گفت‌و‌گو با پویا بهیاد، مدیرعامل دنتای / دندان‌پزشکی و امکان‌های آینده

پویا بهیاد ۳۱ سال دارد و دانش‌آموخته رشته فیزیک در دانشگاه شهید بهشتی است. فعالیتش در کسب‌وکارهای نوآور را با راه‌‌اندازی استارتاپی به نام «بیلیونر» شروع کرده که بعد از مدتی آن را می‌فروشد و با تجربه‌های متنوع، پایش به حوزه سلامت باز می‌شود. یک شرکت در کانادا دارد و خودش می‌گوید توانسته از «انویدیا ونچرز» سرمایه جذب کند.

محصولی برای بازار بین‌الملل توسعه داده که نسخه ایرانی آن «دنتای» نام دارد که با کمک هوش مصنوعی می‌تواند سلامت دندان‌ها را رصد کند. او از جذابیت‌های بازار بیمه دندانپزشکی می‌گوید؛ بازاری که تقریباً همه بیمه‌ها از آن فراری‌اند و حالا او می‌گوید با محصول نوآورانه‌اش خلأ این بازار را پر کرده است. پای صحبت‌های پویا بهیاد نشستیم و از او درباره کسب‌وکارش، هوش مصنوعی و نقش آن در آینده پرسیدیم.

آقای بهیاد درباره دنتای برای ما بگویید. ایده این محصول از کجا شکل گرفت؟

دنتای نسخه داخلی و ایرانی یک محصول بین‌المللی است که به کمک آن از دندان‌ها عکس گرفته می‌شود و با هوش مصنوعی و بدون دخالت انسان، گزارشی از وضعیت سلامت و اقدامات لازم به کاربر داده می‌شود. برای مثال بر اساس وضعیت دندان‌ها، دنتای پیشنهاد می‌دهد که عکس رادیوگرافی از دندان‌ها گرفته شود و آن عکس را دوباره می‌شود در دنتای بارگذاری کرد و بر اساس عکسی که با دوربین گوشی گرفته شده و تصویر رادیوگرافی، تخمین خوبی از وضعیت دندان‌ها به شما داده خواهد شد.

همچنین می‌تواند بهترین پزشک مرتبط با مسئله دندان شما را هم پیشنهاد دهد و از طریق همین اپلیکیشن هم می‌توانید از پزشک وقت بگیرید. پزشک هم دارای یک داشبورد است و می‌تواند اطلاعات شما را در آن ببیند و به آن دسترسی داشته باشد و حتی می‌تواند حساسیت هوش مصنوعی در تشخیص را هم تنظیم کند و بر اساس آن اقدام و راهکار پیشنهاد دهد. بیمار می‌تواند راهکار پزشک را با راهکار هوش مصنوعی تطبیق دهد و در نهایت تصمیم بگیرد چه درمانی را انتخاب کند.

محصول ما در واقع برآمده از یک کسب‌وکار خدمات هوش مصنوعی است که چند سال پیش هسته آن در انگلستان با نام «دیتاکولب» شکل گرفت و این فرصت را برای ما فراهم کرد تا با دانش و پتانسیل دوستان‌مان در ایران، پروژه‌های مختلفی را انجام دهیم.

پس از مدتی، با توجه به ظرفیت‌های بالای نیروی انسانی شرکت تصمیم گرفتیم علاوه بر شکل خدماتی دیتاکولب، یک محصول هم توسعه دهیم. این محصول حاصل همکاری با یکی از شرکت‌های بیمه‌ای بزرگ دنیا به نام «الیانز» است که در اکثر کشورها فعالیت دارد.

در زمستان سال ۲۰۲۱ با این شرکت در کانادا وارد یک همکاری شدیم. مسئله اینجا بود که اکثر ادعاهای خسارت دندان که از سمت دندانپزشکان به این بیمه ارسال می‌شد، نسخه کاغذی بود؛ یعنی پزشک یک فرم کاغذی را پر و به همراه مدارک دیگر برای شرکت بیمه ارسال می‌کرد و کارشناسان بیمه با بررسی آن، خسارت را تأیید یا رد می‌کردند. در گام اول این شرکت می‌خواست با اسکن کاغذ، دیتاها را به صورت دیجیتالی استخراج کند.

