کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسبوکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
هفتمین نشست کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق تهران با محوریت پلتفرم‌های سلامت و با حضور برخی از پلتفرم‌ها و فعالان بخش خصوصی داروسازان و نمایندگانی از بخش حاکمیت برگزار شد. موضوع این نشست بحث و بررسی پیرامون پلتفرم‌های حوزه دارو و نسخ الکترونیک و ارائه اخبار رویدادهای جاری حوزه تحول، نوآوری و بهره‌وری بود.
در این نشست، مازیار نوربخش، رئیس کمیسیون تحول نوآوری و بهره‌وری؛ احمد علی فرهودی، مدیرعامل دیما با زمینه بازاریابی و فروش آنلاین دارو، مهدی خدادادی، مدیرعامل و مؤسس پلتفرم دکتر ساینا و دبیر کمیسیون سلامت سازمان نصر؛ رضا قربانی، نایب رئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق تهران؛ فرزین فردیس، مدیر عامل سرآوا؛ نایب رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت؛ آرش محبوبی، رئیس انجمن داروسازان تهران و مینا آژوغ، سرپرست اداره امور داروخانه‌ها و شرکت‌های سازمان غذا و دارو حضور داشتند.
در این نشست پلتفرم‌ها بر عرضه دارو با استانداردهایی که انجمن داروسازان و وزارت بهداشت باید آن را ارائه کند تأکید داشتند اما از سوی دیگر، انجمن داروسازان، عرضه دارو را امری بسیار حساس و ظریف عنوان کردند که با غذا و کالا متفاوت است و باید به صورت دیگری با آن برخورد شود.
در این میان همچنین مینا آژوغ سرپرست اداره داروخانه‌های سازمان غذا و دارو مدعی شد که هیچ وقت پلتفرم‌ها از وزارت بهداشت درخواست چارچوبی برای رعایت قوانین نکرده‌اند.
ضرورت ارائه راه حل از سوی داروسازان و پلتفرم‌ها
در ابتدای این نشست، محمد عبده زاده، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی مطرح کرد که تکلیف وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو در تدوین ضابطه‌ها بسیار روشن است اما از سویی دیگر وضعیتی نابسامان در زمینه توزیع دارو توسط پلتفرم‌ها وجود دارد و داروخانه‌ها نیز از وضعیت مشخصی تبعیت نمی‌‌کنند و از سوی دیگر بیمارانی هستند که حق دارند داروی خود را در منزل خود تحول بگیرند.»
او در ادامه افزود: «اکنون نیز تولید و توزیع و عرضه دارو را در کشور داریم که خدمات ارائه می‌دهند و برخی از داروخانه‌ها خود خدمات آنلاین ارائه می‌دهند و از سوی دیگر درخواست تحویل پلتفرمی داریم. از سوی دیگر داروسازان را به عنوان کسی داریم که مسئول است داروی درست را به دست بیمار برساند.»
او با اشاره به پیچیدگی موجود در این فضا تأکید کرد که این حوزه نیازمند هم‌فکری و ارائه راه‌حل همه‌جانبه از سوی داروسازان و پلتفرم‌ها است.
عبده‌زاده در ادامه مطرح کرد: «از سوی دیگر کمیسیون اصل نود وجود دارد که وزارت بهداشت را تحت فشار قرار داده است تا آیین‌نامه‌ای مشخص در خصوص پلتفرم‌ها ایجاد کند که همین موضوع را در مورد داروخانه‌های تازه تأسیس داشتیم. لذا در این جلسه اعضای انجمن داروسازان و سازمان غذا و دارو به عنوان رگولاتور در خصوص پلتفرم‌ها دعوت شده‌اند.
نوآوری مقاومت ایجاد می‌کند
مازیار نوربخش بعد از توضیحات عبده‌زاده بیان کرد: «خود موضوع تعهد نوآوری یک نوع مقاومت ایجاد می‌کند و ما این موضوع را مثلاً در حوزه تاکسی‌های اینترنتی هم دیدیم. حوزه سلامت هم البته حساسیت‌های خود را دارد و در همه‌جای دنیا راهنماهایی برای عرضه دارو وجود دارد. طبیعتاً اینجا هستیم تا بتوانیم راه‌حل‌هایی را ارائه کنیم.»
