گردشگری ضد افسردگی/ گفت‌وگو با مهدیه زادشیر درباره کوچی‌نو و گردشگری حال خوب

شاید هیچ وقت فکرش را نکنید سقوط بتواند یکی از تماشایی‌ترین صحنه‌های طبیعی روزگار باشد. سقوط آب یا همان آبشارها اگر طبیعی‌ترین شاهکارهای جهان نیستند، پس چه هستند؟ به‌خصوص وقتی صدای برخورد آب به صخره و سنگ‌های دور و بر، وصف‌نشدنی‌ترین موسیقی طبیعت را خلق می‌کند، طوری که دلت می‌خواهد ساعت‌ها گوش و چشم و حواست را به دست طبیعت بسپاری و رها شوی. رهای رهای رها.

امروزه گردشگری تندرستی و یکی از زیرشاخه‌های آن یعنی گردشگری حال خوب یکی از پرطرفدارترین شاخه‌های توریسم در دنیاست. گاهی فقط نگاه کردن به یک منظره طبیعی، گوش دادن به صدای جوش و خروش رودخانه و حتی زیستن در میان یکی از قبایل عشایری یا ترکمن یا بلوچ، آن هم برای یک یا دو روز، چنان تنظیم‌تان می‌کند که گویی تازه از بطن مادر متولد شده‌اید.

رسیدن به مکان‌های بکر و زیستن در کنار رودخانه و ماهیگیری با قلاب، زندگی در کلبه چوبی خانه پدربزرگ هایدی و چای هیزمی و بسیاری چیزهای دیگر که حتی فکر کردن به آن حال آدم را خوب می‌کند، رؤیایی باورکردنی است! بله. کاملاً باورکردنی. رسیدن به نقطه‌ای از آرامش در جهان، حق طبیعی ماست.

فقط ممکن است شما آن نقاط را به‌خوبی نشناسید یا همراهانی برای رفتن به این مکان‌ها نداشته ‌باشید. در گفت‌و‌گوی پیش رو یکی از شرکت‌های فعال در زمینه گردشگری تندرستی را به شما معرفی می‌کنیم. شرکتی که روی درمان افسردگی با کمک گردشگری تمرکز کرده است؛ شرکت خدمات گردشگری کوچی نو که شعار خود را گردشگری حال خوب در نظر گرفته و همین بهانه‌ای شد تا گفت‌و‌گویی با مدیرعامل این شرکت داشته‌ باشیم.

مهدیه زادشیر که ده سال سابقه فعالیت در شرکت‌های مختلف گردشگری دارد، از مرداد ۹۸، شرکت خدمات گردشگری «کوچی نو» را تأسیس کرده است. او اکنون در زمینه گشت‌های محلی در شهرهای مختلف ایران و گردشگری ضد افسردگی با همراهی تعدادی از کلینیک‌های روان‌پزشکی فعالیت می‌کند.

در حال حاضر شرکت خدمات گردشگری کوچی نو در چه شهرهایی خدمات گردشگری ارائه می‌دهد؟
ما تقریباً در اکثر شهرهای پرجاذبه ایران با استفاده از مجرب‌ترین تورلیدرها، امکان گشت‌های شهری یک روزه را فراهم کرده‌ایم. گردشگر با توجه به برنامه زمان‌بندی خود، زمان رفت و برگشت را تعیین می‌کند و تمام خدمات گردشگری، از جمله بلیت قطار یا هواپیما یا اتوبوس و هتل یا اقامتگاه بومگردی برای فرد رزرو می‌شود. سپس در هر شهر می‌تواند خدمات گشت محلی همان منطقه را دریافت کند.

لطفاً در مورد تورهایی که با هدف گردشگری ضد افسردگی و به صورت ویژه برگزار می‌کنید، توضیح دهید.
گردشگری تندرستی کوچی نو شاید متفاوت از سایر شرکت‌ها باشد. به عنوان مثال، تورهای ویژه‌ای با هماهنگی و به پیشنهاد کلینیک‌های روان‌پزشکی طراحی و اجرا کرده‌ایم که با استقبال زیادی روبه‌رو شده‌ است. برای مثال، تور خنده‌درمانی را در طبیعت ماسال به همراه بلاگرهای استندآپ کمدی و برای کارمندانی که در شرایط خستگی روحی ناشی از کار به سر می‌بردند، برگزار کردیم. این تور برایشان بسیار راضی‌کننده بود و ساعات زیادی از وقت سفر به خنده و طنز سپری شد و روحیه آنها تغییر کرد.

تور دیگری برای زنانی که در رابطه‌های زناشویی دچار ضربه روحی یا شکست عاطفی شده‌ بودند، برگزار کردیم. این تور با حضور تراپیست و روان‌درمانگر کلینیک برگزار شد. به گفته روان‌شناس، افراد این تور در افسردگی طولانی‌مدت به سر می‌بردند. برنامه‌ای که برای آنها اجرا کردیم، مناسب حال این افراد بود.

