تازه‌واردها معادلات لجستیک را بازتعریف خواهند کرد/ گفت‌و‌گو با صالح آچاک، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت راه آسمان آبی

صنعت لجستیک یکی از صنایع پول‌ساز و ضروری برای عصر حاضر است. اگرچه تحول دیجیتال و فناوری‌های نوظهور در تحقق اقتصاد دیجیتال به‌شدت تأثیرگذارند، با این حال حمل‌و‌نقل فیزیکی بخش غیر قابل تفکیک زندگی امروز به شمار می‌رود.
صنعت لجستیک در بستر شبکه‌های فیزیکی، اطلاعاتی و مالی فعالیت می‌کند و هرچه این شبکه منسجم‌ و هماهنگ‌تر فعالیت کند، مزایای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی غیر قابل انکاری برای بخش اقتصاد دیجیتال به همراه خواهد داشت.

ضمن آنکه اتصال این شبکه (یعنی اتصال سه بعد فیزیکی، مالی و اطلاعاتی) به شبکه‌های جهانی، موجب رشد چند برابری اقتصاد دیجیتال خواهد شد. کشور ایران با موقعیت و ظرفیت‌های بالایی که در اختیار دارد، بستر بسیار مناسبی برای توسعه صنعت لجستیک در سطح بین‌المللی است.

یکی از شرکت‌هایی که زمینه‌ساز رشد و توسعه صنعت لجستیک ایران در سطح بین‌المللی است، شرکت «راه آسمان آبی» است که در مورد چشم‌اندازها و برنامه‌های این شرکت، گفت‌و‌گویی با صالح آچاک، مدیر برنامه‌ریزی و توسعه این شرکت ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

شما از چه زمانی وارد شرکت راه آسمان آبی شدید؟ این کسب‌و‌کار چه فعالیت‌هایی انجام می‌دهد؟
من دکترای مدیریت فناوری با گرایش تحقیق و توسعه دارم و حدود هشت سال پیش با هدف توسعه فناوری در این شرکت همکاری خود را آغاز کردم. شرکت راه آسمان آبی نیز ۲۰ سال است فعالیت خود را در حوزه حمل‌و‌نقل بار هوایی به مقاصد فرودگاهی داخل و خارج کشور شروع کرده و کسب‌و‌کار محوری آن، پست سریع بین‌المللی (کوریر وارده و صادره)، حمل بارهای سنگین (کارگو وارده و صادره) و خدمات ارسال و حمل بار داخلی در سطح کشور است. این شرکت قابلیت ارسال بار به تمام مقاصد فرودگاهی کشور را دارد و دارای نمایندگی‌های متعدد در کشورهای منطقه، اروپا و آمریکای شمالی برای تبادل محموله‌های بین‌المللی است.

راه آسمان آبی چه چشم‌اندازی برای آینده خود در صنعت لجستیک ترسیم کرده است؟
چشم‌انداز شرکت راه آسمان آبی، تبدیل شدن به یک شرکت ارائه‌دهنده کامل خدمات لجستیک (شامل تأمین، خرید، حمل‌و‌نقل، ترخیص و تحویل بار) در سطح بین‌المللی و انتخاب اول مشتریان در سطح داخل با استفاده از نیروی انسانی متخصص و فناوری‌های نوین است. راهبرد این شرکت، تنوع در ارائه خدمات و ارسال انواع کالاها با کمترین محدودیت ممکن متناسب با نیاز مشتریان است.

به طور متوسط روزانه چه میزان بار توسط شرکت راه آسمان آبی جابه‌جا می‌شود؟
در حال حاضر به طور متوسط ترافیک روزانه راه آسمان آبی حدود ۱۰۰۰ محموله است که بیشتر آن در سطح داخلی و بخشی از آن در سطح خارجی و بین‌المللی جابه‌جا می‌شود. البته در بخش کارگو، بیشتر اوقات شاخص اندازه‌گیری، وزن محموله‌های جابه‌جاشده ‌است که این شرکت سالانه مبادرت به حمل ده‌ها تن بار صادراتی و وارداتی می‌کند.

در بخش کوریر، اسناد، مدارک و نمونه کالاها به همراه هدایا، سوغات و کالاهایی در قالب C2C، B2C و B2B به صورت درب به درب به تمام نقاط دنیا ارسال و تحویل داده می‌شود. این شرکت به طور متوسط سالانه ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار محموله کوریری و بیش از ۱۰۰۰ تن بار سنگین را دارد.

ترافیک روزانه راه آسمان آبی حدود ۱۰۰۰ محموله است که بیشتر آن در سطح داخلی و بخشی از آن در سطح خارجی و بین‌المللی جابه‌جا می‌شود

تلاش شرکت راه آسمان آبی برای خروج از شرایط سنتی به سمت فناوری روز دنیا چگونه بوده ‌است؟ آیا به نتیجه قابل ارائه‌ای رسیده‌اید؟

استفاده از فناوری‌های روز دنیا، یک الزام برای هر کسب‌و‌کار محسوب می‌شود. از ابتدای ورود من به شرکت راه آسمان آبی، تمام تلاش من و همکاران مجموعه، بهره‌برداری حداکثری از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی به منظور افزایش کیفیت سرویس و ارتقای بهره‌وری شرکت بوده‌است.