او در ادامه تأکید کرد که قصد عرضه کنندگان دارو این است که دارو را به بهترین روش و با استانداردهای لازم به دست مصرف‌کنندگان برسانند.
هر دو طرف پلتفرم‌ها و وزارت بهداشت ناراضی هستند
فرزین فردیس در ادامه گفت: «این جلسه دو وجه دارد؛ دو وجهی که البته هر دو ناراضی هستند. از یک سو اعضای نوآوری و از سویی دیگر زحمت‌کشان حوزه دارد. ما به عنوان اعضای اتاق بازرگانی با رسالت میانجی‌گری یا گفت‌وگو شبکه سازی و یا هر رسالت دیگری باید باید کمک‌کننده باشیم تا فضای گفت‌وگویی به وجود آید تا راه‌حلی برای این مسئله به وجود آید.»
داروخانه‌ها از توزیع آنلاین دارو استقبال می‌کنند
مجید خداپرست مؤسس داروخانه جمالزاده و وبسایت داروکده، در ادامه گفت: «در بحث تجارت الکترونیک دارو شاید باید یک برنامه ریزی بالادستی باید وجود می‌داشت. تمام کشورها بحث امنیت و سلامت در حوزه دارو وجود دارد که این حوزه را عملاً غیر تجاری‌سازی غیر آنلاین می‌کند و اگر هم داشته باشد باید تابع قاعده و ضابطه باشد.»
او در ادامه افزود اگر در آخرین مرحله دارو رسانی که طبق پرونده بیمار و با نظارت داروخانه و پزشک انجام می‌گیرد قرار باشد با پلتفرم‌ها همکاری کرد باید در بخش خدمت رسانی و در حلقه مفقودی زنجیره آخر قرار بگیرند و فقط در قالب دلیوری باشد. اما اینکه اگر تصور پلتفرم‌ها این باشد که مصرف کننده خود دارو را انتخاب کند این خارج از قواعد خواهد بود. در واقع بیمار باید در قالب پرونده الکترونیک داروی خود را از پلتفرم دریافت کند. او همچنین افزود داروخانه‌ها از بحث توزیع آنلاین دارو استقبال می‌کنند و این تصور غلطی است که آنها مخالف این موضوع هستند.
مدیرعامل دکتر ساینا: ما دید حاکمیتی را در خصوص دارو در نظر گرفتیم
اما از سوی پلتفرم‌ها مهدی خدادادی نخستین کسی بود که مسائل این گروه را مطرح کرد. او در صحبت‌هایش گفت: «دیدگاه پلتفرم‌ها این است که موضوع سلامت و دارو یک موضوع حاکمیتی است و در همه دنیا هم این گونه است. ما به عنوان بخش خصوصی با این دیدگاه وارد این حوزه شدیم و اگر بسیاری از مسئولان امروزه وارد حوزه رگولاتوری این حوزه شدند ما از سال‌های ۹۶ و ۹۷ به دنبال این موضوع بودیم و از وزارت بهداشت و دیگر سازمان‌های مربوطه درخواست داشتیم که تا در یک اقدام با همکاری بخش دولتی فکری به حال این حوزه کنیم. اما متأسفانه در این راه لایه رگولاتوری بخش خصوصی پلتفرم‌ها را جا گذاشت و اکنون ما تلاش می‌کنیم تا به آنها برسیم. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که نباید چون دیتاها و اطلاعات سلامتی جزو دیتاهای حاکمیتی است و امکان دارد حتی حوزه امنیت ملی را در خطر بیندازد اهرمی باشد تا عده‌ای فعال در حوزه پلتفرم‌های سلامت بترسند و به عقب بروند، زیرا در هر صورت سازمان‌هایی مانند وزارت بهداشت و غیره وجود دارند که بخواهند از دیتاهای موجود حفاظت کنند.
او در ادامه افزود در حوزه بیمارستان و داروخانه فیزیکی هم تخلف می‌شود اما فناوری اطلاعات این وضعیت را حتی شفاف هم می‌کند و باعث دیده شدن تخلفاتی می‌شود گه قبلاً حتی دیده نمی‌شد.
البته این گفته خدادادی مستقیماً از سوی محمدرضا دری، رئیس انجمن داروسازان تهران با مخالفت روبرو شد.
