کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان و دیگر کسبوکارها کوچک و بزرگی که در بخشهای مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخشهای اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانهای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
پنل تخصصی با عنوان «آیا واقعاً پول هست؟» در حوزه سرمایهگذاری و خطرپذیری مالی استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان با حضور محمدمهدی عباسخانی، مدیرعامل «حرکت اول»؛ رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی ؛ علیرضا فیاضبخش، مدیرعامل «سرآوا» و علیرضا خداکرمی، رئیس هیئتمدیره شرکت «تجارت الکترونیک پارسیان» با مدیریت بابک نقاشی دبیر تحریریه آنلاین پیوست در سالن ۴۴ بیستوششمین نمایشگاه بینالمللی الکامپ برگزار شد.
در ابتدای این پنل تخصصی علیرضا خداکرمی، رئیس هیئتمدیره تجارت الکترونیک پارسیان با اشاره به جریان سرمایهگذاری در استارتاپها و ایفای نقش بسترسازی سرمایهگذار اظهار داشت: «به طور کلی دو نگاه سرمایهگذاری کاوشگرانه و بهرهبردارانه وجود دارد. سرمایهگذاری در حوزه استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان با توجه به نوع آنها و بلوغ سرمایهگذاریها از نوع کاوشگرانه است.»
او افزود: «به طور حتم قانون حمایت از تولید دانشبنیان از سال آینده مبالغ بسیار کلانی به حوزه شرکتهای دانشبنیان سرازیر خواهد کرد، زیرا حوزههای نفت، گاز و پتروشیمی و نیز فولاد و مس با هدف استفاده از اعتبار مالیاتی مجبورند در حوزه دانشبنیان سرمایهگذاری کنند.»
خداکرمی با اشاره به برنامه سرمایهگذاری این شرکت گفت: «شرکت تجارت الکترونیک پارسیان در سال گذشته ۶۰۰ میلیارد تومان در حوزه شرکتهای دانشبنیان و استارتاپی سرمایهگذاری کرده و امسال هم با همان مدل پیش میرود تا با تبدیل سرمایه مولد، حجم سرمایهگذاری خود در این صنعت را با اولویت صنایع بزرگ افزایش دهد.»
رئیس هیئتمدیره شرکت تجارت الکترونیک پارسیان با بیان اینکه تصویر نباید کاریکاتوری باشد، تأکید کرد: «باید اکوسیستم شکل گرفته باشد. ما تلاش کردیم و در راستای تضمین شرکتها «صندوق سهگانه»، در شناسایی و شکل دادن به ایدهها «استارتاپ استودیو» و در بخش تجارب «اکسپرینس استودیو» راهاندازی شد.»
او در پاسخ به این سؤال که چقدر وعدههای دولت در این مسیر محقق میشود، گفت: «در مجموعههای دولتی پول نیست، اما دولت با در اختیار داشتن ابزار اعتبار مالیاتی و صندوق توسعه ملی، میتواند سرمایه دیگران را به این حوزه وارد کند.»
تحقق اهداف سرمایهگذاری با فراهم شدن زیرساختها
در ادامه محمد عباسخانی، مدیرعامل شرکت حرکت اول در رابطه با عنوان پنل اظهار داشت: «با فراهم شدن زیرساختها، اهداف سرمایهگذاری محقق میشود و موقعیت سرمایهگذاران به وضعیت اکوسیستم بستگی دارد. سرمایهگذار دنبال بستری میگردد که بیشترین میزان بازگشت را داشته باشد و به دنبال سود بالاست. به همین خاطر وقتی از ۶۰۰ همت در بازار سرمایه، ۳۰۰ همت به بخش اوراق مشارکت اختصاص مییابد و فقط ۱۷۷ میلیارد تومان به حوزه دانشبنیان تزریق میشود، سرمایهاش را جایی میبرد که ریسک کمتری را دنبال کند.»
او با اشاره به استراتژی دو سال آتی این شرکت بیان کرد: «بیشتر تمرکز شرکت حرکت اول روی «ویسی» است که بخشی از آن در همراه اول سرمایهگذاری شده است. همچنین در راستای حمایت از ایدههای دانشجویی، هاب دانشگاههای شیراز، اصفهان و شهید بهشتی ایجاد شد و تا الان نزدیک به ۵۲ میلیارد تومان روی ایدههای دانشجویی سرمایهگذاری شده است. البته نیمنگاهی به حضور در صندوقها و شرکتهای استارتاپ خارجی برای بقا در شرایط اقتصادی کنونی داریم. نگاه ما دریافت سود بزرگ در کوتاهمدت نبوده است.»
