ می‌تواند به این جوانان نشان دهد که می‌توانند بمانند و کار کنند و استعداد خودشان را به کار گیرند و کارآفرینی کنند. نمایشگاه الکامپ می‌تواند محلی باشد که افراد تصمیم‌گیرنده، همان سیاست‌گذاران و متولیان امر بیایند و با ما بیشتر آشنا شوند و از نزدیک با تنوع خدمات‌رسانی در حوزه‌های مختلف ICT آشنا شوند تا شاید در بلندمدت، زمانی که برای تصویب یک بخشنامه یا آیین‌نامه اجرایی اقدام می‌کنند، تصویر واضح‌تری از تأثیر آن تصمیم در ذهن داشته باشند.
به نظر شما ملاقات با فعالان این حوزه و آشنایی با فعالیت‌های آنها تأثیری در تصمیم‌گیری و قانون‌گذاری‌های آنها خواهد داشت؟
بستگی دارد تأثیر را چگونه ببینیم. اگر منظور تأثیر برهم‌زننده، متحول‌کننده و صددرصدی است، به شکلی که تمامی موانع و مشکلات بر سر راه برطرف شود، پاسخ خیر است. اما من به‌شخصه در طول مسیری که طی کرده‌ام، به تأثیر یک‌درصدی امید دارم. حتی اگر طی هر سال یک درصد هم شرایط بهتر شود و یک درصد به سمت درست حرکت کنیم، برای من کافی است.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/1qye