اما مدیرعامل دکتر ساینا در ادامه افزود: «دستور عمل‌های لازم برای فعالیت پلتفرم‌ها توسط وزارت بهداشت که متولی آن سازمان غذا و دارو و سازمان‌های مربوطه دیگر هستند با همراهی و مساعدت وزارت ارتباطات و اقتصاد در حال تهیه شدن است. بنابراین در این حوزه نگاه چندان متفاوتی با طرف مقابل نداریم و تنها انتظارمان این است که برخی مسائل اهرمی نباشند برای ممانعت از کار ما.»
داروسازان با فناوری مشکلی ندارند
آرش محبوبی در ابتدای صحبت‌هایش گفت: «واقعیت این است که اگر نگاهی به تعداد نوآوری‌هایی که در چند دهه اخیر در حوزه فناوری‌های مختلف اتفاق افتاده بیندازیم، یکی از بالاترین امتیازها را حوزه داروسازی دارد و این گونه هم نیست که همکاران داروساز با حوزه نوآوری دچار مشکل باشند. تقریبا هر هفته تعداد بسیاری از طرح‌های نوآورانه به ما رجوع داده می‌شود؛ به معنی دیگر حوزه داروسازی با حوزه آیتی نا‌آشنا نیست و مخالفتی هم با ورود حوزه آیتی و اجرایی شدن آن وجود ندارد.»
او در ادامه افزود: « انتظارات مردم هم در حدی که است که می‌توان جبران کرد. وضعیت حکمران نیز در این میان در جایی قرار دارد که تصمیم‌گیری نهایی را انجام می‌دهد. همه ما چه انجمن داروسازان چه پلتفرم‌ها و چه اتاق نهایتا نظر مشورتی می‌توانند ارائه دهند و نهایتا حکمران است که تصمیم می‌گیرد چگونه جمع‌بندی کند.»
او در ادامه در یک جمع‌بندی گفت: «در بررسی که من داشتم گله‌مندی دوستان درحوزه آیتی به سال ۱۳۹۲ باز‌می‌گردد و این موضوع اصلا جدید نیست و از سال ۹۲ هیچ مراجعه‌ای به جامعه داروسازی در این مورد نشده است که دعوت به همکاری کند و من این گله را از سازمان غذا و دارو که درواقع متولی این موضوع بوده است دارم. آنها هیچ‌وقت به سراغ ما نیامده‌اند که چه کاری باید در این مورد انجام شود.»
محبوبی ادامه داد: «واقعیت این است که در حوزه دارو منابع ما بی‌پایان نیستند و ما هنوز در حوزه دارو مشکل داریم. به عقیده من تامین دارو برای ۶۰ میلیون نفر از جمعیت ۸۰ میلیونی هم دچار مشکل است.»
او بیان کرد: «شاید مردم دوست داشته باشند دارو را در منزل خود تحویل بگیرند اما از آن بیشتر دوست دارند که دارویشان موجود باشد و اینکه دارو را ناقص و بدون ایمنی تحویل بگیرند اصلا مد نظر شهروندان نمی‌تواند باشد.»
او در توضیحاتی بیشتر گفت: «اگر بخواهیم درجه‌بندی کنیم، تامین دارو در درجه اول است، رساندن آن به یک طریق امن و مطمئن در درجه دوم است، رساندن با رضایت پزشک و استحقاق‌سنجی سوم است و بعد از همه این‌ها مسیرهای دارورسانی مطرح می‌شوند.»
او در خصوص رگولاتوری اضافه کرد: «در کل این مجموعه در حوزه رگولاتوری نسبت به کل دنیا تفاوت‌های بسیاری وجود دارد در برخی از کشورها از ممنوعیت کامل وجود دارد و در برخی کشورها رساندن دارو توسط برخی شرکت‌ها امکان‌پذیر است. پس اولین گام این است که بررسی کنیم کشور ما در کجای این رتبه‌بندی ایستاده است. آیا ما کشوری هستیم که بستری مانند آمازون در آن فعالیت می‌کند؟»
او درباره قیمت‌گذاری دارو گفت: «آیا قیمت‌گذاری، نرخ‌گذاری و زیرساخت‌های ما مانند آمازون آمادگی لازم را دارد؟ به عقیده من وجود ندارد. آمازون حتی در امارات دارو دلیور نمی‌کند زیرا فکر می‌کند در شرایط آن کشور این موضوع ممکن نیست.»