وقتی کار را شروع کردیم به این نتیجه رسیدیم که این کار غیر قابل انجام است؛ چراکه هر پزشک فرم خودش را داشت و شکل واحدی در کار نبود. بعد فهمیدیم که کل فرآیند معیوب است و با کمک دوستان و آشنایانی که دندا‌نپزشک بودند به این نتیجه رسیدیم که با یک عکس RGB از دندان‌ها می‌شود یکسری مشکلات را تشخیص داد.

مدلی را توسعه دادیم تا کاربر بتواند عکس را با گوشی خودش بگیرد. با کمک همین دوستان توانستیم نزدیک به سه هزار عکس را لیبل بزنیم و با آن یک مدل اولیه توسعه دادیم و با ارتباطاتی که با دیتاکولب داشتیم توانستیم به چند سازمان مردم‌نهاد وصل شویم که در بوسنی‌‌وهرز‌گوین و دانمارک به کمپ‌های پناهندگی مختلفی خدمات دندانپزشکی می‌دادند.

از ایده استقبال خوبی شد و توانستیم با همکاری آنها نمونه‌های زیادی دریافت کنیم. تجربه اول در بوسنی بود و به گفته خود آنها توانسته بودند به کمک ابزار ما اولویت‌بندی کنند و بر اساس این اولویت‌بندی، تعداد کسانی که توانسته بودند مداوا شود ۲۷۰ درصد افزایش پیدا کرده بود. باز هم به گفته‌ خودشان، ما توانسته بودیم ۳۰ درصد از هزینه‌های اضافی‌شان را کاهش دهیم.

تجربه دوم در کمپ دانمارک بود که به مراتب موفق‌تر بود؛ چراکه هم توانسته بودیم با کیفیت بهتری عکس بگیریم و هم مدل‌ ما پیشرفت بیشتری داشت و توانستیم تعداد افرادی که معالجه می‌شوند را شش‌برابر کنیم و هزینه‌های آ‌نها را تا ۴۰ درصد کم کنیم. تجربه موفقی بود و در همان سال ۲۰۲۱ از طریق اتاق بازرگانی ایران-آلمان در مسابقه استارتاپ جرمنی ۲ شرکت کردیم که نهایتاً از بین ۶۸۰ استارتاپ از کل دنیا، جزو ۱۵ استارتاپ برگزیده انتخاب شدیم و به آلمان رفتیم و محصول را پرزنت کردیم. در مسیر رشد قرار گرفتیم و شرکت را در کانادا ثبت کردیم.

محصول ما «استرای‌بری» نام دارد که پس از حضور در آلمان، در ایران هم بازخوردهای زیادی داشت که منجر به توسعه نسخه مخصوص بازار داخلی شد و با تفاهمی هم که با چند شرکت بیمه‌ای در داخل ایجاد شده، در حال ایجاد این بستر هستیم.

این‌ روزها زیاد از فناوری هوش مصنوعی می‌شنویم. چت جی‌پی‌تی هم چند روز پیش در یک آزمون دشوار پزشکی نمره قبولی کسب کرد. به نظر شما این صحبت‌های پرحرارت از تغییرات بزرگ، خصوصاً در حوزه سلامت چقدر جدی است؟ آیا خطر نابودی پزشکی به شکل امروزی وجود دارد؟

تغییرات کاملاً جدی است و من هم با تمام صحبت‌هایی که در خصوص تغییرات بزرگ می‌شود و موجی که به راه افتاده موافقم. حدس من این است که خیلی زود کسب‌وکارها دچار تحولات بزرگی خواهند شد؛ یعنی تا دو دهه دیگر شاهد جهانی متفاوت خواهیم بود. تغییراتی که انقلاب‌های صنعتی را شکل داد، این‌ بار هم شکل جهان را عوض خواهد کرد.

در گذشته ۹۰ درصد افراد کشاورز بودند و حالا ۱۰ درصد کشاورز هستند. چنین تغییری در تمام حوزه‌ها رخ خواهد داد. شما به نابودی پزشکی اشاره کردید، اما باید بگویم قبل از آن برنامه‌نویسی به مفهومی که امروز آن را می‌شناسیم، از بین خواهد رفت. به نظرم ما ناگزیر از این تغییرات هستیم، اما به تبع آن نیازهای جدید و مشاغل جدیدی شکل خواهد گرفت.