مدیرعامل شرکت حرکت اول تصریح کرد: «بسیاری از قوانین مالیاتی و بخشی از رگولیشن در این عرصه دچار عقبماندگی است و نگاه سنتی دارد. همچنین قانون جهش دانشبنیان، محرک خوبی برای سرمایهگذاری شرکتهای بزرگ در شرکتهای دانشبنیان و ورود به اکوسیستم است.»
او با اشاره به میزان سرمایهگذاری در شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها در عرصه جهانی یادآور شد: «سال ۲۰۲۱ در سطح جهانی با خروجی ۴۰۰ تریلیون دلار عالی به شمار میرفت، اما در سال ۲۰۲۲ به ۲۵۰ تریلیون کاهش یافته است.»
در حوزه سرمایهگذاری توقف معنی ندارد
رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی نیز درباره تفاوت سرمایهگذاری در دوره قبل نسبت به الان اظهار داشت: «در گذشته ویسیها و الپیها اختلاف دیدگاه فاحشی نداشتند، اما دو سال است که الپیها در حال شرطگذاری هستند و کارت سفید در اختیار استارتاپها قرار نمیگیرد.»
او با اشاره به نقش نامناسب دولت در حوزه سرمایهگذاری گفت: «صندوقی که برای جذب سرمایه تشکیل شد اما نمیتواند ۵۰۰ هزار دلار سرمایه جذب کند؛ به همین خاطر مسئولان سراغ بانکها رفتند و سؤال اینجاست که اگر بانک مقصد بود چرا یک سازوکار جدید ایجاد شد؟»
زرنوخی با اشاره به سرمایهگذاری در حوزه کارآفرینی ادامه داد: «مرتاضها از راه رفتن روی آتش لذت میبرند. در حوزه سرمایهگذاری توقف معنی ندارد، اما در ایران نوسانات اقتصادی، شرایط باخت را برایمان فراهم کرده است. ما به تورم میبازیم؛ اگرچه به برنده شدن ایدههای نسل جوان میاندیشیم و لذت میبریم.»
به نام ویسی، به کام ساختمان
زرنوخی در ادامه تصریح کرد: « «قانونگذار اجازه داده که در دانشگاهها و پارکهای علم و فناوری ساختمان بسازند و ویسی تشکیل دهند، ولی پولی که به اسم ویسی میآید به ساختمان تبدیل خواهد شد و من قانون جهش را در جریان ویسی اکوسیستم نمیبینم.»
علیرضا فیاضبخش، مدیرعامل شرکت سرآوا در ادامه با اشاره به موضوع اصلی پنل اظهار داشت: «تولید ناخالص داخلی ایران در دهه گذشته ۱.۶ تیریلیون دلار و میانگین نرخ رشد اقتصادی صفر بوده که بیانگر اتفاق فاجعهبار در اقتصاد ایران است.»
هلدینگهای بزرگ اقتصاد دیجیتال؛ مرجع سرمایهگذاری در حوزه استارتاپها
مدیرعامل سرآوا افزود: «ما به دنبال اسب برنده بودیم؛ به همین خاطر در حوزه تجارت الکترونیک روی دیجیکالا، در کلاسیفای روی کافهبازار و در شیرینگ روی اسنپ سرمایهگذاری کردیم، اما امروز هلدینگهای بزرگ اقتصاد دیجیتال مرجع سرمایهگذاری در حوزه استارتاپها هستند که از سال ۱۳۹۷ شاهد آن بودهایم که هدفشان ایجاد شرکتهای خطرپذیر به منظور تکمیل زنجیره تأمین شرکت مادر و تضمین سود بوده است.»
فیاضبخش با بیان اینکه صندوق توسعه ملی در فهرست اوفک قرار دارد، گفت: «یکی از دلایلی که ایرانسل در اسنپ سرمایهگذاری کرد این بود که نمیتوانست از کشور پول خارج کند.»
راهکار مطمئن جذب سرمایه برای شرکتهای دانشبنیان
مدیرعامل شرکت سرآوا راهکار مطمئن در هنگام جذب سرمایه توسط شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها را بالا بردن نرخ خلق بهرهوری و دریافت معافیت مالیاتی عنوان کرد.
او با اشاره به پدیده «یونیکورن» تصریح کرد: «اگر دولت گفت که یونیکورن ایجاد میکند، بترسید. امروز دولت رئیسی پیشنهاد هفت سال قبل ما به دولت روحانی را به خود ما وعده میدهد. اما دولت اگر یونیکورن ساز بود تا کنون ۵ یونیکورن داشتیم.»