او اضافه کرد: «پس باید ابتدا این را در نظر بگیریم که کشور ما از لحاظ وجهه دارویی در کجای دنیا ایستاده است؟ و شبیه کجای دنیا هستیم؟ فکر می‌کنم در بحث رگولیشن هیچ‌کدام از این مسائل در نظر گرفته نشده است. دارورسانی در منزل برای مردم حتی نیاز ثانویه آنها هم نیست ولی در هر صورت وجود دارد. من به عنوان عضوی از انجمن داروسازان تهران می‌گویم اگر ما بتوانیم پروسه عرضه دارو در منزل را با حفظ شرایط مناسب انجام دهیم هیچ مخالفتی وجود ندارد و هر کس هم مخالفتی داشته باشد مخالفتی عاقلانه نکرده است.»
او به وضعیت حکمرانی نیز اشاره کرد و گفت: «وضعیت حکمرانی ما در حوزه دارو وضعیت آزادی نیست نرخ‌گذاری دارو نمی‌تواند از باقی قسمت‌ها جدا شود. اگر قرار است پلتفرم‌ها به این حوزه وارد شوند باید همان رگولاتوری که درباره داروساز و پزشک تصمیم می‌گیرد برای این دوستان هم تصمیم بگیرد. تا جایی که من می‌دانم در حوزه دارو نماینده سازمان غذا و دارو است و اینکه از حوزه‌های دیگر ورود می‌شود اشتباه است. نمی‌خواهم بگویم وزارت فناوری اطلاعات در این حوزه آشنا نیست زیرا مسلم است ما در حوزه آیتی متخصص نیستیم، اما نهایتا یک پزشک است که در مورد کاربری یک وسیله تصمیم‌گیری می‌کند؛ پس این حوزه حوزه تخصصی سازمان غذا و دارو است.»
او در ادامه افزود: « پس در نهایت این سازمان غذا و دارو است که باید تصمیم بگیرد. اما در اینجا ما یک مفهومی داریم به نام دولت خوب. واقعیت این است که من در کارنامه سازمان غذا و دارو چیز خوبی مشاهده نمی‌کنم. یک آیین‌نامه در حوزه داروخانه‌ها تصویب شد که البته همه هم می‌گویند ما این آیین‌نامه را ندیدیم. چیزی بود که ابلاغ شد و عوارض آن هم قابل دیدن است. سرانه داروخانه‌خانه‌های سنتی‌ای که مطابق آیین‌نامه سازمان غذا و دارو در حال فعالیت در تهران هستند به کمتر از چهارهزار نفر می‌رسد که این از استانداردهای جهانی هم جلو زده است به عبارتی ما دسترسی سیستم سنتی را بسیار بالا بردیم و این تصمیم را رگولاتور گرفت و بیان کرد که این نیاز مردم است و شما هم باید این مسیر را پیش روید. اکنون این نیاز مردم هم برطرف شده است. اما حکمران چگونه می‌خواهد نظر خود را برگرداند؟ آن هم حکمرانی که مدام نظر خود را تغییر می‌دهد؟ حوزه آیتی هم بداند حکمران ممکن است اکنون شما را به جهتی هدایت کند اما سال دیگر نظر خود را عوض کند؛ این سرمایه‌گاری سرمایه‌گذاری تبعیت‌پذیری است. به همان میزان که ما اکنون از آیین‌نامه سازمان غذا و دارو اطاعت می‌کنیم و اگر نامه‌ای آمد که گفت کاری دیگر کن و من حتما باید آن را انجام دهم، پلتفرم‌ها هم باید این‌گونه رفتار کنند. این شاخه از بیزینس آیتی این گونه است و من فکر می‌کنم دوستان این را نمی‌دانند زیرا در روند اجرایی خود تخلفاتی دارند. من قائل نیستم که پلتفرم‌ها عمدا تخلف می‌کنند بلکه معتقدم آنها نادانسته این تخلفات را انجام می‌دهند.»