من همین چند روز پیش یک پوزیشن شغلی جدید با عنوان «پرامپت انجینیرنیگ» دیدم. یعنی شما اگر برنامه‌نویسی باشی که با چت‌ جی‌پی‌تی و کار کردن با آن آشنا باشی، می‌توانی این شغل را انتخاب کنی. یعنی باید بدانی که در گفت‌وگو با هوش مصنوعی از آن چه بخواهی که خروجی بهتری تحویل بگیری. یعنی اگر تا دیروز کسی با پایتون و جاوااسکریپت کد می‌زد، امروز همه نگاه‌ها به چت‌ جی‌پی‌تی است.

شما به همکاری با بیمه‌ها اشاره کردید. بیمه‌ها روی خوشی به دندانپزشکی نشان نمی‌دهند و خیلی از آنها این سرویس را از خدمات‌شان حذف کرده‌اند. در مورد این همکاری بگویید و اینکه استفاده از این راهکار چقدر می‌تواند در بحث سلامت دهان و دندان در کشور راهگشا باشد؟

ما به این شرکت‌ها از طریق همکاری با شرکت «دمیس» خدمات پردازش و ارزیابی خسارت دندان ارائه می‌دهیم. فرایند به این صورت است که با مقایسه عکس رادیوگرافی قبل و بعد از درمان و تطبیق آن با ادعای خسارت‌نامه، خسارت تأیید یا رد می‌شود.

مشکل عدم پوشش خدمات دندانپزشکی یا بهتر بگویم پوشش حداقلی بیمه دندان، مختص ایران نیست و تقریباً در سراسر دنیا به جز چند کشور این مسئله وجود دارد. مثلاً در کانادا سقف پرداخت در سال هزار دلار است و در ایران هم حدود سه میلیون تومان در سال.

هزینه‌های این بخش از درمان بسیار بالاست و با توجه به وضعیت اقتصادی، این خدمات به درمان‌های لوکس تبدیل شده‌اند؛ چراکه افراد کمی می‌توانند از آن برخوردار باشند و به تبع، بازار دندانپزشکان هم کوچک می‌شود و در نتیجه بیمه‌ها هم رغبتی برای ارائه چنین خدماتی ندارند.

ما سعی کرده‌ایم هیچ کس را از دست ندهیم، اما تنها عاملی که افراد را از ما جدا کرده، مهاجرت است که مهمترین عامل مهاجرت هم ناامیدی است

اما عامل اصلی عدم استقبال بیمه این است که ارزیابی چنین درمانی کار بسیار دشواری است. برای مثال برای ارزیابی بیمه سلامت چند شاخص مهم وجود دارد که با آزمایش خون و اکوی قلب قابل اندازه‌گیری است، ولی در دندانپزشکی چنین چیزی ممکن نیست و همین باعث می‌شود ریسک بیمه‌کردن در دندانپزشکی بسیار بالا باشد. پس دو عامل گرانی خدمت و ارزیابی ناممکن درمان، یک خلأ ایجاد می‌کند که محصول ما سعی می‌کند آن را پر کند.

محصول ما چالش عدم اندازه‌گیری ریسک برای بیمه‌ها را حل می‌کند و از طرفی راهکار رگولار مانیتورینگ و معاینات منظم را هم ارائه می‌دهد که تا ۹۰ درصد می‌تواند هزینه‌های خسارت دندانپزشکی را کاهش دهد. یعنی با استفاده از این ابزار مثلاً اگر یک پوسیدگی را در مراحل اولیه تشخیص دهیم با مجاب‌کردن کاربر برای اقدام به درمان، این هزینه‌ها هم برای کاربر و هم برای بیمه تا حد قابل ‌توجهی کاهش خواهد داشت.

اما اگر این رگولار مانیتورینگ وجود نداشته باشد، فرد ممکن است متوجه پوسیدگی نشود یا رسیدگی لازم را انجام ندهد. با معاینات منظم ممکن است با یک دهان‌شویه بشود جلوی درمان پرهزینه‌ای مانند روت‌کانال یا ایمپلنت را گرفت و این را در نظر بگیریم که تفاوت قیمت یک‌ دهان‌شویه با درمان‌های مرحله آخر حدود ۱۲ یا ۱۳ میلیون به ازای هر دندان یک فرد است. این هزینه اگر با این راهکار از صنعت بیمه کسر شود، به‌شدت در بحث درآمدزایی بیمه‌ها مؤثر است.

در تحقیقی که ما در بازار کانادا انجام دادیم به نتایج جالبی رسیدیم. حجم بازار بیمه سلامت کانادا نزدیک به ۶۰ میلیارد دلار در سال است. در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۵ میلیارد دلار به دندانپزشکان بابت درمان پرداخت شده و کل سود بیمه سلامت در کانادا حدود ۱.۷ میلیارد دلار بوده است.

