کارنگ رسانه اقتصاد نوآوری است. در کارنگ ما تلاش داریم کسب‌وکارهای نوآور ایرانی، استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و دیگر کسب‌وکارها کوچک و بزرگی که در بخش‌های مختلف اقتصاد نوآوری در حال ارائه محصول و خدمت هستند را مورد بررسی قرار دهیم و از آینده صنعت، تولید، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصاد بگوییم. کارنگ رسانه‌ای متعلق به بخش خصوصی ایران است.
از دومین گزارش کیفیت اینترنت در ششمین نشست صبحانه انجمن تجارت الکترونیک تهران رونمایی شد. در این نشست که ۲۵ دی‌ماه در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد، پویا پیرحسین‌لو، رئیس کمیته اینترنت انجمن تجارت الکترونیک و حمیدرضا احمدی، نایب‌رئیس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک به سخنرانی پرداختند.
در ابتدای جلسه نیما قاضی‌زاده، رئیس انجمن تجارت الکترونیک اظهار داشت: «امیدوارم بتوانیم فرایند انتشار گزارش کیفیت اینترنت را ادامه دهیم و نقش خود را در این موضوع ایفا کنیم.»
او ضمن اشاره به اهمیت زیرساخت اینترنت در زندگی مردم ادامه داد: «در سال‌های اخیر مشکلات اینترنت جدی‌تر شده است. تجارت الکترونیک روزی روی همین زیرساخت شکل گرفت. این روزها احساس می‌کنیم این زیرساخت در حال کوچک‌تر و ضعیف‌تر شدن است. در نتیجه وظیفه خود دانستیم که به این موضوع وارد شویم.»
قاضی‌زاده افزود: «اولین گزارش کیفیت اینترنت مورد استقبال رسانه‌ها، مردم و نهادهای مرتبط با این حوزه قرار گرفت. این گزارش به اثراتی هم منجر شد، اما فکر می‌کنیم این فرایند باید ادامه‌دار باشد.»
مازیار نوربخش، رئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران در ادامه صحبت‌های قاضی‌زاده توضیح داد: «موضوع اینترنت از دو جنبه اهمیت دارد؛ یکی تأثیر آن بر زندگی مردم و دیگری تأثیر آن بر کسب‌وکارها. برای ما در اتاق بازرگانی مورد دوم اهمیت دارد. نگاه ما این است که همیشه باید تسهیلگری و مطالبه‌گری کنیم. این اقدام انجمن تجارت الکترونیک خیلی باارزش است. شاید این گزارش مورد پسند همه نباشد، اما تا ما پایش نکنیم نمی‌توانیم کیفیت را بهبود ببخشیم؛ بنابراین وقتی موضوع این گزارش در کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری مطرح شد، خیلی از آن استقبال کردیم و تصمیم گرفتیم این جلسه را برگزار کنیم.»
این کار باید ادامه‌دار باشد
رضا قربانی، نایب‌رئیس کمیسیون تحول، نوآوری و بهره‌وری اتاق بازرگانی تهران نیز در ادامه ضمن معرفی این کمیسیون گفت: «این دوره سوم فعالیت کمیسیون در اتاق بازرگانی است. در دوره قبل این کمیسیون با عنوان کمیسیون اقتصاد دیجیتال شناخته می‌شد. رئیس قبلی این کمیسیون، فرزین فردیس، به ظرافت کمیسیون اقتصاد دیجیتال را به سمتی برد که عنوان و مسیر آن تغییر کند و همچنین از حالت قبیله‌ای خارج شده و به کمیسیونی تبدیل شود که در تعامل با صنایع، زیرساخت‌های مرتبط با نوآوری و فناوری را بررسی کند.»
او در رابطه با فعالیت‌های کمیسیون و بحث‌های مورد توجه آن توضیح داد: «موضوع اینترنت از موضوعاتی است که کمیسیون به آن توجه دارد. این جلسه هشتم کمیسیون در دوره جدید است. جلسه هفتم که دیروز تشکیل شد به پلتفرم‌های دارو پرداخت. در این مدت کوتاه به بحث‌های مختلفی ازجمله بحث مخابرات و تعرفه اپراتورها پرداختیم.»