او در مورد قیمت‌گذاری دارو گفت: « بحث قیمت‌گذاری در کشور ما با دیگر کشورها متفاوت است برای کسب رضایت مردم قیمت‌گذاری دارو را به صورت حداقلی انجام می‌دهیم روش قیمت‌گذاری ما روش کاست پلاس است و ما نیز در این چارچوب کار می‌کنیم. اگر پلتفرم‌ها بخواهند به این حوزه وارد شوند نمی‌توان سیاست دیگر برای آنها در نظر گرفت.»
او در ادامه تاکید کرد اگر بخواهیم وضعیت دارورسانی و خود را با دنیا مقایسه کنیم بهتر است این کار را با کشورهای آسیایی انجام دهیم زیرا هیچ شباهتی با کشورهای اروپایی و آمریکایی نداریم و ملغمه سیاست‌های سلامت ما ملغمه‌ای از کشورهای مختلف ایت و این سیستم را حکمران راه انداخته است.
او افزود: « اکنون میخواهیم یک نسحه‌ای برای این ملغمه بنویسم. ملغمه‌ای که حکمران آن را به وجود آورده آن هم بر اساس نیازهای جامعه. شبیه‌ترین سیستم دارویی به ما در کشورهای آسیایی است که در آنها نیز در قالب پلتفرم چیزی شبیه به ما وجود ندارد پس باید برنامه‌ریزی انجام شود تا نقش تک‌تک ذی‌نفعان سرجای خود حفظ شود که در اینجا نقش قانون‌گذار بسیار مهم می‌شود.»
محبوبی ادامه داد:« بنابراین باید این جلسه را به فال نیک بگیریم. این را در نظر بگیریم که پلتفرم‌ها چا انتظاری دارند داروسازان چه انتظاراتی دارند و چه بستری باید رعایت شود و نهایتا حکمران هم آیتم‌های مد نظر خود مانند امنیت بیمار را برای و یا بانک اطلاعات را که باید در دست دولت باشد برای ما مشخص کند، که آن اتفاقی که در نسخ الکترونیک افتاد نیفتد. ما اکنون در نسخ الکترونیک اصلا وضعیت خوبی نداریم و ایمنی مردم در این مورد تامین نمی‌شود. واقعیت این است که وارد شدن شرکت‌های آیتی به نسخ الکترونیک سلامت مردم را به خطر انداخته است.»
در میان صحبت اخیر محبوبی درباره به خطر انداختن سلامت مردم در خصوص نسخ الکترونیک مخالفتی از سوی پلتفرم‌ها شد که البته محبوبی اذعان کرد در این مورد مستنداتی وجود دارد که امکان ارائه دارند.
او در ادامه گفت: «نمونه قراردادهایی که بسته می‌شوند موجود است، اینکه چه نسخ القایی نوشته می‌شود که مردم از چه برندی و از چه پزشکی و چگونه باید استفاده کنند. این را دیگر باید مردم مورد قضاوت قراردهند که نفع آنها بوده یا نه.»
آرش محبوبی رئیس انجمن داروسازان تهران در پاسخ به مدیرعامل دکتر ساینا نیز گفت: «این حرف کاملاً درست که نباید از نقطه ضعف‌ها برای ممانعت از کار استفاده کرد. ما قرار است تا به خروجی‌ای برسیم که به نفع هر دو باشد.»
اما در مقابل خدادادی مدیرعامل دکتر ساینا تأکید کرد که این تعامل از سوی انجمن داروسازان انجام نمی‌شود و حتی کانال‌های تلگرامی‌ای وجود دارد که در حال تخریب پلتفرم‌ها هستند.
محبوبی اما افزود: «تخلف پلتفرم‌ها برجای خود است؛ کما اینکه اگر تخلفی از سوی ما انجام شود شما نیز اعتراض خود را انجام خواهیم داد. ما باید در راستای بهره‌وری عمل کنیم.»
او در ادامه افزود: «قوانین تجارت الکترونیکی در حوزه سلامت ناقص است. ما اکنون از قانون‌گذارهایمان جلو زده‌ایم. اما این حوزه مربوط به جان مردم است پس نمی‌توانیم چون قانون متقنی وجود ندارد سرخود جلو برویم پس من در این زمینه باش ما موافق نیستم. ما اتفاقاً منتظر راه‌حل‌هایی هستیم که ارائه شود و مخالفتی با راه‌حل درست نداریم.»