اگر بیمه‌های دندانپزشکی کانادا فقط ۱۰ درصد از هزینه‌های بیمه‌ای را طی سه سال با کمک محصول ما کاهش دهند، درآمد سالانه‌شان حدود ۷۰ درصد رشد خواهد کرد و این نشان می‌دهد چقدر بیمه دندانپزشکی می‌تواند بیمه جذابی باشد.

ما فکر می‌کنیم با پر کردن این خلأ هم بتوانیم بیمه دندانپزشکی را درآمدزا کنیم و هم هزینه‌های بیمار را پایین بیاوریم و در نهایت سطح سلامت دهان و دندان را ارتقا دهیم. فقط در سال ۲۰۲۲ در آمریکا ۲۲۰ میلیارد دلار هزینه خدمات دندانپزشکی شده و این نشان می‌دهد این بازار تا چه حد بزرگ است و جای کار دارد.

شما تجربه کار با کشورهای مختلف را داشته‌اید. این روزها حال‌وروز کسب‌وکارهای ما خوب نیست و خیلی‌ها مهاجرت را ترجیح داده‌اند و ناامید شده‌اند و فضا را برای کار مناسب نمی‌بینند. وضعیت شما چگونه ‌است و همکاری با کشورهای دیگر چه تفاوت‌هایی را برای شما آشکار کرده است؟

پاسخ دادن سخت است. شاید خیلی‌ها بگویند ایران برای کسانی که درآمد ارزی دارند، بهشت برین است؛ چراکه درآمدشان دلاری و مخارج‌شان ریالی است. نگهداشت چنین شرکتی که بتواند نیروهایش را در بدترین شرایط حفظ کند، کار ساده‌ای نیست؛ چراکه تمام دغدغه‌ها از جنس درآمد نیست.

ما سعی کرده‌ایم هیچ کس را از دست ندهیم، اما تنها عاملی که افراد را از ما جدا کرده، مهاجرت است که مهمترین عامل مهاجرت هم ناامیدی است. نبود یک تصویر روشن از آینده برای یک جوان ۲۲ یا ۲۳ ساله بااستعداد، به تنهایی انگیزه بالایی برای مهاجرت ایجاد می‌کند. تمام سرویس‌های بین‌المللی به روی ما قطع است.

کاری که باید در دو یا سه دقیقه انجام شود، دو یا سه روز از ما زمان می‌گیرد. با این شرایط راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوآور زیر سؤال می‌رود. بازار ایران بازار بسیار سختی است و اگر کسی بتواند در آن موفق شود، باید بیش از هر یونیکورن دیگری مورد تقدیر قرار بگیرد؛ چراکه توانسته در شرایط نابرابر و غیر قابل تصور رشد کند.

طرح‌های زیادی در دنیا موفق به جذب سرمایه‌های چندمیلیون دلاری می‌شوند که شاید ایده‌اش بسیار پیش‌پاافتاده و دم‌دستی باشد، اما به سادگی مورد حمایت قرار می‌گیرند و مسیر رشد برایشان فراهم می‌شود.

آیا تاکنون جذب سرمایه‌ای چه از خارج و چه در داخل داشته‌اید؟ برنامه‌تان در این خصوص چیست؟

انویدیا ونچرز روی محصول خارجی ما سرمایه‌گذاری کرده و از این رو برای محصول خارجی از ایران دنبال جذب سرمایه نیستیم؛ چراکه پیچیدگی‌های بسیار زیادی به همراه دارد. اما برای دنتای که محصول داخلی‌مان است، طرحی داریم که دوست داریم برایش جذب سرمایه‌ کنیم.

طرح ما در قالب یک سرویس برای شرکت‌های مختلف است و چند طرح مختلف دارد. یکی از این طرح‌ها به این شکل است که کارمندان شرکت از دندان‌هایشان عکس می‌گیرند و ما تا یک سال تمام هزینه‌های مربوط به درمان‌شان را گارانتی می‌کنیم. طرح بعدی ارتقای سطح سلامت دندان‌هاست و برای این طرح‌ها دوست داریم سرمایه جذب کنیم. می‌خواهیم کاری کنیم که هزینه برای بیمار، آخرین چیزی باشد که به آن فکر می‌کند.