قربانی در مورد دومین گزارش کیفیت اینترنت اظهار داشت: «به نظر من سؤالی که این گزارش باید جواب دهد، حداقل در یک سال گذشته به تواتر از سوی حاکمیت و نمایندگان آن مطرح شده است. آنها می‌پرسند وقتی شما می‌گویید اینترنت مشکل دارد و کیفیت آن پایین آمده، دقیقاً به چه معناست؟ کسانی که در حاکمیت مسئولیت دارند، کاهش کیفیت اینترنت را قبول ندارند. اما مردم عادی و کاربران کسب‌وکاری کاهش کیفیت را حس می‌کنند. اهمیت این کار در ادامه پیدا کردن آن است. بعد از گزارش دوم باید به گزارش‌های بعدی بپردازیم و نهایتاً به یکسری شاخص اثربخش دست پیدا کنیم.»
در ادامه این نشست پویا پیرحسین‌لو و حمیدرضا احمدی به ارائه دومین گزارش کیفیت اینترنت پرداختند.
پراختلال، محدود و کند
پیرحسین‌لو در ابتدا اشاره کرد که حدود ۳۰ کارشناس خبره در حوزه اینترنت و زیرساخت در نگارش این گزارش سهیم بودند و تلاش کردند مفهوم اینترنت بی‌کیفیت را به یک گزاره دقیق داده‌محور تبدیل کنند و به چرایی بی‌کیفیت بودن اینترنت بپردازند. او در ادامه گفت: «گزارش مذکور نشان می‌دهد اینترنت در ایران پراختلال، محدود و کند است. در واقع ما یک مثلث تعریف کردیم که ابعاد آن شامل اختلال، محدودیت و سرعت می‌شود و وقتی در مورد کیفیت اینترنت صحبت می‌کنیم به این سه شاخص می‌پردازیم. هر کدام از این شاخص‌ها هم زیرمجموعه‌هایی دارند.»
او ضمن تأکید بر نگرانی انجمن تجارت الکترونیک در خصوص کیفیت اینترنت گفت: «انجمن اعتقاد دارد که اینترنت ریشه اقتصاد دیجیتال است. یکی از دلایل اتفاق‌های تلخی چون مهاجرت نیروهای متخصص و خشم اجتماعی که در این مدت شاهد هستیم، اینترنت بی‌کیفیت است که به ریشه اقتصاد دیجیتال کشور آسیب می‌زند.»
او ادامه داد: «در گزارشی که این بار تهیه کردیم سعی داشتیم بر اساس قانون با دقت مشخص کنیم که وقتی از کیفیت اینترنت صحبت می‌کنیم چه شاخص‌هایی مد نظر داریم، هر کدام از این شاخص‌ها چه زیرمجموعه‌هایی دارند و هر کدام از نهادهای دولت، مجلس، قوه قضائیه، شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی امنیت ملی باید به کدام‌یک از این بخش‌ها پاسخگو باشند تا رسانه‌ها و مجلس شورای اسلامی بتوانند مطالبه‌گری دقیق‌تری راجع به این موضوع داشته باشند.»
او توضیح داد: «این گراف خیلی پیچیده است و احتمالاً در نگاه اول گمراه‌کننده باشد. اما یک موضوع شفاف است؛ رئیس‌جمهور به‌عنوان رئیس عالی شورای عالی امنیت ملی، شخصی که رئیس شورای امنیت کشور را مشخص می‌کند، رئیس شورای عالی فضای مجازی، منسوب‌کننده دبیر شورای عالی فضای مجازی و منسوب‌کننده وزیر ارتباطات بیش از هر کسی اختیار کافی را برای کنترل و بهبود کیفیت دارد. نامه‌ها، سخنرانی‌ها و دستوراتی که رئیس‌جمهور در این مدت داشتند نشان می‌دهد که خودشان هم به داشتن این اختیارات برای بهبود کیفیت اینترنت باور دارند. اما متأسفانه در عمل نتوانسته‌ایم شاهد این موضوع باشیم.»