طراحی و بهره‌برداری از سامانه جامع اختصاصی صدور بارنامه، ارائه خدمات تحت وب و اپلیکیشن هماهنگی با پیک‌ها و جمع‌آوری محموله‌ها از محل استقرار مشتریان، از آن جمله هستند.

همچنین شبکه دفاتر و همکاران این شرکت به‌سادگی قادر به ثبت، ارسال و دریافت داده‌های مربوط به بارنامه‌هاست و به‌آسانی امور مالی و عملیاتی را مدیریت می‌کند.

بیشتر مشتریان شرکت دارای کد اشتراک هستند و به‌راحتی می‌توانند درخواست‌های خود را از طریق وب‌سایت، اپلیکیشن و شبکه‌های اجتماعی به همکاران ما اعلام کنند تا آنها اقدامات لازم را برای جمع‌آوری بارها انجام دهند.
با تمهیدات اندیشیده‌شده، مشتریان می‌توانند بارنامه خود را از طریق ایمیل یا پیام‌رسان‌ها دریافت کرده و به کاهش مصرف کاغذ و محافظت از محیط زیست کمک کنند. همچنین از طریق پیامک همه رویدادهای مراحل طی مسیر به اطلاع فرستنده‌ها و گیرندگان می‌رسد.

آیا برنامه‌ای برای توسعه خدمات به مشتریان دارید؟
استفاده بهینه از داده‌ها و انجام تحلیل‌های یکپارچه برای دستیابی به هوش کسب‌و‌کاری و ایجاد ارزش برای مشتریان، قدم بعدی اقدامات ما در این زمینه است که در حال برنامه‌ریزی برای آن هستیم.

آیا بستری برای ارتباط با شرکت‌های دیگر فراهم کرده‌اید؟
بله، این شرکت با توسعه خدمات در قالب پلتفرم‌های ارتباطی و با استفاده از ابزار API، بستر لازم را برای تبادلات الکترونیکی با شرکت‌های دیگر فراهم کرده ‌است.

برای توسعه صنعت لجستیک در سطح بین‌المللی چه چالش‌هایی وجود دارد؟
چالش‌های قابل‌ توجهی در حوزه فعالیت این صنعت وجود دارد. یکی از چالش‌ها این است که ناهمگون بودن برخی فعالیت‌ها در این صنعت باعث شده مجرای قانون‌گذاری بین نهادهای مختلف گاهی دچار تعارض و تناقض شود و این تعارض زمینه‌ساز نداشتن مقررات جامع در این صنعت شده‌ است.

آیا وجود نهاد نظارتی در این زمینه راهگشا نیست؟
متأسفانه نهاد سیاست‌گذار و نظارت‌کننده واحدی به صورت شفاف در این امور وجود ندارد یا اگر وجود دارد، این نهادها کارایی لازم را ندارند.

اثربخشی بهتر صنعت لجستیک در بخش بین‌المللی چگونه امکان‌پذیر است؟
در واقع، با حل مشکلات داخلی و ایجاد تسهیلات برای یک بازار رقابتی، شرکت‌های فعال این صنعت اثربخشی بهتری خواهند داشت و همزمان قادر به رقابت با شرکت‌های معتبر بین‌المللی خواهند بود.

پیش‌بینی شما از رشد کل این صنعت در سال ۱۴۰۱ چیست؟
شرکت‌های نوپای دانش‌بنیان، پلتفرم‌های اشتراکی مبتنی بر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی و حتی فریلنسرها یا همان آزادکاران این حوزه، به‌تدریج راه خود را برای فعالیت در این صنعت باز خواهند کرد و راهکارها و روش‌های سنتی، دیگر جایی در این صنعت نخواهد داشت.

بنابراین پیش‌بینی من، افزایش بیشتر تازه‌واردها برای تسهیل در حمل‌و‌نقل کسب‌و‌کارهای کوچک مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی است. جایی که هنوز بازار این خدمات بکر است و نسل جوان امروز تحت‌ تأثیر توانمندی‌های اینترنت و گوشی‌های هوشمند به دنبال تسریع در ارائه یا دریافت خدمات حوزه این صنعت هستند.

آیا آماری از فعالیت لجستیکی کسب‌و‌کارهای آنلاین وجود دارد؟
متأسفانه اطلاعات دقیقی از فعالیت چنین کسب‌و‌کارهایی در دسترس نیست و نبود اطلاعات دقیق در این زمینه، سیاست‌گذاری و سرمایه‌گذاری در آن را سخت‌تر می‌کند.

با توجه به شرایط فعلی، اقتصاد صنعت لجستیک در چه وضعیتی قرار دارد؟
اگرچه روش‌های آمارسنجی دقیقی برای اندازه‌گیری شاخص‌های لجستیکی وجود ندارد، با این حال روند رو به رشد خریدهای آنلاین، اپلیکیشن‌های حمل بار، فروش در قالب پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، مؤید این واقعیت است که حجم کلی اقتصاد در این صنعت در حال رشد است.