پلتفرم تنها رساننده دارو است
شهرام حاج‌قربانی دبیر فدراسیون فناوری اطلاعات اتاق تهران با ذکر مثالی گفت همان‌طور که اسنپ رستورانی ندارد و از رستوران‌های دیگر غذا به کاربران تحویل می‌دهد پلتفرم‌های دارو نیز می‌خواهند همین کار را انجام دهند و کالایی که از سوی داروخانه ارائه می‌شود را به صورت بهینه به مصرف کننده می‌رسانند. این موضوع به نفع داروخانه و مصرف‌کننده است و اقتصاد مردم است و کمک به پزشکان و بیماران است.
او در ادامه افزود: «مشکل کنونی ما با حاکمیت است. اکنون اپلیکیشن ما چنین خدمتی را ارائه می‌دهد اما از سویی دیگر اینماد ما بسته می‌شود و سیستم پرداخت الکترونیک ما با مشکل روبرو می‌شود. چرا این اتفاق میفتد برای اینکه وزارت بهداشت مجوز نمی‌دهد.»
بعد از پایان جمله اخیر حاج‌قربانی یکی از اعضای انجمن داروسازان متذکر شد که مجوزی وجود نخواهد داشت.
لذا قربانی حاج‌قربانی افزود: «پس ما بسیاری از افراد را از خدماتی که می‌توانند داشته باشند محروم می‌کنیم به نظر من ما در بخش خصوصی هم در بخش سلامت و هم در بخش اپلیکیشن‌ها باید یکی باشیم و به راه‌حل مشترکی برسیم و این مطالبه را از وزارت بهداشت داشته باشیم.»
مدیرعامل پزشکه / ترسیدیم وارد حوزه توزیع دارو شویم
سپیده میرکریمی مدیرعامل پزشکه در ادامه نظران گفت: «ما تقاضای این را دایم که از ما حمایت شود نه اینکه در کارمان سنگ‌اندازی شود. مطابق صحبت‌های آقای خدادادی ما نیز از سال ۹۶ با قانون‌گذاران جلسات می‌گذاریم و درخواست‌هایمان را اعلام می‌کنیم اما آن‌طور که شاید باید چه در دوران کرونا و چه در دوران پساکرونا فرهنگ‌سازی درستی انجام نشده است چه در زمینه نسخ الکترونیک در زمینه توزیع دارو چندین بار قصد ورود داشتیم اما آن‌قدر پرونده‌سازی‌ها زیاد بود که برای ورود به این حوزه ترسیدیم. اما فکر می‌کنم که ما استارتاپ‌های سلامت باید با کمک و همدلی یکدیگر این زنجیره را کامل کنیم.»
چه کس باید تبلیغات داروخانه آنلاین را انجام دهد؟
احمدعلی فرهودی مدیرعامل دیما پیچیدگی دیگری را در یان حوزه مطرح کرد: «بحث دیگری وجود دارد و آن بحث مارکتینگ و رسانه‌های دیجیتال و غیر دیجیتال این حوزه است. ما در دیما با این سردرگرمی مواجه هستیم که چه کس مجاز است چه تبلیغی را برای داروخانه‌ای نمایش دهد. وقتی نام داروخانه آنلاین مطرح می‌شود این حساسیت به وجود می‌آید که رسانه تبلیغ کننده زیر ذره‌بین نهاد ناظر قرار می‌گیرد که لزوماً هم مشخص نیست این نهاد چیست و در نهایت رسانه‌ها فیلتر می‌شود. در هر صورت اگر دستورالعملی در حال تدوین است بهتر است به جنبه رسانه و تبلیغات نیز توجه شود تا ما نیز تکلیف خود را بدانیم.»