رئیس کمیته اینترنت انجمن تجارت الکترونیک افزود: «در جمع‌بندی گزارش، رتبه‌بندی را بر اساس سه شاخص اختلال، محدودیت و سرعت انجام دادیم. رتبه ایران در اختلال ۴۷ از ۵۰ کشوری است که ما در این گزارش مورد بررسی قرار دادیم. رتبه ایران در حوزه محدودیت و سانسور ۴۹ از ۵۰ است. در موضوع سرعت هم رتبه ۵۰ از ۵۰ را دارد. متأسفانه ایران در مجموع رتبه اول را در اینترنت بی‌کیفیت دارد. چین در جایگاه دوم و اندونزی در جایگاه سوم قرار دارند.»
پیرحسین‌لو در ادامه گفت: «از مسئولینی که باید در رابطه با این شاخص‌ها پاسخگو باشند خواهش می‌کنیم اگر مخالفت یا نقدی در مورد این گزارش دارند، همان‌طور که این گزارش تلاش کرده بر اساس منابع معتبر بین‌المللی و داده‌محور سخن بگوید، انتظار می‌رود آنها هم داده‌محور پاسخ دهند. اگر مخالف این موضوع هستند که سرعت متوسط اینترنت کاربران در ایران ۴.۸ در هر ثانیه است، عدد جایگزینی اعلام کنند.»
او تصریح کرد: «متأسفانه به اطلاعاتی که ما به طور رسمی درخواست داده‌ایم، پاسخی دریافت نکرده‌ایم.»
رئیس کمیته اینترنت انجمن تجارت الکترونیک در مورد انتخاب ۵۰ کشوری که در این گزارش بررسی شده‌اند، توضیح داد: «ما در گزارش اول ۱۰۰ کشور اول GDP را بررسی کردیم. در این گزارش هم قصد داشتیم ۱۰۰ کشور اول GDP را بررسی کنیم. نکته این است که ما داده‌های خوبی را در مورد سرعت و سانسور در این ۱۰۰ کشور داریم، اما در رابطه با شاخص اختلال داده‌ها محدود هستند. برای اینکه مقایسه عادلانه‌تری داشته باشیم، از بین ۱۰۰ کشور GDP، تعداد ۵۰ کشور را انتخاب کردیم که حداقل در ۷۰ درصد نمونه‌های آماری هم‌پوشانی داشته باشند.»
وی اضافه کرد: «اگر بخواهیم ایران را با ۱۰۰ کشور مقایسه کنیم، تغییری در جایگاه ایران اتفاق نمی‌افتد. به‌عنوان مثال، اگر در شاخص سرعت رتبه ۵۰ از ۵۰ را داریم، از صد رتبه ۹۷ هستیم. یعنی عملاً تغییری ایجاد نمی‌شود؛ اما این کار دقت گزارش را بالاتر می‌برد.»
به گفته پیرحسین‌لو، اختلال بیش از هر چیزی کاربران ایرانی را آزار می‌دهد. از طرف دیگر نامحسوس بودن این مسئله باعث می‌شود اثبات آن سخت شود.
ایران در بدترین وضعیت از دسترسی آزادانه به اینترنت
در ادامه حمیدرضا احمدی تصریح کرد که هدف این گزارش، مشخص کردن مشکلات و ارائه راه حل برای آنهاست. او با اشاره به رتبه ایران در شاخص محدودیت که ۴۹ از ۵۰ است، بیان کرد: «درست است که چین از لحاظ محدودیت رتبه بالاتری دارد، اما در حوزه فناوری از ما جلوتر است. وقتی صحبت از محدودیت اینترنت می‌کنیم به چهار مورد اشاره داریم. یکی از این محدودیت‌ها فیلترینگ است. دیگری قطع شدن دوره‌ای اینترنت است. سومی تحریم و چهارمی هم مقررات داخلی است که سایت‌ها را ایران‌اکسس می‌کنند.»
نایب‌رئیس کمیسیون اینترنت انجمن تجارت الکترونیک ضمن اشاره به فیلترینگ گوگل‌پلی ادامه داد: «درصد زیادی از ایرانی‌ها از سیستم‌عامل اندروید استفاده می‌کنند و برای به‌روزرسانی ابزارهای این سیستم‌عامل به گوگل‌پلی نیاز است. این افراد در حال حاضر به دلیل فیلترینگ گوگل‌پلی مجبورند از مارکت‌های ناامن استفاده کنند، زیرا گاهی اپلیکیشن مورد نظر آنها در مایکت و بازار هم یافت نمی‌شود.»
لینک کوتاه: https://karangweekly.ir/hqv0