از نوع تغذیه و ساعات گشت روزانه و ساعت خواب و بیداری، همه‌چیز کنترل‌شده و مطابق با شرایط آنان بود. این تور هم خیلی جذاب بود و تقریباً همه کسانی که در این تور شرکت کرده‌ بودند، در تور بعدی نیز ثبت‌نام کردند چون می‌خواستند حال خوب خود را در طبیعت و در ارتباط با جمع دوستانه‌ای که برای خود ایجاد کرده ‌بودند، تثبیت کنند.

تورهایی که برای این قشر از افراد برگزار می‌شود با این هدف که حال خوب پیدا کنند و بدانند افراد دیگری هم مثل آنها هستند، برگزار می‌شود و در تمام طول مدت سفر، تسهیلگر یا روان‌درمانگر نیز در کنار آنها حضور خواهد داشت و به‌راحتی می‌توانند با او صحبت کنند و متقابلاً روان‌درمانگر نیز می‌تواند مراحل بهبود روند بیماری آنان را در ارتباط با دیگران کشف کند.

آیا از ورزش‌های آرام‌بخش در طبیعت نیز برای بهبود حال این بیماران کمک می‌گیرید؟
بله. اکثر اوقات تورهایی که در طبیعت برگزار می‌شود با مدیتیشن، یوگا و ورزش‌های گروهی همراه خواهد بود و این ورزش‌ها نیز به بهبود حال این افراد کمک زیادی می‌کند.

گردشگری حال خوب شامل چه مواردی می‌شود؟
این مدل گردشگری کاملاً خلاقانه است و شامل بسیاری از موارد می‌شود. همه‌چیز بستگی به این دارد برای چه مدلی از افراد و با چه ویژگی‌های روحی، تور را طراحی می‌کنید. گاهی حتی نگاه‌کردن به یک منظره یا به یک آبشار زیبا یا اتراق در گوشه‌ای دنج از طبیعت، حال آدم را خوب می‌کند. شنیدن صدای امواج آب و حتی موسیقی‌درمانی از طریق شنیدن موسیقی‌ زنده و خاص مانند دوتارنوازی یا نی‌نوازی که معمولاً در قبایل ترکمن انجام می‌گیرد، حال افراد را بهبود می‌بخشد.

پکیج‌های گردشگری کوچی نو چه پیشنهادهایی برای ایجاد حال خوب ارائه داده ‌است؟
پیشنهادهای زیادی وجود دارد. طبیعت ایران پر از شگفتی و دیدنی است. به عنوان مثال، تورهای کاشان ما فقط کاشان‌گردی و دیدن آثار تاریخی نیست. در کنار دیدن آثار تاریخی، حمام گیاهی را به مسافران پیشنهاد می‌دهیم که در خلال این سفر، هم حمام‌های قدیمی سنتی ایران را می‌بینند و هم تأثیر خوبی با رفتن به حمام‌های گیاهی با رایحه و استنشاق اسطوخودوس و… بر روان خود می‌گذارند.

روان‌شناسان و روان‌پزشکان در این گردشگری چه نقشی دارند؟
اکثر اوقات روان‌شناسان و روان‌پزشکان برای گروه‌های مختلف درمانی خود از ما درخواست برگزاری تور دارند و ما هم با توجه به ظرفیت گردشگری سلامت که خوشبختانه در ایران بالاست، تورهایی به آنان پیشنهاد می‌کنیم و آنها از بین تورهای پیشنهادی ما، مناسب‌ترین تور را انتخاب می‌کنند و به بیماران تحت درمان خود ارائه می‌دهند.

به عنوان مثال، برای خانم‌هایی که متارکه کرده‌اند و به دنبال فرصت برای ترمیم زخم‌هایی روحی خود هستند، با هماهنگی روان‌درمانگرشان تورهایی برگزار کردیم و هدف این بود که اعضای تور، حس خوب پیدا کنند و بتوانند با همدیگر ارتباط بگیرند؛ متوجه باشند تنها نیستند و این اتفاق تنها برای آنها نیفتاده ‌است و ممکن است افرادی باشند که رویداد سخت‌تری در زندگی آنان اتفاق افتاده ‌باشد. در روند برنامه‌ریزی این تورها نیز از روان‌درمانگرها برای ترمیم یا درمان روحی این افراد استفاده می‌کنیم.

در مورد نوع تغذیه، شرایط خواب و بیداری اعضای گروه و حتی نورهایی که در محیط وجود دارد و استفاده از عطرها، رایحه‌ها یا عصاره‌های گیاهی خاص، برای رهایی از تنش‌های عصبی، از کمک روان‌درمانگرها بهره می‌بریم.

آیا روان درمانگرها هم در تورها حضور پیدا می‌کنند؟
بله. آنها هم در طول سفر در کنار بیماران‌ خود حضور دارند و به روند رفتاری، پروسه‌ بهبود و تأثیر سفر بر روحیه و روان آنان توجه کرده و دقت می‌کنند که بیماران با اعضای گروه، ارتباط برقرار می‌کنند یا هنوز در لاک خود فرورفته‌اند و نیاز به حمایت و کار روان‌درمانی دارند. حتی بیشتر اوقات، اواسط یا اواخر سفر، اعضای گروه نوعی حس وابستگی نسبت به همدیگر و روان‌درمانگر خود پیدا می‌کنند.