مدیرعامل دکتردکتر / نباید مشکل نسخ خطی را به گردن شرکت‌های آیتی بیندازیم
نیما فاضلی مدیرعامل پلتفرم دکتردکتر در ادامه صحبت‌ها به ارائه نظرات خود پرداخت و بیان کرد: «ما نیز به دلیل فضای خاکستری که وجود دارد هنوز به این فضا وارد نشده‌ایم. مهم‌ترین مسئله‌ای که می‌خواهم درباره آن صحبت کنم این است که اولاً در این جلسه پلتفرم‌ها دعوت شده‌اند و ما باید پلتفرم‌ها را بشناسیم و باید نیازمندی‌ها را بشناسیم لذا کمبود دارو که در این میان مطرح می‌شود اصلاً در حوزه پلتفرم‌ها نیست. پلتفرم جایی است که یک فضایی را ایجاد می‌کند که مصرف‌کننده به ارائه کننده سرویس متصل می‌شود. بنابراین اگر از پلتفرم‌ها بخواهیم همه مشکلات را حل کنند تقاضای درستی را نکردیم. موضوع دیگری که وجود دارد این است که ما به عنوان دو بخش خصوصی بنشینیم و به این فکر کنیم که مردم به چه چیز نیاز دارند که این موضوع نگاهی غلطی است. اینکه یک ضعف و یک نقطه درد دیده شود و در حد توان بضاعت رفع شود، این نگاه درست‌تری می‌تواند باشد.»
فاضلی در ادامه مطرح کرد: «در نسخ الکترونیکی مشکلات جزئیی که وجود دارد را که حضور شرکت‌های آیتی بیس این مشکلات را مشخص‌تر کرده است. این موضوع که مشکلات از سوی شرکت‌های آیتی دیده می‌شوند نمی‌توانند دلیلی منصفانه باشند برای عقب راندن پلتفرم‌ها.»
سیستم وزارت بهداشت سنتی است و از فناوری حمایت نمی‌کند
حسین وطن پور رئیس انجمن شرکت‌های دانش بنیان سلامت نیز به طرح چند مورد پرداخت. او در گفته‌هایش اعلام موافقت که ساختار وزارت بهداشت اکنون بسیار سنتی است و این موضوع باعث می‌شود فناوری‌های نوین نتوانند به راحتی به حوزه بهداشت ورود کنند. اما او از طرفی برخی چالش‌های عرضه دارو را نیز مطرح کرد. به اعتقاد او یکی از این چالش‌ها تشابه‌های دارویی است که حتی ممکن است در داروخانه‌های فیزیکی نیز اتفاق بیفتد. دیگری داروهای یخچالی هستند که در صورت نبود مصرف‌کننده تکلیفشان نامشخص می‌ماند. اما او در آخر خاطرنشان شد که تمامی این مسائل را حاکمیت باید در نظر بگیرد و به بخش خصوصی کمک کند و در اصل مشکل اصلی حاکمیت است که در این زمینه کوتاهی می‌کند.
رضا قربانی / تنطیم‌گری حوزه سلامت با کمک اتاق بازرگانی انجام شود
رضا قربانی مؤسس کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار و نایب‌رئیس کمیسیون تحول اتاق بازرگانی تهران در ادامه مطرح کرد: «ما از ابتدا در هفته‌نامه کارنگ بحث تنظیم‌گری حوزه سلامت را راه انداختیم و آقای جمیلی نیز در رویداد گردشگری سلامت که در مسافرت چند هفته پیش خود به ایتالیا داشتند به موضوع تنظیم‌گری سلامت اشاره کردند و پیشنهاد دادند ما نیز بحث تنظیم‌گری سلامت را جدی بگیریم زیرا در این حوزه از سایر کشورها عقب هستیم. حوزه سلامت اگر بخواهد به موارد اجرایی برسد نیازمند یک کارگروهی است که زیر نظر کمیسیون تحول نوآوری و اقتصاد سلامت باشد تا این مبحث را دنبال کند؛ زیرا در این حوزه چه در سمت پلتفرم‌ها و چه در سمت بخش سنتی‌تر نیازمند کارهای کارشناسی هستند. چند گزاره نیز مطرح شد که از جنس روایت هستند و فارغ از اینکه آنها را رد یا تایید کنم باید در خصوص آنها صحبت شود. صحبتی شد درباره اینکه نسخ الکترونیک سلامت مردم را به خطر میندازد فارغ از اینکه این موضوع را رد یا تأیید کنم باید بگویم اگر این روایت درستی باشد و سلامت مردم با نسخ الکترونیک به خطر بیفتد پس باید این ماجرا از ریشه زده شود.
او در ادامه افزود: «ما در بحث روایت‌سازی پلتفرم‌ها کوتاهی کرده‌ایم و اکنون مردم پلتفرم‌ها را مانند یک وبسایت خرید کالا می‌بینند و این خیلی خطرناک است که پلتفرم را به گونه‌ای ببینیم که فقط در آن مبادله انجام می‌شود و اقتصاد پلتفرمی‌ای که در حال ایجاد تغییر است را نادیده بگیریم. به نظر من از سوی دو کمیسیون لازم است که کار جدیی‌ای در این موضوع انجام شود و در نهایت به تنظیم‌گری برسیم. زیرا اکنون مشاهده می‌کنم که هنوز بحث حاکمیت خیلی درگیر نیست و ما در لایه کسب‌وکارها اختلاف دیدگاه داریم نزدیک‌ترین حوزه به سلامت که من در سال‌ها درگیر آن بوده‌ام بحث بیمه است. در آن حوزه نیز چنین چالش‌هایی از نوع دریافت خدمات وجود دارد. پیشنهاد من این است که یک کارگروه شکل بگیرد و اتاق بازرگانی هم پتانسیل این موضوع را دارد. این کمیسیون دو دوره قبل از اقتصاد دیجیتال تغییر کرده است و تبدیل به تحول، نوآوری و بهره‌وری. به این معنا که دیگر اقتصاد دیجیتال به عنوان یک قبیله جدا دیده نمی‌شود. در نهایت من فکر می‌کنم تمامی دوستان می‌توانند از پتانسیل اتاق برای حل مسائل استفاده کنند.»
پلتفرم‌ها به وزارت بهداشت فرصت دهند
مینا آژوغ، سرپرست اداره امور داروخانه‌ها و شرکت‌های سازمان غذا و دارو در پایان جلسه: «دو سال است که مسئولیت امور داروخانه‌ها و شرکت‌های پخش را قبول کرده‌ام هر جایی که رفته‌ام شکایتی شده از دولت و حاکمیت تخت عنوان سازمان غذا و دارو از طرف پلتفرم‌ها. ما هیچ‌گاه ندیده‌ایم که پلتفرمی درخواست مکتوبی در سازمان غذا و دارو ثبت کرده باشد در راستای چارچوب و مبنی بر اینکه من به عنوان پلتفرم تمایل دارم به رعایت چارچوب؛ تا اینکه ما در جلسات متعدد که البته نک پیکان هم همیشه به سمت سازمان غذا و دارو بوده است که چرا سازمان غذا و دارو این کار را انجام نمی‌دهد؛ اما هیچ‌گاه گوش شنوایی در حوزه پلتفرم‌هایی که من با آنها در ارتباط بوده‌ام چه در مرجع غذایی و چه در قوه مقننه و غیره وجود نداشته. هر اتفاقی که قرار باشد بیفتد باید یک قانونی داشته باشد و دستگاه مجریه در راستای یک سری قوانین می‌تواند تصمیم‌گیری کند که این قوانین را حتی خود قوای مقننه هم نمی‌بیند.
او در ادامه متذکر شد که: «سازمان غذا و دارو هیچ‌گاه مخالف تدوین چارچوب برای پلتفرم‌ها نبوده است اما یک سری موارد قانونی وجود دارد. او متذکر شد هم اکنون حداقل پنج قانون وجود دارد که با چارچوبی که برخی از پلتفرم‌ها در فضای مجازی کار می‌کنند و کاملاً خلاف قانون است. همین پلتفرم‌ها حتی یک بار درخواستی نیاورده‌اند که چارچوبی به ما بدهید و ما چارچوب را رعایت می‌کنیم و سازمان غذا و دارو نمی‌تواند به دنبال پلتفرم‌ها باشد که تحت هیچ قانونی فروش آنلاین دارو انجام بدهد.
او درباره تاخیر سازمان غذا و دارو در خصوص ارائه چارچوب برای پلتفرم‌ها گفت: « مصوبه دو بند هشت آیین‌نامه دانش‌بنیان مصوبه هیئت وزیران وجود دارد که در آن بحث توزیع دارو مطرح می‌شود در این راستا باید بگویم وزارت اقتصاد اصلاً تولیت ین را ندارد که توزیع و عرضه را مشخص کند.
او در ادامه متذکر شد که ما هیچ‌گاه نه در کار پلتفرم‌ها نیاورده‌ایم اما باید به سازمان غذا و دارو فرصت داده شود.
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/cc40